Dziedziny :
· [1]
· [1]
· [1]
· [2]
· [7]
· [6]
· [1]
· [1]
· [4]
· [6]
· [6]
· [2]
· [3]
· [1]
· [1]
· [2]
· [14]
· [3]
· [3]
· [1]
· [3]
· [10]
Blask ikon Dziedzina: Religioznawstwo Autor: Maciej Bielawski Miejsce i rok wydania: Toruń 2005 Wydawca: Homini Liczba stron: 152 Wymiary: 14x20,5 cm ISBN: 83-89598-44-5 Okładka: Miękka Ilustracje: Tak Cena: 27,00 zł (bez rabatów)
[ Pozycja niedostępna ] Opis Nieduża, lecz bogata w treść książka Macieja Bielawskiego to swego rodzaju przewodnik po ikonach – a raczej po niejawnych na pierwszy rzut oka ścieżkach znaczeń i sensów, jakie przekazują nam najbardziej znane przedstawienia ikoniczne, osnute wokół zbawczych wydarzeń z życia Jezusa, Matki Bożej, proroków, apostołów i świętych. W krótkim zarysie autor przypomina historie leżące u podstaw rozmaitych typów ikonicznych – opowieści Starego i Nowego Testamentu, apokryfy, legendy. Omawiając konkretne, zreprodukowane w książce obrazy, przybliża symbolikę linii, barw i płaszczyzn zawartą w każdej ikonie. Upraszczając, można powiedzieć, że komuś, kto w ikonie widział jedynie zwykłe dzieło sztuki sakralnej, pomaga dostrzec, iż jej kompozycja rządzi się zasadami sięgającymi znacznie głębiej niż reguły klasycznej perspektywy, zastosowania światła czy plamy kolorystycznej. Pokazuje, że ikona przemawia w sposób nie tyle – czy nie tylko – estetyczny, ile duchowy: mówi o tajemnicy światła wewnętrznego, o nieśmiertelności, o przemienieniu ludzkiej natury.
SPIS TREŚCI
Kilka uwag wstępnych
1. Święte Oblicze
2. Matka Boża
3. Wprowadzenie Marii do świątyni
4. Zwiastowanie
5. Boże Narodzenie
6. Ofiarowanie Jezusa w świątyni
7. Chrzest Jezusa w Jordanie
8. Przemienienie Pańskie
9. Wieczerza Mistyczna
10. Ukrzyżowanie
11. Zstąpienie do Otchłani
12. Wniebowstąpienie
13. Zesłanie Ducha Świętego
14. Trójca Przenajświętsza
15. Zaśnięcie Matki Bożej
16. Sąd Ostateczny
17. Św. Jerzy
18. Św. Łukasz EwangelistaFragment lub streszczenie FRAGMENT
Ikony zdobią kościoły, kaplice i mieszkania; pojawiają się na wystawach, w albumach, w publikacjach książkowych i na kartkach pocztowych. Migracje ludów oraz przenikanie się idei spowodowały, że w ostatnich dziesięcioleciach ikona stała się w wielu miejscach, gdzie przedtem nie gościła, nie tylko bliższa i tolerowana, ale wprost modna.
Ikona — według dogmatycznej nauki Kościoła i wynikającej stąd praktyki malarskiej — to nie tylko malunek wykonany temperą na desce. Ikoną w najszerszym i jak najbardziej poprawnym rozumieniu może być także fresk, mozaika, wyszyte na szatach liturgicznych sceny biblijne czy wygrawerowane na naczyniach liturgicznych przedstawienia Jezusa lub świętych.
Mówi się, iż ikona jest prawosławna. To wielkie uproszczenie — istnieją także ikony syryjskie, koptyjskie, etiopskie, ormiańskie... Do XIII wieku zachodnie malarstwo kościelne było zasadniczo ikoniczne.
Ikona sytuuje się gdzieś między Biblią i tekstami Ojców Kościoła, rysunkiem i kolorem, historią i teologią. Będąc światem samym w sobie, ikona powstaje na przecięciu wielu światów — niektóre z nich łączy, niektóre dzieli...
Ikona wiąże się z liturgią. Towarzyszy chrześcijańskim świętom. Święta mają swoje dzieje, które wpływają na ikony. Ikonę się celebruje, nie wystarczy na nią patrzeć.
Mówiąc o ikonie, często myśli się o jej „kanonie”, to znaczy o z góry i jakby „odwiecznie” ustalonym sposobie przedstawiania danej sceny. Istnieje pewna ikoniczna „typografia”, lecz nie należy jej absolutyzować. Istnieją pewne zasady malowania ikony — gdy jednak mówi się, że dana ikona musi być namalowana jedynie w taki a taki sposób, z użyciem tych a nie innych kolorów itp., to jest to zazwyczaj jedynie wynik ignorancji lub zgubnego formalizmu. Każda ikona może posiadać wiele wersji, odmian, wariacji, które zmieniają się na przestrzeni wieków i kultur. W zależności od epoki, przestrzeni geograficznej czy nurtu artystycznego jakiś wariant może dominować, lecz wybór jest zawsze subiektywny.
Nie zmienia to jednak prawdy, że ikony, pomimo całej różnorodności, malowane są według pewnego kanonu. Tym między innymi różnią się od malarstwa, także sakralnego, które rozwinęło się na Zachodzie. Każdy, kto zajmuje się sztuką, wie, iż był w malarstwie renesans, barok, styl klasyczny, a potem style impresjonistyczne, ekspresjonistyczne, kubistyczne, abstrakcyjne itd. Charakterystyczna dla malarstwa zachodniego, jak może i dla całej zachodniej kultury, jest pogoń za formą, jej przekształcanie, poszukiwania w jej obrębie. Jest to wielkość i zarazem przekleństwo tej kultury. W tym aspekcie Wschód zdaje się spokojniejszy. Ikona pod względem formalnym zmieniła się na przestrzeni wieków w niewielkim stopniu i cechuje ją — na wszelkich płaszczyznach — zdumiewająca jedność.
Jedna ikona odsyła do drugiej: podobne motywy, symbole, kolory i formy tworzą pewien świat, świat ikony. Jest to dosyć spójny system barw i kształtów, motywów i symboli.
Ikonę się pisze, jest ona namalowanym słowem, dogmatem w kolorach. Malarz ikon to ikonograf (po słowiańsku ikonopis). Do ikony można przystępować jak do tekstu. Skoro ikona została na–pisana, można ją od–czytać.
Niniejsza książka jest próbą odczytania osiemnastu ikon i zaproszeniem do wejścia w ich piękny, bogaty i złożony świat.Podziel się swoją opinią o tej książce..