Świetny, mocny i prawdziwy tekst, jeden z najlepszych na "Racjonaliście"! Ów tekst zawiera też ostrzeżenie dla niektórych agnostyków. Bo czy nie czynią oni tego samego, co zakłamani chrześcijanie? Ilu z nich na przykład wierzy w zaświatowy hotelik, choć nie lubi księży? Ilu uważa, że biologizm jest odstręczający i musi być coś poza? Taką listę można ciągnąć, lecz moim zdaniem wielu agnostyków, wybiera po prostu inne symbole, niż deklarujący się jeszcze jako chrześcijanie wyznawcy selektywni. Przykładowo, bardzo często stykam się w kręgach agnostyków z podziwiem dla postaci Jezusa i krytyką kościoła, który wszystko zniekształcił. Czy rzeczywiście zniekształcił? Czy raczej rozwinął w pełnej zgodzie z duchem Ewangelii?

Nie wydaje mi się żeby Dawkins pisał tutaj o wszystkich, w sensie ilościowym, katolikach czy chrześcijanach. Pan Dawkins pisze tutaj o prymitywnej strukturze moralnej wierzeń chrześcijańskich i o hipokryzji tzw. umiarkowanych chrześcijan, którzy nie wierząc w nic ze swoich objawionych książek, wybierają z nich tylko to co godzi się z ich światopoglądem. Prawda jest taka że tzw pismo św w wielu miejscach sugeruje właśnie taki obraz świata i jego stworzyciela. Zazdrosny, gniewny bóg który rzuca na prawo i lewo kataklizmami i chorobami. Umiarkowany chrześcijanin nie wierzy w to dlatego bo nie godzi się to z jego wizją miłosiernego hipisa-masochisty nadstawiającego drugi policzek. Zawsze jednak znajdzie się oszołom który stwierdzi że trzęsienie ziemi jest karą za grzechy, najpewniej antykoncepcje. Polska przez polskich rzymskich-katolików uznana jest za naród wybrany. Niestety jest tak tylko dlatego że polska leży w rejonie bardzo niskiej aktywności sejsmicznej dzięki czemu "bóg" nie pokarał nas jeszcze za nasze grzechy.

Nie wiem, czy Ryszard Dawkins uważa wszystkich katolików za równych Ojcowi Paneloux, jednakowoż takie postrzeganie jest błędne... Przynajmniej ja tak nie uważam, a chrześcijaninem jestem... Także coś tu jest nie tak...

Oczywiście nie zdziwiłbym się, gdyby grom głosów spadł, że to ja ABSOLUTNIE muszę się mylić, a ON ABSOLUTNIE nie może się mylić...

tekst oryginału jest tu: newsweek.washin(*)isy_of_christian_theology.html

i ostatnie zdanie mówi że jesteście GROBAMI POBIELANYMI, a nie wilkami w owczej skórze

już więcej nie czytam tłumaczeń w tym serwisie, teraz będę musiał wszystkie teksty Dawkinsa co tu były publikowane przeczytać w oryginale... - po tłumaczeniu tracą one jego styl, jego arogancję którą tak uwielbiam.

"Jeszcze jedna rasistowska wypowiedź i dostajesz zakaz wstępu. Ja wiem, że tak cię nauczono, że mało wiesz o świecie, ale to cię nie tłumaczy. "

Bardzo ciekawe. Tyle bzdur tu piszą, pod każdym prawie artykułem można znaleźć posty wyznawców danego poglądu i nikt ich nie atakuje w ten sposób chociaż często są skrajnie głupie i pozbawione argumentów. I nagle zjawiam się ja i otrzymuję groźbę sprowadzającą się do tego że jak się nie zamkniesz to 'w mordę'. Bo do tego się to sprowadza, co innego możecie mi uczynić na portalu jak mnie zablokować ? Ale sam fakt kierowania takich komentarzy przeciwko mnie powoduje że czuję że w tym co mówię jest zawarta jakaś prawda.
Bo to jest typowa reakcja bezsilności kiedy nie ma się żadnych sensownych argumentów przeciwko. A skoro nie mam racji to ich powinno być na pęczki. A i kiedy sam Dawkins pewnie z obawy przed określeniem go rasistą nigdy wprost wielu rzeczy nie mówi ale daje wiele analogii gdzie bardzo łatwo jest się wielu rzeczy domyślić. I to była jedna z nich.

