| Psy inteligentniejsze od kotów (07-12-2017) |
| Badania przeprowadzone przez zespół naukowców pod kierunkiem prof. Suzany Herculano-Houzel z Uniwersytetu Vanderbilt w USA wykazały, że psy są mądrzejsze od kotów. Naukowcy obliczyli, że kora mózgowa typowego kota zawiera ok. 250 mln neuronów, a psa ok. 429 mln.
Badając czworonogi, grupa z naukowców z Brazylii, Danii, RPA i Stanów Zjednoczonych zastosowała metodę pozwalającą na przeliczenie i porównanie neuronów w ośrodkowym układzie nerwowym psów i kotów.
Neurony, komórki nerwowe, są zdolne do przetwarzania i przekazywania informacji w formie sygnału elektrycznego i jako takie są podstawowym elementem układu nerwowego.
<img ..(jeszcze 1415)» |
| |
| Psy nas lubią dzięki oksytocynie (28-09-2017) |
| Skłonność psów do kontaktu z właścicielem ma związek z genetyczną podatnością danej rasy, czy danego osobnika na hormon zwany oksytocyną - informuje pismo "Hormones and Behavior".
Przyjazne, a nawet przymilne zachowanie psów skłonnych do współpracy z ludźmi wyraźnie różni się od zachowania wilków. Typowe dla psów jest na przykład "proszenie o pomoc", gdy napotkają zbyt trudny problem. Jednak pomiędzy poszczególnymi rasami, a także osobnikami tej samej rasy istnieją duże różnice.
Zespół prof. Pera Jensena z uniwersytetu w Linkoping (Szwecja) postanowił zbadać, od czego zależą różnice w skłonności do współpracy.
<img src="http://i.racjonalista.pl/img/news/goldenileyface.j ..(jeszcze 1765)» |
| |
| Nowoczesna biologia coraz chętniej wiąże się z krajowym przemysłem i biznesem (26-03-2017) |
|
Wysoki poziom nauk biologicznych w Polsce powinien przekładać się na poprawę standardów życia w naszym kraju i sprzyjać rozwojowi jego gospodarki. Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN pokazuje, że polscy biolodzy mają tu coraz więcej do zaoferowania. Możliwości i sukcesy Instytutu w zakresie komercjalizacji badań przedstawiono m.in. podczas niedawnej warszawskiej konferencji podsumowującej duży europejski projekt CePT.
Jakość życia obywateli i pozycja państw na arenie międzynarodowej są dziś wyjątkowo silnie powiązane z innowacyjnością gospodarki, a tę w Polsce może zapewnić tylko rodzima nauka efektywnie współpracująca z przemysłem i biznesem. ..(jeszcze 6334)» |
| |
| Śmiała hipoteza Polaka: na Marsie dawno temu mogło być życie (07-01-2017) |
| Sfotografowane przez łazik Opportunity obiekty na powierzchni Marsa są uderzająco podobne do skamieniałości ziemskich mikroglonów - zauważył paleobiolog prof. Józef Kaźmierczak. Naukowiec wysunął hipotezę, że około 3,5 mld lat temu w marsjańskim środowisku wodnym mogło istnieć życie.
Amerykański łazik Opportunity w 2012 r. sfotografował na obrzeżu marsjańskiego krateru Endeavour skupiska niewielkich, liczących kilka milimetrów średnicy, charakterystycznych obiektów. Twory te nie tylko wyglądają inaczej, niż odkryte wcześniej przez ten sam łazik sferyczne ciała nazwane "jagodami" - ale też mają inny skład mineralny. Obiektom tym nadano nazwę "newberries" ..(jeszcze 7890)» |
| |
| Rzeżusznik Hallera - roślina, która kocha metale (24-10-2016) |
| Jest niepozorna, delikatna i wywodzi się z terenów górskich. Z czasem na miejsce życia zaczęła wybierać górnicze hałdy i kopalnie. Rzeżusznik Hallera to jeden z niewielu hiperakumulatorów - roślin gromadzących ogromną ilość metali. Jej właściwości naukowcy wykorzystają np. do oczyszczania gleby.
