Ciężarne są grupą szczególnie narażoną na niebezpieczeństwa związane z grypą; ryzyko to dodatkowo się zwiększa, jeśli ciąży towarzyszą pewne charakterystyczne dla tego stanu patologie, jak cukrzyca ciężarnych chociażby; zagrożenia pogłębiają się też np. w przypadku ciąż mnogich. Grypa u ciężarnej - poza potencjalnymi konsekwencjami dla samej kobiety - wiąże się z podwyższonym ryzykiem wystąpienia zaburzeń rozwoju płodowego i niekorzystnych wydarzeń położniczych, np. przedwczesnego porodu. Wprowadzenie szczepień przeciw grypie okazało się przełomem - dało wyjątkową, skuteczną możliwość zapobiegania tej - wbrew powszechnym przekonaniom - groźnej chorobie. Szczepienia ciężarnych znajdują się pośród zaleceń organizacji zajmujących się kwestiami zdrowia publicznego (Centers for Disease Control and Prevention, Advisory Committee on Immunization Practice), także tych specjalistycznych, związanych bezpośrednio z ginekologią i położnictwem (American College of Obstetricians and Gynecologists), jednak większość ciężarnych nie wydaje się być przekonana. W Stanach Zjednoczonych podczas ostatnich dekad jedynie 10-24% kobiet w ciąży zaszczepiło się przeciw grypie. Proporcja ta wzrosła po pandemii grypy H1N1 do 49% zaszczepionych w sezonie 2010/11, trudno jednak oceniać czy trend ten utrzyma się.

Jedną z głównych przyczyn niskiego poziomu wyszczepialności (poza względami finansowymi) wydają się być obawy kobiet względem bezpieczeństwa podawania szczepionki w ciąży. Obawy te nie znajdują oparcia w przeprowadzonych w tej kwestii badaniach naukowych, natomiast faktem jest, iż dane na temat bezpieczeństwa szczepień przeprowadzanych w pierwszym trymestrze ciąży były dość skąpe. Lukę tę zapełnia badanie retrospektywne opublikowane we wrześniowym Obstetrics&Gynecology. Jeanne S. Sheffield z zespołem porównują sytuację położniczą i zdrowie noworodków w grupach ciężarnych zaszczepionych przeciw grypie w poszczególnych trymestrach oraz nieszczepionych. Badania objęły ciężarne pacjentki pozostające pod opieką klinik centrum medycznego przy University of Texas w latach 2003-2008. Podczas obserwowanego okresu wszystkim ciężarnym proponowano standardowo trójwalentną inaktywowaną szczepionkę przeciw grypie, przy czym od 2004 roku oferowano ją także w pierwszym trymestrze (w 2004 pojawiły się zalecenia CDC w tej kwestii).

Dane demograficzne oraz dotyczące przebytych szczepień zestawiono z położniczą bazą danych centrum medycznego. Ogółem zaszczepiono 10225 ciężarnych, spośród których 8690 rodziło w klinikach podległych uniwersytetowi - zatem podlegało ocenie. W pierwszym trymestrze w obserwowanej grupie podano szczepionkę 439 osobom, pozostałych 8251 kobiet poddało się procedurze szczepienia w trymestrze drugim bądź trzecim. Szczepionki nie przyjęły 76153 ciężarne. Pośród kobiet, które zdecydowały się na szczepienie było więcej pacjentek obciążonych położniczo (np. cukrzycą - tak zwykłą, jak i cukrzycą ciężarnych) - 72% versus 48% wśród kobiet niezainteresowanych szczepionką.

Podsumowanie danych położniczych wykazało, że szczepienie ciężarnej (niezależnie od etapu ciąży - także w pierwszym trymestrze) nie było związane z większą częstością wad wrodzonych u dzieci, jednocześnie w grupie szczepionej można było zaobserwować znacząco mniejszą częstość martwych urodzeń, porodów przedwczesnych i zgonów noworodków. Nieznacznie większą częstość hospitalizacji noworodków matek szczepionych na oddziałach intensywnej opieki położniczej autorzy raportu przypisują uprzednio wspomnianej większej proporcji ciężarnych obciążonych zdrowotnie pośród kobiet, które zdecydowały się na szczepienie, jednocześnie zaś podkreślają, że rzeczone hospitalizacje nie były powiązane ze wzrostem śmiertelności badanych noworodków ani przedłużeniem pobytu dzieci w szpitalu.

Korzystny - niezależnie od momentu podania szczepionki - wpływ szczepienia przeciw grypie na przebieg ciąży autorzy raportu wiążą z już wcześniej wielokrotnie wykazaną skutecznością szczepienia, ergo - ze zmniejszoną podatnością zaszczepionych ciężarnych na infekcje. Jednocześnie badanie potwierdza dotychczasowe doniesienia medyczne o bezpieczeństwie szczepionki.

Artykuł: Effect of Influenza Vaccination in the First Trimester of Pregnancy, Jeanne S. Sheffield, MD, Laura G. Greer, MD, Vanessa L. Rogers, MD, Scott W. Roberts, MD, Heather Lytle, MD, MSPH, Donald D. McIntire, PhD, and George D. Wendel, Jr, MD; Obstetrics&Gynecology 2012;120:532-7. Abstrakt