Biologia Wyższa skuteczność zapłodnień in vitro (30-09-2012)
Naukowcy z Uniwersytetu w Göteborgu dokonali odkrycia, które może doprowadzić do zwiększenia skuteczności zapłodnienia in vitro, które polega na pozaustrojowym połączeniu komórki jajowej z plemnikiem.
W 2009 r. w Europie dokonano około 500 tys. zabiegów in vitro. Niestety zabieg taki nie zawsze kończy się powodzeniem, a wiele osób musi długo czekać, zanim można będzie podjąć kolejną próbę. Jest jednak nadzieja, że ten stan rzeczy ulegnie zmianie, dzięki szwedzkiemu zespołowi badawczemu, który odkrył, że konkretny związek chemiczny może pobudzać dojrzewanie młodych komórek jajowych. Przyspieszenie tego procesu może oznaczać większe szanse na powodzenie zapłodnienia in vitro. Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie PloS ONE.
Kobiety i dziewczęta, które były leczone przeciwko chorobie nowotworowej przy pomocy radioterapii i chemioterapii, często nie mogą mieć dzieci, gdyż metody te niszczą komórki jajowe. Wiele kobiet, nie tylko tych leczonych radioterapią czy chemioterapią, decyduje się zamrozić swoje komórki jajowe, a nawet embriony (choć nie jest to możliwe w przypadku dziewcząt, które nie weszły jeszcze w okres dojrzewania).
Bardziej skuteczną metodą zachowania płodności jest zamrożenie fragmentów tkanki jajników, zawierającej małe, niedojrzałe komórki jajowe. Następnie komórki te można wyhodować i wykorzystać do zapłodnienia in vitro. Niestety obecnie nie dysponujemy metodą hodowania małych komórek jajowych w sztucznym środowisku pozaustrojowym.
Problem ten być może udało się pokonać naukowcom z Uniwersytetu w Göteborgu, pracującym pod kierunkiem prof. Kui Liu. Badacze odkryli, że jeden ze związków chemicznych obecnych w cząsteczce PTEN może pobudzać rozwój małych komórek jajowych do zdrowej, dojrzałej postaci.
W prowadzonym na myszach badaniu naukowcom udało się uzyskać pięć zdrowych osobników z komórek jajowych wyhodowanych przy pomocy tego inhibitora PTEN. Prace oparto na wynikach wcześniejszego badania opublikowanego w czasopiśmie Science, w którym naukowcy dowiedli, że PTEN jest cząsteczką hamującą rozwój komórek jajowych.
"Odkrycie to pokazuje, że istnieje realna szansa, by wykorzystywać inhibitory PTEN do pobudzania rozwoju młodych komórek jajowych w próbówce", mówi Kui Liu, profesor na Wydziale Chemii i Biologii Molekularnej Uniwersytetu w Göteborgu. "Technika ta jest niezwykle cenna dla tych kobiet, których komórki jajowe są na tyle małe, że nie pozwalają na skuteczne stosowanie obecnych metod in vitro", dodaje.
Kierowany przez niego zespół wykazał, że krótka terapia z wykorzystaniem inhibitora PTEN wystarcza do zainicjowania rozwoju małych komórek jajowych oraz że pozwala uzyskać duże ilości dojrzałych komórek. Wyniki badań są też dowodem, że w ten sposób mogą narodzić się zdrowe, silne młode osobniki. Młode myszy były płodne i nie wykazywały żadnych oznak ani objawów chorób przewlekłych w wieku 15 miesięcy, co odpowiada 70 ludzkim latom.
Prof. Kui Liu jest dumny z osiągnięcia swojego zespołu, specjalizującego się w badaniach mechanizmów molekularnych wpływających na rozwój kobiecych komórek rozrodczych. Głównym celem prac jest udostępnienie tej metody potrzebującym pomocy kobietom. "Mamy nadzieję, że metodę będzie można zacząć stosować w warunkach klinicznych w ciągu pięciu do dziesięciu lat", mówi Kui Liu.