Rzeżusznik (gęsiówka) Hallera (Arabidopsis halleri) to bylina, która wywodzi się z terenów górskich. Okazało się jednak, że niestraszne są jej też zupełnie inne, zdecydowanie mniej przyjazne warunki życia, np. hałdy górnicze, tereny pokopalniane o dużych stężeniach metali w glebie. "Rzeżusznik ma wrodzoną umiejętność tolerancji i akumulacji metali, dzięki czemu zyskał ..(jeszcze 4715)» |
| |
| Krukowate dorównują inteligencją szympansom (07-05-2016) |
| Ptaki z rodziny krukowatych wypadają w testach zdolności poznawczych tak dobrze, jak goryle i szympansy. Oznacza to, że inteligencja jest związana raczej ze strukturą mózgu, a nie jego wielkością - czytamy w "Royal Society Open Science".
W 2014 roku na Uniwersytecie Duke'a (USA) przeprowadzono badanie, w ramach którego sprawdzono u zwierząt (głównie naczelnych) poziom zdolności do hamowania impulsów - umiejętności powstrzymywania instynktownych reakcji i wybierania racjonalnych rozwiązań - która stanowi jeden z głównych składników inteligencji.
Stwierdzono, że małpy człekokształtne prezentują najwyższy poziom tej umiejętności, a inteligencja ..(jeszcze 1816)» |
| |
| Bonobo potrafią używać narzędzi (03-01-2016) |
| Szympansy karłowate bonobo potrafią wytwarzać i używać prostych narzędzi do zdobywania pokarmu oraz do atakowania - czytamy na lamach "American Journal of Physical Anthropology".
Jak dotąd wytwarzanie i używanie prostych narzędzi obserwowano u szympansów zwyczajnych. Potrafią one za pomocą słomek wydobywać termity z kopca, rozłupywać kamieniami orzechy czy robić z gałęzi prymitywne dzidy do polowań na małe małpiatki kryjące się w dziuplach drzew.
W przeciwieństwie do agresywnych szympansów mniejsze bonobo postrzegane ..(jeszcze 1930)» |
| |
| Bańkowa matematyka pomaga w opisie białek (29-08-2015) |
| Niektóre białka - m.in. hormon odpowiedzialny za łaknienie - mają kształt lassa. Udało się to opisać polskim naukowcom. Teraz w badaniu tego, jak związki te powstają, pomaga matematyka i... błona mydlana - opowiada PAP matematyk Wanda Niemyska.
"W naszej pracy badamy kształt białek. Niedawno odkryliśmy, że niektóre białka przypominają nieco wyglądem lasso - składają się z pętli i ogona, który jest przeciągnięty przez tę pętlę, a czasem wręcz owija się wokół niej kilkukrotnie" - opowiada doktorantka Wanda Niemyska o pracach zespołu z Interdyscyplinarnego Laboratorium Modelowania Układów Biologicznych Centrum Nowych Technologii Uniwersytetu Warszawskiego. Niemyska, ..(jeszcze 4014)» |
| |
| Polscy naukowcy odkryli jeden z mechanizmów chroniących komórki (07-08-2015) |
| Mitochondria, aby wyprodukować energię dla komórek, potrzebują ponad tysiąca białek. Zdarza się, że transport białek przebiega nieprawidłowo. Polscy naukowcy odkryli, jak komórki bronią się przed skutkami takich nieprawidłowości. Wyniki ich badań pomogą poznać mechanizmy leżące u podstaw chorób Alzheimera czy Parkinsona.
Odkrycia dokonali naukowcy z Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej oraz Instytutu Biochemii i Biofizyki w Warszawie we współpracy z naukowcami z Uniwersytetu we Freiburgu w Niemczech. Wyniki ich badań opublikowano w prestiżowym piśmie "Nature".
<img src="http://i.racjonalista.pl/img/news/mitochondriaodkr.jpg" ..(jeszcze 3041)» |
| |
| Bakterie jelitowe kształtują temperament (30-06-2015) |
|
Cechy temperamentalne małych dzieci są zależne od bogactwa i różnorodności ich mikroflory jelitowej - wynika z badania opublikowanego na łamach "Brain, Behavior, and Immunity".
Naukowcy z Uniwersytetu Stanu Ohio (USA) wykazali, że bakterie występujące w układzie pokarmowym są ściśle powiązane z typem temperamentu, jaki charakteryzuje małe dziecko. Korelacja pomiędzy składem mikroflory jelitowej a cechami temperamentu jest bardzo silna i niezależna od czynników takich, jak karmienie piersią, dieta, czy metoda porodu.
