Religie i sekty » Islam » Krytyka religii
Koran i niewierni - wybór fragmentów [6] Autor tekstu: oprac. KD, Krzysztof Dziubała
Sura 30 — Bizantyjczycy
10 Ostatecznym
końcem tych, którzy czynili zło, będzie jeszcze coś gorszego, ponieważ oni
za kłamstwo uznali znaki Boga i wyśmiewali się z nich.
11 Bóg
zaczyna stworzenie, i powtarza je; potem do Niego zostaniecie sprowadzeni.
12 Tego Dnia,
kiedy nadejdzie Godzina, grzesznicy będą zrozpaczeni.
13 I nie będą
mieli orędowników spośród tych, których uznali za współtowarzyszy; i oni
wyrzekną się swoich współtowarzyszy;
14 tego Dnia,
kiedy nadejdzie Godzina, oni się rozdzielą miedzy sobą.
..
29 Ale ci, którzy są niesprawiedliwi, postępują za
swoimi namiętnościami, bezwiednie. A kto poprowadzi drogą prostą tego, którego
sprowadził z drogi Bóg? Oni nie będą mieli żadnych pomocników.
30 Przeto zwróć
swoje oblicze ku religii, jak człowiek gorliwie pobożny, zgodnie z naturą,
jaką Bóg obdarzył ludzi przy stworzeniu. — Nie ma żadnej odmiany w stworzeniu Boga! — To jest religia prawdziwa, lecz większość ludzi nie wie.
31 Nawracając
się do Niego, bójcie się Go, odprawiajcie modlitwę i nie bądźcie z liczby
tych, którzy Jemu dodają współtowarzyszy!
32 Ani tez spośród
tych, którzy podzielili swoją religię, tworząc sekty; przy czym każda
frakcja odszczepieńcza cieszy się tym, co zachowuje.
33 A kiedy
ludzi dotknie jakieś nieszczęście, to oni wzywają swego Pana, nawracając się
do Niego. Potem jednak, kiedy On da im zakosztować Swojego miłosierdzia, niektórzy z nich dodają swemu Panu współtowarzyszy.
34 Czynią tak
dlatego, żeby nie być wdzięczni za to, co im daliśmy. Używajcie więc,
niebawem się dowiecie!
35 Czy, zesłaliśmy
im jakąś władzę, która by im mówiła o tym, co oni Jemu przypisują jako
współtowarzyszy?
36 A kiedy My
dajemy ludziom zakosztować miłosierdzia, oni się nim cieszą; lecz kiedy dosięgnie
ich jakieś zło, za to, co przygotowały ich ręce, wtedy oni są zrozpaczeni.
37 Czyż nie
widzieli, że Bóg szeroko rozdaje zaopatrzenie, komu chce, i je wymierza?
Zaprawdę, w tym są znaki dla ludzi, którzy wierzą!
...
51 Ale, z pewnością, jeśli My wyślemy wiatr i oni
zobaczą, że jest żółty, to po jego przejściu nadal zostają niewiernymi.
52 A ty
przecież nie możesz dać usłyszeć umarłym ani głuchych zmusić do słyszenia
tego wezwania, kiedy oni się odwracają plecami.
53 Ty nie możesz
wprowadzić na drogę prostą ślepych z ich zabłądzenia. Lecz skłonisz do usłyszenia
tylko tych, którzy wierzą w Nasze znaki i są całkowicie poddani.
54 Bóg jest
Tym, który stworzył was słabymi; potem, po słabości, dał wam siłę; po
okresie siły — słabość i siwiznę. On stwarza to, co chce. On jest
Wszechwiedzący, Wszechpotężny!
55 W tym Dniu,
kiedy nastanie Godzina, grzesznicy będą się zaklinać, iż oni nie przebywali
nawet godziny. W ten sposób zostali oszukani.
56 A powiedzą
ci, którzy otrzymali wiedzę i wiarę: „Wy znajdowaliście się w księdze
Boga aż do Dnia Zmartwychwstania — a oto Dzień Zmartwychwstania, lecz wy nie
wiedzieliście."
57 W tym Dniu
nie pomoże tym, którzy byli niesprawiedliwi, ich usprawiedliwienie i nie
zostaną oni wysłuchani.
58 Przytoczyliśmy
ludziom w tym Koranie wszelkie przypowieści. Lecz jeśli ty przychodzisz do
nich ze znakiem, to z pewnością ci, którzy nie uwierzyli, będą mówili:
„Wy jesteście tylko głosicielami fałszu."
59 W ten sposób
Bóg pieczętuje serca tych, którzy nie wiedzą.
60 Miej więc
cierpliwość! Zaiste, obietnica Boga jest prawdą! I niech cię nie zachwieją
ci, którzy nie są przekonani o prawdzie!
