W ostatnich latach Europa stanęła w obliczu niezliczonych zmian. Przykładem jednej z nich jest nasilenie się imigracji. Otwarte granice umożliwiają ludziom swobodne i bezproblemowe poruszanie się po całej UE. Niemniej migranci muszą stawić czoła wielu problemom, które wiążą się ze znalezieniem pracy i nauczeniem się języka używanego w ich nowym domu. Naukowcy z uniwersytetów w Manchesterze i Edynburgu w Wlk. Brytanii oraz z Uniwersytetu Auckland w Nowej Zelandii przeanalizowali zagadnienie kompetencji socjolingwistycznej w języku angielskim wśród nastoletnich imigrantów polskich mieszkających w Londynie i Edynburgu. Wyniki badań zostały zaprezentowane w czasopiśmie English World-Wide.

Wielka Brytania była jednym z zaledwie trzech państw unijnych (obok Irlandii i Szwecji), które umożliwiły w 2004 r. mieszkańcom Europy Środkowej i Wschodniej nieograniczony dostęp do swoich rynków pracy. Przełożyło się to na największą, pojedynczą falę imigracji, jakiej Wlk. Brytania kiedykolwiek doświadczyła, której znaczną część stanowili Polacy.

Badania pt. "Socjolingwistyka a imigracja - zróżnicowanie językowe wśród nastolatków w Londynie i Edynburgu" poświęcone były analizie języka polskich nastolatków. Młodym ludziom znacznie łatwiej jest dostosować się do zmian i pozostają oni w stałym kontakcie ze swoimi rówieśnikami. Lingwiści porównali wykorzystywanie standardowych i niestandardowych cech mówionego języka angielskiego przez polskich nastolatków oraz rodowitych londyńczyków i edynburczyków.

Wyniki testów dotyczących przyswajania języka angielskiego i niestandardowych cech, takich jak opuszczanie głoski g w imiesłowach (np. "singin") pokazały, że polskie nastolatki przejmują niestandardową wymowę panującą w mieście, do którego się przeprowadzili już w niedługim czasie po zamieszkaniu tam. Zespół zasugerował również, że postawy językowe i nabywanie akcentu są ze sobą powiązane, gdyż młodzi Polacy, którym spodobał się lokalny akcent "brzmieli" zazwyczaj podobnie do swoich lokalnych rówieśników.

"W ostatnich latach do Wlk. Brytanii napłynęła niespotykana liczba migrantów z Europy Wschodniej, głównie z Polski" - mówi dr Erik Schleef z Uniwersytetu w Manchesterze, autor raportu z badań. "Aby lepiej zrozumieć sposób, w jaki integrują się z Wlk. Brytanią postanowiliśmy zbadać, czy polskie nastolatki wykorzystują tę samą formę niestandardowej mowy, co ich brytyjscy rówieśnicy - i odpowiedź wydaje się być twierdząca. Tak czy inaczej, aby osiągnąć pełną kompetencję w drugim języku, bliską rodzimemu użytkownikowi, uczący się musi zyskać co najmniej świadomość niestandardowych cech. Zatem należałoby się spodziewać, że wśród innych grup imigrantów będzie tak samo."

Dr Rob Drummond, językoznawca z Uniwersytetu Metropolitalnego Manchester, ocenił w ramach innych badań nabywanie niestandardowych cech przez dorosłych Polaków mieszkających w Manchesterze i odkrył ścisłe powiązanie między stosowaniem pozostającej pod wpływem języka polskiego wymowy 'ink' a pragnieniem powrotu do Polski.

"Użytkownicy planujący powrót do Polski i wykazujący silne pragnienie zaznaczenia swojej polskiej tożsamości stosowali tę wymowę, aby zasygnalizować to przywiązanie" - stwierdza dr Drummond, dodając: "Nawet zaawansowani użytkownicy angielskiego, którzy zamierzali wrócić do Polski częściej używali formy 'ink' niż inni użytkownicy języka."

© Unia Europejska 2005-2011

Źródło: CORDIS

Referencje dokumentu: Schleef, E., et al. (2011) Teenagers' acquisition of variation: a comparison of locally-born and migrant teens' realisation of English (ing) in London and Edinburgh. English World-Wide 32:206-236.