W języku hebrajskim Jezus informuje Piotra, że on otrzymuje "oddzielny los", niedokładnie kodesz = oddzielony; gral= los. Za rozpoznania Mesjasza w Jezusie. Pozdrawiam.

wojciechkrol@yahoo.co.uk

jeszcze coś odnośnie samej Maryji. Najprawdopodobniej, oprócz chrystusa, miała inne dzieci
(tym razem z Józefem). Biblia mówi o braciach i siostrach Chrystusa. I nie chodzi tu o jego kuzynów.

Przeczytałem tekst, w sumie był ciekawy ale nie wiele nowch rzczy mogłem się z niego dowiedzieć.

Jestem katolikiem, to znaczy wieże w Boga ale nie podoba mi się to co stało się z kościołem i mam dylemat dlaczego zatwardziali katolicy tak bronią się przed pomysłem ze Jezus mógł mieć żone i potomstwo??? przecież to w żaden sposób nie umiejszało by jego "boskości"

a i do kolegi który stwierdził ze Maryja mołga być czarna i tak stasznie go to zbulwersowało, czy palestyńczycy są biali?? zastanów się człowieku. Jezus nie wygladał tak jak go przedstawia się na obrazach to wymysł KK, człowiek wychowany w tamtych terenach podobny jest bardziej do ciemnoskórego Egipcjianina niz filigranowego bialutkiego europejczyka o prostych włosach i z bródką.

pozdrawiam

z "Kodem.." to tak ostrożniej troche, bo malo ktora ksiazka niesie w sobie tyle przekłaman historycznych. to bardzo ciekawa lektura przygodowa ale z pewnoscia nie moze byc zrodlem wiedzy. choc dobrze, ze zacheca do poszukiwan, bo kazdy bedzie mogl łatwo odkryc jak wiele elementow przedstawionych przez Browna jest sprzecznych z historia

powodzenia wszystkim poszukiwaczom!! =)

tekst bardzo ciekawy, ale umknął w nim jeden istotny szczegół - przesłanie "Parsifala" Eschenbacha. Graal jest w każdym z nas i nie musimy czekać z jego odnalezieniem na jakiś znak, jakieś "Bóg tak chce". Poszukujmy go w sobie każdego dnia. bo jest nim miłość, zdolność współczucia, poświęcenie. Prawdziwe ideały, ku którym należy dążyć. I niepradwą jest ot, ze do tego potrzeba Galahada. Wystarczy Parsifal. A Parsifalem jest każdy z nas.

Takie drewno z grobowca Tutenhamona jest 1300 lat starsze i jest... kwestia konserwacji.
Chociaz bardziej logiczne byloby na starozytnym Bliskim Wschodzie uzywanie kubkow glinianych przez lud, cienszej ceramiki, szkla i metali (zloto) przez bogaczy. To ze ktos byl ciesla czy synem ciesli nie oznacza, ze wszystko mial z drewna, zreszta Wieczernik nie nalezal do Jezusa, wiec znajdujace sie w nim sprzety pewnie tez nie.

"HAHAHA" pomyal troche, drewno sie rozklada, jakby mialo przetrwac 2000 lat????

Alez glupstwa tu Panstwo wypisujecie, az przykro czytac. Zainteresowanych odsylam do: Legenda o Graalu. Od starozytnego obrzedu do sredniowiecznego romansu. Jessie Laidlay Weston
Na zachete dodam, ze sredniowieczne romanse traktujace o Graalu powstaly najprawdopodobniej na podstawie ustnej tradycji dotyczacej przedchrzescijanskich kultow misteryjnych. Swiat chrzescijanski zaadaptowal je sobie z ogolnie znanych przyczyn, tak jak np. swieto slonca, ktore dzis jest obchodzone jako boze narodzenie...
Pozdrawiam
Roman Chelmowski