Chrześcijanin zawsze będzie szukał sensu w istnieniu cierpienia . Ateista docieka jego przyczyn .
Problem jest jednak taki iż doświadczenie cierpienia jest doświadczeniem wewnętrznym , osobistym , prawie niemożliwym do wyrażenia . Są więc absolutnie możliwe zupełnie różne wobec niego postawy .Człowiek po prostu godzi się z własnym cierpieniem oczekując transcendentnych korzyści po śmierci ( ma rację ), może też uznać brak jakiegokolwiek sensu cierpienia ( ma rację). Jest też trzecia możliwość : uznanie istnienia sensu cierpienia , ale jego jednoczesne odrzucenie jako nie wartego swojej ceny w bólu ( też prawda ). Ataki na Richarda Dawkinsa za ten artykuł nie mają sensu : po prostu on wybrał jak wybrał i to jego prawo . W Polsce też zresztą pojawiają się takie "kwiatki" ( np.http://fronda.pl/jak_szymon/blog/wielce_prawdopodobne_przyczyny_tragedii_na_haiti )Cóż można powiedzieć ? Ja zgadzam się tu raczej z Dawkinsem , ale to moje prywatne zdanie .

To że ktoś badania nad swoimi urojeniami nazywa nauką nie czyni z niego naukowca.
Analizowanie utworów literackich, a głównie tym się teologia zajmuje, to literaturoznawstwo.

Teologia ('theos' + 'logos': 'sens o Bogu', 'nauka o Bogu', 'słowo o Bogu'), jak każda inna nauka posiada własny przedmiot badań, cel, metodę i aspekt. Jest więc autonomiczną nauką z własnym warsztatem pracy; podobnie jak np filozofia lub psychologia. Teologia jako 'fides querens intellectum' - 'wiara poszukująca zrozumienia'.

Teologiczny warsztat naukowy?
Jeden z tych przymiotników wyklucza drugi.

Powiem krótko: tak może napisać tylko człowiek, który nie ma zielonego ani jakiegokolwiek innego pojęcia o teologii... Chyba faktycznie lepiej, aby biolodzy zajmowali się biologią, historycy historią i tak dalej, bo aż śmieszne jest, gdy biolog (czytaj Richard Dawkins) bawi się w teologię, bez odpowiedniego teologicznego warsztatu naukowego.

To akurat nic nowego, że Dawkins nie rozumie myśli chrześcijańskiej, którą chciałby krytykować. Skoro nie potrafi odróżnić wyjątkowych interwencji (jak Sodoma i Gomora) wynikających z tego, że Bóg jako Bóg ma prawo sądzić społeczności ludzkie, od naturalnego porządku rzeczy, czyli tego, że w świecie występuje dobro i zło naturalne, to nie należy liczyć na to, że zajmie się wyjaśnieniami tego drugiego. Nie wspomni ani o koncepcji upadku(aniołów i ludzi), ani o tym, że Bóg dopuszcza w świecie zło ale nie jest jego sprawcą, poniekąd rządzi "bóg tego świata" a Stwórca już dawno jest na wygnaniu . Zło naturalne to problem od wieków rozważany na gruncie filozofii, ale czy myślicie że Dawkins czyta Swinburne'a, Plantingę, Adams czy Mackiego? Woli raczej odnosić się do ekstremy Pata Robertsona. Wprawdzie zawsze znajdzie się pojedynczy przypadek, który przyzna, że Dawkins zniekształca chrześcijańskie poglądy widząc w Haiti "rękę Boga", ktoś inny zacznie go usprawiedliwiać, że adresatami tekstów są prości ludzie. Ale właśnie ten odzew ze strony ludzi jest jedyną rzecza, która powinna budzić zdziwienie(sprzedane bestsellery). Dzięki systemowi punktów rodem z fotki.pl widać że sympatycy Dawkinsa są w stanie prężnie stanąć za jego obwieszczeniami. Coś to nam mówi o współczesnym pop-ateiźmie.

