W roku 1970 produkcja rudy siarki wynosiła 4031 tys. ton, a siarki elementarnej 2684 tys. ton, w tym 1869 tys. ton uzyskano metodą podziemnego wytapiania.

Wobec zwiększenia udokumentowanych zasobów rudy siarki w stosunku do 1961 r., zapotrzebowanie na ten surowiec w kraju będzie w pełni zaspokojone i pozwoli na dalszy eksport tego cen- nego surowca, potrzebnego m.in. do produkcji kwasu siarkowego i rozwoju przemysłu chemicznego.

Rudy miedzi

Cechsztyńskie złoża pokładowe rud miedzi, występujące na Dolnym Śląsku w Niecce Zewnętrznosudeckiej oraz w strefie przedsudeckiej, mają dużą wartość przemysłową. Niecka Zewnętrznosudecka składa się z dwóch lokalnych niecek: Złotoryjskiej i Grodzíeckiej, zwanych starym okręgiem miedziowym. w Niecce Złotoryjskiej czynne są dwie kopalnie: kopalnia Nowy Kościół, której budowę rozpoczęto w 1949 r., oraz kopalnia Lena, która, poprzednio zatopiona, rozpoczęła wydobycie w 1950 r. w Niecce Grodzieckiej istnieje kopalnia Konrad-Lubichów, która rozpoczęła wydobycie w 1962 r. W 1956 r. odkryto nowe złoża miedzi w strefie przedsudeokiej, przeszło dwukrotnie bogatsze od złóż w starym rejonie miedziowym, co spowodowało budowę nowych dużych kopalń miedzi i zakładów przeróbczych oraz zagospodarowanie nowego okręgu, znanego jako Legnicko- -Głogowski Okręg Miedziowy (LGOM). Od 22 lipca 1968 r. rozpoczęły eksploatację nowo wybudowane kopalnie miedzi Lubin i Polkowice, w budowie znajduje się obecnie kopalnia Rudna.

Miedź ma ogromne znaczenie dla gospodarki narodowej. Miedź tzw. elektrolityczna jest jednym z droższych produktów w świecie, na który zapotrzebowanie wciąż rośnie; w związku z tym przewidziana jest dalsza rozbudowa LGOM (kopalni i zakładów przeróbczych i hut).

Rudy żelaza

Baza surowcowa górnictwa rud żelaza jest zlokalizowana głównie w rejonie częstochowskím, na obszarze ciągnącym się od źródeł Warty aż po Wieluń. Ruda w postaci syderytu ilastego zawiera 30 do 34% Fe. Syderyt ilasty o zawartosci 26 do 31% Fe znajduje się również w okolicach Stąporkowa i Starachowic. W okresie międzywojennym stosunkowo skromne rozpoznanie geologiczne ograniczało się do rejonu częstochowskiego. W okresie powojennym w wyniku intensywnych poszukiwań geologicznych doprowadzono do odkrycia nowego złoża rudy żelaza w okolicach Łęczyca-Sierpów, gdzie uruchomiono nowe kopalnie tworzące Łęczycki Okręg Górnictwa Rud Żelaza.

Po wyzwoleniu zostało uruchomionych zaledwie 7 kopalń (z 18), gdyż pozostałe były zatopione i zdewastowane przez okupanta. W okresie powojennym powstało 20 kopalń rud żelaza.

Wydobycie rud surowych do roku 1980 ma wzrosnąć do ok. 9 mln ton. Rozwój ten przyczyni się do zrealizowania postulatu, aby zapotrzebowanie hutnictwa było pokryte w 30% przez rudy krajowe.

Rudy cynku i ołowiu

Występują one na obszarze śląsko-krakowskim, Gór Świętokrzyskich i na Dolnym Sląsku. Przemysłowe zasoby złóż cynku występują między Tarnowskimi Górami i Bytomiem na zachodzie a Zawierciem, Olkuszem i Krzeszowicami na wschodzie. W okresie międzywojennym w Polsce nie prowadzono poważniejszych prac poszukiwawczych. Dopiero po wyzwoleniu w wyniku wieloletnich prac poszukíwawczych odkryto nowe złoża w kopalni Bolesław, w rejonie Chrzanów-Trzebionka-Balin oraz w rejonie Olkusza. W okresie powojennym zbudowano tam trzy nowe kopalnie: Bolesław, Trzebionka i Chrzanów. W związku ze stopniowym wyczerpywaniem się złóż cynkowo-ołowíowych w Niecce Bytomskiej, zakładany planami perspektywicznymi przyrost produkcji rud cynkowo-ołowiowych jest związany z dalszą budową nowych zakładów górniczych w rejonie olkuskim i zawierciańskim, gdzie obecnie budowana jest nowa kopalnia Pomorzany. W związku z zamierzoną rozbudową rejonu olkuskiego i zawierciańskiego wydobycie rud cynkowo-ołowiowych ma osiągnąć 6 mln ton w roku 1980.

Wydobycie rud cynku stawia Polskę pod względem wydobycia na siódmym miejscu w świecie.

Ropa naftowa

W chwili wyzwolenia Polski przemysł naftowy był zdewastowany rabunkową gospodarką okupanta oraz zniszczony przez działania wojenne. Wynikiem nakładów inwestycyjnych jest stały wzrost produkcji ropy, gazu ziemnego i gazoliny. Produkcja ropy w 1970 r. wynosiła 424 tys. ton, a gazu ziemnego 5182 mln m3.