Sura 31 -
Lokman.
6 Wśród
ludzi jest i taki, który zakupuje zabawne opowiadania, by sprowadzać z drogi
Boga, nieświadomie, i brać ją sobie za przedmiot szyderstwa. Dla takich będzie
kara poniżająca.
7 A kiedy jemu
recytują Nasze znaki, on się odwraca pełen dumy, jak gdyby ich nie słyszał,
jak gdyby w jego uszach była głuchota. Obwieść mu więc karę bolesną!
..
23 A kto nie uwierzył — niech ciebie nie smuci jego
niewiara. Do Nas oni powrócą i My ich powiadomimy o tym, co uczynili. Zaprawdę,
Bóg zna dobrze wszystko, co jest w ich piersiach!
24 Damy im
niewielki czas używania, a potem poddamy ich surowej karze.
..
33 O ludzie! Bójcie się waszego Pana! Obawiajcie się
dnia, kiedy żaden ojciec nie będzie mógł nic uczynić dla swego syna ani tez
żadne dziecko nie będzie mogło nic uczynić dla swego ojca. Zaiste, obietnica
Boga jest prawdą! I niech was nie zwodzi życie tego świata, i niech nie
zwodzi was co do Boga ten, który jest wielkim zwodzicielem. Zaprawdę, u Boga
jest wiedza o Godzinie! On spuszcza ulewę. On wie, co jest w łonach. Lecz nie
wie dusza, co zyska jutro, i nie wie dusza, na jakiej umrze ziemi.
34 Zaprawdę,
Bóg jest Wszechwiedzący, w pełni Świadomy!
Sura 32 — Pokłon.
13 Gdybyśmy
chcieli, to dalibyśmy każdej duszy drogę prostą. Lecz prawdziwe jest Moje słowo:
„Ja z pewnością napełnię Gehennę dżinnami i ludźmi — wszystkimi
razem!"
14
Zakosztujcie więc za to, iż zapomnieliście o spotkaniu tego waszego Dnia! Oto
My zapomnieliśmy o was! Zakosztujcie kary wieczności za to, co czyniliście!
..
20 A dla tych,
którzy byli bezbożni, miejscem schronienia będzie ogień. Za każdym razem,
kiedy zechcą z niego wyjść, zostaną zawróceni i będzie im powiedziane:
„Zakosztujcie kary ognia, który uznaliście za kłamstwo!"
21 I damy im
zakosztować kary bliższej przed kara większą. Być może, oni powrócą!
22 Kto jest
bardziej niesprawiedliwy aniżeli ten, który został napomniany przez znaki
swego Pana, a potem odwrócił się od nich? Zaprawdę, zemścimy się na
grzesznikach!
..
26 Czyż nie jest dla nich przewodnictwem, iż wiele pokoleń
wytraciliśmy przed nimi? Oni depczą po ich domostwach. Zaprawdę, w tym są
znaki! Czy oni nie posłuchają?
27 Czyż oni
nie widzieli, ze My pędzimy wodę ku wyschniętej ziemi i sprawiamy, iż
wyrastają dzięki niej zasiewy, z których jedzą ich trzody i oni sami? Czyż
oni nie widzą jasno?
28 Oni mówią:
„Kiedy będzie to zwycięstwo, jeśli jesteście prawdomówni?"
29 Powiedz:
„W Dniu Zwycięstwa nie pomoże już tym, którzy nie uwierzyli, ich wiara
ani nie będzie im dana zwłoka."
30 Odwróć się
więc od nich i czekaj! Oni tez czekają.
Sura 33 -
Frakcje.
10 Oto wojska
pomaszerowały przeciw wam i My wysłaliśmy przeciw nim wiatr i zastępy, których
wy nie widzieliście. Bóg widzi jasno to, co czynicie! Oto one napadły na was
ze wszystkich stron, kiedy wasze spojrzenia się odwróciły, a wasze serca dosięgały
gardła i zaczynaliście snuć o Bogu różne myśli.
11 Tam wierni
zostali poddani próbie i gwałtownie wstrząśnięci.
12 I oto mówili
obłudnicy i ci, w których sercach była choroba: „Nie obiecał nam Bóg i Jego Posłaniec nic innego, jak tylko złudę."
13 I powiedziała
jedna frakcja spośród nich: „O mieszkańcy Jasribu! Nie ma tu dla was
miejsca, wracajcie!" A inna ich frakcja prosiła Proroka o pozwolenie, mówiąc:
„Nasze domy są bez obrony!" A nie były one bez obrony, tylko oni
chcieli uciec.
14 A jeśliby
wdarł się do nich wróg z różnych stron miasta, a potem zażądano by od
nich zaparcia się wiary, to oni zgodziliby się na to, lecz pozostaliby tam
tylko krótki czas.
15 A przedtem
zawarli przymierze z Bogiem, iż nie odwrócą się plecami. A za przymierze
zawarte z Bogiem zostanie zażądany rachunek.
16 Powiedz:
„Nie pomoże wam ucieczka, jeśli uciekacie od śmierci lub od zabicia; i tak niewiele będziecie się cieszyć życiem."
17 Powiedz:
„Kto może was postawić poza zasięgiem Boga, jeśli On zechce dla was
jakiejś szkody albo jeśli zechce obdarzyć was miłosierdziem?" Nie znajdą
oni dla siebie, poza Nim, ani opiekuna, ani pomocnika.
18 Bóg
potrafi poznać wśród was tych, którzy stawiają przeszkody, i tych, którzy
mówią swoim braciom: „Przybywajcie do nas!", lecz sami wykazują
niewiele zapału
19 i są względem
was skąpi. A kiedy ogarnia ich strach, widzisz, jak na ciebie patrzą,
przewracając oczami jak ten, którego spowija mrok śmierci. A kiedy strach
minie, ranią was ostrymi językami, skąpiąc dobra. Oni nie uwierzyli wcale i Bóg uczyni daremnymi ich działania. To jest dla Boga łatwe.
20 Oni sądzą,
że frakcje nie odeszły; a jeśliby te frakcje jeszcze miały przyjść, to oni
woleliby wycofać się na pustynię wśród Beduinów i zasięgać jedynie
wiadomości o was. A jeśliby nawet zostali wśród was, to niewiele by
walczyli.
..
64 Zaprawdę, Bóg przeklął niewiernych i przygotował
dla nich ogień płonący!
65 Będą tam
przebywać na wieki. I nie znajdą oni ani opiekuna; ani pomocnika.
66 W tym Dniu,
kiedy ich twarze będą odwracane w ogniu, oni powiedzą: „Biada nam! Gdybyśmy
słuchali Boga, gdybyśmy słuchali Posłańca!"
67 I będą mówili:
„Panie nasz! Słuchaliśmy naszych naczelników i naszych wielkich, oni nas
sprowadzili z drogi!"
68 I powiedzą:
„Panie nasz! Daj im podwójną karę i przeklnij ich przekleństwem
wielkim!"
Sura 34 — Sabejczycy.
3 Mówią ci,
którzy nie uwierzyli: „Nie przyjdzie na nas Godzina!" Powiedz:
„Tak! Ona z pewnością na was przyjdzie, na mojego Pana, znającego to, co
skryte!" Nie skryje się przed Nim nawet ciężar pyłku, ani w niebiosach, ani na ziemi; ani mniejsze od
tego, ani większe, co by nie było w Księdze jasnej!
4 — aby
wynagrodzić tych, którzy uwierzyli i czynili dobre dzieła. Otrzymają oni
przebaczenie i zaopatrzenie szlachetne.
5 A tych, którzy
usiłują osłabić Nasze znaki, czeka kara bolesnej męki.
6 I zobaczą
ci, którym została dana wiedza, iż to, co zesłał tobie twój Pan, jest
prawdą i prowadzi prosto ku drodze Potężnego, Godnego Chwały!
7 I mówią
ci, którzy nie uwierzyli: „Czy mamy wam wskazać człowieka, który wam
obwieści, że kiedy się rozpadniecie całkowicie, to pojawicie się w nowym
stworzeniu?"
8 Czy wymyślił
on na Boga kłamstwo, czy jest on opętany przez dżinny? Ale ci, którzy nie
wierzą w życie ostateczne, będą cierpieli całkowicie zabłąkani.
9 Czyż oni
nie widzieli tego, co jest przed nimi i co jest za nimi, w niebie i na ziemi? Jeśli
zechcemy, to sprawimy, iż pochłonie ich ziemia, albo też spuścimy na nich płat
nieba. Zaprawdę, w tym jest znak dla każdego sługi nawracającego się!
..
15 Dla ludu Saba w ich miejscu zamieszkania był pewien
znak: dwa ogrody z prawej strony i dwa — z lewej: „Jedzcie z zaopatrzenia
waszego Pana i dziękujcie Mu! Jest to kraina przyjemna, a Pan Przebaczający!"
16 Oni jednak
odwrócili się. Posłaliśmy wtedy na nich powódź z Al-Arim i zamieniliśmy
ich dwa ogrody na dwa inne ogrody, posiadające gorzkie owoce: tamaryszki i kilka drzew lotosu.