W czasach biblijnych bóstwo informowało swoich wyznawców o zamiarze ukarania ich za popełnione grzechy, np. o zamiarze ukarania potopem jeśli się nie poprawią. Czasem z bóstwem można było się potargować (Sodoma i Gomora). Bywało i tak że bóstwo walczyło u boku Izraelitów z ludami które im wskazało że mają ich powybijać ciskając w nich np. skałami. Izraelici więc widzieli i słyszeli swoje bóstwo. Widzieli jak walczy razem z nimi. Gdy liczba wyznawców niepomiernie wzrosła, gdy podniósł się ich poziom intelektualny i gdy bóstwo nie mogło już objąć swoim bóstwem wszystkich wyznawców powiedziało, tzn. jego kapłani powiedzieli że bóstwo im powiedziało, że więcej nie pokaże im swego oblicza. I sprawa rozwiązana.
Zastanawiam się w jaki sposób 12 stycznia to bóstwo od strony fizycznej cisnęło dwoma płytami tektonicznymi o siebie pod Haiti powodując śmierć ok 200 tys. ludzi. I to jak leci. Winien nie winien. Bo trudno sobie wyobrazić, że wszyscy dziadowie dzisiejszych  Haitańczyków  popełnili grzech o którym  mówi  pastor  P.Robertson.  Bóstwo stosuje  więc w dalszym ciągu  odpowiedzialność zbiorową i karanie do siódmego pokolenia.

Zasadniczo z talibami nie gadam, ale ludzie to czytają i jeszcze ktoś może pomyśleć, że dobrze mówisz...

Otóż Dawkins jako "intelektualny olbrzym" to i owszem, z tym że raczej na polu swojej dziedziny naukowej, czyli biologii ewolucyjnej. Jego twórczość antyreligijna jest zaś, czego nikt nie ukrywa, stargetowana na człowieka prostego - tu złośliwie dodam: i słusznie, bo wyrafinowanych intelektualistów przekonywać nie trzeba, od dawna są po naszej stronie.

Nadmienię jeszcze, że na ten wasz teistyczny serek pleśniowy polna myszka w zupełności wystarczy. Po co wytaczać armaty na kogoś, kto ewidentnie nie jarzy podstawowej kwestii, że teorie niefalsyfikowalne są gówno warte? Jakoś zresztą nie dostrzegłem w twoim poście merytorycznej polemiki z prostym tekstem Dawkinsa - myślisz, że wystarczy się nadąć, żeby zostać uznanym za intelektualnego olbrzyma?

Niewiele czytalem Pana Dawkinsa, ale z wypowiedzi innych jawil sie jako intelektualny olbrzym. A tu "polna myszka siedzi sobie i zabkami serek skrobie". Przeciez to,co ten slawetny Dawkins pisze to kaznodziejstwo, no moze troche bardziej wytrawne niz kaznodziejstwo Robertsona (ale to chyba z tej przyczyny, ze nasz intelektualista wczesniej wypil butelke wytrawnego wina)

 
Od niektórych wypowiadających się tutaj "filozofów" coś strasznie "jedzie" zapoconą sutanną.
A... kysz!

Dawkins ponownie udowodnił,że nie rozumie istoty judeochsześcijaństwa (nawet opowieści o posłanym w stado świń legionie upadłych aniołów-bo co było ważniejsze?Stado świń czy ludzie,którzy się o tym zjawisku dowiedzieli? Choć po prawdzie i to ich do skruchy nie doprowadziło (oprócz samego uzdrowionego).Więc jak widać nie chodziło tu o męczenie topionych świń....).Dawkinsowi wiele razy tłumaczono gdzie leży błąd w jego rozumowaniu,Dawkins jednak ignoruje argumenty oponentów i wynajduje sobie różnych ,podobnych jemu,kaznodziejów,którzy też istoty chrześcijaństwa nie pojmują....
Jak to napisano:"jeśli ślepy ślepego prowadzi obaj w dół wpadną (...)żebyście byli ślepi nie mieli byście grzechu,a tak ,że mniemacie iż widzicie grzech wasz pozostaje".

pozdrawiam.

Czy ktoś jeszcze odnosi wrazenie, że wierzący po prostu sami nie wiedzą o co w tym wszystkim chodzi? Skoro jest zło naturalne to jest i dobro naturalne (a nie cuda)? A w jaki sposób szanowni wierzacy wiedzą kiedy coś jest "naturalne" a kiedy "zesłane"? Kiedy była ingerencja niebios a kiedy shitheppens? Na tej samej zasadzie działa wybiórcze traktowanie Pisma Św. odcinanie napletkom filistynom to dawna opowieść bez znaczenia, ale historia Abrahama i Izaaka to już przypowieść z drugim, ukrytym dnem. Tylko kto o tym decyduje?
czyżby potrzeba chwili?
ps
Panie Cholewa, hipokrytami Dawkins nazwał tych wierzacych co oburzyli się na słowa teleewangelisty.zong:) 

