Obecnie w Europie wiele artykułów żywnościowych pozostaje towarem luksusowym, niedostępnym dla wszystkich obywateli. W świetle tego faktu właśnie rozpoczął się projekt finansowany ze środków unijnych, który stawia sobie za cel uporanie się z problemami żywieniowymi powiązanymi z ubóstwem.

Projekt CHANCE (Niskokosztowe technologie i tradycyjne komponenty potrzebne do produkcji przystępnej cenowo żywności o prawidłowej wartości odżywczej, poprawiającej stan zdrowia populacji zagrożonych ubóstwem), realizowany w obrębie tematu "Żywność, rolnictwo, rybołówstwo i biotechnologia" Siódmego Programu Ramowego (7PR), ma zgromadzić naukowców i przedsiębiorców, aby opracować interesujące, przystępne i zdrowe produkty żywieniowe, które pomogą zapobiegać powszechnym problemom żywieniowym wśród osób narażonych na ubóstwo.

Chociaż porady dotyczące zdrowego odżywiania się prawdopodobnie nigdy wcześniej nie były tak dostępne jak obecnie, osoby żyjące na skraju ubóstwa rzadko z nich korzystają, głównie ze względu na rosnące koszty pożywnych artykułów spożywczych, takich jak warzywa z upraw ekologicznych. Podczas gdy wiele uwagi poświęca się ekonomicznym implikacjom życia na skraju ubóstwa, nie zawsze to zainteresowanie obejmuje wpływ słabej gospodarki na problemy zdrowotne będące następstwem nieprawidłowego odżywiania.

Niedawny sondaż Eurostatu wskazał na pilną potrzebę lepszego poznania przeszkód w zdrowym odżywianiu 81 mln obywateli UE żyjących obecnie na skraju ubóstwa. Złe odżywianie się jest bezpośrednio powiązane z wyższym ryzykiem otyłości i problemów zależnych, takich jak cukrzyca czy choroby sercowo-naczyniowe.

Konsorcjum CHANCE, w skład którego weszło 17 partnerów z 8 krajów europejskich, planuje przyjąć dwupoziomowe podejście poprzez skupienie się na badaniu niskokosztowych technologii i składników oraz analizie sposobów doskonalenia edukacji i podnoszenia świadomości zdrowego odżywiania. Zespół zamierza przyjrzeć się produktom ubocznym bogatym w błonnik, które powstają przy produkcji soków owocowych i innych pochodnych przetwórstwa spożywczego.

Koordynator konsorcjum CHANCE, profesor Francesco Capozzi z Uniwersytetu Bolońskiego, wypowiedział się na temat projektu: "Mimo faktu, iż główne choroby powiązane z dietą są powszechniejsze wśród osób o niższych dochodach, zagrożonych ubóstwem, to podejmowane są jedynie ograniczone starania zmierzające do opracowania zdrowszych produktów w niższym przedziale cenowym. Poprzez badanie sposobów obniżenia kosztów produkcji i pogłębianie wiedzy o tej konkretnej grupie konsumentów, konsorcjum CHANCE przyczyni się miejmy nadzieję do stymulowania rozwoju produktów żywnościowych, które mogą wprowadzić realną zmianę, jak również będą dostępne i atrakcyjne dla osób, które ich naprawdę potrzebują."

Dane statystyczne Eurostatu wskazują, że kobiety i osoby starsze stanowią dwie najbardziej narażone grupy, a naukowcy z projektu CHANCE chcą dowiedzieć się, jakie inne grupy są również zagrożone ubóstwem. Następnie zespół zamierza zgłębić zagadnienie i wskazać na istnienie konkretnych problemów, takich jak niewystarczające przyjmowanie pierwiastków śladowych np. żelaza czy witaminy B12.

Zespół CHANCE sprawdzi również, co osoby żyjące w ubóstwie uważają za największe przeszkody w zdrowym odżywianiu się, jak również przeprowadzi wywiady z detalistami, przedstawicielami przemysłu spożywczego i innymi podmiotami łańcucha spożywczego. To ma pomóc naukowcom w ostatecznym opracowaniu zdrowych produktów żywnościowych, które faktycznie trafią do koszyków Europejczyków.

W toku prac, które będą realizowane do 2014 r., Europejska Rada Informacji o Żywności (EUFIC) będzie informować ustawodawców, organizacje konsumenckie, naukowców, producentów żywności i napojów oraz ekspertów ds. opieki zdrowotnej i socjalnej o wynikach projektu CHANCE.

Choć niestety do pokonania pozostała jeszcze długa droga, zanim koszyk warzyw organicznych będzie tak tani jak tłusty burger z fast fooda, prowadzenie badań nad danymi wejściowymi i wyjściowymi w tym złożonym zagadnieniu jest krokiem w odpowiednim kierunku.

W skład konsorcjum CHANCE weszli naukowcy z Belgii, Danii, Finlandii, Litwy, Serbii, Węgier, Wlk. Brytanii i Włoch.

© Unia Europejska 2011

Źródło: CORDIS

Fot. Scott Bauer/USDA