« Społeczeństwo Publikacja z prywatnego działu publicysty
Grzech zaniechania. Raport ECRI dotyczący Polski - IV cykl monitoringu [2] Autor tekstu: Caden O. Reless
Mimo
pewnych zmian na lepsze, które zaobserwowano po dojściu do władzy nowej ekipy
rządzącej, ECRI zauważa, że antysemityzm nadal istnieje w Polsce i ma charakter
uporczywy, zmienia się tylko jego charakter: z pierwotnego antysemityzmu
umotywowanego religijnie, coraz częściej mamy do czynienia z tzw. antysemityzmem
wtórnym, przyjmującym postać przekonania o nadmiernym wykorzystywaniu przez
środowiska żydowskie poczucia winy w celu uzyskania odszkodowań, jak też wiary w tzw. spisek żydowski — nasilonej zwłaszcza w momencie apogeum kryzysu
ekonomicznego. Nastroje antysemickie są wzbudzane przez środowiska
społeczno-polityczne krytykujące przebieg prywatyzacji przedsiębiorstw
państwowych oraz coraz częściej przywoływane w kontekście konfliktu
bliskowschodniego. Autorzy raportu nie wahają się nazywać ich wprost
antyżydowską propagandą, ponadto wskazują, że literatura antysemicka i antysemickie czasopisma są nadal w Polsce w sprzedaży. Raport zawiera tu również
kilka krytycznych uwag pod kierunkiem mediów katolickich:
95.
Wielokrotnie wyrażono zaniepokojenie ECRI działalnością Radia Maryja i związanych z nim mediów w Polsce (należących do organizacji katolickiej). Ma to
między innymi związek ze sposobem, w jaki prezentują one historię polskich Żydów i ich relacje w większością społeczeństwa. Chociaż wielu się zgodzi, że ostatnio
uwagi antysemickie ich dziennikarzy są mniej jawne, ECRI wie o co najmniej dwóch
alarmujących incydentach (dotyczących „przemysłu holocaustu" oraz „bezczelnej
promocji żydowskiej kultury i punktu widzenia"), które miały miejsce od
publikacji ostatniego raportu. Ponadto nikt nie kontestuje tego, że antysemickie
uwagi czynią też często telefonujący odbiorcy, od których czasami prowadzący
audycję się nie odcinają
W związku z tym raport ponownie wskazuje na konieczność nadania priorytetu walce z antysemityzmem, jak również wzywa do podjęcia działań angażujących środowiska
polityczne i opiniotwórcze do walki z tym zjawiskiem:
93.
ECRI zaleca by władze kontynuowały podkreślanie otwartego charakteru Polski.
Ponadto rekomenduje, by nietolerancyjne wypowiedzi polityczne spotykały się z odpowiednią reakcją wszystkich zainteresowanych osób publicznych.
97.
ECRI zaleca, by Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji wykazała zwiększoną
czujność w kwestii rasizmu w sferze swojego działania. Ponadto ECRI zachęca Radę
do podnoszenia publicznej świadomości w sprawie istnienia mechanizmu skargowego
przez ukierunkowaną informację i kampanie reklamy społecznej.
Zwrócono
także uwagę że rasizm i antysemityzm stanowi duży problem w środowisku kibiców
piłki nożnej, wzywając Polski Związek Piłki Nożnej do podjęcia odpowiednich
działań.
Ważnym,
choć nie tak mocno eksponowanym wątkiem raportu jest postulowana przez ECRI
reforma prawa karnego w taki sposób, by jednoznacznie zakazywało ono
dyskryminacji osób należących do określonych grup mniejszości. Chodziowymienienie w przepisach prawnych wprost tych grup, które są szczególnie
narażone na nietolerancję i nierówne traktowanie. Strona polska argumentowała
wprawdzie, że obecne rozwiązania prawne są wystarczające, ale przytaczane racje
wydają się mało przekonywujące w obliczu przedstawianych przez ECRI przykładów.
Ponadto w niektórych krajach takie zmiany już dawno wprowadzono w życie.
ECRI
motywuje stronę polską do opracowania całościowej ustawy antydyskryminacyjnej,
jak też do wprowadzenia w prawie karnym takich rozwiązań, które motywację
rasistowską przestępstwa traktowałyby jednoznacznie jako okoliczność
obciążającą. Zgodnie z zaleceniami ECRI należy brać pod uwagę nie tylko
motywację związaną z rasą, ale również z kolorem skóry, językiem, religią,
narodowością, pochodzeniem narodowym lub etnicznym. Jest to ważne tym bardziej,
że zgodnie z przedstawianymi przez ECRI danymi ilość przestępstw o podłożu
rasistowskim w Polsce wykazuje tendencję wzrostową. Ciągle niewystarczający jest
też system wspierania ofiar przestępstw o podłożu rasistowskim.
W
raporcie zwraca się uwagę, że polskie władze i organy ścigania często wykazują
bierną postawę wobec zjawiska rasizmu, a sądownictwo, kierując się obecnie
obowiązującymi przepisami traktuje tego rodzaju przestępstwa z pobłażliwością,
niejednokrotnie ignorując rasistowski czy antysemicki kontekst sprawy. ECRI po
raz kolejny namawia do przyjęcia przez państwo aktywnej postawy, zwłaszcza w ściganiu i zbieraniu dowodów. Konieczne jest przy tym dążenie do odpowiedniego
rozłożenia ciężaru dowodu w takich sprawach, tak by nie musiała go w pełni
dźwigać strona pokrzywdzona (co bywa powodem niewnoszenia lub wycofywania
oskarżenia).
Intensyfikacji wymagają również działania organów ścigania ukierunkowane na
zwalczanie rasizmu w internecie. ECRI zwraca uwagę, że będzie to od Polski
wymagać współpracy międzynarodowej w tych sytuacjach, gdy rasistowskie w wymowie i nakłaniające do przemocy treści umieszczane są na serwerach poza terytorium
kraju.
Załącznik
do raportu, dostępnego w trzech wersjach językowych: angielskiej, francuskiej i polskiej przedstawia także oficjalne stanowisko rządu Rzeczpospolitej Polskiej
wobec wniosków ECRI zawartych w pierwotnej wersji dokumentu.
Należy
zaznaczyć, że aktualny raport ECRI obejmuje stan na dzień 18 grudnia 2009 r. i nie uwzględnia zmian, które weszły w życie po tym terminie.
1 2
« Społeczeństwo (Publikacja: 05-07-2010 Ostatnia zmiana: 06-07-2010)
str. 7388 |