|
Chcesz wiedzieć więcej? Zamów dobrą książkę. Propozycje Racjonalisty: | | |
| |
Złota myśl Racjonalisty: "Etyczne spojrzenie na charakter człowieka jest bardzo jednostronne. To prawda, że takie cechy jak prawdomówność, odwaga, uczciwość, sprawiedliwość, życzliwość, skromność, pracowitość, wspaniałomyślność są godne podziwu, ale nie powinny one przesłaniać nam innych – również doniosłych – choć zazwyczaj nie włączanych do moralności cech osobowości ludzkiej takich jak umiłowanie muzyki,.. | |
| |
|
|
|
|
Prawo » Prawo cywilne
Umowa renty Autor tekstu: Marta Lampart
Renta to świadczenie
pieniężne, które pozwala na zapewnienie uprawnionym podmiotom środków
utrzymania. Może przyjmować też postać dochodu uzyskiwanego z posiadanego
kapitału. Istnieją różne rodzaje rent, np. starcza (czyli emerytura) czy
inwalidzka. Renta kształtowana jest na podstawie umowy cywilnoprawnej. Istnieją
też renty pozaumowne. Świadczenie wynikające z umowy renty ma charakter ściśle
osobisty [ 1 ].
Każdy, komu przyznano jakikolwiek rodzaj renty, powinien posiadać
na jej temat pewną elementarną wiedzę. Przez umowę renty jedna ze
stron zobowiązuje się względem drugiej do określonych świadczeń okresowych w pieniądzu lub w rzeczach oznaczonych tylko co do gatunku [ 2 ]
(art. 903 KC). Świadczenie
okresowe oznacza, że dana osoba co pewien czas otrzymuje rzecz będącą
przedmiotem świadczenia.
Umowa renty może mieć
charakter odpłatny i nieodpłatny. Jeżeli umowa renty charakteryzuje się odpłatnością
(tzw. renta za wynagrodzeniem) to stosuje się do niej odpowiednio przepisy o sprzedaży (art. 906 § 1 KC), jeżeli nieodpłatnością (tzw. renta bez
wynagrodzenia) to stosuje się odpowiednio przepisy o darowiźnie (art. 906 § 2
KC). W przypadku renty za wynagrodzeniem odpowiedzialność za niewykonanie lub
nienależyte wykonanie zobowiązania podlega przepisom ogólnym zobowiązań
(art.471 KC). Strona zobowiązana do przeniesienia własności rzeczy ponosi
odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady fizyczne i prawne przedmiotu świadczenia
wedle zasad obowiązujących przy sprzedaży [ 3 ].
Przy rencie nieodpłatnej zobowiązany do świadczenia renty ponosi
odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania według
zasad określonych w przepisach o darowiźnie. Osoba ta będzie zobowiązana do
naprawienia wynikłej szkody, jeżeli została ona wyrządzona umyślnie lub
wskutek rażącego niedbalstwa.
Umowa renty zawierana jest na
pewien okres czasu. To strony [ 4 ]
decydują na jak długo zawierają umowę renty. W przypadku renty dożywotniej
świadczenie rentowne będzie uiszczane aż do śmierci osoby, której przyznano
ten rodzaj renty. Jeżeli termin obowiązku świadczenia został ujęty w umowie
to ustaje on z chwilą nadejścia oznaczonego terminu. Oczywiste jest, że obowiązek
świadczenia wygasa w razie śmierci uprawnionego, wynika to z ściśle
osobistego charakteru umowy renty. Umowa
renty nieodpłatnej może wygasnąć przez odwołanie ze strony świadczącego
rentę w przypadkach ustalonych przez Kodeks cywilny dla odwołania darowizn
[ 5 ].
Strony powinny zawrzeć umowę
renty na piśmie. Ta forma przewidziana jest tylko dla celów dowodowych (ad
probationem) [ 6 ],
niezachowanie jej nie wywołuje nieważności zawartej umowy. Istnieje wyjątek
od tej regulacji w przypadku renty nieodpłatnej. Z uwagi na konieczność
stosowania do niej przepisów o darowiźnie, świadczenie strony zobowiązującej
się do świadczenia renty musi mieć formę aktu notarialnego [ 7 ]
(art. 906 § 2 w zw. z art. 890 § 1 KC). Z kolei jeżeli zawierana umowa renty za wynagrodzeniem ma postać przeniesienia własności
nieruchomości to dla jej ważności wymagane jest zachowanie formy aktu
notarialnego [ 8 ].
Terminy płatności renty
ustalane są w umowie. Jeżeli w umowie inaczej nie oznaczono tych terminów to
stosuje się następujące zasady: rentę pieniężną należy płacić miesięcznie z góry, natomiast rentę polegającą na świadczeniach w rzeczach oznaczonych
tylko co do gatunku należy uiszczać w terminach wynikających z właściwości
świadczenia i celu renty (art. 904 KC). Jeżeli uprawniony do renty dożył
dnia płatności z góry, to należy mu się całe świadczenie przypadające za
dany okres. Renta płatna z dołu powinna być zapłacona za czas do dnia, w którym
obowiązek ustał (art. 905 KC).
Do roszczeń o poszczególne świadczenia
rentowne stosuje się przepisy ogólne Kodeksu cywilnego dotyczące
przedawnienia świadczeń okresowych (art. 118 KC). Takie roszczenia przedawniają
się z upływem 3 lat.
Regulację Kodeksu cywilnego
dotyczącą renty stosuje się też w braku przepisów szczególnych do renty
wynikającej ze źródeł pozaumownych (art. 907 § 1 KC). Tymi pozaumownymi źródłami
prawa do renty są: jednostronne oświadczenia woli, przepisy ustawy np. art.
128 — 144 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, umowy inne niż umowa renty
[ 9 ].
Przypisy: [ 1 ] W. Czachórski,
„Zobowiązania. Zarys wykładu", Warszawa 2003. [ 2 ] Jednym z kryterium oznaczenia rzeczy jest ich podział na rzeczy oznaczone
co do gatunku i rzeczy oznaczone co do tożsamości. Jeżeli rzecz oznaczona
jest co do gatunku, to nie jest oznaczona co do tożsamości i odwrotnie.
Rzeczami oznaczonymi co do gatunku są np. samochody wyprodukowane i ustawione w salonie sprzedaży, ale rzeczą oznaczoną co do tożsamości
jest już samochód przeznaczony do sprzedaży konkretnemu klientowi. [ 3 ] Z. Radwański,
„Zobowiązania-część szczegółowa", Warszawa 2004. [ 4 ] Art. 353¹ Kodeksu cywilnego przewiduje swobodę w zawieraniu przez
strony jakiejkolwiek umowy cywilnoprawnej, z zastrzeżeniem, że treść lub
cel takiej umowy nie mogą sprzeciwiać się jej właściwościom, ustawie i zasadom współżycia społecznego. [ 5 ] W. Czachórski,
„Zobowiązania. Zarys wykładu", Warszawa 2003. [ 6 ] W razie niezachowania takiej formy nie jest dopuszczalny w razie zaistniałego
sporu dowód ze świadków. Wyjątkiem od tego są sytuacje, gdy żąda tego
konsument w sporze z przedsiębiorcą, fakt dokonania czynności prawnej
uprawdopodobniony jest za pomocą pisma oraz gdy obie strony się godzą na
wykorzystanie takiego dowodu. [ 7 ] W. Czachórski,
„Zobowiązania. Zarys wykładu", Warszawa 2003. [ 8 ] Z. Radwański,
„Zobowiązania-część szczegółowa", Warszawa 2004. « Prawo cywilne (Publikacja: 17-08-2004 )
Marta Lampart Absolwentka Prawa i Administracji na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Interesuje się prawem cywilnym i gospodarczym/handlowym oraz ekonomią. Od października 2004 prowadziła zajęcia z Historii Prawa Polskiego w Towarzystwie Biblioteki Słuchaczów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Liczba tekstów na portalu: 9 Pokaż inne teksty autora Najnowszy tekst autora: Społeczeństwo obywatelskie | Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl.
Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie,
bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w
kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.str. 3562 |
|