Adnotacja do pana mrtn-a kolejna fikcja browna jest to ze ewangelia ta zostala odrzucona na soborze nicejskim jak mogła być odrzucona skoro biskupi nie mieli pijęcia że taka kiedykolwiek wcześniej istniała została odnaleziona przypadkow w latach 50 XX w Azji mniejsze zapisana na glinianych tabliczkach a słowo towarzysz wcale nie oznaczało małżonek gdyż w ewangeli znajdziemy nieraz słowa a towarzysze Jezusa rzekli itp czy byli więc kochankami Jezusa sam fragment który przytoczyłeś o niczym nie świadczy mówi o obawach uczniów Jezusa w tamtych czasach kobiaty nie posiadały praw więc przyjęcie mari magdaleny prostytutki do grona uczniow Jezusa, jego towarzyszy z cala pewnością musiał wzbudzic kontrowersje kolejna wpadka browna to gwiazda Dawida przeciez była ona symbolem judaistów zanim Jezus przyszedł na świat

Po pierwsze zakon syjonu powstał zaledwie piedzisiat lat temua jego glowny tworca przyznal sie do mystyfikacji Brown nie miał racji w co drugim słowie w książce np Konstantyn nie miał najmniejszego wpływu na wybór ewangelii, św Filip nigdy nie stwierdził że Maria Magdalena towarzyszyła Jezusowi powiediał że łaczyla go wież ducha niemalże na równi z resztą uczniów, interesowałem się przez pewien czas tą sprawą i doszedłem do wniosku że święty graal to nie pięknych złoty kielich lecz jedynie wykonane naczynie przez biednych rzemieślników gdy Jezusa ukrzyżowano i wbito mu wócznie w bok św Jan podbiegł i spływającą krew Jezusa nabrał do naczynia wyjechał z nim do Marsylii nastpnie wszystko zanika według zapisków kronikarzy brytyjskich pierwszą osobą która podjęła próbe znalezienia Graala był król Artur w zapiskach powiedziane jest, że dowidział się że gral przechowywany był w Watykanie gdzie papież stworzył specjalny rodzaj zaknników którzy jak wiadomo ukrli się i nic szczęgólnego nie robili nie nauczyli nic nie badali po prostu nic jednak dla papieża byli bardzo warci gdyż że czegoś strzegli następnie zapiski dowodzą że podczas wojen we Włozech uciekł jeden mich do pirenei w wielkim pośpechunie, nie wiadomo dlaczego tuż po jego śmierci ogłoszono go święty mimo iż przez całe życie ukrywał się i przy okazji ukrywał coś jeszcze. Dalej słuch o nim zaginął powstało od tego czasu wiele książek i baśni dokaczających historie świętego Graala

A w jaki sposób można udowodnić tezę, że Maria Magdalena była żoną Jezusa? Jest to tak samo prawdopodobne jak to, że Matka Boska była Murzynką bo przecież jest obraz - "Czarna Madonna". Papier wszystko przyjmie. A swoją drogą czy gdzieś w apokryfach jest wprost napisane, że Maria Magdalena była żoną Jezusa? Nie jest. Czemu nikt o tym nie napisał? Przecież to dość istotny fakt.