Badacze przeanalizowali próbki kału pochodzące od 77 dzieci w wieku od 18 do 27 miesięcy i ustalili, że maluchy posiadające ..(jeszcze 1659)» |
| |
| Indianie Yanomami mają florę bakteryjną o 40% bogatszą niż ludzie Zachodu (10-05-2015) |
| Organizmy Indian z plemienia Yanomami w amazońskiej dżungli posiadają najbogatszą znaną mikroflorę. Ich badania dają rzadką okazję wglądu w mikrobiom ludzi nie używających antybiotyków i nie znających zachodniej diety - czytamy w "Science Advances".
Ciało człowieka, a także wnętrze jego przewodu pokarmowego czy dróg oddechowych są naturalnie zasiedlane przez mikroorganizmy. Specyficzne grupy bakterii żyją np. w jamie ustnej i nosowej, uszach, pochwie, jelitach, płucach, na włosach i skórze człowieka. Szacuje się, że liczba komórek mikroorganizmów zasiedlających tylko i wyłącznie przewód pokarmowy człowieka jest ok. 10 razy większa, niż liczba wszystkich ..(jeszcze 6034)» |
| |
| Polscy naukowcy odkryli „nożyczki do cięcia RNA” (03-02-2015) |
|
Nieznaną dotychczas aktywność enzymu, który ma zdolność do przecinania cząsteczek dwuniciowego RNA w miejscu zawierającym specyficzną sekwencję, odkryli naukowcy z Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej (MIBMiK) w Warszawie.
Dzięki temu będzie można badać cząsteczki RNA w podobny sposób, jak bada się DNA za pomocą enzymów restrykcyjnych. Odkrycie polskich naukowców może zwłaszcza ułatwić wytwarzanie cząsteczek RNA użytecznych w praktyce, np. w technologii wyciszania ekspresji genów oraz w nanotechnologii. Być może przyczyni się też do opracowania nowych technik diagnostycznych i terapeutycznych.
<img src="http://i.racjonalista.pl/img/news/nozyczkirna.jpg" ..(jeszcze 3355)» |
| |
| "Wyspy" roślin są bardziej podatne na choroby niż "morze" roślin (14-01-2015) |
| Dzielenie skupisk roślin na fragmenty utrudnia roślinom opór przed atakami chorób. Jak wynika z 12-letnich badań prowadzonych na Wyspach Alandzkich na Bałtyku, duże połacie roślin bronią się przed patogenami o wiele skuteczniej, niż mniejsze ich "wyspy".
Na pierwszy rzut oka przedstawione w "Science" wyniki badania wydają się sprzeczne ze zdrowym rozsądkiem. Można bowiem sądzić, że duże i gęste skupiska roślin raczej sprzyjają atakowi czynników chorobotwórczych, niż go utrudniają.
Co innego wynika jednak z 12-letnich obserwacji czterech tysięcy różnych populacji popularnej babki lancetowatej (Plantago lanceolata). Jussi Jousimo z ..(jeszcze 1290)» |
| |
| Rośliny "gadają" za pomocą RNA (07-12-2014) |
| Nową formę komunikacji między roślinami, dzięki której najprawdopodobniej dzielą się one mnóstwem informacji... genetycznych, odkryli badacze z Virginia Tech. Wyniki przedstawili w "Science".
Nową formę komunikacji odkryto podczas badań rzodkiewnika i pomidora oraz kanianki. Ta krewniaczka powoju jest pomarańczowym pnączem, dorastającym do metra wysokości. Nie ma typowych liści i nie prowadzi fotosyntezy, nie jest więc w stanie sama się odżywić. Radzi sobie jednak świetnie, wykorzystując sąsiadów. Kanianka owija się dookoła rosnących obok niej roślin, a do ich tkanki przewodzącej wprowadza specjalne ssawki, którymi pobiera substancje odżywcze. Pasożytnicza ..(jeszcze 3790)» |
| |
| Frank Zappa - patronem zaskakującej bakterii (18-11-2014) |
| Zmora nastolatków czyli wywołująca trądzik bakteria P. acnes, może atakować winorośl. Typ bakterii, który z ludzi przerzucił się na komórki roślinne, nazwano na cześć Franka Zappy. Wyniki badań nad mikrobem opisano w piśmie "Molecular Biology and Evolution".
Większość z nas nawet nie ma pojęcia o jej istnieniu, a jednak żyje z Propionibacterium acnes za pan brat. Chodzi o bakterie o kształcie pałeczki, które wchodzą w skład naturalnej flory bakteryjnej występującej na naszej skórze, w układzie pokarmowym, oddechowym i drogach moczowo-płciowych. Powody do antypatii ma jedynie młodzież, u której P. acnes wywołuje trądzik.