17 Tak zapłaciliśmy
im za to, iż oni nie uwierzyli. Czy My wynagradzamy w ten sposób kogokolwiek
oprócz niewiernych?
..
20 Iblis
sprawdził na nich swoją myśl i oni poszli za nim, oprócz nielicznych spośród
wierzących.
21 Miał on
nad nimi władzę tylko po to, abyśmy mogli rozpoznać tych, którzy wierzą w życie ostateczne, od tych, którzy w nie powątpiewają. A twój Pan strzeże
każdej rzeczy.
22 Powiedz:
„Wzywajcie tych, których uznajecie poza Bogiem! Oni nie władają nawet ciężarem
pyłku, ani w niebiosach, ani na ziemi. Oni nie mają tam żadnego uczestnictwa
ani też Bóg nie ma wśród nich pomocnika."
23 Nie pomoże
przed Nim żadne wstawiennictwo, oprócz wstawiennictwa za tymi, na kogo On się
godzi. A kiedy strach zostanie oddalony od ich serc, oni powiedzą: „Co
powiedział wasz Pan?" Powiedzą: „Prawdę!" On jest Wyniosły,
Wielki!
..
31 Ci, którzy nie uwierzyli, powiedzieli: „My nie
uwierzymy ani w ten Koran, ani w to, co było objawione przed nim!" O gdybyś
ty widział, kiedy niesprawiedliwi będą postawieni przed swoim Panem, jakie słowa
będą kierować jedni do drugich! Ci, którzy będą poniżeni, powiedzą do
tych, którzy się wbijali w pychę: „Gdyby nie wy, to bylibyśmy wierzącymi!"
32 Powiedzą
ci, którzy w pychę się wbijali, do tych, którzy byli poniżeni: „Czyż
to my odsunęliśmy was od drogi prostej, kiedy ona przyszła do was?
Przeciwnie, wy byliście grzesznikami!"
33 I powiedzieli ci, którzy byli poniżeni do tych, którzy wbijali się w pychę:
„Przeciwnie! To wasza chytrość nocą i dniem nakazywała nam, abyśmy nie
wierzyli w Boga i abyśmy czynili Jemu podobnych!" I oni będą napełnieni
skrytym żalem, kiedy zobaczą karę. I nałożyliśmy obroże na szyje tych, którzy
nie uwierzyli. Czyż nie zostało im zapłacone tylko za to, co czynili?
34 I kiedykolwiek wysłaliśmy do jakiegoś miasta ostrzegającego, ci, którzy tam
żyli w dobrobycie, mówili: „Zaprawdę, my nie wierzymy w to, z czym
zostaliście posłani!"
35 I powiedzieli: „My jesteśmy bardziej zasobni w bogactwa i dzieci i nie będziemy
poddani karze."
36 Powiedz:
„Zaprawdę, Pan mój daje hojne zaopatrzenie temu, komu chce, i On je
wymierza. Lecz większość ludzi nie wie."
37 Bogactwa
wasze i wasze dzieci niewiele przybliżą was do Nas, ale przybliżą tych, którzy
wierzą i czynią dobro. Dla nich będzie zapłata podwójna za to, co uczynili.
Oni będą przebywać w wyniosłych komnatach, bezpieczni.
38 A ci, którzy
starają się osłabić Nasze znaki, zostaną przedstawieni do kary.
Sura 35 — Stwórca.
6 Zaprawdę,
szatan jest dla was wrogiem! Uważajcie go więc za wroga. On wzywa tylko swoich
stronników, aby byli mieszkańcami ognia płonącego.
7 Tych, którzy
nie uwierzyli, czeka kara straszna. A tych, którzy uwierzyli i pełnili dobre
dzieła, czeka przebaczenie i nagroda wielka.
8 A co będzie z tym, którego złe działanie zostało upiększone i on sam uzna je za piękne?
Zaprawdę, Bóg sprowadza z drogi, kogo chce, i prowadzi drogą prostą, kogo
chce. Niech więc nie rozwodzi się w smutkach twoja dusza nad nimi! Zaprawdę,
Bóg wie dobrze, co oni czynią!
..
36 A tych, którzy nie uwierzyli, czeka ogień Gehenny. I nie zostanie postanowione, aby umarli, ani też nie doznają ulgi od męki. W ten sposób płacimy każdemu niewiernemu.
37 I będą
tam krzyczeć: „Panie nasz, wyprowadź nas! Będziemy czynić dobro, nie
to, co czyniliśmy!" Czyż nie daliśmy wam dość długiego życia, tak iżby
mógł się opamiętać ten, kto się zastanawiał? I przychodził do was
ostrzegający. Zakosztujcie więc! Dla niesprawiedliwych nie będzie żadnego
pomocnika!