A więc.. faktycznie text niezły, ale brakuje tu chyba najbardziej prawdopodobnej wersji, w ktorej Graal to po prostu Maria Magdalena lub jej dziecko z Chrystusem spoczywające wówczas w jej łonie. Nie stwierdzam tego po obejrzeniu filmu czy przeczytaniu książki "Kod Da Vinci", bo oczywiste, że musiała zostać tam użyta fikcja literacka, ale... Dan Brown rzeczywiście się nie myli. Omówione w jego dziele Ewangelie wg Filipa, wg Marii Magdaleny sa prawdziwe, a ich autentyczność jest równie sprawdzona jak powszechnie Ewangelie Marka,Mateusza,Łukasza i Jana.Wielu ludzi w ogóle nie wie o istnieniu innych pism, a jest ich aż lub tylko około 50, bo przez te wsyztskei stulecia kościół katolicki mógł zataić wieele dokumentów, o co napewno zadbał. Powracając do Graala - w wielu ewangeliach czy też "aokryficznych" czy włączonych w kanon kościola Maria Magdalena jest wspominana bardzo często, jednak w czterech uznawanych przez katolików motyw ten nie jest na tyle pokazany, więc dość bezpieczny. Ewangelia Filipa("32 Trzy chodziły z Panem zawsze: Maryja, Jego matka, Jej siostra i Magdalena, ta, którą nazywa się Jego towarzyszką. "Maria" bowiem to Jego siostra, i Jego matka, i Jego towarzyszka." - w ówczesnych czasach 'towarzyszka' znaczyło żona), Ewangelia Marii Magdaleny ("Wtedy Maria zapłakała
3. "Mój bracie Piotrze, cóż sobie myślisz?
4. Czy sądzisz, że to tylko moja własna wyobraźnia,
5. że wymyśliłam to widzenie?
6. A może sądzisz, że kłamałabym o naszym Nauczycielu?"
7. Wtedy Lewi tak rzekł:
8. "Piotrze, zawsze byłeś człowiekiem porywczym
9. i teraz widzimy, że odrzucasz tę kobietę,
10. tak jak czynią to nasi wrogowie.
11. Jeśli jednak Nauczyciel cenił ją,
12. to kimże jesteś, żeby ją odrzucać?") i wiele innych info znajduje się w pismahc pochodzącyh z tamtego orkesu. W Kodzie da Vinci'ego jwszystko est bardzo dorbze wyjąsnione.Można by się zastanawiać dlaczego w to wierzyć? Leonardo Da Vinci był zwykłym człowiekiem.. może to zbieg okoliczności, a my ludzie XXI wieku dopatrujemy się jakichś sensacji? A może znał prawde i chciał ją nam przekazać? Fakt, ze zwykłym człowiekiem nie był napewno - jego IQ sięgało 512 wg obliczeń dzisiejszych naukowców, kiedy zwykłego człowieka waha się w okolicach 120.
Wiele osób wyklucza wersję, w której to potomstwo Jezusa odgrywa rolę Graala, jednak jest to nie uzasadnoine. Jezus, jak chyba w kazdej Ewangelii jest napisane był Synem CZŁOWIECZYMm jak człowiek miał wątpliwości i błagał o litość swego Ojca tuż przed śmiercią. Jak człowiek jadł, pił, chodził. Więc czemu jako człowiek nie miałby posiadać żony a także dzieci? Posiadanie dzieci z własną żoną nie jest i ni było grzechem, wiec dlaczego Kościół nie chce przyznać prawdy? dlaczego?
Do (o ile się nie myle) 1969 roku Maria Magdalena była oficjalnie uważana za prostytutkę, na co kompletnie NIE MA DOWODÓW! Przez tyle wieków ta kobieta była tępiona przez pokolenia i to niewinnie. Jeśli by spojrzeć na kanon oficjalnego Nowego Testamentu motyw kobiety rzadko się pojawia, jest ona mało znacząca, a spoglądając na drugą wersję, gdzie kobieta dorównuje mężczyznom, jest najważniejszym z apostołów, to co by się zmieniło? Nie byłoby to wygodne dla Kościoła - dopuszczanie kobiet do władzy nie wchodziło w rachubę w tamtych czasach, zrseztą w czasach dzisiejszych kobiety nadal nie moga być kapłankami. Czego Kościół się boi? Utraty wiernych? Jeśli ktoś naprawde się zagłębi w to, to z rozumie,że autorytet Jezusa wcale nie jest podważony, a prawda po tylu wiekach może wyjść na jaw... Jeśli ktoś chce się skontaktować to na e-maila, please:) Mam 15lat więc moje zdanie może wydawać się mało rachonalne dla wielu, ale sądze, że rewolucja w Kościele jest potrzebna, ażeby wszyscy ludzie poznali prawdę. Joł.
P.S. Przepraszam za błędy, ale było zdeka późno.

...oczywiscie Ahnenerbe czyli po polsku dziedzistwo przodkow...

kielich najbardziej prawdopodobne ze jest wykonany z drewna, bo jezus i jego opiekun w koncu byli cieślami! no i niby skad biedni ludzie jakieś diamenty i inne rzeczy mieli brac:/

FORUM:Dziedzictwo Marii Magdaleny i Jezusaosobiscie najbardziej interesuje mnie, i wydaje mi sie prawdopodobna wersja o dziedzictwie Jezusa Chrystusa oraz Marii Magdaleny...gdyby rgaal był kielichem, taca czy tego typu przedmiotem....czymże moze byc jego wielkosć? Natomiast, gdyby okazało sie iz kryje przwde o pochodzeniu koscioła, chrześcijanstwa...o tym iz Jezus w rzeczywistości był zwykłym człowiekiem wyniesionym na Nadczłowieka po to by stworzyc po prostu kult chrzescijanstwa jednoczacy Rzym i chroniac go w ten sposób praed upadkiem...wyobraźcie sobie coz by sie dzialo na swiecie...szok...to mogłaby byc prawdziwa tajemnica, wielkosc zmieniajaca cały swiat, wieki kultury, wiary, niszczaca to w co miliony wierza....nie potrafie sobie nawet wyobrazić co by sie wtedy działo....

