Dlaczego w kosmosie jest więcej mężczyzn niż kobiet? Odpowiedź może nie być tak prosta, jak się na pierwszy rzut oka wydaje. Według wykorzystywanych przez NASA modeli fizjologicznych, próg akceptowalnego promieniowania kosmicznego w przypadku astronautek jest niższy niż u astronautów, co oznacza, że ich możliwości eksploracji kosmosu są bardziej ograniczone.
Uznaje się, że narażenie na promieniowanie przez długi czas przebywania w dalekiej przestrzeni kosmicznej lub na powierzchni niektórych planet powoduje wzrost ryzyka zapadnięcia na nowotwór. Zgodnie z danymi NASA, ryzyko dodane zapadnięcia mężczyzny na nowotwór po trwającej 1.000 dni misji na Marsa sięga od 1 do 19 procent. Wzrasta ono w przypadku kobiet. Z powodu piersi i jajników zagrożenie astronautek zwiększa się niemal dwukrotnie w porównaniu do mężczyzn. To oznacza, że mimo ograniczeń dotyczących wszystkich astronautów co do misji, w których mogą brać udział, te dotyczące kobiet są znacznie bardziej rygorystyczne.
Prace nad realizowanym właśnie projektem unijnym SR2S (Space Radiation Superconductive Shield) mogą to zmienić. Wychodząc z przekonania, że technologia może zostać dostatecznie rozwinięta, aby kobiety i mężczyźni mogli znosić długie pobyty w kosmosie, SR2S ma rozwiązać w ciągu kolejnych trzech lat problem ochrony przed promieniowaniem wszystkich astronautów.
Wang Yaping (35 lat), druga chińska astronautka, która poleciała w kosmos. Dzień przed startem
Ale w jaki sposób projekt będzie w stanie zapewnić taki poziom ochrony przed promieniowaniem? Zdaniem przedstawicieli projektu, nadprzewodnikowy ekran zapewni intensywne pole magnetyczne, 2 razy silniejsze od pola magnetycznego Ziemi, które będzie okalać statek kosmiczny. Średnica pól magnetycznych wyniesie około 10 metrów, a cząstki jonizujące będą odbijane. Naukowcy twierdzą, że taki sposób ochrony astronautów przez promieniowaniem jonizującym jest warunkiem wstępnym do realistycznego planowania misji eksploracji Marsa i asteroid bliskich Ziemi czy wyprawy na powierzchnię Księżyca.
Wypowiadając się na temat postępu prac nad SR2S, kierownik projektu profesor Roberto Battiston powiedział: "Jesteśmy przekonani, że osiągniemy swój cel i znajdziemy sposób na ochronę przed promieniowaniem. W czasie kilku ostatnich miesięcy międzynarodowe zespoły pracujące w CERN rozwiązały dwa poważne problemy techniczne, związane z nadprzewodnikowymi magnesami w kosmosie. Te osiągnięcia otwierają drogę do większych i skuteczniejszych ekranów chroniących przed promieniowaniem kosmicznym, a przez to umożliwią podróże astronautek w dalekiej przestrzeni kosmicznej".
Profesor Battiston dodaje: "Naukowcy muszą skupić się na obydwu płciach w toku obecnych i przyszłych prac badawczych. Kolejne wyzwania eksploracyjne - wyprawa do asteroid bliskich Ziemi w dalekiej przestrzeni kosmicznej oraz długi pobyt na Marsie i Księżycu - wymagają skutecznego sposobu na aktywną ochronę astronautów".'
Nad projektem SR2S, który rozpoczął się w styczniu 2013 r., pracuje imponujący zespół badawczy złożony z przedstawicieli czołowych instytutów z całej Europy: Istituto Nazionale di Fisica Nucleare (INFN), CERN, Compagnia Generale per lo Spazio (CGS SpA), Columbus Superconductor SpA, Thales Alenia Space - Italia S.p.A. oraz Commissariat à lénergie atomique et aux énergies alternatives (CEA).
CORDIS, UE. Ilustracja: Zou Hong/Asianewsphoto, chinadaily.com |