Konstytucja Finlandii

Akt o formie rządu Finlandii ^{[ 1 ]} z 17 lipca 1919 r.
(z późniejszymi zmianami, ostatnia z 22 grudnia 1995 r.)

Zważywszy, że Finlandia stała się niepodległym i suwerennym państwem, uznano za niezbędne rozwinąć i utrwalić jej ustrój za pomocą nowych postanowień prawa konstytucyjnego, które zapewnią niezbędną siłę państwa, rozszerzą władzę organu reprezentującego naród oraz zagwarantują prawa i wolność obywateli mocą prawa. Wobec powyższego, zgodnie z decyzją parlamentu podjętą w trybie przewidzianym w § 60 Aktu o Parlamencie z dnia 20 lipca 1906 r. niniejszym ustanowiony zostaje dla Finlandii następujący Akt o Formie Rządu.

Wszyscy są równi wobec prawa.
Nikt nie może być traktowany inaczej, bez możliwej do zaakceptowania przyczyny, z powodu płci, wieku, pochodzenia, języka, religii, przekonań, poglądów, stanu zdrowia lub inwalidztwa, ani z innego powodu odnoszącego się do jego osoby.
Dzieci są traktowane jako równoprawne jednostki i mają prawo wpływania zgodnie ze swoim poziomem rozwoju na rozstrzyganie kwestii, które ich dotyczą.
Państwo wspiera równouprawnienie płci w działalności społecznej i w życiu zawodowym, w szczególności przy ustalaniu płac i innych warunków zatrudnienia, zgodnie z postanowieniami odrębnych ustaw.

Każdy ma prawo do wolności wyznania i sumienia.
Wolność wyznania i sumienia obejmuje prawo do wyznawania i praktykowania religii, prawo do głoszenia swoich przekonań oraz prawo przynależności lub nienależenia do związku wyznaniowego. Nikt nie jest zobowiązany wbrew swoim przekonaniom do udziału w wykonywaniu praktyk religijnych.

Każdy ma prawo do wolności słowa. Wolność słowa obejmuje prawo wyrażania, rozpowszechniania i otrzymywania publikacji, tekstów i innych informacji bez uprzednio stawianych przeszkód. Szczegółowe regulacje dotyczące wolności słowa określone są w odrębnych ustawach. Ustawa może określić ograniczenia dotyczące programów filmowych mające na celu ochronę dzieci.
Dokumenty i nagrania będące w posiadaniu władz są jawne, jeżeli ich jawność nie została prawnie ograniczona z ważnych powodów. Każdy obywatel ma prawo dostępu do jawnych programów i nagrań.

Państwo czuwa nad przestrzeganiem podstawowych wolności i praw obywatelskich, a także praw człowieka.
Tymczasowe ograniczenia odnoszące się do podstawowych wolności i praw obywatelskich, zgodne z międzynarodowymi zobowiązaniami Finlandii dotyczącymi przestrzegania praw człowieka i konieczne w przypadku zagrożenia Finlandii napaścią zbrojną lub w przypadku pojawienia się warunków wyjątkowych, na tyle niebezpiecznych, że mogą być zgodnie z prawem porównywane z taką napaścią i które stanowią zagrożenie dla narodu, mogą być określone ustawą.

Postanowienia dotyczące organizacji i administrowania Kościołem Ewangelicko-Augsburskim zawiera kodeks Kościoła.
Inne związki wyznaniowe podlegają przepisom, które są lub będą przez nie wydane.
Nowe związki wyznaniowe mogą być tworzone w trybie określonym w ustawie.

[ 1 ] Podstawę tłumaczenia stanowił tekst jednolity aktu w języku szwedzkim Regeringsformem for Finland uwzględniający stan prawny na dzień 3 marca 1995 r., zamieszczony w zbiorze Finlands Lag 1995 , Sektion A1 s. 1- 11. Do tego tekstu wniesione zostały przez tłumacza zmiany wprowadzone w 1995 r. odrębnymi ustawami z 21 kwietnia, z 17 lipca, z 22 grudnia (i ogłoszonymi w wydawnictwie urzędowym „Finlands Författningssamling" 1995 nr 579 s.1479, nr 969 s.2331, nr 973 s.2338, nr 976 s.2356, nr 1641 s.3706), w wyniku czego prezentowany tekst zawiera aktualny stan prawny, choć w oryginale nie jest tekstem jednolitym. W trakcie prac nad niniejszym przekładem posiłkowo korzystano z polskiego tłumaczenia ww. Aktu pod nazwą Konstytucja Finlandii (przełożonego przez Andrzeja Gwiżdża i opublikowanego w zbiorze: Konstytucje Finlandii, Włoch, Niemieckiej Republiki Federalnej, Francji, Wrocław, 1971) oraz z angielskojęzycznej wersji: Constitution Act of Finland zamieszczonego w zbiorze Constitutional laws of Finland. Procedure of Parliament, Helsinki, Parliament of Finland, 1996 s.5- 31.