bardzo mnie dziwi ( i smuci jednoczesnie) dosc niepowazny stosunek czytelnikow tych stron do symbolu graala, chociaz z drugiej strony trudno sie dziwic, bo autorka artykulu zamiast "uracjonalniac" graal zatapia czytelnikow w dosc gesty klimat jego legendy. wiekszosc komentarzy odwoluje sie do ksiazki niejakiego Browna- od kiedy fikcja literacka ma pomoc dosc do prawdy? a prawda moze byc taka, ze graal nie ma nic wspolnego z religia a juz na pewno nic z kosciolem katolickim jako takim- jako motyw zwiazany z chrzescijanstwem ukazany jest dopiero w XIII wieku( tzw. wersja cysterska)! wspomniany w artykule chretien de troyes, ktory jako pierwszy opisal graal(ok 1180 r.)przedstawia go, owszem, jako przedmiot niezwykly, ale nie majacy absolutnie nic wspolnego ani z magia ani z religia! byc moze graal jest jedynie mitem(celtyckim na 99%) i nie ma tu sie czego innego doszukiwac, ale z pewnoscia jest to piekny i niezwykle "plodny" symbol skoro intryguje i pobudza do dzis ludzka wyobraznie

A mnie ciekawi czy tą tajemnice nadal kryje Watykan, skoro to nie prawda dla czego kościół tak sie obużył na tą ksiązkę . I czy wszyscy papieże wiedzą tak na prawdę czego cesarz Konstantyn nie chciał przekazac tworząc Nowy Testament.

Zgadzam sie że wiele rzeczy napisanych w książkach o Swiętym Grallu to po prostu nieprawda, ale są rzeczy które po dokładnym przeanalizowaniu zdają sie byc prawdziwe. Ja jako historyk muszę przyznac że jeśli ktoś chce zrozumieć sens tych hipotez i ich autentycznos powinien nie czytać kodu leonarda a zająć się książkami o symbolice egipskiej, bractwach europejskich, powinien przeczytac parę dzieł szakspira!! NIe da sie poukładać tego wszystkiego bez podstawowej wiedzy na temat apokryfów i innych dzieł z czasów Chrystusa. NIe ukrywam że sprawa Graaa i Jana Chrzciciela wkręcia mnie aż do przesady. Poświęcam tej sprawie kilkanaście godzin tygodniowo i wiem że po przejrzeniu setek dokumentów w tej sprawie odkryłem zaledwie czastę prawdę. Warto poświęcić sie tej sprawie
Polecam takie książki jak ,,Opium" Jean Cocteau, Księgi Chretiena - ,,Parsival" , Bractwo św. Całunu i wiele innych ,,szukajcie a znajdziecie" pismo święte - warto przejrzeć!!

Wg. mnie Graal to szczątki Marii Magdaleny żony Jezusa Chrystusa, lub ich potomstwo, a dokładniej pierwsze z nich (córka), która miała przedłużyć linie półboga (Jezusa) na ziemi. Kościół niegdyś nie akceptował równouprawnienia mężczyzn i kobiet i za wszelką cenę chciał odsunąć kobietę od potencjalnej "władzy" i roli, jaką mogłaby spełniać w społeczności. Kobiety z reguły były grzesznicami. M.in., dlatego w biblii kobiety to zazwyczaj ladacznice (Maria Magdalena), lub służebnice mężczyzn. Wg. mnie biblia to wielki skrót dziejów chrześcijaństwa wypełniona wieloma przenośniami, domysłami, które najczęściej są źle interpretowane przez szarych i zwykłych ludzi. Z jakiej paki kościół jedne księgi uznaje za prawdziwe a inne za fałszywe (apokryfy). Kościół uznaje tylko 4 ewangelie a w rzeczywistości jest ich znacznie więcej. Dlaczego Zwoje z nad Morza Martwego nie zostały uznane za prawdziwe. dlaczego ktoś pisząc je ok 2000 lat temu miałby kłamać ??? Jeśli ktoś uważa podobnie niech misze na mój adres. Najchętniej pogadałbym sobie z jakimś księdzem...

