Prawo » Prawo wyznaniowe » Akty i dokumenty » Ustawy wyznaniowe
Ustawa dot. starokatolickich mariawitów, 1997
USTAWA z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do Kościoła Starokatolickiego Mariawitów w Rzeczypospolitej Polskiej.
Dz. U. z dnia 26 kwietnia 1997 r. Nr 41 , poz. 253 z późn.
zm.
obowiązuje od 11 maja 1997 r.
Spis treści:
Rozdział 1 Przepisy ogólne (art. 1 — art. 2)
Rozdział
2 Osoby prawne Kościoła i ich organy (art. 3 — art. 7)
Rozdział
3 Działalność Kościoła (art. 8 — art. 24)
Rozdział
4 Sprawy majątkowe Kościoła (art. 25 — art. 31)
Rozdział
5 Przepisy przejściowe i końcowe (art. 32 — art. 37)
*
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. 1.
Ustawa określa stosunek Państwa do Kościoła Starokatolickiego Mariawitów w Rzeczypospolitej Polskiej, zwanego dalej „Kościołem", oraz jego
sytuację prawną i majątkową.
2. W sprawach odnoszących się do
Kościoła, nie uregulowanych w ustawie, stosuje się powszechnie obowiązujące
przepisy prawa.
3. Wszelkie zmiany niniejszej ustawy
wymagają uprzedniej opinii Rady Kościoła.
Art. 2. 1. Kościół
rządzi się w swoich sprawach własnym prawem wewnętrznym, uchwalanym przez
Synod, swobodnie wykonuje władzę duchowną i jurysdykcyjną oraz samodzielnie
zarządza swoimi sprawami.
2. Kościół może należeć do
krajowych i międzynarodowych organizacji o charakterze ekumenicznym i międzywyznaniowym.
Rozdział 2
Osoby prawne Kościoła i ich organy
Art. 3. 1.
Strukturę i organizację Kościoła określają przepisy prawa wewnętrznego.
2. Osobowość
prawną posiadają:
1) Kościół jako całość,
2) diecezje,
3) parafie,
4) zgromadzenia zakonne,
5) seminaria duchowne.
3. Organami osób prawnych
wymienionych w ust. 2 są:
1) dla Kościoła jako całości:
a) Synod,
b) Kapituła Generalna,
c) Rada Kościoła,
d) Biskup Naczelny,
2) dla diecezji — biskup ordynariusz,
3) dla parafii — rada parafialna reprezentowana przez proboszcza lub
administratora parafii,
4) dla zgromadzeń zakonnych — przełożony lub przełożona,
5) dla seminariów duchownych — rektor.
4. W sprawach majątkowych Kościół
jako całość reprezentuje Rada Kościoła. Do składania oświadczeń woli
uprawnieni są dwaj członkowie Rady Kościoła działający łącznie, w tym
jej Przewodniczący.
5. Zmiana nazwy grup osób prawnych, o których mowa w ust. 2 pkt 2-5, może być dokonana przepisami wewnątrzkościelnymi.
Zmiany te, na wniosek Rady Kościoła, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej
„Monitor Polski".
Art. 4. Inne
jednostki organizacyjne Kościoła mogą, na wniosek Rady Kościoła, uzyskać
osobowość prawną w drodze rozporządzenia
Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Art. 5. 1. Kościół
samodzielnie tworzy, przekształca i znosi jednostki organizacyjne, w tym także
posiadające osobowość prawną.
2. O faktach wymienionych w ust. 1 władza
kościelna powiadamia niezwłocznie właściwy organ administracji rządowej:
1) odnośnie do osób wymienionych w art.
3 ust. 2 pkt 2, 4 i 5
oraz jednostek, które otrzymały osobowość prawną na zasadzie określonej w art.
4 — Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji,
2) w pozostałych przypadkach — wojewodę.
3. Nowo utworzone jednostki
organizacyjne, o których mowa w art.
