| Sensacyjne odkrycie: obserwatorium astronomiczne sprzed 7 tys. lat pod Łysomicami (02-01-2020) |
| 7 tys. lat temu na ziemiach polskich panowała kultura lendzielska (jako ciekawostkę można podać, że jej nazwa została utworzona od węgierskiego słowa "Lengyel", które znaczy "polska"). Była ona kulturą panującą Europy Środkowej, obejmującą dzisiejsze państwa wyszehradzkie, Austrię i wschodnie Niemcy. Pozostawiła ona najstarsze w Europie monumentalne budowle zwane od swego kształtu rondelami. Najlepiej znaną tego rodzaju budowlą jest połabskie Obserwatorium Słoneczne w Goseck - dlatego, że Niemcy dbają o tego rodzaju obiekty, zrekonstruowali go i udostępnili zwiedzającym jako przykład prahistorycznego obserwatorium. W Polsce jeszcze tego nie doczekalismy, aczkolwiek też są u nas ..(jeszcze 5791)» |
| |
| Niezwykłe odkrycie archeologiczne na Warmii: kontakty z Egiptem sprzed 3500 lat (28-12-2019) |
| W Kosyniu koło Dobrego Miasta archeolodzy natrafili na pozostałości bogato wyposażonych grobowców miejscowych elit, zawierające m.in. złote ozdoby i wykonaną z brązu biżuterię, a także broń o tzw. charakterze insygnialnym, czyli podkreślającym wysoką pozycję właściciela. Odnaleziono tam przedmioty pochodzące m.in. z Kotliny Karpackiej, Wysp Brytyjskich, terenu dzisiejszych Niemiec i krajów naddunajskich.
Za jedno z najbardziej zagadkowych znalezisk archeolodzy uznali 12 niewielkich paciorków z tworzywa przypominającego szkło, które odnaleziono w pochówku datowanym metodą radiowęglową na ok. 1550 rok p.n.e. Badania fizykochemiczne wykazały, że paciorki wykonano z ..(jeszcze 1626)» |
| |
| Historia miedzi na ziemiach polskich starsza o kilka tysięcy lat (13-03-2019) |
| W czasie budowy drogi w okolicach Jawora odnaleziono wykonany z brązu czekan. W tajemnicę, która tkwiła w jego rękojeści, wielu naukowcom trudno uwierzyć. Chodzi o wiek narzędzia. Wynik analiz w krakowskiej Akademii Górniczo-Hutniczej wydawał się wręcz nieprawdopodobny, dlatego próbki drewna trafił też do Specjalistycznego Laboratorium Atomowego w Seattle. - Te analizy mocno przesuwają początek historii Zagłębia Miedziowego w naszym regionie - wyjaśnia Arkadiusz Muła dyrektor muzeum w Jaworze:
- Dzięki tym badaniom można było ustalić prawdopodobną datę powstania najstarszego datowanego przedmiotu z miedzi na ziemiach polskich: początek 15 wieku p.n.e. Te ..(jeszcze 1974)» |
| |
| W Krakowie odkryto pierwszy w Europie dowód, że ludzie polowali na mamuty (27-01-2019) |
| W epoce lodowcowej mieszkańcy dzisiejszej Europy polowali na mamuty za pomocą oszczepów. Pierwszy bezpośredni dowód na to stanowi odkryty w Krakowie fragment krzemiennego grotu sprzed 25 tys. lat, wbitego w żebro mamuta.
Znalezisko pochodzi z jednego z największych w Europie nagromadzeń kości mamutów, które znajduje się w rejonie dzisiejszej ulicy V. Hofmana, nieopodal kopca Kościuszki w Krakowie. W wyniku wieloletnich wykopalisk archeolodzy odkryli tam dotychczas szczątki co najmniej 110 mamutów sprzed ok. 25 tys. lat.
"Wśród dziesiątków tysięcy kości w czasie szczegółowej analizy szczątków natknąłem się na uszkodzone żebro mamuta. ..(jeszcze 4582)» |
| |
| Orońska czekolada sprzed 12 tys. lat (06-04-2018) |
| Już przeszło 12 tys. lat temu w Orońsku k. Radomia wydobywano krzemień czekoladowy - niezwykle ważny surowiec wykorzystywany do wytwarzania różnego rodzaju narzędzi. Archeolodzy badają znajdujące się w tym miejscu jedno z najstarszych stanowisk górniczych w Polsce i w Europie.
Okolice Orońska od wielu lat są obiektem zainteresowania archeologów. Jedno z odkrytych tam przez prof. Stefana Krukowskiego w 1935 r. stanowisk, jako jedyne na tym obszarze, ujawniło obecność podziemnych jam i szybów górniczych stanowiących pozostałość po wydobywaniu krzemienia czekoladowego.
