Analiza własności powierzchni materiałów gra w nauce i przemyśle
niebagatelną rolę. Nawet niewielkie ilości zanieczyszczeń w ciele
stałym, rzędu paru cząsteczek na milion, mogą "wypłynąć" na zewnątrz
materiału i pokryć jego całą powierzchnię. Utworzona w wyniku tej tzw.
segregacji warstwa w znacznym stopniu zmienia właściwości próbki. W
Mazowieckim Centrum Analizy Powierzchni można obecnie analizować
własności fizyko-chemiczne nawet tylko dwóch najbardziej zewnętrznych
warstw atomowych próbki. Wyniki analiz są wykorzystywane m.in. w
inżynierii materiałowej i elektronice.
Laboratoria
Centrum, właśnie otwartego w Instytucie Chemii Fizycznej PAN w
Warszawie, dysponują m.in. skaningowym mikroskopem elektronowym
najnowszej generacji oraz specjalistyczną aparaturą spektroskopową do
badania powierzchni w warunkach wysokiej i ultra wysokiej próżni.
W Instytucie Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk (IChF PAN) otwarto
dziś Mazowieckie Centrum Analizy Powierzchni (MCAP). Wyposażone w
najnowszą aparaturę, zakupioną m.in. w ramach europejskiego projektu
NOBLESSE, Centrum umożliwia badanie próbek materiałowych za pomocą
kilkunastu technik spektro- i mikroskopowych.
 | | 1. Mazowieckie Centrum Analizy Powierzchni, otwarte w Instytucie Chemii
Fizycznej PAN w Warszawie, umożliwia badanie własności najbardziej
zewnętrznych warstw materiałów za pomocą kilkunastu technik
powierzchniowych. (Źródło: IChF PAN, Grzegorz Krzyżewski) |
"Laboratoria zajmujące się technikami skaningowymi działały w naszym
instytucie od dawna. Obecnie unowocześniliśmy ich wyposażenie, a
fundusze europejskie umożliwiły nam zakup ostatniego brakującego
elementu, czyli mikroskopu elektronowego. Pozostało nam postawić
przysłowiową kropką nad i - i scalić laboratoria w jeden podmiot
wyspecjalizowany w technikach analizy powierzchni", wyjaśnia prof. dr
hab. Robert Hołyst, dyrektor IChF PAN.
Uroczystość była połączona z oddaniem do użytku nowej,
trzykondygnacyjnej hali, w której oprócz Mazowieckiego Centrum Analizy
Powierzchni umieszczono laboratoria zajmujące się badaniami nanostruktur
i mikroprzepływów, a także część CHEMIPAN-u, zakładu doświadczalnego
IChF PAN zajmującego się m.in. syntezą związków chemicznych służących
ochronie środowiska.
Do najważniejszego wyposażenia Centrum należą: spektrometr
wielokomorowy PHI 5000 VersaProbe, spektrometr ESCALAB-210, skaningowy
mikroskop elektronowy NanoSEM 450, skaningowy mikroanalizator elektronów
Augera MICROLAB 350 i zestaw do elektrochemicznych badań korozji i
impedancji Autolab PGSTAT302N.
"W Centrum mamy teraz do dyspozycji kilkanaście technik
powierzchniowych do badania powierzchni ciał stałych, w tym
spektroskopię fotoelektronów, spektroskopię Augera oraz mikroskopie:
tunelową, sił atomowych i inne. To dość unikalny kompleks metod,
działających w jednej, ultrawysokiej próżni", mówi prof. dr hab.
Aleksander Jabłoński, kierownik MCAP. "Warto też podkreślić, że nasz
sprzęt trafi do elektronicznej bazy aparatury naukowej ELAD, która ma
służyć małym i średnim przedsiębiorstwom oraz instytucjom naukowym
współpracującym w ramach projektu Mazowiecka Dolina Zielonej Chemii",
dodaje.
Część pomiarów w MCAP jest wykonywana na zlecenie instytucji naukowych
i badawczych należących do konsorcjum NANOBIOM, zajmującego się
wykorzystaniem kwantowych nanostruktur półprzewodnikowych w biologii i
medycynie. "Obecnie 40% czasu badań jest związana z pracami wykonywanymi
na zewnątrz, coraz częściej dla przemysłu. Łącznie współpracowaliśmy już
z blisko setką podmiotów zewnętrznych. A trzeba pamiętać, że na naszej
aparaturze realizujemy jeszcze własne badania i granty", podkreśla prof.
Jabłoński.
W uroczystości otwarcia Mazowieckiego Centrum Analizy Powierzchni
uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego,
władz samorządowych, Mazowieckiej Doliny Zielonej Chemii oraz kilkunastu
uczelni i instytucji naukowo-badawczych - m.in. Instytutu Chemii
Organicznej PAN, Instytutu Fizyki PAN, Instytutu Wysokich Ciśnień PAN,
Instytutu Chemii i Techniki Jądrowej, Instytutu Chemii Przemysłowej,
Instytutu Farmaceutycznego, Instytutu Przemysłu Organicznego,
Politechniki Warszawskiej, Uniwersytetu Warszawskiego i Wojskowej
Akademii Technicznej.
Materiał prasowy przygotowany w ramach grantu NOBLESSE z działania
"Potencjał badawczy" 7. Programu Ramowego Unii Europejskiej.
Źródło: Instytut Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk |
