W dniu 26.10.2010 Główny Urząd Statystyczny opublikował "Notatkę na temat szkół wyższych w Polsce". Zgodnie z przedstawianymi danymi statystycznymi największymi ośrodkami akademickimi w Polsce pozostają: Warszawa, w dalszej kolejności Kraków, Wrocław, Poznań, Łódź, Lublin oraz Gdańsk i Katowice. W wymienionych kilku ośrodkach akademickich kształciło się łącznie 43,4% ogółu studentów, przy czym studenci studiów stacjonarnych stanowią 53,3% łącznej liczby studentów w tych ośrodkach akademickich.
Choć począwszy od roku 2000 sukcesywnie przybywa szkół wyższych, to jednocześnie w ostatnich dwóch latach odnotowano spadek ogólnej liczby studentów. Liczba absolwentów stale rośnie. Przyczyną takiego stanu rzeczy są zmiany demograficzne, które powodują, że jest coraz mniej kandydatów na studia wyższe. Z kolei osoby urodzone w czasach wyżu demograficznego obecnie kończą studia.

Wśród 461 szkół wyższych (łącznie ze szkołami resortów obrony narodowej oraz spraw wewnętrznych i administracji), 131 było uczelniami publicznymi, w których kształciło się 1266,9 tys. osób (66,7% ogółu studentów), w tym 324 tys. osób na pierwszym roku studiów. W porównaniu z rokiem ubiegłym liczba studentów kształcących się w tych szkołach zmalała o 0,1%.

Od 1991 roku powstają i rozwijają się uczelnie niepubliczne. Na początku roku akademickiego 2009/2010 funkcjonowało 330 takich uczelni kształcących 633,1 tys. studentów (czyli 33,3% ogółu studentów), w tym 163,7 tys. na pierwszym roku studiów. W porównaniu z rokiem poprzednim nastąpił wzrost liczby niepublicznych szkół wyższych o 1,5%, a liczba studiujących tam osób zmalała o 4%.

W uczelniach publicznych dominującą formą były studia stacjonarne - w tej formie kształciło się 65,4% studiujących, natomiast w niepublicznych szkołach wyższych - studia niestacjonarne (82,6% studiujących). Należy dodać, że większość uczelni niepublicznych prowadzi kształcenie wyłącznie na poziomie licencjackim.

W ostatnich latach maleje zainteresowanie kierunkami humanistycznymi, społecznymi, a także informatycznymi. Większym zainteresowaniem cieszyły się kierunki ochrony i bezpieczeństwa oraz związane ze zdrowiem i opieką społeczną, a także z architekturą i budownictwem. Pomimo tego, nadal dominującą grupą pozostają kierunki ekonomiczne i administracyjne (23,2 %).

Stale rośnie liczba studentów i absolwentów cudzoziemców. Najliczniejszą grupę cudzoziemców studiujących w Polsce stanowili studenci z Europy - łącznie 11,6 tys. osób, w tym głównie z Ukrainy, Białorusi, Norwegii i Szwecji. Wśród nich największa liczba studentów cudzoziemców pochodzi z Ukrainy. Najczęściej wybierany przez nich kierunek to medycyna. W roku 2009 na kierunku tym studiowało 5271 cudzoziemców, co stanowi 31% ogółu.

Znacząco wzrasta liczba osób kontynuujących naukę na studiach podyplomowych. Wraz ze wzrostem liczby słuchaczy studiów podyplomowych, wzrasta również liczba doktorantów. Ich przyrost jest szczególnie dynamiczny, co jest spowodowane większą dostępnością tej formy kształcenia, w tym również w trybie niestacjonarnym. Nie przekłada się to jednak na liczbę otwartych przewodów doktorskich, co można w szczególności zaobserwować po roku 2004. Wśród doktorantów największym zainteresowaniem cieszą się nauki humanistyczne oraz techniczne. Warto podkreślić, że liczba cudzoziemców przeprowadzających przewody doktorskie w Polsce stale maleje.

[Oprac. C. O. Reless]

Źródło:
Notatka na temat szkół wyższych w Polsce