Ale ja totalnie zgadzam się z Dawkinsem jeśli chodzi o ocenę wypowiedzi tego całego amerykańskiego kaznodziei, o którym nota bene, pierwszy raz usłyszałem dopiero dzięki racjonaliście.pl. Nie zgadzam się tylko z wnioskami. Używanie elementu "Pat Robertson" jako należącego do zbioru "wierzący" jest uprawnione. Ten zbiór ma bardzo szeroki zakres. Z drugiej strony sugerowanie, że każdy element zbioru "wierzący" jest identyczny z elementem "Pat Robertson" jest nieuprawnioną indukcją. Jak na człowieka, który profesjonalnie zajmuje się krzewieniem nauki, jakim jest Dawkins, takie logiczne nadużycia strasznie denerwują.

Ktoś tam zapytał się "a co z sodomą i gomorą i potopem?". Moja odpowiedź brzmi: nie wiem dokładnie jaki stosunek mają wierzący do Starego Testamentu. Katolicy traktują te historie z dużą dozą rezerwy, akcentując wpływ czynnika ludzkiego na powstawanie tych tekstów. Inne wyznania traktują to dosłownie, inne całkiem odrzucają. A Erich von Daniken uważa, że to skutek działa kosmitów. No właśnie. Jeśli Pat Robertson jest przedstawicielem wierzących, do Daniken jest przedstawicielem naukowców. Zabawne, nie?

Jeszcze jedna rasistowska wypowiedź i dostajesz zakaz wstępu. Ja wiem, że tak cię nauczono, że mało wiesz o świecie, ale to cię nie tłumaczy. 

Jak zwykle PiotromB, ktosiom (a właściwie nikim) czyli zwykłym trollom udało się odwrócić dyskusję od głównego tematu, czyli oceny wypowiedzi Pata Robertsona, dokonanej przez Richarda Dawkinsa.  
    W USA, osoby o takiej pozycji jak Robertson (założyciel licznych wpływowych organizacji i korporacji) nie wypowiadają się po to tylko, by przedstawić swój osobisty pogląd na taką czy inną sprawę. Każda publiczna, czy oficjalna, wypowiedź jest sprzedażą swojego wizerunku: ma na celu utwierdzenie zwolenników w przekonaniu, że wypowiadający się podziela ich poglądy. Innymi słowy, mówi się to, co słuchacze chcą usłyszeć. I to dopiero jest przerażające: wystarczy sprawdzić ilu zwolenników ma Pat Robertson – i wiadomo ilu ludzi utożsamia się z jego wypowiedzią, a tym samym wyznaje jego poglądy.

Z tym się zgadzam - shit happens! I tyle. Mieli pecha. Ja mam pecha, że żyję wśród ignorantów, że w naszym pięknym kraju rządzi pis i po, że Toruń jest znany z Rydza itd., itd. Wcześniej ktoś napisał, że Dawkins manipuluje. Czym, się pytam??? Każdy kto myśli, widzi co jest grane. A już zarzuty, że w Bogu urojonym Dawkins manipuluje całkowicie, to juz lekka przesada. Dawkins jest jedynie obserwatorem wyciągającym wnioski, a że z głupotą na tle religijnym się nie cacka (bo i po co), to i lepiej. Skończmy z tym głupim szacunkiem do religii!

popieram nick osobnika o nicku "pocosietowpisujejakjestemzalogowany". Hej

ad 1. czy sodoba i gomora oraz potop to też shit happens?
ad 2. Biblia tak powiedziała
ad 3. Jaką religię głosi Pat Robertson?

Apropo Shit happens - jeżeli wyznawcy Jahwe uważają go za wszechwiedzącego, konsekwencją (znowu) tego jest to że doskonale wiedział o owym trzesieniu ziemi tworząc wszechświat, wiedział także, że na Haiti ludzie zbudują miasto, które w wyniku zawalenia zabije ok. 100 tys. ludzi. Właśnie przez konsekwencje tego, że katolicy ( i nie tylko) traktują Jahwe jako kochającego ich boga, wiedząc, że był świadomy tego nieszczęścia i jemu nie zapobiegł ( choćby przez odciążenie napięcia skorupy karaibskiej wieloma małymi - rzędu 1 stopnia Richtera trzęsieniami) pragną jakoś sobie wytłumaczyć to zdarzenie. W tej zawiłej logice całkiem dobrze poradził sobie Pat Robertson. I tutaj jest sedno sprawy, bo ludzie wierzący w to co on go krytykują, a nie powinni - nie rozumieją konsekwencji własnych wierzeń.

