5. lipca w Melbourne w Australii rozpocznie się największa w tym roku konferencja Fizyki Wysokich Energii - ICHEP. W przeddzień, 4-ego lipca, o godz. 9:00, w CERNie odbędzie się seminarium naukowe poświęcone aktualnemu stanowi poszukiwań bozonu Higgsa. Eksperymenty ATLAS i CMS przedstawią wstępne wyniki analizy danych zebranych w roku 2012.

1. Detektor ATLAS © CERN

Zbieranie danych przeznaczonych na konferencję ICHEP trwało do poniedziałku 18 czerwca. Tym samym zakończył się bardzo udany, pierwszy okres pracy akceleratora LHC w 2012 roku - powiedział Steve Myers, dyrektor CERNu do spraw akceleratorów i technologii. - Z wielką niecierpliwością czekam co nam pokażą dane!

Zadaniem akceleratora LHC w bieżącym roku było dostarczenie eksperymentom możliwie największej ilości danych niezbędnych do uzyskania wyników na konferencję ICHEP. Zebranie w okresie od kwietnia do czerwca b.r. większej ilości danych niż w całym 2011 roku było dużym sukcesem. Same eksperymenty doskonaliły sposoby analizy danych, aby jak najwydajniej wybierać zdarzenia mogące zawierać cząstkę Higgsa spośród milionów zderzeń protonów następujących w każdej sekundzie. Dzięki temu znacznie wzrosła ich zdolność obserwacji nowych zjawisk fizycznych. Szybka analiza tej niespotykanej dotąd ilości danych była możliwa dzięki dziesiątkom tysięcy komputerów rozsianych po całym świecie i połączonych w wielką sieć obliczeniową (tzw. Worldwide LHC Computing Grid), której wydajność już przekroczyła pierwotne założenia projektowe.

Mamy obecnie ponad dwa razy więcej danych niż w ubiegłym roku, - powiedział Sergio Bertolucci, dyrektor CERNu do spraw naukowych - to powinno wystarczyć aby stwierdzić czy tendencje [dot. obserwacji bozonu Higgsa - przyp. tłum], które obserwowaliśmy w danych z roku 2011, nadal się utrzymują, czy też zanikają. To bardzo ekscytująca chwila.

W razie odkrycia nowej cząstki, eksperymenty ATLAS i CMS będą potrzebowały sporo czasu, aby upewnić się czy mają do czynienia z od dawna poszukiwanym bozonem Higgsa, ostatnim brakującym ogniwem Modelu Standardowego cząstek elementarnych, czy też jest to bardziej egzotyczna cząstka uchylająca drzwi do nowej fizyki.

To trochę jak dostrzeganie znajomej twarzy w oddali, - powiedział Rolf Heuer, dyrektor naczelny CERNu - czasami trzeba podejść bliżej żeby nabrać pewności czy to rzeczywiście twój najlepszy przyjaciel, czy też jego brat bliźniak.

Model Standardowy daje nam niezwykle dokładny opis materii tworzącej cały widzialny kosmos oraz sił rządzących jej zachowaniem, ale jest wiele powodów aby sądzić, że na tym nie koniec. Na przykład obserwujemy, że widoczna część Wszechświata to zaledwie 4% tego co wydaje się stanowić całość.

Fizycy z całego świata zebrani na konferencji ICHEP w Melbourne połączą się z seminarium w CERNie za pomocą wideo telekonferencji. Po seminarium odbędzie się konferencja prasowa retransmitowana w internecie pod adresem webcast.cern.ch i uzupełniona przystępnymi wyjaśnieniami udzielanymi przez fizyków za pośrednictwem blogów i czatów dostępnych na tej samej stronie internetowej.

Jestem pod ogromnym wrażeniem fantastycznego działania akceleratora LHC. - powiedziała prof. Agnieszka Zalewska z IFJ PAN, naukowy Przedstawiciel Polski w Radzie CERNu -Najwięksi nawet optymiści nie oczekiwali tak szybkiego postępu w zwiększaniu liczby przyspieszanych protonów oraz poprawianiu innych parametrów tego akceleratora. Nic więc dziwnego, że na ostatnim zebraniu Rady CERNu w dniu 21-go czerwca podsumowanie tegorocznej pracy LHC spotkało się z powszechnym aplauzem, a zapowiedzi seminarium w dniu 4-go lipca towarzyszył nastrój prawdziwego podniecenia. Jedno jest pewne - dzięki LHC uczestniczymy w ekscytującym okresie w fizyce cząstek.

Możemy być dumni z polskiego udziału w pracach przy akceleratorze LHC i z udziału polskich grup w eksperymentach ATLAS i CMS - dodała prof. Zalewska. - Dr Andrzej Siemko, na stałe zatrudniony w CERNie, jest jednym z ekspertów, na co dzień odpowiedzialnych za prawidłowe działanie i bezpieczeństwo tego akceleratora o niespotykanej wcześniej skali komplikacji. Polskie zespoły inżynieryjno-techniczne z IFJ PAN i AGH odegrały istotną rolę przy uruchamianiu LHC.

Doskonała praca zderzacza LHC oraz wysoka sprawność detektora CMS w trakcie tegorocznego zbierania danych (2012) to podstawy umożliwiające badanie produkcji cząstki Higgsa w zderzaczu LHC. Środowisko naukowe związane z Warszawską Grupą CMS z napięciem oczekuje seminarium w CERNie 4 lipca, na którym zostaną ogłoszone wyniki dotyczące jej poszukiwań. - powiedział prof. dr hab. Jan Królikowski z Wydziału Fizyki UW reprezentujący Warszawską Grupę CMS (UW, NCBJ, PW) dodając:. Grupa Warszawska wniosła wiodący wkład w budowę systemu wyzwalania na miony PACT tego detektora oraz bardzo aktywnie uczestniczy w analizie danych m.in. poszukując rozpadów cząstek Higgsa na dwa leptony tau.

Środowisko naukowców z wielkim napięciem oczekuje na nowe doniesienia z CERNu o poszukiwaniu cząstki Higgsa. - powiedziała prof. Barbara Wosiek reprezentująca polskie zespoły z Instytutu Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk i Wydziału Fizyki i Informatyki Stosowanej AGH pracujące w eksperymencie ATLAS. - Ostanie miesiące to okres wytężonej, wręcz heroicznej, pracy fizyków Współpracy ATLAS. W tym czasie analizowaliśmy ciągły strumień danych, napływających w oszałamiającym tempie z wyśmienicie działającego akceleratora LHC. W czasie seminarium ATLAS przedstawi swoje najnowsze wyniki, oparte na statystyce dwukrotnie większej niż w grudniu 2011 r. Tym samym jeszcze bardziej zbliżymy się do rozszyfrowania tej fundamentalnej zagadki mikroświata.

Zarówno Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego jak i Instytut Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie planują zorganizowanie bezpośredniej transmisji seminarium z CERNu w dniu 4-ego lipca b.r.

[CERN, tłum. Paweł Brückman de Renstrom]