Kolejnym przykładem występowania szumu sakralnego są witryny internetowe. Zwykle strony fanatycznych chrześcijan, propagujących swoją wiarę i nieomylność biblijnego przekazu. Często występują tam treści kreacjonistyczne, czemu oczywiście nie należy się dziwić. Pełne deklaracji wiary, pełnego oddania, ale przede wszystkim naszych ulubionych recytacji. To jednak byłoby zbyt oczywiste, aby o tym pisać. Co nas interesuje, to łączenie recytacji z pewnego rodzaju łańcuchem rozumowania. Nie jest to bynajmniej łańcuch logiczny ani prawdziwy, bowiem jeżeli ktoś np. chce udowodnić, że Biblia zawiera wiedzę techniczną, jaką nie dysponowali ludzie w czasie jej powstawania, lub że Ziemia liczy sobie jakieś 10tyś. lat, to nie trzeba być geniuszem aby stwierdzić, że takie rozumowanie nie jest nic warte. Tego jednak autorzy tych stron nie dostrzegają, ponieważ lepsze jest kłamstwo, które sprawia przyjemność, niż nieprzyjemna prawda (patrz str. 2542). Próżno jednak szukać w tym rozumowaniu źródeł pozabiblijnych — jeżeli coś znajdziemy, to zwykle sprzecznego z przekazem Biblii. To jednak też zupełnie nie interesuje autorów — świat ma być prosty, ładny, pełny dobrych aniołów i Boga, dokładnie tak, jak ich tego nauczono w dzieciństwie. Jak wspomniałem, w ten tok 'rozumowania' wplecione są recytacje. Są one jego zasadniczą treścią, niejako uzasadnieniem.

Na jednej ze stron znalazłem taki oto kwiatek: „Kiedy zaakceptujesz Chrystusa jako swego Pana i Zbawiciela, Duch Boży nadnaturalnie zamieszka w twoim śmiertelnym ciele. Duch Święty, który wskrzesił Chrystusa ze śmierci to ten sam duch, który daje ci życie wieczne. Jezus powiedział, że nikt nie może wejść do Nieba, jeżeli nie narodzi się z Ducha Świętego." Ciekawe, nieprawdaż ? Wiem, o czym teraz myślisz. Odruchowo zastanowiłeś(aś) się, co to znaczy i jaki jest tego sens. Typowe, ale bezcelowe. Te zdania nie mają przecież sensu, jako recytacje. Jako takie nie mogą też stanowić ogniw rozumowania, niezależnie od tego, jaką tezę chcemy za ich pomocą wykazać. Zdania są poprawne gramatycznie, możemy wyróżnić podmioty, orzeczenia, przydawki, ale nic nam to nie da. Nadal ich nie rozumiemy, stoimy znów wobec tajemnicy. I stać będziemy tak długo, aż nie zrozumiemy, że zdania te nie mają służyć zrozumieniu czegokolwiek. Nie mają one pomóc komukolwiek w zrozumieniu Ewangelii ani tym bardziej chrześcijaństwa. Do procesu rozumowania są przecież bezużyteczne. Spełniają natomiast inną, bardzo ważną funkcję. Otóż są to nośniki memów, a raczej zespołów memów. Jako recytacje, nie wymagają zrozumienia. Nie dziwi nas, że człowiekiem wierzącym może być każdy, niezależnie od inteligencji czy wiedzy. Nie dziwi nas, że nawet osoby niedorozwinięte umysłowo podzielają tę wiarę. Więcej, gradacja procentowa ludzi wierzących zależnie od ich wykształcenia też nas nie dziwi. Czemu nas nie dziwi ? Ponieważ powtarzanie recytacji nie wymaga rozumowania ani inteligencji. Cały spryt zawarty został w memach. To one (nie uosabiam ich bynajmniej) mają zdolność do reprodukcji, do powielania się w podatnych umysłach. Podatne są z kolei te umysły, które przyjmują je bezkrytycznie. Trudno bowiem krytykować coś, co nie ma sensu logicznego. A wobec nieudanych prób krytyki, ludzie pozostają przy stanowisku, że recytacje te mają jakiś sens. Myślą, że mają, bo muszą mieć, skoro tyle ludzi je powtarza. Muszą, ale czy mogą ? Gdyby miały, można by im sensownie zaprzeczyć. Konia z rzędem temu, kto zaprzeczy logicznie zdaniom bezsensownym.