W 2016 r. do Orońska wrócili badacze z Instytutu Archeologii i Etnologii ..(jeszcze 5105)» |
| |
| Tureccy archeologowie ogłosili odkrycie grobu św. Mikołaja (05-10-2017) |
|
Tureccy archeologowie ogłosili odkrycie grobu historycznego św. Mikołaja. Trudno jednak o nazbyt poważne traktowanie tego rodzaju odkryć, zwłaszcza zaś, gdy donosi o nich turecka archeologia.
W 2012 roku miały być w Turcji przeprowadzone międzynarodowe badania archeologiczne w Hisarlik, czyli w rzekomej Troi. Wobec mnożących się poważnych wątpliwości, co do rzetelności "odkrywcy Troi" Schliemanna, postanowiono zbadać owo miejsce za pomocą nowoczesnej techniki, archeologii molekularnej. Na kilka dni przed rozpoczęciem prac tureckie Ministerstwo Kultury cofnęło zgodę na badania. Rok później ogłoszono, że badania przeprowadzi zespół turecki, który nie wspomina ..(jeszcze 3086)» |
| |
| Na Podkarpaciu odkryto osady Neurów sprzed ok. 2,5 tys. lat (26-08-2017) |
| Aglomerację kilkunastu osad sprzed ok. 2,5 tys. lat skupionych wokół grodu odkryli rzeszowscy archeolodzy na Podkarpaciu. Osady należały do ludności związanej ze scytyjskim kręgiem kulturowym. To najdalej na zachód Europy wysunięte pozostałości tego typu.
Naukowcy z Uniwersytetu Rzeszowskiego natrafili na pozostałości grodziska w okolicy Chotyńca w powiecie jarosławskim. Chociaż, jak ocenili, zachowało się w "nienajlepszym stanie", to udało się ustalić, że ponad 2,5 tys. lat temu było potężne - w jego centralnym punkcie znajdowała się obszerna warownia chroniona wysokim wałem. Zachowana do dziś szerokość wału to 30-40 m, a wysokość sięga 3,5 m ponad otaczający ..(jeszcze 3022)» |
| |
| Osada sprzed ponad 3,5 tys. odkryta w Maszkowicach była silnie ufortyfikowana (21-08-2017) |
Była otoczona kilkumetrowym, kamiennym murem, a dostępu do niej broniła rozbudowana brama. Krakowscy archeolodzy poznają kolejne szczegóły unikatowej osady sprzed ponad 3,5 tys. lat w Maszkowicach (woj. małopolskie).
Osada odkryta przed kilku laty w Maszkowicach na Górze Zyndrama jest wyjątkowa w skali Europy Środkowo-Wschodniej. Do tej pory naukowcy nie znali przykładów monumentalnej architektury kamiennej z tego rejonu z tak wczesnego okresu - połowy II tysiąclecia p.n.e.
 Mur wraz z przylegającym do niego chodnikiem - widoczny w prawej części zdjęcia. ..(jeszcze 2577)» |
| |
| Pod górą Cergowa odkryto skarb z egipskimi paciorkami sprzed 2,5 tys. lat (29-05-2017) |
| Skarb sprzed 2,5 tys. lat odkryto w Lubatowej k. Krosna w Beskidzie Niskim. "Znaleziono m.in. bransolety z brązu, szklane paciorki i fragmenty naczyń" - powiedział w czwartek PAP dyrektor Muzeum Podkarpackiego w Krośnie Jan Gancarski.
"W ostatnich dniach do naszego muzeum przyniesiono bransoletę z brązu. Osoba, która przyniosła wskazała również miejsce, gdzie znalazła pochodzący z V wieku przed narodzeniem Chrystusa przedmiot" - wyjaśnił Gancarski.
Archeolodzy z krośnieńskiego muzeum przebadali ten teren. Natrafiono na kolejne ..(jeszcze 1465)» |
| |
| Odkryto kwaśną polewkę dla bogów w grodzisku z X wieku (11-05-2017) |
| Ponad tysiąc lat temu przesądni budowniczowie chaty umieścili pod podłogą gliniane naczynie, w którym złożyli w ofierze... kwaśną polewkę. O związanym z tym odkryciu w Żmijowiskach (woj. lubelskie) poinformował PAP kierujący wykopaliskami archeolog, Paweł Lis.
Odkryta przez archeologów chata z X w. znajduje się w pobliżu grodziska Żmijowiska - jest to miejsce, w którym naukowcy w ramach otwartego muzeum tematycznego od kilku lat popularyzują archeologię.