Ciekawe,że według niektórych midraszy ostanimi słowami Abla miało być:żadam Sprawiedliwosci.Nie jest tu istotne,że Abel był pasterzem,istotne jest,że pierwotnie pasterze wyznawali Boga Księżyc,w odróżnieniu od kultur agrarnych,gdzie słońce było Bogiem.
Nieprawdą też jest,że krzyże X na ślęzy to krzyże solarne.
Znak X to nie tylko litera tau,ostatnia w alfabecie hebrajskim i fenickim,to nie tylko znak oznaczający wybranych.X-pistos oznaczał wierność,bycie wiernym Bogu.Tak więc ci z Abla to wierni Bogu,wybrani,tam gdzie księzyc był Bogiem.

Już dawno bibliści zauważyli w Błogosławieństwie Mojżesza Dla Dwunastu Plemion Izraela koncentryczne struktury siedmioelementowe.Można o tym przeczytać na przykład w ksiażce Antoniego Troniny Bóg Przybywa z Synaju.Jeżeli owe siedem elementów ułożymy w siedmiokąt o wielkości boków odpowiadających temperowane gamie a minor,to ów wielokąt wyznaczy nam kształt podstawy bardzo ciekawego kamienia.Jest to pradawna rzeżba kultowa zwana grzybem,znajdująca się w Sobótce,u stóp ślęzy,przy kościele św Anny.Teraz jeżeli staniecie przy owej rzeżbie nocą przed switem,na początku maja być może ukaże się wam kielich z cienia i płomień z cienia nad kielichem.Płomień dotyka postawy grzyba w miejscu,gdzie na podstawie kultowej rzeżby wyryty jest mały krzyżyk.Miejsce to odpowiada w koncentrycznej wyżej wymienionej strukturze Sprawiedliwości Jahwe.Poza tym pojawiaja się dwa świetliste pasy zachodzace aż na scianę kościoła.

na mnie ksiażka zrobiła duże wrażenie, czytałem ją wchwili śmierci Papieża więc metlik w głowie miałem ogormny,a doznania bardziej wyraźne. jestm bardzo ciekaw czy jest w niecj choć odorbina prawdy

Tekst ładnie napisany, troche skrótowo ale dobre i to. Mnie chodzi o to czy ktoś ma jakieś argumenty mogące obalić tezę przedstwiona w książce "Kod Leonarda". Po prostu chcę wiedzieć na ile prwdopodobna jest ta teza. A co do obalenia chrześcijaństwa to się nie zgadzam. Brown przedstawił tezę w której po prostu oprócz mężczyz również kobiety dochodz ą do władzy, i pokazuje on również że Jezus jak normalny człowiek potrafił kochać kobietę co tylko pokazuje że jesteśmy stworzeni na obraz boga.

"Jeśli chodzi o błedy to najbardziej rzucajacym sie w oczy jest pokazanie prawdopodobnych kielichów uznawanych za Graala, proszę tylko pomyślec czy dwa tysiące lat temu było stac rybaków,ciesli itd na picie z kielichów wysadzanych kliejnotami...?"

To nie jest blad tylko stwierdzenie faktu - sa takie kielichy i mowi sie o nich, ze moga byyc Graalem,, co do prawdopodobienstwa nie ustosunkowalam sie. Wszystko to zreszta jest kompilacja tego co mowia i pisza, a raczej pisali o Graalu. Moje wlasne zdanie jest, no wlasnie, wlasne...

To co pisze Brown to w dużej mierze rzeczy wyssane z palca.

Przeczytałem powyższy tekst artykułu,choć znajduje się w nim kilka błedów musze przyznac że dla przeciętnych osób zinteresowanych sekretem świętego Graala jest wystarczjąco intrygujący.
Jeśli chodzi o błedy to najbardziej rzucajacym sie w oczy jest pokazanie prawdopodobnych kielichów uznawanych za Graala, proszę tylko pomyślec czy dwa tysiące lat temu było stac rybaków,ciesli itd na picie z kielichów wysadzanych kliejnotami...? Jesli Graal faktycznie byłby kielichem to raczej byłby z drewna,bo takich używa uwczesny plebs! Pozdrawiam i proszę sie nad tym zastanowic ...