38 Zaprawdę,
Bóg zna to, co skryte w niebiosach i na ziemi! On wie dobrze, co kryją piersi!
39 On jest
Tym, który uczynił was namiestnikami na ziemi. A kto nie wierzy, to jego
niewiara zwróci się przeciw niemu. Niewiara tych, którzy nie wierzą, tylko
powiększa nienawiść ich Pana; niewiara tych, którzy nie wierzą, tylko powiększa
ich zgubę.
40 Powiedz:
„Czy widzieliście waszych współtowarzyszy, których wzywacie poza
Bogiem? Pokażcie mi, co oni stworzyli na ziemi? Albo czy oni mają uczestnictwo w niebiosach? Albo czy daliśmy im Księgę, aby mieli z niej jasny dowód?"
Przeciwnie! To, co sobie wzajemnie przyrzekają, niesprawiedliwi, to tylko złuda!
41 Zaprawdę,
Bóg podtrzymuje niebiosa i ziemie, aby nie ustały. A jeśliby one ustały, to
nie utrzymałby ich nikt poza Nim. On jest Wspaniałomyślny, Przebaczający!
Sura 36 — Ja. Sin.
47 A kiedy się
im mówi: „Rozdawajcie z tego, czym obdarzył was Bóg!", to ci, którzy
nie wierzą, mówią do tych, którzy wierzą: „Czyż my mamy karmić tych,
których mógłby nakarmić Bóg, jeśliby zechciał? Wy jesteście tylko w jawnym błędzie!"
48 I oni mówią:
„A kiedy się spełni ta obietnica, jeśli jesteście prawdomówni?"
49 Nie będą
wiele czekać; tylko jeden krzyk ich pochwyci, kiedy jeszcze będą się
sprzeczać.
50 I nie będą
oni w stanie przygotować żadnego polecenia ani też powrócić do swoich
rodzin.
51 I zadmą w trąbę! I oto oni, z grobów, do swojego Pana pospieszą i
52 Powiedzą:
Biada nam! „ Kto nas wyrwał z naszego miejsca spoczynku? Oto co obiecał
Miłosierny. I prawdę mówili posłańcy!"
53 I będzie
tylko jeden krzyk. I oto oni wszyscy zostaną przed Nami postawieni.
..
59 Trzymajcie
się z dala dzisiaj, o wy, grzesznicy!
60 Czyż wam
nie nakazałem, o synowie Adama: "Nie czcijcie szatana! Zaprawdę, on jest
wrogiem jawnym!
61 Czcijcie
Mnie! — to jest droga prosta!"
62 Szatan
sprowadził z drogi mnóstwo spośród was. Czyż nie mieliście rozumu?
63 Oto
Gehenna, która nam została obiecana!
64 Palcie się w niej dzisiaj za to, iż nie wierzyliście!
65 Dzisiaj My
nakładamy pieczęć na ich usta, lecz mówią ich ręce i ich nogi świadczą o tym, co oni zarobili.
66 A jeślibyśmy
chcieli, to starlibyśmy ich oczy; i oni rzuciliby się na poszukiwanie drogi,
lecz jakżeby mogli widzieć?
67 I jeślibyśmy
chcieli, to przemienilibyśmy ich na miejscu, wtedy oni nie mogliby ani odejść,
ani powrócić.
Sura 37 — Szeregi.
19 I będzie
tylko jeden krzyk, i wtedy zobaczą,
20 i powiedzą:
„Biada nam! To jest Dzień Sądu!"
21 To jest
Dzień Rozstrzygnięcia, który uznaliście za kłamstwo!
22 Zbierzcie
tych, którzy byli niesprawiedliwi, i ich żony, i to, co oni czcili
23 poza
Bogiem, i poprowadźcie ich ku drodze do piekła!
24
Zatrzymajcie ich, bo będą zapytani:
25 „Cóż z wami? Nie pomagacie sobie wzajemnie?"
26 Przeciwnie!
Oni dzisiaj są całkowicie poddani.
27 Zbliżają
się do siebie i pytają jeden drugiego.
28 Oni mówią:
"Wy przecież przychodziliście do nas z prawej strony. "
29 Ci powiedzą:
"Nie, przeciwnie, wy nie byliście wierzącymi
30 i my nie
mieliśmy nad wami żadnej władzy; byliście ludem buntowników.
31 Sprawdziło
się na nas słowo naszego Pana, — my, z pewnością, zakosztujemy!
32 My więc
zaprowadziliśmy was na bezdroża, bo sami byliśmy błądzącymi."
33 I oto oni,
tego Dnia, będą współuczestnikami w karze.
34 Oto w ten
sposób postępujemy z grzesznikami!
