|
Chcesz wiedzieć więcej? Zamów dobrą książkę. Propozycje Racjonalisty: | | |
|
|
|
|
Biblia » Nowy Testament » NT - spojrzenie krytyczne
Moralność pierwszych chrześcijan Autor tekstu: oprac. M. Agnosiewicz
"Żaden
człowiek rozsądny nie wierzy w tę naukę,
odstrasza go tłum jego wyznawców"
Celsus, II w. (Contra Celsum 3, 73)
"Przy lepszej cnocie bywali poganie
Chocia watpili o wszechmocnym Panie…"
Adam Wladyslawiusz, 1609
"Poziom moralny chrześcijan
pierwszych stuleci n.e. był niewysoki, w niczym nie przypominający obrazów
kreślonych przez hagiografów lub w powieściach w rodzajuQuo vadis.
Barwną charakterystykę stosunków panujących w gminach chrześcijańskich
znajdujemy w Listach apostoła Pawła. Do gminy korynckiej pisze on w swym I liście, że „w ogóle słyszy się o nierządzie między
wami, i to o takim, którego nie spotyka się nawet między poganami". Na
swobodzie seksualnej zresztą się nie kończyło. Apostoł zakazuje
utrzymywania stosunków z takimi członkami gminy, którzy są chciwcami, bałwochwalcami,
oszczercami, pijakami lub złodziejami; piętnuje też szerzące się
pieniactwo. W innym liście zaklina chrześcijan w Efezie, aby „nie
prowadzili więcej życia, jakie poganie w swej przewrotności prowadzą";
… Tesaloniczanie według I listu adresowanego do nich dopuszczali się grzechów
nieczystości i chciwości. Przyjęci do gmin niewolnicy burzyli się i domagali
wolności, skoro w szeregu Listów św. Pawła(I list do
Koryntian, Listy do Efezjan i Kolosan, I list do Tymoteusza, List do Tytusa)
nawołuje się ich do posłuszeństwa swym panom i godzenia się z losem.
Podobne admonicje znajdujemy w I liście św. Piotra. II list tegoż
skierowany do chrześcijan zamieszkałych w Azji Mniejszej, gromi tych, którzy
głosili wolność rozpustnego życia i konieczność gromadzenia bogactw.
Pisana w końcu I wieku Apokalipsa
potwierdza w pełni omówione informacje listów apostolskich. I tak, gminie w Efezie autor zarzuca odstępstwo od „pierwotnej miłości", gminom w Pergamon i Tyatyrze — tolerowanie zwolenników nauki nikolaitów lub pokrewnych
sekt nakłaniających do nieczystości i spożywania mięsa z ofiar składanych
bożkom, gminie w Sardes — „pogrążanie się w śmierci z powodu uczynków
nie mających prawdziwej wartości w oczach Boga mojego", gminie w Laodycei — „obojętność w rzeczach wiary i pychę z posiadanego bogactwa".
Życie
więc wszędzie brało górę nad głoszonymi ideałami..
… W późniejszym czasie nie było lepiej. (...)
W roku 248
Orygenes … pisarz chrześcijański skarży się, że wyznawcy Chrystusa w międzyczasie
[poprzez jawną
tolerancję w latach 211-249 — przyp.] utracili
hart ducha i ulegli zniewieściałości (...)
Wymownego
świadectwa dostarczają uchwały synodu w Elwirze (309). Zarzucają one chrześcijanom
Hiszpanii piastowanie pogańskich urzędów kapłańskich, zakatowywanie na śmierć
niewolnic przez panie-chrześcijanki, popełnianie cudzołóstw i łamanie
wierności małżeńskiej, stręczenie do nierządu, naruszanie ślubów czystości
przez zakonnice, wydawanie córek za kapłanów pogańskich. Mówią o rozpustnych i cudzołożnych biskupach, klerykach i ich małżonkach, o uprawianiu handlu i lichwy przez kleryków, o chrześcijańskich właścicielach
ziemskich, którzy pokrywali koszty ofiar pogańskich składanych przez ich
dzierżawców, o niewolnikach, którym ich chrześcijańscy panowie
pozwalali oddawać cześć bałwanom, o zaniedbywaniu przez chrześcijan praktyk
religijnych, a nawet o składaniu ofiar bóstwom pogańskim itd. (...)
O zbytkach
roztaczanych przez chrześcijan w III wieku (strojenie się kobiet i mężczyzn,
wspaniałe uczty) informują obszernie Tertulian i Klemens Aleksandryjski"
fragment: Zwycięstwo
chrześcijaństwa w świecie starożytnym — Władysław Dziewulski,
Prace Opolskiego TPN Wydział Nauk Hist.-Społ., Zakład Narodowy im. Ossolińskich,
Wrocław 1969, s. 22-23, 36
***
Fragment Prawdziwego
Słowa Celsusa, żyjącego w II w. n.e.:
"Takie
są ich nauki: nikt wykształcony, mądry, roztropny nie zbliża się do nich
(cechy te bowiem uważają za złe, lecz jeśli znajdzie się jakiś nieuk,
szaleniec, nieokrzesaniec, głupiec, to taki ufnie przychodzi do nich. Wyznając,
że tacy ludzie są godni ich Boga, sami przyznają, że chcą i mogą zjednywać
sobie wyłącznie głupców, prostaków, szaleńców, niewolników, proste
kobiety i małe dzieci (...) Nie
widzimy jednak, by wędrowni przekupnie, którzy na placach publicznych
przedstawiają swoje kuglarskie brednie, zbliżali się do zgromadzeń ludzi
roztropnych i ośmielali się zalecać im swoje tajemnice. Lecz jeśli zauważą
gdzieś młodzieńców, zgromadzonych niewolników i głupców, narzucają się
im i chełpią
"
[ 1 ]
Również
poganin Cecyliusz w dziele Minucjusza Feliksa nazywa chrześcijan nędzną hołotą,
zarzuca im, że werbują swoich wyznawców z najniższych nieuświadomionych
warstw pospólstwa, z obdartusów i zabobonnych kobiet.
***
Orygenes w swoich kazaniach ukazuje współczesnych sobie chrześcijan (ok. 250 r.) jako
ludzi "pochłoniętych
ziemskimi troskami i zaniedbujących uczestnictwo w nabożeństwach (Hom. in
Genesin, X, 1). Nawet kiedy są w kościele, zajmują się czym innym (Hom. in
Exodum, III, 1). Mają wiarę, ale obyczaje zachowują pogańskie (Hom in Josue,
X, 1)" [ 2 ]
Przypisy: [ 1 ] Przeciw Celsusowi" — Orygenes; Akademia Teologii Katolickiej, Warszawa 1977; (III, 44, 50) [ 2 ] Historia Kościoła" pod redakcją J.Danielou, H.I.Marrou, M.D.Knowles, D.Obolensky, H.Tuchle, L.J.Rogier, G.de Bertier de Sauvigny, J.Hajjar, R.Aubert i in. — Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1985 r., s.137 « NT - spojrzenie krytyczne (Publikacja: 12-07-2002 Ostatnia zmiana: 16-08-2006)
Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl.
Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie,
bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w
kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.str. 1060 |
|