3 ust. 2 pkt 2-5, nabywają osobowość prawną z chwilą pisemnego
powiadomienia właściwego organu administracji rządowej. Odpis powiadomienia, z umieszczonym na nim potwierdzeniem odbioru, jest dowodem uzyskania osobowości
prawnej.
4. Powiadomienie, o którym mowa w ust. 2 i 3, powinno zawierać nazwę i siedzibę kościelnej osoby prawnej, a w
odniesieniu do diecezji i parafii — także ich zasięg terytorialny.
5. Odpowiednie powiadomienie następuje
również w przypadku powołania lub odwołania osób sprawujących funkcję
organu lub członka organu osoby prawnej, uprawnionych do składania w imieniu
osób prawnych oświadczeń woli. Powiadomienie obejmuje imię i nazwisko,
obywatelstwo oraz miejsce zamieszkania.
Art. 6. Jednostki organizacyjne nie
posiadające osobowości prawnej działają w ramach tych kościelnych osób
prawnych, które je powołały.
Art. 7. Kościelna osoba prawna nie
odpowiada za zobowiązania innej kościelnej osoby prawnej.
Rozdział 3
Działalność Kościoła
Art. 8. 1. Kościół
swobodnie organizuje i sprawuje kult publiczny.
2.
Organizowanie imprez o charakterze religijnym na drogach publicznych wymaga
uzgodnienia, w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego, z właściwymi organami
administracji rządowej lub samorządowej.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się
do konduktów pogrzebowych odbywających się stosownie do miejscowego zwyczaju.
4. Religijne uroczystości
pogrzebowe i nabożeństwa za zmarłych mogą być sprawowane na cmentarzach
komunalnych przy zachowaniu obowiązujących przepisów porządkowych.
Art. 8a.
1. Małżeństwo zawarte w formie przewidzianej prawem
wewnętrznym Kościoła wywołuje skutki cywilne, jeżeli odpowiada wymaganiom
określonym w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.
2. Osobę duchowną, przed którą
składa się oświadczenia o zawarciu małżeństwa, określa prawo wewnętrzne
Kościoła.
Art. 9. Wierni Kościoła
mają prawo do zwolnień od pracy lub nauki, na zasadach określonych w odrębnych
przepisach, na czas święta religijnego w dniu 2 sierpnia, będącego pamiątką
objawienia Dzieła Wielkiego Miłosierdzia.
Art. 10. 1.
Kościół prowadzi konfesyjne nauczanie religii w szkołach publicznych na
zasadach i w trybie przewidzianych w odrębnych przepisach.
2.
(skreślony).
Art. 11. 1.
Kościelne osoby prawne mają prawo zakładać i prowadzić szkoły oraz inne
placówki oświatowo-wychowawcze i opiekuńczo-wychowawcze na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Mają one charakter mariawicki i podlegają władzy kościelnej.
2. Do
nauczycieli, wychowawców i pracowników zatrudnionych w szkołach i innych placówkach
oświatowo-wychowawczych i opiekuńczo-wychowawczych, a także seminariach
duchownych i instytutach misyjnych prowadzonych przez Kościół stosuje się
odpowiednio przepisy dotyczące uprawnień nauczycieli, wychowawców i pracowników
zatrudnionych w szkołach i placówkach publicznych.
3. Uczącym się w szkołach wymienionych w ust. 1 i 2 przysługują świadczenia publicznych zakładów
opieki zdrowotnej oraz ulgi w opłatach za przejazdy środkami publicznego
transportu zbiorowego na równi z uczniami szkół publicznych.
Art. 12. 1. Kościół
ma prawo do zakładania i prowadzenia seminariów duchownych i instytutów
misyjnych, w których kształci według własnego programu kandydatów na
duchownych oraz osoby świeckie przygotowujące się do realizacji misji Kościoła.