35 Zaprawdę,
kiedy im mówiono: „Nie ma boga, jak tylko Bóg!" — oni wbijali się w pychę.
36 Mówili:
„Czyż porzucimy naszych bogów dla jakiegoś opętanego poety?"
37 Wcale nie!
On przyszedł z prawdą i potwierdził prawdziwość posłańców.
38 Wy na pewno
zakosztujecie kary bolesnej!
39 Będzie wam
zapłacone tylko za to, co czyniliście.
..
51 Jeden z nich powie: "Miałem towarzysza, który mówił:
52 Czy ty
jesteś spośród tych, którzy przyjmują prawdę?
53 Czy kiedy
pomrzemy i kiedy staniemy się prochem i kośćmi, to czy będziemy sądzeni?
"
54 I powie:
„Czy zechcecie popatrzyć w dół?"
55 Wtedy on
przyjrzy się i zobaczy swego towarzysza w środku piekła.
56 I powie:
"Na Boga! Ty mnie omal nie zgubiłeś.
57 Gdyby nie
dobroć mojego Pana, to na pewno byłbym wśród skazanych.
..
62 Czyż to
jest lepsze jako ugoszczenie, czy tez drzewo Az-Zakkum?
63 Oto My umieściliśmy
je jako próbę dla sprawiedliwych.
64 To jest
bowiem drzewo, które wyrasta z dna piekła.
65 Jego owoce
są jak głowy szatanów.
66 Oni będą z niego jedli i będą napełniali swoje brzuchy.
67 Potem
otrzymają do picia mieszaninę z wrzącej wody.
68 Potem,
zaprawdę, nastąpi ich powrót do piekła.
..
139 I, zaprawdę,
Jonasz był jednym z posłańców!
140 Oto uciekł
on na statek załadowany.
141 I rzucał
losy, i znalazł się miedzy przegrywającymi.
142 I połknęła
go ryba, kiedy zasłużył na naganę.
143 I gdyby
nie był miedzy wysławiającymi,
144 to z pewnością
pozostałby w jej brzuchu aż do Dnia, kiedy ludzie będą wskrzeszeni.
..
167 I zaprawdę niewierni mówili:
168
"Gdybyśmy mieli napomnienie od przodków,
169 to na
pewno bylibyśmy szczerymi sługami Boga!"
170 Lecz oni
nie uwierzyli w Niego. I niebawem się dowiedzą.
171 Nasze słowo
zostało dane wcześniej Naszym sługom posłańcom.
172 Oni z pewnością zostaną wspomożeni.
173 I, zaprawdę,
Nasze zastępy będą zwycięskie!
174 Odwróć
się więc od nich na pewien czas
175 i przyglądaj
się im; oni niebawem zobaczą!
176 Czyżby
chcieli przyspieszyć Naszą karę?
177 Kiedy ona
znajdzie się już na ich podwórzu, to nieszczęsny będzie ranek dla tych, którzy
byli ostrzegani!
178 Odwróć
się więc od nich na pewien czas
179 i przyglądaj
się im; oni niebawem zobaczą!
180 Chwała
niech będzie twojemu Panu, Panu potęgi, który jest ponad to, co oni opisują!
181 I pokój
posłańcom!
182 I chwała
Bogu, Panu światów!
Sura 38 — Sąd.
1 Sąd. Na
Koran, zawierający napomnienie!
2 A jednak ci,
którzy nie wierzą, tkwią w dumie i odszczepieństwie.
3 Ileż pokoleń
wytraciliśmy przed nimi! Oni wołali, lecz nie był to czas wybawienia.
4 Dziwią się,
że przyszedł do nich ostrzegający spośród nich. I mówią niewierni:
"To jest czarownik, wielki kłamca!
5 Czy on
uczyni bogów Bogiem jedynym? Zaprawdę, to jest rzecz zadziwiająca!"
6 I starszyzna
spośród nich oddaliła się, mówiąc: "Idźcie i wytrwajcie przy waszych
bogach! Zaprawdę, to jest rzecz pożądana!
7 Nie słyszeliśmy
wcale o tym w ostatniej religii. To jest tylko wymysł.
8 Czy to jemu,
spośród nas wszystkich, zostało zesłane napomnienie?" Tak! Oni pozostają w zwątpieniu względem Mojego napomnienia. Tak! Oni jeszcze nie zakosztowali
Mojej kary!
..
55 Tak będzie! Lecz, zaprawdę, buntowników czeka nieszczęsna
przystań:
56 Gehenna, w której będą się palić. A jakże to złe miejsce odpoczynku!
57 Tak będzie!
Niech oni zakosztują: i wody wrzącej, i napoju cuchnącego,
58 i innych
tego rodzaju podwojonych mąk.
