|
Chcesz wiedzieć więcej? Zamów dobrą książkę. Propozycje Racjonalisty: | | |
|
|
|
|
Filozofia » Estetyka
Dlaczego jazz ma znaczenie dla teorii estetyki? [6] Autor tekstu: Robert Kraut
Tłumaczenie: Mariola Paruzel
VI
Teorie estetyczne czasami popełniają błąd polegający na nie traktowaniu pewnych form sztuki z wystarczającym respektem. Nie reprezentujące formy sztuki rzucają wątpliwości na teorie mimetyczne; ekspresyjne emocjonalnie dzieła rzucają cień na teorie formalistyczne; formy sztuki skierowane głównie na rozwiązywanie problemów obrazowych (na przykład badanie oświetlenia i atmosfery przez Saureta) rzucają wątpliwości na teorie ekspresjonistyczne; architektura dekonstrukcjonistyczna (na przykład dzieła Eisenmana i Gavesa) ugruntowana w polemikach postmodernistycznych rzuca wątpliwości na natywistyczne relacje architektonicznej praktyki i teorii [ 37 ]. I tak dalej. W każdej takiej sprawie, w innym wypadku zadowalająca teoria estetyczna jest ukazana jako nieadekwatna, i nieposłuszna forma sztuki jest widoczna jako licząca się dla teorii estetyki przez uwidocznienie tej nieadekwatności. Jest wątpliwe, czy jazz ma znaczenie dla teorii estetyki w ten sposób. Zasugerowałem, że właściwe estetycznie cechy jazzu mogą być znalezione także w innych formach sztuki. Mimo wszystko, jazz prezentuje się jako angażujący wykonawców i słuchaczy środek aktywności językowej: fenomenologia muzycznej konwersacji dominuje w tym gatunku. Ta perspektywa, gdy uogólniona, rozprzestrzenia się poprzez materiał teorii estetyki i ubarwia poglądy na temat artystycznej interpretacji, znaczenia, oceny, zrozumienia, oraz natury praw sztuki. Skupienie na jazzie promuje zatem idee, że formy sztuki — nawet te, które wydają się być zrozumiałe w izolacji — muszą być traktowane jako przykłady konwersatoryjnych, językowych fenomenów. Jazz ma znaczenie dla teorii estetyki poprzez stawianie na pierwszym planie potrzeby paradygmatu dialogowego, sztuki-jako-języka: aby wyjaśnić jego trwałość i wyjaśnić jego przydatność. Świat sztuki jest skomplikowanym miejscem: jeżeli jazz promuje paradygmat, który zapewnia kierunek dla podejścia do pewnych jego [świata sztuki] złożoności, tym lepiej. [ 38 ]
Tekst opublikowany w „Journal of Aesthetics and Art Criticism" 63:1 (Winter 2005).
1 2 3 4 5 6
Przypisy: [ 37 ] Zob. Christopher Alexander in The Timeless Way of Building (New York: Oxford University Press, 1979). [ 38 ] Ta praca powstała w rozmowie prowadzonej na Wydziale Filozofii Muzyki w Illinois, łącznie z wystąpieniem “Music Under the Stars” (styczeń, 2003). Głównym celem było wyrażenie współczesnej perspektywy pracujących muzyków, bardziej niż dostarczenie naukowego spisu literatury. W ten sposób pojawiły się podejścia w dyskusji (na przykład, moje odrzucenie ekspresjonistycznych teorii muzycznego znaczenia), w których ważna praca innych pisarzy jest nie zbadana. Dziękuję Jim’owi Swindler’owi za serdeczne przyjęcie, i Bruce Hartung, Henry Pratt, Julian Cole, Lee Brown, Daniel Farrell, Ted Gioia, Bill Lycan, Geoffrey Hellman, Eddy Zemach, Ken Walton, Jerrold Levinson, Pedro Amaral, Mark Lance, Robert Stecker, Richard Eldridge, i Philip Alperson za dyskusję i komentarze. Specjalne podziękowania składam Tony’emu Monaco i Louis’owi Tsamous za motywowanie i wsparcie. « Estetyka (Publikacja: 28-07-2008 )
Robert KrautProfesor Wydziału Filozofii Uniwersytetu w Ohio. Specjalizuje się w metafizyce, teorii estetyki oraz filozofii języka. Jest także muzykiem, grał początkowo z Davidem Liebmanem, Lennym White'm oraz Jackiem McDuff. Po przeprowadzce do Pittsburga współpracował z Erikiem Klossem oraz kilkoma funkowymi kapelami. Po przeprowadzce do Columbus, występował z Alvinem Valentine oraz Vaughn Wiester's Famous Jazz Orchestra, Bobbym Floydem, Richardem Lopezem, Andrew Watersem i The Governor. W 1993 wszedł do zespołi Ibada. Obecnie jest gitarzystą w The Tony Monaco Trio. Opublikował m.in. Artworld Metaphysics (Oxford: Oxford University Press, 2007), "Metaphysical Explanation and the Philosophy of Mathematics: Reflections on Jerrold Katz's Realistic Rationalism," Philosophia Mathematica (3) Vol. 9 (June 2001). | Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl.
Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie,
bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w
kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.str. 5982 |
|