2. Wyższe Seminarium Duchowne Kościoła
Starokatolickiego Mariawitów w Płocku jest wyższą szkołą teologiczną
uprawnioną do nadawania absolwentom tytułu zawodowego licencjata teologii
mariawickiej. Tytuł ten jest równoważny z tytułem zawodowym licencjata
nadawanym przez państwowe szkoły wyższe.
Art. 13. Poręcza się Kościołowi
prawo kształcenia kadr duchownych w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie w zakresie teologii starokatolickiej, w ramach istniejącej jednostki
naukowo-dydaktycznej.
Art. 14. 1.
Studenci teologii otrzymują na czas studiów odroczenie odbywania zasadniczej służby
wojskowej, w razie zaś ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny mogą być
przeznaczeni, stosownie do potrzeb sił zbrojnych, do służby sanitarnej lub służby w obronie cywilnej.
2. Nie powołuje się absolwentów
studiów, o których mowa w ust. 1, do odbywania przeszkolenia wojskowego w okresie przygotowań do święceń, w ciągu dwóch lat od zakończenia studiów.
3. Duchowni po otrzymaniu święceń
są przenoszeni do rezerwy i nie odbywają ćwiczeń wojskowych w czasie pokoju. W razie ogłoszenia mobilizacji oraz w czasie wojny mogą być oni powołani
jedynie do pełnienia funkcji kapelanów wojskowych.
4. W razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny właściwe organy wojskowe, w porozumieniu z Biskupem Naczelnym,
zapewnią pozostawienie do duszpasterskiej obsługi ludności niezbędnej liczby
duchownych spośród tych, którzy podlegają mobilizacji.
Art. 15. 1. Żołnierzom
pełniącym czynną służbę wojskową zapewnia się możliwość
uczestniczenia — poza terenem jednostek wojskowych — w nabożeństwach i czynnościach
religijnych w niedziele i w święta, jeżeli w miejscowości stacjonowania
jednostki wojskowej lub w jej pobliżu znajduje się kościół mariawicki i jeżeli
nie koliduje to z ważnymi obowiązkami służbowymi.
2. Opiekę duszpasterską na terenie
jednostek wojskowych dla żołnierzy, o których mowa w ust. 1, zapewniają
duchowni Kościoła w terminach uzgodnionych z dowódcami jednostek.
3. Duchownych, o których mowa w ust. 2, wyznacza Rada Kościoła w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej.
Art. 16. 1.
Wiernym przebywającym w szpitalach, prewentoriach i sanatoriach, w zakładach
wychowawczo-opiekuńczych, poprawczych i karnych oraz osobom tymczasowo
aresztowanym zapewnia się prawo do wykonywania praktyk religijnych oraz
korzystania z posług religijnych.
2. Przepis ust. 1 stosuje się również
do dzieci i młodzieży korzystających z zorganizowanych form wypoczynku.
3. W celu realizacji uprawnień, o których mowa w ust. 1 i 2, kierownicy właściwych zakładów zapewniają
duchowym swobodny dostęp do tych osób.
Art. 17. 1.
Kościół może tworzyć własne organizacje kościelne w celu realizacji zadań
wynikających z jego misji.
2. Organizacje, o których mowa w ust. 1, mają na celu w szczególności działalność na rzecz formacji
religijnej, kultu publicznego, nauki mariawickiej, działalność
charytatywno-opiekuńczą oraz kształtowanie postaw religijno-etycznych dzieci i młodzieży.
3. Władze kościelne czuwają nad
zgodnością działania organizacji z ich celami religijnymi i etycznymi.
4. Do organizacji, o których mowa w ust. 1, nie stosuje się prawa o stowarzyszeniach.
5. Organizacje, o których mowa w ust. 1, mogą uzyskiwać osobowość prawną w trybie określonym w art.
4.
Art. 18. Kościelne osoby prawne mają
prawo prowadzenia właściwej dla każdej z nich działalności
charytatywno-opiekuńczej.
