Wprowadzenie
Wyniki dotychczasowych badań wykazały, że w przypadku zwierząt wczesne oddzielenie dziecka od matki lub niska jakość opieki macierzyńskiej wpływają na wielkość hipokampa i ciała migdałowatego w rozwijającym się mózgu.
W przypadku człowieka u dzieci, które były ofiarami krzywdzenia i/lub zaniedbywania, a także u dzieci wychowywanych w domach dziecka nie obserwuje się zmian w wielkości hipokampa. Natomiast w przypadku dzieci wychowywanych w domach dziecka (w warunkach względnej deprywacji) stwierdzono powiększenie ciała migdałowatego, co sugeruje, że jest to struktura mózgowa szczególnie czuła na różne nieprawidłowości w sprawowaniu opieki nad dzieckiem.
Symptomy depresji występujące u matki mogą być związane ze spadkiem macierzyńskiej wrażliwości na potrzeby dziecka, a także z prezentowaniem przez matkę zachowań unikających i innych świadczących o zaniku więzi.
Położenie ciała migdałowatego na tle struktur lewej półkuli mózgu - przekrój czołowy. Ilustracja: Gray's Anatomy.
Przebieg badań
W celu ustalenia, czy słaba jakość opieki nad dzieckiem, związana z symptomami depresji występującymi u matki, wpływa na rozwój hipokampa i ciała migdałowatego w dziecięcym mózgu w podobny sposób, jak pobyt w domu dziecka, porównano wielkość hipokampa, ciała migdałowatego oraz poziom hormonów stresu (glikokortykoidów) u dzieci pozostających od urodzenia pod opieką matek z depresją (n = 17) i u dzieci matek bez depresji (n = 21).
Wnioski
Nie stwierdzono istotnych różnic między grupami pod względem wielkości hipokampa, lecz u dzieci depresyjnych matek oba (lewe i prawe) ciała migdałowate były istotnie powiększone; u dzieci wychowywanych od urodzenia przez matki z depresją stwierdzono również podwyższony poziom glikokortykoidów. Zaobserwowano istotną korelację dodatnią między głębokością depresji u matki a wielkością ciała migdałowatego u dziecka. Wyniki badań wskazują, że wielkość ciała migdałowatego u dzieci może być markerem jakości wczesnej opieki rodzicielskiej.
[tłum./oprac. C. O. Reless]
Referencje dokumentu: Lupien, S. J. et al. Larger amygdala but no change in hippocampal volume in 10-year-old children exposed to maternal depressive symptomatology since birth. PNAS , August 23, 2011, vol. 108, no. 34, 14324-14329 Caden O. Reless |