Naukowcy ze Zjednoczonego Królestwa i USA zbadali kompletny skamieniały las sprzed 385 mln lat. Zaprezentowane w czasopiśmie Nature wyniki badania rzucają nowe światło na prehistoryczny las Gilboa, położony w górach Catskill w stanie Nowy Jork. Naukowcy określają Gilboa jako najstarszy skamieniały las, ale do niedawna dysponowali bardzo skąpymi informacjami na jego temat.

Podczas budowy tamy przed niemal stu laty odkryto skamieniałości setek dużych pni drzew (drzewo Gilboa) zachowanych w skałach. Zgromadzono jednak niewiele danych dotyczących geologicznego kontekstu skamielin, gleby, w której rosły drzewa, i odstępów między pniami. Wykopalisko zasypano ponownie po ukończeniu budowy tamy. Teraz naukowcy po raz pierwszy zbadali las Gilboa. Wcześniejsze badania skupiały się na eksponatach muzealnych i małych odkrywkach innych poziomów kopalin w pobliskich strumieniach.

Kiedy dwa lata temu wyrobisko zostało częściowo opróżnione podczas konserwacji tamy, naukowcy zbadali skamieniałości. Prof. Bill Stein z Uniwersytetu w Binghamton w USA i Frank Mannolini, technik paleontologii z Muzeum Stanu Nowy Jork odkryli, że doszło do odsłonięcia pierwotnego dna wyrobiska oraz że zachowały się korzenie i umiejscowienie pni.

Dr Chris Berry ze Szkoły Nauk o Ziemi i Oceanach Uniwersytetu w Cardiff w USA, jeden z autorów badania, opowiada: "Po raz pierwszy możliwe było czyszczenie ok. 1300 metrów kwadratowych wyrobiska celem przeprowadzenia badań. Sporządzono mapę położenia wszystkich skamieniałości roślin, jakie zachowały się na tej powierzchni".

Według naukowców, pnie drzew Gilboa to przypominające misy zagłębienia, których średnice sięgają prawie dwóch metrów. Zagłębienia otoczone są tysiącami korzeni. Drzewa te musiały mieć do 10 metrów wysokości i przypominać palmy lub paprocie drzewiaste.

Naukowcy znaleźli także kilka drewnianych łodyg leżących w pozycji horyzontalnej. Ich grubość sięga ok. 15 centymetrów. Zdaniem naukowców łodygi te przypominają pnące się po poszyciu pnie Aneurophytalean progymnosperm. Znaleziono także duży egzemplarz drzewiastego widłaka, drzewa tworzącego cienkie pokłady węgla w młodych skałach Europy i Ameryki Północnej.

"Wszystko to wskazuje, że prehistoryczny las w Gilboa był ekologicznie o wiele bardziej złożony, niż przypuszczaliśmy, i prawdopodobnie zawierał o wiele więcej związków węgla uwięzionych w drewnie", tłumaczy dr Berry. "Informacje te pozwolą w bardziej świadomy sposób spekulować na temat tego, jak ewolucja lasów zmieniała Ziemię. Dla mnie osobiście, możliwość chodzenia po poszyciu prehistorycznego lasu i wyobrażania sobie, że rośliny, które studiowałem przez ponad 20 lat jako skamieniałości, stoją teraz w miejscach zaznaczonych przez ich pnie, była jednym z najważniejszych momentów mojej kariery zawodowej. Siedem lat temu nasi koledzy, Linda (VanAller Hernick) i Frank, znaleźli skamieniałość całego drzewa Gilboa. To było niesamowite. Ale teraz mamy cały las!"

© Unia Europejska 1994 - 2012

Źródło: CORDIS

Referencje dokumentu: Stein, W.E., et al. (2012) "Surprisingly complex community discovered in the mid-Devonian fossil forest at Gilboa", Nature, 483(7387), 78. doi: 10.1038/nature10819.