W ciągu najbliższych 50 lat liczba obywateli Europy w wieku 65 lat i więcej ma się podwoić. Co prawda dane o średniej długości życia starzejącej się populacji europejskiej pomagają w prognozowaniu przyszłości, niemniej mówią nam tylko połowę prawdy. Kolejnym elementem układanki jest wiedza o tym, ile z tych lat przeżyjemy w zdrowiu - właśnie opublikowano nowe dane dla każdego z państw członkowskich UE, pokazujące, jak długo ludzie mogą żyć bez niepełnosprawności.

Informacje o Latach życia w zdrowiu (wskaźniku HLY) zaprezentowane zostały na pierwszym dorocznym spotkaniu Europejskiej Grupy Wspólnego Działania ds. Lat Życia w Zdrowiu (EHLEIS), które odbyło się 19 kwietnia w Paryżu, w Institut national de la santé et de la recherche médicale (INSERM), instytucji koordynującej projekt EHLEIS.

Średnia długość życia to liczba lat, jaką nowo narodzone dziecko prawdopodobnie przeżyje, jeżeli utrzyma się obecny wskaźnik umieralności. W 2009 roku dla mężczyzn z 27 państw członkowskich (UE-27) wskaźnik ten wynosił 79,7 lat (dla Polski - 76,5) i wedle nowych danych grupa ta może oczekiwać 61,3 lat życia w zdrowiu (dla Polski - 58,1), a więc 80% swojej średniej długości życia (dla Polski - 81,3%). W przypadku kobiet z UE-27 prognozowany wskaźnik HLY wynosi 62 (dla Polski - 62,1), co stanowi 75% średniej długości życia (dla Polski - 77,6%), która wynosi 82,6 lat (dla Polski - 80,1).

HLY to ważny w polityce europejskiej wskaźnik, wprowadzony w ramach strategii lizbońskiej w celu oceny jakości życia i stanu funkcjonalnego zdrowia Europejczyków. Jest także jednym ze wskaźników zdrowotnych Wspólnoty Europejskiej i został przyjęty jako ogólny cel pierwszego europejskiego partnerstwa na rzecz innowacji (EIP) w dziedzinie aktywnego i zdrowego starzenia się, które rozpoczęło swoją działalność w lutym 2011 r. Partnerstwo ma pomóc w długofalowym zapewnianiu zrównoważonej opieki nad starzejącą się populacją Europy, tak aby do roku 2020 wskaźnik HLY podwyższyć o dwa lata.

Dane wskazują też, że w 2010 r. w UE najdłuższą średnią życia wśród mężczyzn może pochwalić się Szwecja (79,6 lat), podczas gdy najkrótszą odnotowano na Litwie (68 lat). Szwedzi mogą także oczekiwać życia w zdrowiu do 71,7 lat; najniższy wskaźnik HLY, na poziomie 52,3 lat, stwierdzono na Słowacji.

Co ciekawe, wyniki pokazują, że w okresie od 2008 do 2010 roku, mimo najniższej średniej długości życia i HLY wśród mężczyzn, Litwa odnotowała największy wzrost HLY, prawie trzyletni, podczas gdy w Holandii zaobserwowano największy spadek: 1,3 roku. Wygląda więc na to, że wskaźniki życia w zdrowiu w Europie mają tendencję do zbliżania się do siebie - różnica między Litwa a Holandią zmalała o ponad cztery lata HLY w zaledwie trzy lata.

W 2010 r. w UE najwyższą średnią długość życia wśród kobiet odnotowano we Francji i Hiszpanii (85,3), a najniższą w Bułgarii (77,4) - różnica niemal 8 lat. W tym samym roku Malta miała najwyższy wskaźnik HLY wśród kobiet (71,6) a Słowacja najniższy (52,1).

W latach 2008 - 2010 Litwa ponownie osiągnęła najwyższy wzrost HLY wśród kobiet (2,4), co potwierdza obserwacje dotyczące mężczyzn, a Finlandia odnotowała największy spadek (1,7). Podobnie jak w przypadku mężczyzn, wskaźniki życia w zdrowiu wykazują pewną konwergencję.

Dane nt. HLY uzyskuje się poprzez porównanie prewalencji niepełnosprawności zaobserwowanej w ogólnej populacji ze standardową tabelą życia, odnosząc liczbę przeżytych lat do lat życia w zdrowiu oraz lat z niepełnosprawnością. Prewalencję niepełnosprawności wykorzystywaną do tych obliczeń przyjmuje się na podstawie wyników Europejskiego Badania Dochodów i Warunków Życia (EU-SILC) koordynowanego przez EUROSTAT.

Mierzona jest za pomocą ogólnego pytania o ograniczenia w aktywności: w jakim stopniu w ciągu ostatnich sześciu miesięcy dana osoba była ograniczona z powodu problemów zdrowotnych w wykonywaniu normalnych czynności?

Źródło: CORDIS