14 marca w ramach warszawskiego oddziału Polskiego Stowarzyszenia Racjonalistów odbył się wykład naszego kolegi, prof. Stanisława Tyrlika poświęcony zasadzie antropicznej.

Jak zauważył Leonard Susskind, profesor fizyki teoretycznej na Uniwersytecie Stanforda: „Zasada antropiczna wywołała więcej zamieszania i zbytecznego filozoficznego bełkotu niż cokolwiek innego, co w ostatnim okresie przedostało się z kuluarów nauki do opinii publicznej".

Potwierdził te słowa w swoim orzeczeniu Christoph Schonborn, kardynał Wiednia: „Obecnie, na początku XXI wieku, w obliczu naukowych roszczeń takich jak neodarwinizm i kosmologiczna hipoteza multiwszechświata, wymyślonych w celu obejścia nieodpartych dowodów na istnienie celowości, projektu we współczesnej nauce, Kościół katolicki ponownie staje w obronie ludzkiego rozumu, głosząc, że wewnętrzny zamysł dostrzegany w przyrodzie jest rzeczywisty. Teorie naukowe starające się zatrzeć wrażenie projektu, tłumacząc je przypadkowością i koniecznością, nie są wcale naukowe, ale, jak ujął to papież Jan Paweł II, stanowią kapitulację ludzkiego intelektu". (dla New York Timesa)

Zapraszamy do prezentacji owej „kapitulacji ludzkiego intelektu"...

Wyrażenie, określenie, termin zasada antropiczna zostało użyte po raz pierwszy przez Brandona Cartera w 1973 roku podczas konferencji kopernikańskiej w Krakowie. Wystąpił on z tezą, że pozycja ziemskiego obserwatora w kosmosie jest uprzywilejowana w tym sensie, że rozwój organizmów żywych nie mógł nastąpić w dowolnych warunkach fizycznych oraz że występuje współzależność między istnieniem organizmów żywych a strukturą wszechświata. Była to teza, która powinna poruszyć wszystkich na planecie Ziemia. Do zasady antropicznej przede wszystkim jednak namiętnie przyczepili się teologowie. Czy to znaczy, że struktura Wszechświata była pomyślana tak i wykonana tak, żeby umożliwić powstawanie organizmów żywych? Jeśli była pomyślana i wykonana w ten sposób, to idąc tym tropem, zadajemy sobie pytanie, czy za tym wszystkim stoi jakiś nadprzyrodzony konstruktor, który pomyślał i wykonał konstrukcję Wszechświata?

Niektóre warianty odpowiedzi:

1. Dobry Bóg Nr 17 stworzył nam Wszechświat z poziomem energii próżni takim, że umożliwia powstanie żywych komórek i ewolucję, która wytworzyła piękne kobiety i seksownych panów. Wszyscy oni powinni nieustannie wielbić Boga Nr 17.
2. W Krajobrazie teorii strun w zbiorze 10⁵⁰⁰ rozwiązań podteorii, istnieje na pewno taki poziom energii próżni, taki „Krajobraz", że życie (oparte na węglu i wodzie) jest możliwe.
3. Zawsze istniało i istnieje tyle wszechświatów, ile jest dolin w Krajobrazie, zatem nasza dolina ze zmierzoną ostatnio stałą kosmologiczną po prostu jest.
4. Należy nadal poszukiwać unikalnej teorii. JEDYNEJ, z której wyniknie unikalna, „nasza" wartość energii próżni.

Zarys zagadnień wykładu:

1. Próżnia, energia próżni, stała kosmologiczna, ciemna energia
2. Teoria strun. Krajobraz teorii strun
3. Megawszechświat
4. Cztery lub pięć postaw, relacji wobec problemu: dlaczego żyjemy w przyjaznym otoczeniu
5. Rzeczywistość fizyczna

Poniżej wykład i dyskusja.

Na marginesie...

Czas wciąż jest pojmowany w sposób antyczny, nawet u fizyków, a wcale tak być nie musi. Ile książek ukazało się na temat „czasu" na planecie Ziemia między 1900-1980? Otóż w ciągu owych 80 lat ukazało się aż 65 tys. książek poświęconych rozumieniu czasu. Nikt tego nie ogarnie. Fundamental Institute zorganizował konkurs na temat zrozumienia istoty czasu. Mogli pisać fizycy, ale i filozofowie czy literaci. Na konkurs nadesłano 140 prac. Być może fizyka niedługo wkroczy w nową erę, która będzie erą rozumienia czasu...

W dyskusji udział wzięli: Marian Jankowski, Marek i Maciej Łukaszewicz, Michał Michałowski, Dariusz Kędziora, Andrzej Wendrychowicz oraz Stanisław Tyrlik

Zobacz także te strony: Zasada antropiczna a kosmos

Dodaj komentarz do strony..   Zobacz komentarze (19)..

Wyślij mailem..

Wersja do druku    PDF    MS Word

Stanisław Krystyn Tyrlik Profesor doktor habilitowany nauk chemicznych, specjalizujący się w chemii metaloorganicznej, katalizie homogenicznej oraz katalizie homogennej. Członek Polskiego Stowarzyszenia Racjonalistów.