no wiec mnie ostatnio tez zaczal interesowac ten temat, jest bardzo intrygujacy pelny tajemnic i prawdopodobnie dlatego tyle ludzi sie tym interesuje. ja mam pytanie co do Świętego Graala, dlaczego jest tyle róznych powiesci o tym, roznych wyobrazen o nim?? czy prawda moze byc co napisał w swojej ksiazce Dan brown "Kod Leonarda da Vinci"? czy mozna tak po prsotu obalic podstway religii chrzescijanskiej ?? co do boksosci chrystusa...... chcialam bym poznac zdanie innych na ten temat, prosze o szybką odpowiedź na mojego maila

Wegług mnie św. Graal to ma inne właściwości niż tutaj zostało napisane.... A mianowicie uważam że Graal to klucz który otwiera raj i dzięki niemu można by porozumieć się z bogiem. Mam sporo dowodów popierających moją teze i uważam że jestem na tropie św. Graala. Jeśli kogo kolwiek interesuje moje skromne zdanie zapraszam do e-mailowania ze mną. Pozdrawiam

A może Graal to osoba? Osoba bliska Jezusowi?....

Tekscik zostal napisany ponad 2 lata temu, czyli przed Danem Brownem a po "Holy Grail Holy Blood". Brakuje tekscikowi drugiej czesci bardziej mistyczno-ezoterycznej, bo jakos sie nie zebralam do tego.
Sama nie wiem, dlaczego wciaz jest online...

Tekścik stanowi w moim odczuciu dobry skrót tradycyjnych, powiązanych z ujęciami literackimi, koncepcji Graala. Dobre kompedium dla początkujących, tak na zachętę... Szkoda, że osoby komentujące (poza pierwszą) powołują się jedynie na "Kod Leonarda" - najwyraźniej nie czytały wcześniej ani koncepcji pani Starbird, ani książki "Święty Graal, święta krew"; sam pan Brown nic nowego nie wymyślił. Trochę mnie rozbawiła zgodność tych komentarzy. Hmmm, tak to bywa z neofitami ;-))

widze że nie tylko ja bylam zainteresowana poglądem na temat graala wg D.Browna. Historia przedstawiona w "Kodzie Leonarda da Vinci" wydaje sie calkiem wiarygodna choc szokująca. Jesli ktos wie cos wiecej na ten temat prosze o kontakt :]

Ja podobnie jak poprzedniczka czytalam "Kod Leonadra da Vinci" i cos mi sie wydaje, ze to nie stek bzdur. nie zpaominajmy o "Iliadzie" Homera i o tym, jak wielka prawda sie ona okazala jesli chodzi o polozenie Troi. pan Brown zapewne nie napisal tej ksiazki w tydzien i zbieral dowody na potwierdzenie swojej tezy, zeby uniknac posadzen o klamstwo... coz, mnie sie bardzo podoba Maria Magdalena jako Graal i jako zona Jezusa:-) oby to byla prawda!:-)

Nie wiem,czy prawdą jest to,iż Św. Graal to szczątki Marii Magdaleny. Wg. D. Browna kielich to . Jeżeli ktoś mógłby mi udzielić informacji na ten temat, proszę o kontakt.
PS. Jako temat maila proszę wpisać "sangreal-mm". Wtedy będę pewna, iż mail nie jest SPAMem (mam nadzieję)

Ostatnio zaczelam czytac ksiazke pt.''Kod Leonarda da Vinci''Dana Browna,w ktorym jest mowa o tajemnicy Graala.Czytajac ta ksiazke zastanawialam sie,czy to prawda o tym kielichu,o tych stowarzyszeniach,Zakonie Syjonu..?Czy nadal,do dzis sa takie stowarzyszenia ochraniajace tajemnice?Czyt to naprawde kielich Krwi Chrystusa?Czytajac wasz artykul nie ma w nim mowy o Zakonach Syjonu.Czy to tylko pomysl autora ksiazki,czy bylo(jest tak dalej)???
Ciekawi mnie ten temat i bylabym wdzieczna,gdyby ktos mi to szerzej wytlumaczyl,jaka jest prawda,czy to tylko legenda..?

niestety, nie chcialo mi sie nawet tego czytac. Przedstawiony tu poglad jest wielce daleki od prawdy. Polecam artykul "ukryte dzieje jezusa i gralla".