[nazwa własna, różna od nazw innych organizacji; termin „kościół" nie jest zastrzeżony prawnie oraz przez praktykę administracyjną dla związków wyznaniowych o charakterze chrześcijańskim]

Preambuła

[preambuła, czyli uroczysty wstęp, nie stanowi elementu koniecznego statutu, można jednak zamieścić w nim sformułowania określające treść doktryny wiary kościoła/związku wyznaniowego, przyjęty przez wspólnotę system wartości, a także przedstawić jej rodowód historyczny]

Rozdział I

Przepisy ogólne

Art. 1. Nazwa kościoła/związku wyznaniowego brzmi "[nazwa różna od nazw innych istniejących organizacji organizacji]". Kościół/związek ten w dalszej części statutu zwany jest "[krótsze, zwykle używane określenie danej wspólnoty religijnej]".

Art. 2. Terenem działania kościoła/związku wyznaniowego jest terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 3. Siedzibą władz kościoła/związku wyznaniowego jest miasto stołeczne Warszawa.

Art. 4. Kościół/związek wyznaniowy jest niezależny organizacyjnie i finansowo od jakiejkolwiek pozakrajowej władzy duchownej i świeckiej [w statucie jednak można wskazać, że kościół/związek jest częścią szerszej np. ogólnoświatowej, czy ogólnoeuropejskiej wspólnoty religijnej; jeżeli stanowi on część organizacji o zasięgu międzynarodowym, a związki nie ograniczają się tylko do wspólnoty doktryny religijnej, należy w statucie sprecyzować zakres i formy wzajemnych stosunków].

Art. 5. 1. Osobowość prawną posiada kościół/związek wyznaniowy i [wymienić nazwy własne lub rodzajowe jednostek organizacyjnych mających posiadać osobowość prawną, np. diecezje, zbory, parafie, gminy, bractwa; dla potrzeb niniejszej pracy przyjęto, że jednostkami organizacyjnymi kościoła/związku wyznaniowego są gminy wyznaniowe i one posiadają osobowość prawną].

2. Organami osób prawnych wymienionych w ust. 1 są:

1) dla kościoła / związku wyznaniowego jako całości — [np.] Ogólne Zebranie kościoła / związku wyznaniowego, Rada Starszych, Naczelny Przełożony.

2) dla gminy wyznaniowej: [np.] Zebranie gminy, Komitet gminy, Przełożony gminy

Rozdział II

Cele działalności i zasady realizacji

Art. 6. 1. Celem kościoła/związku wyznaniowego jest głoszenie [określić rodzaj doktryny religijnej t.j. zakładającej odniesienie do sacrum, np. Ewangelii Jezusa Chrystusa, Słowa Bożego, nauki Proroka Mahometa, nauki szkoły Soto japońskiego buddyzmu zen], urzeczywistnianie jej [określonej doktryny] w codziennym życiu oraz sprawowanie [określić rodzaj obrzędów kultowych, np. sakramentów].

2. Zgodnie ze swoją doktryną kościół/związek wyznaniowy działa także na rzecz ograniczenia negatywnych aspektów relacji międzyludzkich i życia społecznego, jak w szczególności wykluczenie społeczne, ubóstwo, bezdomność, demoralizacja oraz przestępczość. [warto, aby cele statutowe kościoła/ związku wyznaniowego lub jego jednostek organizacyjnych obejmowały prowadzenie działalności pożytku publicznego w rozumieniu ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie — Dz. U. Nr 96, poz. 873, ponieważ stwarza to możliwość, na zasadach określonych w tej ustawie, skorzystania ze środków publicznych]

Art. 7 Dla realizacji swych celów kościół/związek wyznaniowy

1) organizuje zgodnie ze swoją doktryną nabożeństwa, obrzędy religijne i modlitwy,

2) prowadzi nauczanie indywidualne i zbiorowe swej doktryny,

3) organizuje zebrania, odczyty, koncerty i inne imprezy o celach religijnych, moralnych i edukacyjnych,

4) prowadzi działalność charytatywną,

5) współpracuje z innymi kościołami i związkami wyznaniowymi w Polsce,

6) współdziała z państwem dla dobra człowieka i dobra wspólnego,

7) posiada niezbędny majątek.

8) .....

Rozdział III

Członkowie Kościoła

Art. 8. W skład kościoła/związku wyznaniowego wchodzą duchowni oraz świeccy wierni. 

Art. 9. 1. Członkiem kościoła/związku wyznaniowego może zostać każda osoba, która dobrowolnie zaakceptowała jego doktrynę zawartą w [określić źródło wspomnianej doktryny podając jego nazwę własną np. Księga Mormona, Pismo Święte] i [określić ewentualną ceremonię inicjacyjną, np. chrzest, wypowiedzenie szczególnej formuły stanowiącej deklaracje wiary]

2. Osoby niepełnoletnie mogą mogą należeć do kościoła/związku za zgodą rodziców lub opiekunów prawnych. [można przewidzieć potwierdzenie przynależności do kościoła/związku przez pisemną deklarację danej osoby, wskazana jest pisemna zgoda rodziców na członkostwo dziedzi, aby nie narazić się na ewentualne oskarżenia o naruszania władzy rodzicielskiej].