Do roku 1980 planuje się dalszy wzrost produkcji ropy naftowej i gazu ziemnego.

Prowadzone są również intensywne poszukiwania w celu odkrycia nowych złóż. W latach 1956 do 1962 odkryto nowe pola gazowe w rejonie Lubaczowa, Przemyśla, Jarosławia, Dąbrowy Tarnowskiej, w rejonie Ostrowa Wielkopolskiego oraz złoża ropne w rejonie Mielca i pierwsze złoże ropy naftowej w strefie przedsudeckiej (Rybaki).

W czasie poszukiwań ropy naftowej znaleziono nowe bogate złoża gazu ziemnego. Dzięki wzrostowi produkcji gazu ziemnego szczególnie w Lubaczowskim Okręgu Gazowym i Przemyskim Okręgu Gazowym można zasilać gazem kombinaty chemiczne w Tarnowie i w Puławach, hutę im. Lenina w Nowej Hucie oraz huty Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP), co w konsekwencji umożliwiło poprawę procesów cieplnych, a w efekcie pozwoliło na podwyższenie produkcji. Umożliwiło to również intensywną gazyfikację miast.

Złoża soli

Polska posiada bogate złoża soli kamiennej i soli potasowych, co ma wielkie znaczenie dla naszego kraju, gdyż sól kamienna jest nie tylko artykułem konsumpcyjnym, ale również ważnym surowcem chemicznym, a sole potasowe służą do produkcji nawozów sztucznych dla rolnictwa. Nowo odkryte złoża soli polihalitowych w Zatoce Puckiej spowodują dalszy rozwój górnictwa soli w Polsce.

Znaczny rozwój osiągnęło również w PRL górnictwo surowców mineralnych oraz górnictwo odkrywkowe surowców budowlanych.

Dość pobieżnie dokonany przegląd rozwoju górnictwa wyraż- nie wykazuje, że dzięki plarnowej gospodarce, dzięki trosce Rządu oraz Partii to rozwój gospodarki narodowej zamykamy nasze 29-lecie wynikami nie notowanymi dotychczas w historii Polski.

Znaczenie przemysłu węglowego

Gospodarka wszystkich nowoczesnych państw, również i Polski, jest w bardzo znacznej mierze uzależniona od bazy paliwowo-energetycznej. To, że Polska ma duże zasoby węgla kamiennego i brunatnego, przy małych na ogół ilościach innych surowców paliwowych, powoduje, że węgiel jest podstawowym źródłem paliwa dla gospodarki narodowej. Z opracowań naukowych, technicznych i ekonomicznych opublikowanych w ostatnim okresie wynika, że węgiel przez wiele jeszcze lat pozostanie w Polsce podstawowym źródłem energii. Również coraz bardziej rośnie znaczenie węgla jako zasadniczego surowca dla przemysłu chemicznego. Poza tym węgiel jeszcze przez długie lata stanowić będzie ważny element naszego eksportu.

Znaczenie gospodarcze węgla wiąże się nierozerwalnie z rozwojem Państwa Ludowego. W pierwszym okresie odbudowy naszego Państwa węgiel stanowił jedyne źródło dopływu dewiz potrzebnych na zakup maszyn i urządzeń dla odbudowującego się przemysłu, a także na zakup żywności. Odbudowujący się kraj i przemysł pozwoliły z biegiem czasu na bardziej wszechstronne wykorzystanie węgla niż w pierwłszych wspomnianych latach odbudowy i rozbudiowy potencjału gospodarczego Polski Ludowej.

Obecnie węgiel służy różnym użytkownikom, spośród których najważniejszą grupę stanowi: energetyka, metalurgia i chemia. Przez energetykę rozumieć należy wytwarzanie prądu elektrycznego i opał palenisk. Intensywna zatem elektryfikacja naszego kraju i przemysłu odbywa się więc na bazie węgla. Należy również mieć na uwadze, że węgiel w Polsce jest nie tylko podstawowym środkiem energetycznym, ale i podstawowym paliwem (opałem).

W metalurgii istotne znaczenie ma koks. W nowoczesnych instalacjach wiełkopiecowych na wytopienie 1 tony surówki zużywa się 600 kg koksu, a z 1 tony węgla uzyskuje się 750 kg koksu.

Podczas przetwarzania niektórych gatunków węgla na koks uzyskuje się takie węglopochodne, jak: gaz, smołę, amoniak, benzol, które stanowią podstawę dla wielkiej chemii. Z produktów tych otrzymuje się w wyniku złożonych procesów technologiczmych wiele różnych produktów chemicznych, jak barwniki anilinowe, materiały wybuchowe, środki lecznicze, masy plastyczne, nawozy sztuczne, lakiery, benzynę syntetyczną, włókna syntetyczne i wiele innych produktów przemysłu chemicznego. Nie można tutaj pominąć znaczenia gospodarczego węgla brunatnego. Węgiel brunatny, poza opałem, jest również cennym surowcem do produkcji elektrod, do wytwarzania benzyny, olejów przemysłowych, mas plastycznych, czyli jest również tak samo wartościowym surowcem chemicznym jak i węgiel kamienny.

Graficzna ilustracja pokazująca znaczenie węgla w gospodarce

Dodaj komentarz do strony..   Zobacz komentarze (2)..

Wyślij mailem..

Wersja do druku    PDF    MS Word