Autorzy tych stron z wielką łatwością wyprodukują dla nas dowolną ilość tych recytacji. Nie sprawi im to trudności, ponieważ reprodukcja memów sprawia przyjemność ich posiadaczom. Co więcej, reprodukcja zdań bezsensownych jest łatwa — nie trzeba się martwić o sprzeczności. Dążenie do przyjemności możemy także zaobserwować w innej działalności. Otóż np. w pewnej księdze gości jednej z takich stron, znalazłem dziesiątki deklaracji typu: „Chwalmy Pana. Niech Bóg będzie z tobą. Niech Bóg ci wynagrodzi. Chwała tobie i Bogu na wysokościach. Na chwałę Ducha Świętego." itp., zwykle równoważniki. Stanowiły one większość wpisów. Można je naturalnie rozpatrywać jako podziękowania i wyrazy uczuć ich autorów. Pozornie, ponieważ wyraz uczucia jest deklaracją, która odnosi się do konkretnej osoby ludzkiej w sposób przez nią zrozumiały. Podam przykłady z naszej księgi, aby było wiadomo co mam na myśli (pisownia oryginalna): „no nie rób z siebie mędczennika. I nie opowiadaj, że katoli uciska społeczeństwo bo Mnie nerwcia weźmie zara (cmok)", "To jest to. Popieram i cieszę się,że istniejecie. Gratulacje za pomysł i odwagę. Zapoznaję się z Wami od maja 2002. Życzę wszystkiego dobrego.". Zrozumiałe ? Oczywiście. A teraz przykład z tej samej księgi gości, ale już jakby 'innego pochodzenia': "A w heretyckie psy poganskie uderzym niczym swiety grom plomieniem stosow dusze leczyc by stanal tutaj Bozy Dom Beznadziejnia strona ktora cuchnie masonstwem, gdy my NACJONALISCI dojdziemy do kompletnej wladzy a juz jestesmy u progu STOSY ZNOW ZAPLONAL" (podpisano: NARODOWY RADYKAL). Zrozumiałe ? Nie, a czemu ? Bowiem tu, jak i we wpisach ze wspomnianej wcześniej księgi, mamy do czynienia z recytacjami, które tylko uchodzą za zrozumiałe i nie odnoszą się do ludzi, lecz do bóstw. Jest to objaw analogiczny do wcześniejszego. Memy w umysłach czytelników każą im dokonać deklaracji, aby dać wyraz aprobacie dla ich wzmacniania. Wszak ten, kto mówi tak, jak my sami myślimy, zasługuje na nasze wsparcie i podziękowania. A ten, kto mówi coś dokładnie przeciwnego i jeszcze ma czelność uzasadniać swoje zdanie, nie zasługuje na nic innego jak ignorancja lub wspomniany stos. To (prawie) naturalne. Co jednak zrobić, gdy rzecz dotyczy spraw bezsensownych ? Nie pozostaje im nic innego, jak odpowiedzieć tym samym — recytacjami religijnymi.

W ten oto sposób powstaje niemal perpetuum mobille: autor strony generuje recytacje, ponieważ sprawia mu przyjemność powielanie memów, odbiorcy zaś odpowiadają na nie zwykle na tym samym poziomie, czyli bezsensownie. To z kolei wzmacnia w autorze mylne przekonanie, że jego działanie ma sens. To podpowiada mu (nieświadomie), że jego memy są poprawne. Wszelka krytyka jego działania jest rzucaniem grochem o ścianę — wszelkie memy niezgodne z tymi, które kierują jego działaniem, zostaną szybko wyeliminowane lub zmarginalizowane. Krytyka spotyka się z buńczucznymi deklaracjami zawierającymi głównie recytacje, bowiem to jedyna metoda obrony dla tych memów w umysłach ludzi wierzących. Nie siła argumentów, lecz liczebność wiernych sprawia, że wiara utrzymuje się przy życiu. Może raz na tysiąc trafia się człowiek, który potrafi objąć te memy i spojrzeć na nie z 'drugiej strony' (o ile wie coś o drugiej stronie, zwykle nie..). Wtedy dopiero jest w stanie zrozumieć, co tak naprawdę robił.

Treści stron internetowych składają się na szum sakralny Internetu. Niektórzy już stoją na stanowisku, że światowa sieć to tylko zaawansowany sposób na rozpowszechnianie śmieci. Z pewnością szum sakralny jedynie utwierdzi ich w tym stanowisku. ^{[ 4 ]} Gdybym był większym pesymistą niż jestem, powiedziałbym, że zmiana tego stanu rzeczy nie jest możliwa w przewidywalnej przyszłości. Gdy tylko osłabimy jedno źródło szumu informacyjnego, pojawi się koleje. Czemu ? Ponieważ (niemal) nikt za młodu nie jest uczony, jak odróżnić szum od wartościowych informacji, tło od obrazu, koincydencję od korelacji, przypadek od wynikania itd. Nie uczy się młodych nawet jak te informacje zdobywać i przyswajać, utrwalać i pogłębiać. Nie uczy się ciekawości i nie pokazuje przyjemności odkrywania. Uczy się natomiast cwaniactwa, recytowania z pamięci, wkuwania, załatwiania spraw itp. Z takim przygotowaniem, młodzi ochoczo zasilą kościelne pastwiska owieczek, co wszak zgodne jest z wysiłkami Kościoła nakierowanymi na młode pokolenia. I nie dziwmy się, szkoda nerwów. Jak Boga kocham, nic się nie zmieni, dopóki ludzie nie zrozumieją jakie memy kierują ich życiem i nadają mu sens.

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Potęga memu memu Filozoficzne konsekwencje memetyki

Dodaj komentarz do strony..   Zobacz komentarze (4)..

Wyślij mailem..

Wersja do druku    PDF    MS Word