Art. 10. 1. Członkostwo w kościele/związku wyznaniowym ustaje przez:

1) śmierć,

2) przystąpienie do innego wyznania,

3) wykluczenie z kościoła/związku wyznaniowego na podstawie decyzji [np.] Naczelnego Przełożonego kościoła/związku wyznaniowego [można określić przesłanki wykluczenia, np. uporczywe kwestionowanie doktryny kościoła /związku wyznaniowego, naruszanie norm prawa wenętrznego i przyjętych zasad moralnych, działanie na szkodę wspólnoty]

4) pisemne oświadczenie o wystąpieniu, złożone [np.] Przełożonemu gminy.

2. Każda osoba przynależąca do kościoła/związku wyznaniowego ma prawo dobrowolnego wystąpienia z niego.

Art. 11. Członkowie kościoła mają obowiązek życia zgodnie z zasadami jego doktryny i moralności oraz wspieranie kościoła/związku wyznaniowego przez wykonywanie zadań kościelnych/wspólnotowych oraz ofiary pieniężne (składki) [można przewidzieć inne szczegółowe obowiązki dotyczące np. diety, propagowania doktryny religijnej].

Art. 12. 1. Członkowie kościoła/związku wyznaniowego mają prawo:

1) udziału w nabożeństwach, obrzędach religijnych i modlitwach,

2) udziału w zebraniach, odczytach, koncertach i innych imprezach o celach religijnych, moralnych i edukacyjnych

3) uzyskiwania informacji o działalności kościoła/związku i jego władz

4) … [można przewidzieć inne uprawnienie np. prawo do udziału w szczególnych obrzędach kultowych, jak sakramenty, prawo do stałego przebywania na terenie obiektów sakralnych, prawo do uzyskania pomocy w razie popadnięcia w niedostatek].

2. Pełnoletni członkowie kościoła/związku wyznaniowego mają ponadto prawo [np.]:

1) udziału w Zebraniu gminy,

2) wybierania i bycia wybieranym na członka Komitetu gminy oraz Ogólnego Zebrania kościoła / związku wyznaniowego.

Art. 13. [np.] Członkowie kościoła / związku wyznaniowego obojga płci mają równe prawa i obowiązki.

Art. 14. Duchowni kościoła / związku wyznaniowego powoływani [ordynowani, wyświęcani itp.] są przez [ np.] Naczelnego Przełożonego za uprzednią radą i zgodą Rady Starszych, wyrażoną większością głosów członków obecnych i głosujących.

Art. 15. 1. Duchownym kościoła / związku wyznaniowego może zostać powołana osoba, która łącznie spełnia nastepujące warunki [np.]:

1) ukończyła 30 lat

2) jest członkiem kościoła od co najmniej 5 lat,

3) jest bezżenna albo będąca w jednym związku małżeńskim,

4) zdała egzamin z doktryny kościoła / związku wyznaniowego przed Rada Starszych,

5) jest nieskazitelnego charakteru,

6) jest obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Duchowny ma prawo do używania tytułu [np.: wielebny, świętobliwy, oświecony itp.]

Art. 16. 1. Duchowny jest ustanawiany na czas nieokreślony [statut może także przewidywać powoływanie duchownych na określona kadencję, takie rozwiązanie może jednak utrudniać korzystanie z niektórych szczególnych uprawnień przewidzianych dla duchowieństwa przez ustawodawcę, np. w zakresie służby wojskowej, czy ubezpieczeń społecznych]

2. Duchowny może zostać pozbawiony swego statusu, jeżeli [np.]:

1) jego postępowanie lub głoszone poglądy są w oczywisty sposób niezgodne z doktryną kościoła/związku wyznaniowego, moralnością oraz dobrymi obyczajami,

2) rażąco naruszył statut kościoła/związku wyznaniowego

3) ukończył 75 lat

4) przestał być obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej,

5) [inne przyczyny, np. kwalifikowane naruszenie wewnętrznych norm dyscyplinarnych duchowieństwa]

2. O pozbawieniu duchownego jego statusu z przyczyn określonych w pkt. 1, 2, 5, decyduje [np.] Rada Starszych na wniosek Naczelnego Przełożonego. Od decyzji Rady Starszych przysługuje odwołanie do Ogólnego Zebrania kościoła/ związku wyznaniowego.

3. Pozbawienie statusu duchownego z przyczyn określonych w pkt. 3, 4 następuje z chwilą ich zajścia, co stwierdza Rada Starszych na wniosek Naczelnego Przełożonego.

Art. 17 Duchowni kościoła/związku wyznaniowego mają prawo i obowiązek:

1) głoszenia doktryny kościoła/związku wyznaniowego [sprecyzować ją: Słowo Boże, nauka Proroka itd., itp.], w szczególności nauczania jej w szkole,

2) organizowania i przewodniczenia obrzędom religijnym oraz modlitwom,

3) udzielania [określić np. szczególny rodzaj obrzędów kultowych związany z wyjątkową afirmacją sacrum, obcowaniem z nim]

4) kierowania kościołem/związkiem wyznaniowym oraz jego gminami,

5) organizowania i prowadzenia działalności charytatywnej oraz imprez o celach edukacyjnych, moralnych i kulturalnych,

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Rejestracja Kościoła i związku wyznaniowego Wniosek o wpis do rejestru kościołów

Wyślij mailem..

Wersja do druku    PDF    MS Word

Paweł Borecki Doktor habilitowany, pracownik Katedry Prawa Wyznaniowego Uniwersytetu Warszawskiego. Specjalność naukowa: prawo wyznaniowe. Autor artykułów i książek z zakresu prawa wyznaniowego.  Liczba tekstów na portalu: 47  Pokaż inne teksty autora  Najnowszy tekst autora: Państwo laickie w świetle dorobku współczesnego konstytucjonalizmu europejskiego