"Moim zdaniem Dawkins cynicznie wykorzystuje tragedię w swojej antyreligijnej kampanii." - napisał to co napisał w konsekwencji tego co powiedział Pat Robertson, który nieszczęście wykorzystuje do napełniania sobie tac. Odwróciłeś kota ogonem oskarżając Dawkinsa o propagowanie czegokolwiek tym tekstem.

Panie Piotrze w pełni popieram,wystarczy  trochę dobrej woli, aby zrozumieć problem i pojąć, że Dawkins zwyczjnie manipuluje ludzmi wykorzystując ignorancję w kwestiach wiary i religii. Bóg urojony to klasyczny przykład tak pokrętnego myślenia. Cóż ma wiernych wyznawców, którzy pewnie uwierzą we wszytsko, co o religii napisze. Wkońcu to nie byle kto, sam oświecony przez ... co? Dawkins :) A jeżeli prawda jest inna, tym gorzej dla prawdy.  

1. Koncepcja "zła naturalnego" nie jest przyrodniczą teorią ale próbą nazwania sytuacji, którą celnie opisał Forrest Gump - "shit happens". Kogoś spotkało nieszczęście, a fakt, że wydarzyło się ono przez przypadek nijak nie umniejsza cierpienia. Ofiara nieszczęścia powie: przydarzyło mi się "coś złego". Shit happens. Katolicy mają na to swoją nazwę w specyficznej dla nich terminologii: zło naturalne. Shit happens.

2. "Jeżeli światem jako takim rządzi jakieś bóstwo, które zsyła nieszczęścia..." - Jasne, jeżeli światem rządzi takie bóstwo. Ale kto powiedział, że takie zsyłające nieszczęścia bóstwo rządzi światem? Ja kwestionuję założenie tej tezy. Katolicy uważają, że Bóg ich przede wszystkim kocha. A że zdarzają się trzęsienia ziemi? Shit happens.

3. Tak się składa, że wśród katolików tylko papież ma monopol na nieomylność w sprawach "co Bóg ma na myśli", a powołuje się na ten przywilej bardzo rzadko. Z tej perspektywy każdy, kto uzurpuje sobie prawo do oceniania zabitych na Haiti ludzi zdradza nieprzeciętną pychę i zakłamanie. Dawkins ma rację oburzając się na szalonych kaznodziejów z USA, ale okrutnie się myli sugerując, że ci szaleńcy mówią to, co faktycznie głoszą religie.

Moim zdaniem Dawkins cynicznie wykorzystuje tragedię w swojej antyreligijnej kampanii.

to równie dobrze mógł zesłać trzęsienie ziemi na Haiti. Czy wierzący mogą temu zaprzeczyć?

Pan Dawkins mógłby wspomnieć o koncepcji "zła naturalnego", płaskiej ziemi czy trójkącie bermudzkim. Nie robi tego, bo nie chce się narażać na śmieszność przez podawanie nonsensownych teorii co do katastrofy na Haitii. Chyba Pan nie przeczytał tekstu ze zrozumieniem - powtórze się, ale trudno, może teraz do Pana dotrze. Jeżeli światem jako takim rządzi jakieś bóstwo, które zsyła nieszczęścia na ludzi za popełnione wykroczenia z jego listy grzechów, to każdą katastrofę na  Ziemi można wytłumaczyć przez wskazanie winnych za te grzechy. Tak więc według całej masy wierzących wydarzenia na morzu Karaibskim można zrzucić na mieszkańców Haiti - prosta konsekwencja wierzeń w boga Jahwe. Dawkins nie wymyśla własnej koncepcji religii, on tłumaczy w jakie bagno można wdepnąć jeżeli nie rozumie się w pełni kosekwencji własnych wierzeń.

"siła natury, wolna od grzechu, obojętna na grzech, nieumyślna, niczym nie zmotywowana, absolutnie obojętna na ludzkie sprawy i ludzkie nieszczęście."