Art. 19. 1.
Kościelne osoby prawne mogą realizować inwestycje sakralne i kościelne.
2. Parafie mają prawo posiadania
cmentarzy grzebalnych, poszerzania ich, zakładania i zarządzania nimi.
3. Na wniosek kościelnej osoby
prawnej miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego obejmują także
inwestycje sakralne i kościelne oraz mariawickie cmentarze wyznaniowe.
Art. 20.
Grunty stanowiące własność Skarbu Państwa lub własność jednostek samorządu
terytorialnego, przeznaczone w miejscowych planach zagospodarowania
przestrzennego na potrzeby Kościoła, na wniosek kościelnych osób prawnych
mogą być im oddawane w wieczyste użytkowanie lub sprzedawane.
Art. 21. Nie pobiera się opłat za
użytkowanie wieczyste gruntów oddanych na potrzeby zakładów
charytatywno-opiekuńczych i punktów katechetycznych.
Art. 22. 1.
Kościół ma prawo emitowania w publicznych środkach masowego przekazu nabożeństw
oraz swoich programów religijno-moralnych, społecznych i kulturalnych.
2. Sposób realizacji uprawnień, o których mowa w ust. 1, określa porozumienie między Radą Kościoła a właściwą
jednostką publicznej radiofonii i telewizji.
Art. 23. Osoby
prawne Kościoła mają prawo zakładania i prowadzenia własnych archiwów,
muzeów i zbiorów bibliotecznych.
Art. 24. Instytucje państwowe,
samorządowe i kościelne współdziałają w ochronie, konserwacji, udostępnianiu i upowszechnianiu zabytków architektury kościelnej i sztuki sakralnej oraz ich
dokumentacji, muzeów, archiwów i bibliotek będących własnością kościelną, a także dzieł kultury i sztuki o motywach religijnych, stanowiących ważną
część dziedzictwa kultury polskiej.
Rozdział 4
Sprawy majątkowe Kościoła
Art. 25. Kościołowi i jego osobom
prawnym przysługuje prawo nabywania, posiadania i zbywania mienia ruchomego i nieruchomego, nabywania i zbywania innych praw oraz swobodnego zarządzania
swoim majątkiem.
Art. 26. 1.
Majątek i przychody kościelnych osób prawnych podlegają ogólnym przepisom
podatkowym, z wyjątkami określonymi w ust. 2-5.
2. Kościelne osoby prawne są
zwolnione od opodatkowania podatkiem od nieruchomości — nieruchomości lub ich
części przeznaczonych na cele niemieszkalne, z wyjątkiem części
przeznaczonej na wykonywanie działalności gospodarczej.
3. Zwolnienie od opodatkowania
podatkiem od nieruchomości obejmuje nieruchomości lub ich części
przeznaczone na cele mieszkalne duchownych i członków zgromadzeń zakonnych,
jeżeli:
1) są one wpisane do rejestru zabytków,
2) służą jako internaty przy szkołach i seminariach duchownych,
klasztory oraz domy duchownych emerytów,
3) znajdują się w budynkach diecezji i Rady Kościoła.
4. Nabywanie i zbywanie rzeczy i praw majątkowych przez kościelne osoby prawne w drodze
czynności prawnych oraz spadkobrania, zapisu i zasiedzenia jest zwolnione od opłaty
skarbowej, jeżeli ich przedmiotem są:
1) rzeczy i prawa nie przeznaczone do działalności gospodarczej,
2) sprowadzane z zagranicy maszyny, urządzenia i materiały poligraficzne
oraz papier.
5. Darowizny na kościelną działalność
charytatywno-opiekuńczą pochodzące od osób fizycznych są wyłączone z podstawy opodatkowania darczyńców podatkiem dochodowym, jeżeli kościelna
osoba prawna przedstawi darczyńcy pokwitowanie odbioru oraz — w okresie dwóch
lat od dnia przekazania darowizny — sprawozdanie o przeznaczeniu jej na tę działalność.
