witam Autora, ja się nie znam, że zagaję jak, nie przymierzając;), Beata Tyszkiewicz w "Tańcu z gwiazdami", ale po przeczytaniu tego arcyciekawego dla mnie artykułu zastanawia mnie jednak, dlaczego miesza Pan mity z bajkami. to nie jest wytykanie, ja naprawdę się nad tym zadumałam. bajki, a już szczególnie w potocznym tego słowa znaczeniu, to takie tam sobie zmyślanie, (babskie) bajanie... ale próby wyjaśniania świata to już nie takie tam, choćby w endefekcie skończyły między bajkami...

...ale to tylko taka moja luźna refleksyjka, wykopaliska lingwistyczne i ich interpretacje są nadzwyczaj cennymi wskazówkami, nie mniej niż skorupy po garnkach i inne ważne antenackie artefakty, Panu tego mówić nie trzeba, ale dla mnie to ekspedycje egzotyczne. *

pozdrawiam z nadzieją na kolejne tak ciekawe teksty :)

*coś lubią mi się pchać takie aliteracje;)

W kwestii związku pomiędzy bajką a mietem - bajka to przełożenie treści mitu na język dziecka z pominięciem sfery sacrum - tak można najkrócej (piszą o tym Propp, de Vries, Eliade).
Przytaczani przez Łuczyńskiego obrońcy tezy o niesłowiańskim pochodzeniu mitu dualistycznego jak Bruckner, Łowmiański, Polakova są dziś mocno nieaktualni. Gieysztor przeszedł próbę czasu znacznie lepiej a Szyjewski jest dobrym, dosyć szerokim opracowaniem.
Obecnie badacze dosyć gęsto się zastanawiają czy słowiański dualizm nie jest starszy niż dumezilowski trójpodział, choć brali to pod uwagę już Ivanov i Toporov. Jednocześnie zwrócę uwagę, że obaj Ci zasłużeni badacze odrzucili mit o jaju kosmicznym jako szczególnie znaczący dla Słowian w tekście, który Łuczyński zamieścił w bibliografii ze względu na jego kiepskie i szczątkowe rozpowszechnienie.
Bardzo mocnym argumentem za powszechnością poglądu dualistycznego na podstawie badań archeologicznych jest pominięty tu tekst A. Koperkiewicza "Związek płci z orientacją grobu...". Pominięta też została bardzo bogata ikonografia wczesnośredniowieczna Słowian powielająca motywy dualistyczne.
Ponadto bogomilcy nigdy nie znali mitu w wersji takiej jak słowiańska.

Folklor to niemal jedyne co nam zostało przy rekonstrukcji mitologii słowiańskiej. Dawne (nieliczne wiarygodne) teksty dotyczące religii naszych przodków są lakoniczne, prowokują więcej pytań i wątpliwości, niż udzielają odpowiedzi. Kontakty z plemionami irańskimi mogą tłumaczyc dualizm w kosmogonii (kolebką religii dualistycznych były właśnie plemiona irańskie), ale może to byc także sukcesja wierzeń praindoeuropejskich. Niestety, jedynym obszerniejszym źródłem na temat mitologii słowiańskiej jest "Księga Welesa" o wątpliwej autentyczności - cudownie odnaleziona, niespodziewanie zaginiona, nie wspominając o tym jak długo udało jej się uniknąc badań na autentycznośc. Mam nadzieję, że po pewnym czasie pojawi się w Racjonaliście więcej ciekawych artykułów dotyczących religii dawnych Słowian. :)