Pani Brzezinska ma racje mowiąc, ze Nietzsche był jednym zbodców do powstania nowoczesnej psychologii. jednakże proszę pamiętac, ze dostojewskiego uznaje się za twórcę powiesci psychologiicznej par exelance. Uważniej czytając artykuł widzimy wypowiedź niemieckiego mysliciela, mowiącego, że dostojewski był psychologiem własnie od którego nauczył sie najwięcej. Poza tym trudno jest porównywac pisarza i filozofa i oceniac, ktorego mysl jest bardziej spojniejsza, bo to dwie odmienne dziedziny ludzkiej aktywnosci duchowej

Jednak żaden z nich w istocie nie odrzuca Boga i dekalogu.Nie pisali dla siebie samych, a wykorzystana drastycznośc slużyla zaszokowaniu czytelników, o których wiedzięli, że dekalog traktują jako punkt odniesienia. Wreszcie sami wyrośli na tej glebie.Zaden z nich nie wskazuje, że Biblię pisali ludzie i to ich koncepcje, wierzenia i obsesje są jej treścią.Odrzucenie Boga wydaje się być reakcją na klimat epoki, a nie konkretne koncepcje filozoficzne.Obydwaj są pierwotni, w przedstawieniu tematu.A epoka twierdzila, że czlowiek może wszystko, jest nieograniczonym panem Ziemi.Tak liczne wynalazki, jak zapelnienie na mapach pustych plam świadczylo o przezwyciężeniu ograniczeń narzuconych przez naturę.Bardziej jest dla mnie interesujący Nietsche, bo jego myśl jest pelniejsza, spójniejsza i otwierająca nowy świat - psychologię.Na domiar wykazuje, że bez tej wiedzy zrozumienie czynów ludzkich jest pozorem,ośmieszając w istocie ówczesny wymiar sprawiedliwości. Epoka ta to czas wymiany myśli poprzez książki, listy, Nietsche nie mógl pozostać niezauważony i z calą pewnością wplynąl tak na rozwój psychologii, jak stosowania prawa. Niedlugo trzeba bylo czekać na pierwszych myślicieli - twórców nowoczesnej psychologii.

to typ nieprzystosowanego do życia czlowieka w każdym społeczeństwie, w każdym ustroju. Tworzenie metafor i porównań przyczynia się tylko do mętności (moc woli, samowystarczalna gwiazda...) Dzisiejsza nauka lepiej opisuje patologie związane z idea wolności. Kotarbiński w prostym wierszu pięknie to ująl: Dno: // Szczytem wolności- wolność od sumienia,// Wolnym staje się człek, skoro upadnie.// Nie tak to łatwa rzecz do zrozumienia://Że szczyt osiągnąl, kto znalazł się na dnie.//
 

W tym, co pisze Pani Brzezińska jest dużo prawdy i cieszy mnie, ze wspomina Pani również o tle epokowym, na bazie którego powstawały idee owych tworców. W tekscie przeze mnie napisanym koncentrowałem się na tylko pewnym wycinku nieogarniętego uniwersum myslenia wsponianych autorów. Jednakże z grubsza ujmując ujęcie indywidualizmu u Dostojewskiego i Nietzschego jest dosć odmienne. Dostojewski widzi przepasć, jaka wyłania się w momencie utraty wiary w Boga i wiele postaci wykreowanych na kartach jego powiesci poswiadcza ten stan rzeczy. Dostojewski nie wierzy w skrajny indywidualizm, nie wierzy w socjalizm i mimo wszystko uważa, że ratunku należy szukać w wartosciach chrzescijańskich. Dla Nietzschego nie jest to aktualne, jak i bezowocne jego zdaniem jest poszukiwanie oparcia w ideach głoszonych przez socjalistów czy utylitaryzm. Człowiek pozstawiony jest samemu sobie i w pierwszej kolejnosci w samym sobie musi odnaleźć wartosci, mogace usprawiedliwić fakt swego istnienia.

Nic mi nie wiadomo o tle powstania tych koncepcji, a w istocie tej koncepcji.Jest to bowiem hold zlożony czlowiekowi.Drastyczność czynu sluży raczej wzmocnieniu myśli o ludzkim indywidualizmie i potrzebie jego zaspokajania. RZec by można, że po raz pierwszy czlowiek staje się dobrem najwyższym, jest równy Bogu i narzuconym przezeń prawom, stąd konieczność poszukiwania nowej, czysto ludzkiej moralności. A jednak ani Raskolnikow, ani Blady Przestępca nie są w stanie wyrwać się poza dekalog, więc i twórcy nie mają koncepcji znalezienia nowej moralności dla pogodzenia ludzkiej potrzeby samorealizacji w nowym świecie.Pomysl nadczlowieka jest raczej potrzebą chwili, podkreślenia konieczności emanacji indywidualizmu. Bardziej niż paralela koncepcji Nietschego i Dostojewskiego interesuje mnie tlo, a więc rewolucja przemyslowa, darwinizm i ew. koncepcje Marxa.Także wplyw owej koncepcji na prawodawstwo.Wielowątkowość wniosków nasuwających się po lekturze tekstu uniemożliwia ujęcie ich w jednej wypowiedzi.Jednak usytuowanie czlowieka w należnym mu miejscu jest ogromną zaslugą tak Nietschego jak Dostojewskiego.To nowa epoka, nowy świat ludzkiego postrzegania siebie.

Choć nie mam nic przeciwko nauczaniu j. polskiego, jednakże  nic podobnego nigdy mi się nie zdarzyło.

Dobry artykuł. Czy ktoś mógłby wyjaśnić, skąd nauczyciele j. polskiego wywodzą twierdzenia, o wpływie filozofii Nietzschego na Zbrodnię i karę.