59 Oto tłum
wrzucony razem z wami. Nie ma dla nich żadnego przywitania; będą się palić w ogniu.
60 Oni mówią:
„Nie! To wy! Dla was nie ma powitania! To wyście nam to pierwej
przygotowali! Jakże to nieszczęsne miejsce stałego przebywania!"
61 Oni mówią:
„Panie nasz! Temu, kto dla nas to pierwej przygotował, powiększ w dwójnasób
karę w ogniu!"
62 Oni mówią:
"Cóż to z nami, że nie widzimy tutaj ludzi, których uważaliśmy za złych?
63 Czyż my
braliśmy sobie ich na pośmiewisko albo odwracały się od nich nasze
spojrzenia?"
64 Zaiste,
sprzeczanie się mieszkańców ognia jest prawdą!
..
71 Oto powiedział mój Pan do aniołów: "Ja stwarzam
człowieka z gliny.
72 Kiedy go
ukształtuję harmonijnie i tchnę w niego Mojego Ducha, to padnijcie, oddając
mu pokłony!"
73 Wtedy pokłonili
się aniołowie wszyscy razem,
74 z wyjątkiem
Iblisa; on wbił się w pychę i znalazł się wśród niewiernych.
75 Powiedział:
„O Iblisie! Co tobie przeszkodziło, że nie pokłoniłeś się temu, co Ja
stworzyłem Moimi rękami? Czy wbiłeś się w pychę, czy też jesteś wśród
wyniosłych?"
76 Powiedział:
„Ja jestem lepszy od niego: Ty stworzyłeś mnie z ognia, a jego stworzyłeś z gliny."
77 Rzekł:
"Wychodź więc stąd, bo jesteś przeklęty!
78 I zaprawdę,
Moje przekleństwo na tobie aż do Dnia Sądu!"
79 Powiedział:
„Panie mój ! Pozwól mi zaczekać do Dnia ich wskrzeszenia."
80 Rzekł:
"Zaprawdę, ty jesteś wśród tych, którym dano zaczekać
81 aż do Dnia
wiadomego czasu."
82 Powiedział:
"Przeto; na Twoją potęgę! ja z pewnością zwiodę ich wszystkich,
83 z wyjątkiem
Twoich sług, szczerze oddanych!"
84 Rzekł
"To jest prawda! I Ja prawdę mówię!
85 Ja na pewno
wypełnię Gehennę tobą i tymi, którzy pójdą za tobą — wszystkimi
wami!"
Sura 39 — Grupy.
16 Będą oni
mieli ponad sobą zasłony z ognia, i pod sobą zasłony. Oto czym przeraża Bóg
Swoje sługi. O Moi słudzy! Bójcie się Mnie!
..
47 I jeśliby
nawet należało do niesprawiedliwych wszystko, co jest na ziemi, i jeszcze raz
tyle, to oni z pewnością chcieliby się wykupić od zła kary w Dniu
Zmartwychwstania. I wtedy pojawi im się, od Boga, to, z czym oni się nigdy nie
liczyli.
48 Ujrzą zło
uczynków, jakie popełnili, i obejmie ich to, z czego się naśmiewali.
49 Kiedy człowieka
dosięgnie jakieś zło, to wzywa Nas. Potem, kiedy obdarzymy go dobrodziejstwem
pochodzącym od Nas, on mówi: „Co mi zostało dane, zawdzięczam
wiedzy." Wcale nie! To jest tylko próba! Lecz, zaprawdę, większość z nich nie wie!
50 Już mówili
to wszystko ci, którzy byli przed nimi. Lecz nie pomogło im nic to, co
zyskali.
51 I dosięgło
ich zło tego, co oni zyskali. A tych, którzy są niesprawiedliwi, też dosięgnie
zło tego, co zyskali, i nie będą w stanie tego udaremnić.
52 Czyż oni
nie wiedzą, że Bóg rozdaje hojnie zaopatrzenie, komu chce, i wymierza.
Zaprawdę, w tym są znaki dla ludzi, którzy wierzą.
..
59 Owszem! Przyszły do ciebie Moje znaki, lecz uznałeś
je za kłamstwo i uniosłeś się pychą; i znalazłeś się wśród
niewiernych.
60 W Dzień
Zmartwychwstania zobaczysz tych, którzy pomawiali Boga o kłamstwo, z twarzami
poczerniałymi. Czyż nie w Gehennie jest miejsce pobytu dla dumnych?
..