"Była duża - mierzyła 5 na ponad 4 m długości i była dość głęboko wkopana w ziemię" - opowiada PAP Paweł Lis z Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym, do którego należy również ..(jeszcze 3375)» |
| |
| W Maszkowicach odkryto kamienną twierdzę Szlaku Bursztynowego sprzed 4 tys. lat (01-12-2016) |
| W Dolinie Dunajca w Maszkowicach odkryto wyjątkowy dom sprzed 4 tys. lat, otoczony kamiennym murem w zaawansowanej technologicznie formie. Wewnątrz ozdoby z brązu oraz bałtyckiego bursztynu. Wykopaliska archeologiczne w tej małopolskiej wiosce zostały podjęte w oparciu o ludową legendę, która głosiła, że znajdował się tam zamek Zyndrama, jednego z wodzów polskich spod Grunwaldu. Nie odnaleziono wprawdzie żadnej średniowiecznej budowli, lecz coś dużo starszego - twierdzę starożytnego Szlaku Bursztynowego. Fenomenem odkrycia są zabudowania kamienne na taką wielką skalę. Do tej pory, najstarsze kamienne obiekty architektoniczne znane w tej części Europy, to głównie kościoły z ok ..(jeszcze 7425)» |
| |
| Archeolodzy odkryli "drugą Wieliczkę" na Podkarpaciu (28-10-2016) |
| Tysiące fragmentów naczyń, które służyły do produkcji soli ok. 2,5-3 tys. lat temu, odkryli archeolodzy w Tyrawie Solnej (woj. podkarpackie). "To unikatowe miejsce. Najbliższe ślady pozyskiwania soli w pradziejach pochodzą z rejonu Wieliczki" - poinformował PAP dr Maciej Dębiec.
Już od niemal 30 lat archeolodzy wiedzą, że w Tyrawie Solnej pod ziemią kryją się pozostałości po dawnej działalności człowieka. Jednak dopiero w tym roku rozpoczęli w tym miejscu szersze badania wykopaliskowe, które pozwoliły odkryć zaskakujące znaleziska w postaci instalacji solowarskich.
<img src="http://i.racjonalista.pl/img/news/drugawieliczka.jpg" alt="" border=0 ..(jeszcze 3027)» |
| |
| Archeolodzy zbadali w Sasinach megalityczne grobowce... chrześcijańskie (10-10-2016) |
Dziesięć monumentalnych grobowców z kamiennymi obstawami sprzed blisko tysiąca lat odkopali archeolodzy w Sasinach (woj. podlaskie). Mimo że formą przypominają neolityczne grobowce - to pochowano w nich chrześcijan - poinformował PAP archeolog dr Michał Dzik.
Cmentarzysko w Sasinach jest położone na terenie wschodniej Polski - na Wysoczyźnie Drohiczyńskiej. W XI-XIII w., kiedy składano tutaj zmarłych, okolica przechodziła z rąk do rąk - raz znajdowała się pod rządami książąt piastowskich, raz - ruskich. Był to teren pograniczny.
 Rekonstrukcja grobowca ..(jeszcze 4567)» |
| |
| Włócznia obrzędowa sprzed 9 tys. lat - unikatowe odkrycie pod Szczecinem (18-09-2016) |
| Włócznię obrzędową sprzed 9 tys. lat - drewnianą, zdobioną rytą dekoracją, odkryli archeolodzy w Bolkowie obok jeziora Świdwie (woj. zachodniopomorskie). "To jedyne znalezisko tego typu znane z terenu Europy" - podkreśla w rozmowie z PAP prof. Tadeusz Galiński.
Znajdowała się ponad metr pod powierzchnią torfu. Kształtem przypomina wydłużone pióro wiosła. Zachował się wyjątkowo duży jej fragment, mierzący około 40 cm długości i prawie 10 cm szerokości. Według wstępnej analizy przedmiot wykonano z drewna jesionu - opowiada PAP kierownik wykopalisk, prof. Tadeusz Galiński ze szczecińskiego oddziału Instytutu Archeologii i Etnologii PAN.
<img src="http://i.racjonalista.pl/img/news/wloczniaobrz ..(jeszcze 4584)» |
| |
| Na Ukrainie odkryto wielką trypolską świątynię sprzed 6 tys. lat (04-06-2016) |
| W środkowej Ukrainie, w miejscowości Nebeliwka, odkryto wielką "katedrę" sprzed 6 tys. lat, należącą do kultury trypolskiej (5400-2700 pne). Zbudowana z gliny i drewna świątynia miała około 60 na 20 metrów i aż dwie kondygnacje. Wśród artefaktów znaleziono m.in. figurki bóstw żeńskich.