6. Nabywanie i zbywanie rzeczy oraz
praw majątkowych, o których mowa w ust. 4, jest zwolnione od opłat sądowych, z wyłączeniem opłat kancelaryjnych.
Art. 27.
Zwalnia się z należności celnych przywozowych towary przeznaczone na cele
charytatywno-opiekuńcze i oświatowo-wychowawcze oraz towary o charakterze
kulturalnym przeznaczone na cele kultu, przywożone dla Kościoła i jego osób
prawnych, w granicach i na warunkach określonych w
rozporządzeniu nr 918/83/EWG z dnia 28 marca 1983 r. ustanawiającym wspólnotowy
system zwolnień celnych (Dz. Urz. WE L 105 z 23.4.1983), ostatnio zmienionym
aktem dotyczącym warunków przystąpienia Republiki Czeskiej, Republiki Estońskiej,
Republiki Cypryjskiej, Republiki Łotewskiej, Republiki Litewskiej, Republiki Węgierskiej,
Republiki Malty, Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Słowenii i Republiki Słowackiej
oraz dostosowań w traktatach stanowiących podstawę Unii Europejskiej (Dz.
Urz. WE L 236 z 23.9.2003).
Art. 28. 1.
Kościół i jego osoby prawne mają prawo do zbierania ofiar na cele religijne,
kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą, naukową, oświatową i wychowawczą, utrzymanie duchownych i ich rodzin oraz członków zgromadzeń
zakonnych.
2. Zbiórki wymienione w ust. 1 nie
wymagają zezwolenia, jeżeli odbywają się w obrębie terenów kościelnych,
kaplic oraz w miejscach i okolicznościach zwyczajowo przyjętych, w sposób
tradycyjnie ustalony.
Art. 29. 1.
Kościelne osoby prawne mogą zakładać fundacje. Do fundacji tych stosuje się
ogólnie obowiązujące przepisy o fundacjach, ze zmianami wynikającymi z przepisów ust. 2-5.
2. Niezależnie od nadzoru państwowego,
nadzór nad działalnością fundacji sprawuje kościelna osoba prawna będąca
fundatorem lub wskazana w statucie fundacji.
3. W razie stwierdzenia nieprawidłowości w zarządzaniu fundacją, właściwy organ państwowy zwraca się do kościelnej
osoby prawnej sprawującej nadzór nad fundacją, wyznaczając termin nie krótszy
niż 3 miesiące na spowodowanie usunięcia nieprawidłowości. Po bezskutecznym
upływie tego terminu można zastosować środki określone w przepisach o fundacjach.
4. W razie konieczności poddania
fundacji zarządowi przymusowemu, w myśl przepisów o fundacjach, zarząd ten będzie
sprawowała kościelna osoba prawna wyznaczona przez Radę Kościoła.
5. Jeżeli statut fundacji nie
stanowi inaczej, w razie jej likwidacji, o przeznaczeniu jej majątku zadecyduje
Rada Kościoła.
Art. 30. W razie zniesienia kościelnej
osoby prawnej, jej majątek przechodzi na własność Kościoła jako całości.
Art. 31. Niezależnie od ustawowego
ubezpieczenia duchownych, kościelne osoby prawne mogą prowadzić wewnętrzną
działalność ubezpieczeniową na rzecz duchownych, która w rozumieniu ustawy
nie jest działalnością gospodarczą.
Rozdział 5
Przepisy przejściowe i końcowe
Art. 32. 1.
Nieruchomości lub ich części pozostające w dniu wejścia w życie ustawy we
władaniu Kościoła i jego osób prawnych stają się z mocy prawa ich własnością, o ile nie narusza to praw niepaństwowych i niesamorządowych osób trzecich, jeżeli:
1) były we władaniu Kościoła i jego osób prawnych, o których mowa w art.