<img src="http://i.racjonalista.pl/img/news/mindzappa.jpg" ..(jeszcze 1562)» |
| |
| Rafa koralowa w Kielcach, czyli tajemnicza historia świętokrzyskiego (08-10-2014) |
| Budowle przypominające współczesne rafy koralowe, tropikalne morze, morskie potwory i dinozaury, to wszystko przed milionami lat znajdowało się na terenie świętokrzyskiego. Takich nieodkrytych tajemnic wciąż jest w tym miejscu wiele - mówi PAP Michał Poros z Geoparku Kielce.
"Wyjątkowość regionu świętokrzyskiego polega na tym, że mamy tutaj nagromadzenie dużej ilości skał odsłoniętych na powierzchni. Dokumentują one 600 mln lat historii dziejów Ziemi. Jest to niespotykana sytuacja na skalę Polski i Europy" - powiedział PAP Michał Poros - kierownik Centrum Geoedukacji - Geopark Kielce.
<img src="http://i.racjonalista.pl/img/news/stworkiswiwetokrzyskie.jpg" ..(jeszcze 2699)» |
| |
| Genom pająka – poznano tajemnicę jadu i pajęczej nici (27-07-2014) |
|
Wiemy już, jakie białka mogą uczestniczyć w powstawaniu i aktywacji toksycznych związków w jadzie pająka i jakich potrzeba, żeby powstała pajęcza sieć. Wyniki badania genomu ptasznika i jednego z pająków poskoczowatych opisano w "Nature Communications".
Na świecie żyje ponad 44,5 tys. gatunków pająków. Dzięki rozmaitym adaptacjom można je spotkać w tak odmiennych środowiskach, jak najsuchsze pustynie czy Arktyka. Różne mają taktyki polowania: jedne zaczajają się w ukryciu na ofiarę, inne konstruują misterne pułapki. Ze względu na wyjątkową wytrzymałość i rozciągliwość, pajęcze sieci są obiektem nieustannej zazdrości biotechnologów, którzy dotychczas nie ..(jeszcze 2222)» |
| |
| Poznańscy naukowcy chcą tworzyć nowe substancje biologiczne (04-06-2014) |
| Tworzeniem niewystępujących w przyrodzie substancji zajmie się poznańskie Konsorcjum RNA, które uzyskało status Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego. Prowadzone badania posłużą leczeniu raka i chorób neurodegeneracyjnych komórkami macierzystymi i wirusami.
Jako Krajowy Naukowy Ośrodek Wiodący (KNOW) konsorcjum chce zatrudnić wybitnych specjalistów oraz kupić specjalistyczny sprzęt. Umożliwi to stworzenie w ciągu 2-3 lat czterech nowych grup badawczych.
Konsorcjum tworzą: poznański Instytut Chemii Bioorganicznej PAN (ICHB) oraz Wydział Biologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. W połowie maja placówka znalazła się na ogłoszonej ..(jeszcze 4567)» |
| |
| Naukowcy: wielkość palców ma związek ze stanem zdrowia mężczyzn (24-05-2014) |
Długość palców wskazującego i serdecznego mogą dużo powiedzieć o zdrowiu mężczyzny - twierdzą naukowcy z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego i University of New Mexico w USA na łamach czasopisma "Annals of Human Biology".
Już ze wcześniejszych ustaleń naukowych wynikało, że w długości palców - zarówno kobiecych, jak i męskich - zawarta jest informacja o rozwoju płodowym. Nowe badania na ten temat, przeprowadzone przez polsko-amerykański zespół, opublikuje w nadchodzącym numerze "Annals of Human Biology".
 freedigitalphotos.net ..(jeszcze 3070)» |
| |
| Co czujesz, różo? Zmyślne zmysły roślin (04-05-2014) |
Rośliny nie są wcale tak nieczułymi organizmami, jakby się mogło wydawać. Okazuje się, że roślinę można zniszczyć regularnie jej dotykając, a jej czas kwitnienia można precyzyjnie kontrolować... budząc ją w nocy światłem. Daniel Chamovitz w książce "Zmysłowe życie roślin" pokazuje, jak wiele bodźców ze świata mogą odbierać rośliny.
 1. ..(jeszcze 3275)» |
Do treści