Kultura trypolska w tamtym czasie niewiele ustępowała wielkim cywilizacjom Mezopotamii i Egiptu. Sięgała od Rumunii po Dniepr i Wołyń. Kultura trypolska wyróżniała się zaawansowanym rolnictwem, rozwiniętą metalurgią (w tym aspekcie przewyższali nawet ówczesnych ..(jeszcze 1954)» |
| |
| Unikatowe bransolety sprzed blisko 3 tys. lat odkryto w woj. wielkopolskim (17-05-2016) |
Zdaniem archeologów był to dar złożony bogom w ofierze. Rzadkie ozdoby wykonane z brązu trafiły w ręce archeologów z pilskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Poznaniu.
"Skarb ten zdeponowany był w pobliżu cieku wodnego, zatem można mu przypisać charakter wotywny. Mógł być to dar przeznaczony dla konkretnego bóstwa" - wyjaśnia PAP Romualda Bartkowiak z pilskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków (WUOZ) w Poznaniu.
 Bransolety przekazane przez znalazcę. Fot. R. Bartkowiak.
Zdaniem Bartkowiak biżuteria ..(jeszcze 2512)» |
| |
| Kolejne grodziska sprzed 3,5 tys. lat odkryto koło Jasła (24-04-2016) |
|
Ponad 3,5 tys. lat temu w Brzezówce k. Jasła (Podkarpackie) istniało grodzisko zamieszkałe przez ludność, która przywędrowała zza Karpat. Archeolodzy z Muzeum Podkarpackiego w Krośnie natrafili tam na kilka tysięcy zabytków.
Podobne grodzisko odkryto w latach 90. ubiegłego wieku w położonej niedaleko Trzcinicy, gdzie powstał skansen archeologiczny Karpacka Troja. Natomiast w czerwcu tego roku natrafiono na kolejne w Kowalowach w gminie Jasło.
"Zakończone w Brzezówce wykopaliska oraz wcześniejsze odkrycia dowodzą, że pogórza karpackie były zamieszkałe przez ludność zakarpackiej kultury Otomani-Fuzesabony. Posiadała ona wysoki poziom ..(jeszcze 4543)» |
| |
| "Polskich piramid" jest jeszcze więcej - nowe znaleziska archeologów (17-02-2016) |
| Kilkanaście nieznanych do tej pory monumentalnych grobowców megalitycznych odkryli szczecińscy archeolodzy w okolicach Dolic (woj. zachodniopomorskie). Mowa o tzw. grobowcach kujawskich, często określanych mianem "polskich piramid" ze względu na monumentalny charakter.
Te konstrukcje ziemne wznoszono w kształcie wydłużonego trójkąta i obwarowywano dookoła wielkimi blokami kamiennymi. Szerokość podstawy wynosiła od 6 do 15 metrów, a długość - nawet do 150 m. Konstrukcje osiągały wysokość 3 m. Pod nasypami znajdowały się z reguły pojedyncze pochówki. Grobowce wznosiła społeczność kultury pucharów lejkowatych od V do III tysiąclecia p.n.e. Zdaniem archeologów ..(jeszcze 4932)» |
| |
| Bumerang z Polski - najstarszy na świecie (25-01-2016) |
| Mu-Mar-Ang to w języku Aborygenów z Australii "powracający kij". Jednak to nie Australijczycy pierwsi użyli tej broni. Najstarszy bumerang został znaleziony w Polsce i jest przechowywany w Krakowie!
Choć bumerang znany jest jako broń myśliwska rdzennych mieszkańców Australii, nie jest ich wynalazkiem. Przed Aborygenami tą bronią posługiwali się starożytnie Egipcjanie, Indianie z Arizony, Eskimosi, dawni mieszkańcy Nowych Hybrydów. Także myśliwi żyjący ok. 25 tys. lat temu na terenach dzisiejszej Polski. Dla porównania, najstarszy zachowany bumerang z Australii wykonano z drewna, a jego wiek określono na 10 tys. lat.
W 1985 roku polscy ..(jeszcze 1898)» |
| |
| Polska matecznikiem sera (25-01-2016) |
| Nature: "The earliest secure evidence of cheese making dates back to 5,500 BCE in Kujawy, Poland."
Okazuje się, że mamy serowe tradycje dłuższe od Francji! Według "Nature" najstarsze dowody na produkcję sera pochodzą sprzed 7500 lat z Polski, z ziemi kujawskiej. To jedyne potwierdzone dowody na wytwarzanie sera w neolicie. Dowody mają charakter archeologiczny i biochemiczny. Wysłane do badań fragmenty pochodziły z Brześcia Kujawskiego, Miechowic, Smólska, Wolicy Nowej, Starego Nakonowa oraz Ludwinowa.
- Dowody są oszałamiające - potwierdza prof. Richard Evershed z Bristol University
<img src="http://i.racjonalista.pl/img/news/20130709162551la-historia-del-queso.jpg" ..(jeszcze 3704)» |
Do treści