Tak. Absolutnie obojętna na ludzkie sprawy. Także sprawy takie jak polityczna poprawność i potrzeba poczucia równości pomiędzy ludźmi. Ta sama natura która spowodowała trzęsienie Ziemii tam, mogła tak samo spowodować presję ewolucyjną która spowodowała że czarni ludzie tam mieszkający nie radzą sobie z budowaniem państwa i trawi ich przestępczość.

Jeśli Dawkins chciałby przypominać wierzącym o konsekwencji, to mógł chociaż wspomnieć o koncepcji "zła naturalnego" jako skutek obowiązujących praw przyrody. Wydaje się, że Dawkins chce raczej by wierzący byli konsekwentni nie w wyznawaniu ich własnej wiary, ale by byli konsekwentni w wyznawaniu wiary takiej, jak ją rozumie Dawkins. I to jest zastanawiające. On po prostu wie lepiej w co i jak powinno się tak naprawdę wierzyć. Ot, ciekawostka.

http://www.krytykapolityczna.pl/Opinie/Haiti-doktryna-szoku-w-praktyce/menu-id-197.html

Chyba nie zrozumieliście intencji Pana Dawkinsa. Chodzi o konsekwencje. Jeżeli ktoś uważa, że wszystko na świecie ma cel to konsekwecją tego jest między innymi wytłumaczenie religijne celowości zdarzeń na biednej karaibskiej wyspie. Dawkins w tym tekście nie tłumaczy wierzącym w co mają wierzyć, on pokazuje do jakich totalnych nonsensów wiedzie wiara w celowość świata. Jeżeli na świecie dzieje się jakieś nieszczęście to jest to wina grzechu - tylko trzeba znaleść winnych (ten teleewangelista znalazł). Tego typu ludzie nie mogą pojąć, że świat jest bezdusznie obojętny na losy ludzi.

Panie PiotrzeB odniosłem podobne wrażenie. Ten facet próbuje wierzącym wmówić coś, co ma być faktyczie treścia ich wiary. Byłbym mniej krytyczny, gdyby taki tekst napisał 16 latek.Z Dawkinsem i jego rozmowami o religii jest tak, jakby prosty drwal wiwijając siekierą narzucał swoje komuś, kto rzeżbi w drewnie. Pozdrawiam, myślących nie brakuje, co za ulga:)

Jedyna sensowna część tego tekstu zawiera się w pierwszym akapicie. Później jest już tylko beznadziejne ple ple ple... Ale to tylko moje zdanie. Moje zdaniem jest również to, że należy się życzliwie zapoznać z oficjalnymi poglądami jakiegoś człowieka i z nimi polemizować, zamiast udawać, że czyta mu się w myślach i że wie się lepiej co on "tak naprawdę myśli". Strasznie mnie to drażni u Dawkinsa - to jego czytanie w myślach. Przecież czytanie w myślach jest takie nieetyczne!

Skoro Bóg tak bardzo chce ukarać ludzkość za grzechy, to dlaczego nie zsyła kataklizmu na najbardziej zeświecczone i liberalne rejony globu (Czechy, Holandia, czy inne państwa Europy Zach.)? Czyżby pomyliły mu się współrzedne geograficzne. A może Bóg po prostu reprezentuje mentalność tchórza, tak świetnie opisaną przez Wojciecha Młynarskiego w "Balladzie o dwóch koniach".
w474.wrzuta.pl/(*)rski_-_ballada_o_dwoch_koniach
 

Ja sądze, iż karą za obalenie francuskich, jest obecna sytuacja gospodarcza tego kraju, mają w końcu swoje rządy:):):), i widać jak im dobrze bez ciemiężców:):):) Ciemna masa:):):)

Nie mogę zrozumieć, dlaczego niektórzy ludzie wygłaszają takie poglądy, przypisując naturze celowość. Dzisiejszy stan wiedzy, pokazuje nam, że przyroda nie działa celowo, ani nie miała stwórcy. To przykre, że niektórzy ludzie, nawet w XXI wieku dają nabrać się  na takie rzeczy.

nie można przypisywać cech moralnych. Kto jednak tak czyni, to nie tylko jest hipokrytą ale świadomie kugluje masami ludzkimi dla swojego, żle pojętego interesu. Oszustów mamy w różnych płaszczyznach współżycia społecznego. Może należy wreszcie używać kodeksów karnych przeciw psychopatycznym manipulatorom.Przecież na całym świecie marnowane są nakłady na edukację; już na poziomie elementarnym uczy się o siłach przyrody ; zwyczajne gotowanie wody jest wykorzystaniem praw przyrody.