3 ust. 2 pkt 2-5, lub
2) znajdują się na nich obiekty sakralne wraz z obiektami towarzyszącymi
lub cmentarze; dotyczy to także obiektów położonych na obszarze miasta stołecznego
Warszawy.
2. Nieruchomości lub ich części,
na których znajdują się cmentarze grzebalne użytkowane wspólnie przez Kościół
Starokatolicki Mariawitów i Kościół Katolicki Mariawitów, stają się z mocy prawa ich współwłasnością niepodzielną.
3. Stwierdzenie przejścia własności
nieruchomości lub ich części, o których mowa w ust. 1 i 2, następuje w drodze decyzji wojewody.
4. Nabycie własności nieruchomości
lub ich części na podstawie ust. 1 jest wolne od podatków i opłat związanych z tym nabyciem, a wynikające z niego wpisy do ksiąg wieczystych i ich zakładanie
są wolne od opłat.
Art. 33. 1.
Przyznaje się Kościołowi prawo nieodpłatnego użytkowania wieczystego działki
gruntu położonego w Warszawie przy ul. Szarej 8, oznaczonej hip. nr N-6062.
2. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji określi, w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy,
sposób wykonania przepisu ust. 1.
Art. 34. 1. Kościelne
osoby prawne istniejące w dniu wejścia w życie ustawy pozostają osobami
prawnymi w rozumieniu niniejszej ustawy.
2. Wykaz kościelnych osób prawnych
istniejących w dniu wejścia w życie ustawy określa załącznik
do ustawy.
Art. 35. Do czasu zwołania Synodu
prawo wewnętrzne Kościoła jest uchwalane przez Kapitułę Generalną.
Art. 36. Traci moc dekret z dnia 5
września 1947 r. o uregulowaniu położenia prawnego Kościoła
Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej, Kościoła Mariawickiego i Kościoła Starokatolickiego (Dz. U. Nr 59, poz. 316 i z 1994 r. Nr 73, poz.
324).
Art. 37. Ustawa wchodzi w życie po
upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: A. Kwaśniewski
*
Załącznik do ustawy z dnia 20 lutego 1997 r. (poz. 253)
WYKAZ OSÓB PRAWNYCH KOŚCIOŁA STAROKATOLICKIEGO MARIAWITÓW W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ:
I. Diecezje i parafie
1. Diecezja warszawsko-płocka
Parafia Błonie
Parafia Filipów
Parafia Leszno
Parafia Lutkówka
Parafia Pepłowo
Parafia Płock
Parafia Radzyminek
Parafia Raszewo
Parafia Warszawa
Parafia Wierzbica
Parafia Żyrardów
2. Diecezja lubelsko-podlaska
Parafia Cegłów
Parafia Dąbrówka-Stany
Parafia Gózd
Parafia Kamionka
Parafia Lublin
Parafia Łany
Parafia Mińsk Mazowiecki
Parafia Piaseczno
Parafia Wiśniew
Parafia Żarnówka
Parafia Żeliszew
3. Diecezja śląsko-łódzka
Parafia Dobra
Parafia Gniazdów
Parafia Grzmiąca
Parafia Kadzidłowa
Parafia Koziegłowy
Parafia Lipka
Parafia Łowicz
Parafia Łódź
Parafia Pabianice
Parafia Piątek
Parafia Sobótka
Parafia Sosnowiec
Parafia Starcza
Parafia Stryków
Parafia Wola Cyrusowa
Parafia Zgierz
II. Zgromadzenia zakonne
Zgromadzenie Kapłanów Mariawitów
Zgromadzenie Sióstr Mariawitek
III. Seminaria
Wyższe Seminarium Duchowne Kościoła Starokatolickiego Mariawitów w Płocku.
« Ustawy wyznaniowe (Publikacja: 01-09-2002 Ostatnia zmiana: 15-07-2004)
Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl.
Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie,
bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w
kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.str. 2364 |