Główne zmiany klimatu Ziemi zależą od okresowych zmian krążenia Ziemi wokół Słońca. Wiemy, że ostatnie pięć głównych okresów geologicznych: trias, jura, kreda, kenozoik oraz zlodowacenie czwartorzędowo-plejstoceńskie zaistniały wskutek tzw. cykli Milankowicza.

Cykle te to okresowe zmiany parametrów orbity ziemskiej: zmiana ekscentryczności co 100 tys. lat, zmiana nachylenia ekliptyki co 41 tys. lat oraz zmiana precesji co 21 tys. lat (zob. też: rok platoński: 25,8 tys. lat). Wszystkie te cykle mają kluczowy wpływ na życie roślin i zwierząt oraz na ścieżki ewolucyjne wielu gatunków w całej historii Ziemi.

Interglacjały występują w czasie gdy orbita Ziemi jest bardziej eliptyczna.

Znajomość cykli pozwala przewidywać przyszłe okresy zlodowaceń, przy założeniu, że są one za nie odpowiedzialne. Na ich podstawie można prognozować że temperatura powinna się obniżyć przez najbliższe 60 tysięcy lat o 5°C, w tym o około 0,01 °C w XXI wieku, co jest prawdopodobnie hamowane przez globalne ocieplenie (Egbert Boeker, Rienk van Grondelle: Fizyka środowiska. Warszawa: PWN, 2002).

Jednak cykle Milankowicza to tylko połowa opowieści. Druga połowa obejmuje ich efekty w związku z regularnym jak zegarek wielkim cyklem zmiany orbity Ziemi, jaką powoduje oddziaływanie na Ziemię pola grawitacyjnego Wenus (najbliższej planety Ziemi) oraz Jowisza (największej planety Układu Słonecznego).

Jowisz i Wenus widziane z Ziemi - nieopodal Szubina. Zdjęcie wykonał w 2012 Marek Nikodem i zostało opublikowane na stronach NASA jako Astronomiczne Zdjęcie Dnia.

Otóż co 405 tys. lat Wenus i Jowisz zmieniają ziemską orbitę od oryginalnego okręgu do elipsy spłaszczonej o ok. 5%. Zmienia to oczywiście nasłonecznienie Ziemi a tym samym cały ziemski klimat. Obecnie nasza planeta jest w połowie tego cyklu.

Czytaj całość: Proof Found That Venus and Jupiter Affect Earth's Climate

Zob. też: Wybuchy supernowych wpłynęły na globalne ocieplenie Ziemi w XX w.