Nowe badanie finansowane przez UE ujawnia, że dzieci w wieku 4 miesięcy zdolne są do identyfikacji reguł gramatycznych nowo poznawanego języka. Badanie opublikowane w magazynie PLoS ONE znacząco zwiększa nasze zrozumienie procesu nauki języków u dzieci.

Badanie zostało sfinansowane przez UE w ramach projektu CALACEI ("Uniwersalne i specyficzne właściwości kompetencji ludzkich. Narzędzia do badań nad przyswajaniem języka we wczesnym dzieciństwie: badania mózgu i zachowań ludzkich"). Projekt uzyskał 15 mln euro w ramach linii budżetowej "Nauka i technologia przyszłości" (NEST) Szóstego Programu Ramowego (6PR).

Niemowlęta przyswajają języki szybko i z widoczną łatwością, która zadziwia zarówno rodziców, jak i naukowców. Badania nad dziećmi pokazują, że już noworodki zdolne są do rozróżniania fonemów w sylabach. Ponadto okazuje się, że bardzo małe dzieci potrafią rozpoznawać związki między sylabami sąsiednimi często występującymi razem.

Jednakże bardzo często powiązane gramatycznie elementy nie występują obok siebie w zdaniu, na przykład w języku angielskim w wyrażeniu "is singing" element "is" oddzielony jest od końcówki "ing" tematem "sing". Zdaniem naukowców "poznawanie tego typu nieprzyległych zależności jest znacznie trudniejsze niż uczenie się zależności przyległych".

Wcześniejsze badania sugerowały, że dzieci mogą mieć trudności z pojmowaniem tego rodzaju reguł aż do 17 lub 18 miesiąca życia. "Wydawało się, że to bardzo późno", skomentowała profesor Angela Friederici, dyrektor Departamentu Neuropsychologii w Instytucie Nauk Kognitywnych i Neuronauk im. Maxa Plancka w Niemczech.

W badaniu profesor Friederici oraz jej koledzy starali się ustalić, czy czteromiesięczne niemowlęta potrafią pojąć takie nieprzylegające zależności. Wybrano dzieci w tym wieku, ponieważ badania wskazywały, iż posiadają one już pewną pamięć werbalną oraz umiejętności rozróżniania fonologicznego.

"Bieżące dane pokazują, że czteromiesięczne niemowlęta potrafią wyodrębniać zależności między nieprzyległymi elementami w zdaniach w wyniku krótkiej ekspozycji na naturalny język obcy", podsumowali naukowcy. "Wykształcenie się wrażliwości na prawidłowości gramatyczne wskazuje, że niemowlęta wyodrębniły zależności w obszarze dwóch par nieprzyległych elementów (tj. czasowników posiłkowych oraz odpowiadających im przyrostków czasownikowych) ze zdań prawidłowych, którym przysłuchiwały się w fazach nauki".

"Oczywiście w tym wieku niemowlęta nie dostrzegają błędów treściowych", zaznaczyła profesor Friederici. "Na długo przed zrozumieniem znaczenia dzieci rozpoznają i uogólniają prawidłowości na podstawie brzmienia języka".

Według naukowców wzorce aktywności mózgowej u czteromiesięcznych niemieckich niemowląt, po ekspozycji na błędy, przypominały wzorce występujące u rodowitych dorosłych użytkowników języka włoskiego. Rodowici użytkownicy języka niemieckiego, którzy podjęli naukę włoskiego jako drugiego języka, nie reagowali w ten sam sposób. Według naukowców "świadczy to o tym, że nauka języka na poziomie rdzennym może być ograniczona do określonego przedziału czasowego w rozwoju".

© Unia Europejska 2005-2011

Źródło: CORDIS

Referencje dokumentu: Friederici, A.D., et al. (2011) Precursors to natural grammar learning: preliminary evidence from 4-month-old infants. PLoS ONE 6 (3): e17920. DOI: 10.1371/journal.pone.0017920.