Prace młodych fizyków z Grupy Twórczej Quark - o detektorach kryształkowych stosowanych we wczesnych radioodbiornikach oraz o innowacyjnym zastosowaniu węgla aktywnego - przyniosły reprezentantom Polski dwa medale na Międzynarodowej Konferencji Młodych Naukowców ICYS 2015.

W kwietniowej konferencji zorganizowanej w Turcji wzięło udział ponad 200 uczestników, opiekunów i obserwatorów z 21 państw.

"Detektory kryształkowe były wykorzystywane we wczesnych odbiornikach radiowych. Ich największą zaletą było to, że do działania nie wymagały zasilania bateryjnego ani sieciowego. W czasach, kiedy były powszechnie używane, zasada ich działania nie była znana, ale przyczyniły się one do rozwoju elektroniki, w szczególności elektroniki półprzewodników" - tłumaczył Przemysław Słota z Bytomia, zdobywca srebrnego medalu w kategorii fizyka. Licealista sprawdzał, które właściwości kryształów miały największy wpływ na ich użycie w radiofonii.

Medal specjalny w kategorii ekologia zdobyła Jadwiga Marchewka z Chrzanowa, autorka pracy o innowacyjnym zastosowaniu węgla aktywnego. "Węgiel aktywny dzięki swojej porowatej powierzchni i siłom fizycznym zatrzymuje cząsteczki, jony, biomolekuły i atomy substancji na swojej powierzchni. To zjawisko nosi nazwę adsorpcji. Oprócz węgla aktywnego w grupie adsorbentów znajdują się zeolity, aluminożele i żele krzemionkowe. Materiały te różnią się wielkością porów i ich rozłożeniem" - wyjaśniała licealistka.

Pasjonatka fizyki zaprezentowała eksperymenty polegające na odbarwianiu wody i napojów, na Uniwersytecie Śląskim wykonała także badanie struktury wybranego węgla aktywnego za pomocą izotermy, czyli wykresu przedstawiającego objętość zaadsorbowanego gazu od ciśnienia.

Gabriela Irzyk, Marcin Tatoń, Karol Białas i Mateusz Wiśniewski - zostali finalistami Międzynarodowej Konferencji Młodych Naukowców. Finalistka Gabriela Irzyk udowadniała, że oddziaływanie zachodzące między ludźmi można opisać za pomocą modeli fizycznych. Model Isinga wyjaśnia, dlaczego pojawia się aplauz i jak nasze zachowanie zależy od zachowania naszych sąsiadów. Model Kuramoto pozwala odpowiedzieć na pytanie, dlaczego ludzie synchronizują swoje brawa. Zdaniem uczestniczki konferencji, wyniki tych badań mogą być zaskakujące, ponieważ prowadzą do wniosku, że nasze zachowanie nie różni się bardzo od zachowań cząstek, które można opisać prostymi modelami matematycznymi.

Jak informuje autorka i pomysłodawczyni Grupy Twórczej Quark - fizyk Urszula Woźnikowska-Bezak wszyscy uczestnicy są laureatami Ogólnopolskiej Konferencji Młodych Naukowców organizowanej przez Pracownię Fizyki Pałacu Młodzieży w Katowicach. Stają się również członkami Grupy Twórczej Quark, która co roku reprezentuje Polskę w wielu zawodach w kraju i za granicą.

W ICYS 2015 wzięli udział młodzi pasjonaci nauki z Holandii, Niemiec, Czech, Białorusi, Ukrainy, Indonezji, Rumunii, Tajlandii, Węgier, Malezji, Gruzji, Serbii, Iranu, Rosji, Turcji, Chorwacji, Macedonii i Polski. Obecni byli obserwatorzy z Finlandii, Kenii i Singapuru. Przewodniczącym jury w sesji plakatowej był wieloletni członek Grupy Twórczej Quark, student wydziału Automatyki, Elektroniki i Informatyki Politechniki Śląskiej, Tomasz Tokarski. W konferencji wziął również udział prof. dr hab. Maciej Kolwas z Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Zawody odbyły się w 5 kategoriach: fizyka, informatyka z inżynierią, ekologia, matematyka i nauka o życiu.

Z Grupą Twórczą Quark współpracują naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego, Politechniki Śląskiej w Gliwicach i Polskiej Akademii Nauk w Warszawie oraz wielu nauczycieli. Wsparcia organizacyjnego podczas wyjazdów udziela młodzieży m.in. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Pałac Młodzieży w Katowicach, przedsiębiorcy i jednostki samorządowe.

PAP - Nauka w Polsce