Międzynarodowy zespół naukowców odkrył, że to raczej niekompletne wspomnienia, a nie utrata pamięci, są odpowiedzialne za wywoływanie dezorientacji umysłowej u pacjentów cierpiących na demencję.

Badania, których wyniki zostały zaprezentowane w magazynie Science, rzucają nowe światło na sposób, w jaki zdolność mózgu do utrzymywania kompletnych i szczegółowych wspomnień zostaje zakłócona, potencjalnie obalając teorie, że przyczyną problemów z pamięcią jest zapominanie minionych zdarzeń lub wiadomości. Zdaniem naukowców pozostające, mgliste wspomnienia dezorientują pacjentów, zwiększając prawdopodobieństwo błędnego zapamiętania przez nich informacji, z którymi nigdy się nie zetknęli.

Naukowcy, pracujący pod kierunkiem Uniwersytetu Cambridge w Wlk. Brytanii, wykorzystali model zwierzęcy amnezji, który jest powszechnie stosowany do ustalania stopnia pogorszenia się pamięci. W ramach wcześniejszych badań nad pamięcią odkryto, że zwierzęta dotknięte amnezją nie były w stanie odróżnić nowych obiektów od starych. Niemniej w ramach tych badań nie udało się wykazać, czy zwierzę nie było w stanie rozróżnić obiektów, ponieważ postrzegało stary obiekt jako nowy (zapominanie czegoś, co miało miejsce), czy też dlatego, że uznawało nowy obiekt za stary (pamięć rzeczy niebyłych).

W toku najnowszych prac badanym osobnikom pokazywano obiekt, następnie przeprowadzano etap testowy, w którym obiekt był ponownie prezentowany wraz z dostrzegalnie odmiennym, nowym obiektem. Badane zwierzęta miały odróżnić nowe obiekty od powtórzonych. To pozwoliło naukowcom ocenić osobno reakcje na nowe i na stare obiekty. Zwierzętom pokazywano obiekt, a następnie przeprowadzano test pamięci po upływie godziny z użyciem tego samego lub nowego obiektu. Wyraźnie spędzały one więcej czasu na badaniu nowego obiektu, pokazując w ten sposób że pamiętały stary obiekt.

Tymczasem osobniki dotknięte amnezją osiągały słabe rezultaty w testach. Spędzały tyle samo czasu na badaniu nowych co starych obiektów. Naukowcy również odkryli, że zwierzęta te spędzały mniej czasu na badaniu nowego obiektu w porównaniu do swoich "normalnych" odpowiedników. W przypadku nowych obiektów zwierzęta dotknięte amnezją wykazywały pamięć rzeczy niebyłych.

Zespół ocenił, czy wykonywanie zadania pamięciowego można poprawić, jeżeli nie będzie innych wspomnień dezorientujących mózg. Przed testem zwierzęta umieszczono w ciemnym, spokojnym miejscu. Naukowcy odkryli, że zwierzęta dotknięte amnezją, które wykazywały się brakiem pamięci, kiedy czas przed testem spędzały w normalnych, ruchliwych warunkach, wykazywały się doskonałą pamięcią, jeżeli spędzały czas przed testem w ciemnym, spokojnym środowisku.

"To sugeruje, że głównym elementem problemów z pamięcią może być mylenie wspomnień, a nie utrata wspomnień jako taka" - mówi dr Lisa Saksida z Wydziału Psychologii Eksperymentalnej Uniwersytetu Cambridge, współautorka raportu z badań. "Jest to spójne z doniesieniami o zniekształceniach pamięci w demencji - na przykład pacjenci mogą nie wyłączyć kuchenki lub nie zażyć lekarstw nie dlatego, że zapomnieli o zrobieniu tego, tylko dlatego, że sądzą, iż już to zrobili" - dodaje.

"Rzecz, która nas zaskoczyła w uzyskanych wynikach, to zakres odzyskiwania pamięci osiągany po prostu poprzez zredukowanie napływających informacji przed testem pamięci" - podkreśla. "Ten wynik nie tylko zaprzeczył naszym oczekiwaniom, ale również pogłębił naszą wiedzę na temat możliwej natury upośledzenia pamięci leżącego u podstaw amnezji i niektórych typów demencji, co ma kluczowe znaczenie dla opracowania bardziej zaawansowanych i skutecznych metod leczenia."

Naukowcy są przekonani, że ich odkrycia mogą pomóc w opracowaniu nowych metod leczenia, które zredukują dezorientację we wspomnieniach, w tym leków poprawiających złożone i szczegółowe reprezentacje niezbędne do rozdzielenia wspomnień.

"Jeszcze bardziej intrygująca byłaby możliwość opracowania metod leczenia, które potrafiłyby powstrzymać chorobę na początkowych etapach, a nie tylko metod leczenia, które zajmują się objawami rozwiniętej już demencji" - zauważa dr Saksida. "Wczesne wykrywanie upośledzenia pamięci ma zasadnicze znaczenie dla opracowania tego typu profilaktyki, a dogłębniejsze poznanie natury upośledzenia, jak odkryliśmy, jest kluczowe dla wczesnego wykrycia."

Wkład w badania wnieśli naukowcy z Instytutu Behawioralnej i Klinicznej Neurologii Wellcome Trust Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego w USA i Uniwersytetu w Guelph w Kanadzie.

© Unia Europejska 2005-2010

Źródło:

CORDIS