71 zostaną zapędzeni do Gehenny ci, którzy nie
uwierzyli. A kiedy tam przybędą, otworzą się jej wrota i powiedzą im jej
strażnicy:, „Czy nie przychodzili do was posłańcy pochodzący spośród
was? I czy nie głosili wam znaków waszego Pana, i czy nie ostrzegali was przed
spotkaniem tego oto Dnia?" Oni powiedzą: „Tak!" Lecz ziści się
słowo kary nad niewiernymi.
72 I będzie
im powiedziane: „Wejdźcie we wrota Gehenny, będziecie tam przebywać na
wieki!" Jakże nieszczęsna to przystań dla dumnych!
Sura 40 — Wierzący.
10 Zaprawdę,
ogłoszą tym, którzy nie uwierzyli: „Nienawiść Boga jest większa od
waszej wzajemnej nienawiści, bo oto zostaliście wezwani do wiary, a pozostaliście
niewiernymi."
11 Oni powiedzą:
„Panie nasz! Ty spowodowałeś naszą śmierć dwa razy i powołałeś nas
do życia dwa razy. Teraz wyznajemy nasze grzechy. Czy jest jakaś droga wyjścia?"
12 Jest tak
dlatego, że kiedy wzywano Boga Jedynego, wyście nie wierzyli; a kiedy Jemu
dodawano współtowarzyszy, to wyście uwierzyli. Lecz rozstrzygnięcie należy
do Boga, Wyniosłego, Wielkiego.
13 On jest
Tym, który pokazał wam Swoje znaki i który zsyła wam z nieba zaopatrzenie;
jednak pamięta tylko ten, kto się nawraca.
14 Wzywajcie
więc Boga, szczerze wyznając Jego religię, mimo sprzeciwu niewiernych.
..
45 I uchronił go Bóg od złych rzeczy, które oni podstępnie
przygotowali, wśród Faraona zaś objęła najgorsza kara:
46 ogień! na
który będą wystawieni rano i wieczór; a w Dniu, kiedy nadejdzie Godzina:
„Wprowadźcie ród Faraona na najstraszniejszą karę!"
47 A kiedy
sprzeczają się w ogniu, mówią słabi do tych, którzy się pysznili:
„Postępowaliśmy za wami. Czy nie możecie wybawić nas od części tego
ognia?"
48 I powiedzą
ci, którzy się pysznili: „Przecież wszyscy jesteśmy w nim. Zaprawdę, Bóg
rozstrzygnął między Swoimi sługami!"
49 I ci, którzy
są w ogniu, będą mówili do strażników Gehenny: „Proście waszego
Pana, aby nam złagodził choćby jeden dzień kary!"
50 Oni powiedzą:
„Czyż nie przychodzili do was posłańcy z jasnymi dowodami?" Powiedzą:
„Tak!" Powiedzą: „Proście więc!" Lecz modlitwa
niewiernych jest tylko błądzeniem.
..
59 Zaprawdę, Godzina nadejdzie, nie ma co do tego żadnej
wątpliwości! Lecz większość ludzi nie wierzy.
60 Powiedział
wasz Pan: „Wzywajcie Mnie, a ja was wysłucham! Zaprawdę, ci, którzy są
zbyt dumni, by Mi oddawać cześć — wejdą do Gehenny, poniżeni!"
..
69 Czy nie
widzisz tych, którzy się spierają o znaki Boga? Jakże oni są odwróceni!
70 Ci, którzy
uznali za kłamstwo Księgę i to, z czym wysłaliśmy Naszych posłańców,
niebawem się dowiedzą,
71 kiedy z obrożami na szyi i w łańcuchach będą wleczeni
72 do wrzącej
wody; potem do ognia zostaną wrzuceni.
73 Wtedy im
powiedzą: "Gdzie są ci, których wy czciliście jako współtowarzyszy;
74 poza
Bogiem?" Oni powiedzą: „Oni odeszli od nas, a raczej wzywaliśmy
przedtem to, co było niczym." W ten sposób Bóg sprowadza z drogi
niewiernych.
75 To spotkało
was za to, że cieszyliście się na ziemi bezprawnie, i za to, że byliście
zuchwali.
76 Wejdźcie
do bram Gehenny, gdzie będziecie przebywać na wieki! Jakże to złe miejsce
przebywania dla ludzi dumnych!
77 Wiec bądź
cierpliwy! Zaiste, obietnica Boga jest prawdą! Albo My pokażemy tobie część
tego, co im obiecaliśmy, albo też wezwiemy ciebie. I do Nas oni zostaną
sprowadzeni.
..
84 A kiedy zobaczyli Naszą srogość, powiedzieli:
„Wierzymy w Boga Jedynego, a nie wierzymy w to, co Jemu dodawaliśmy jako
współtowarzyszy." Lecz nie przyniosła im pożytku ich wiara, po tym jak
zobaczyli Naszą srogość; takie jest od dawna prawo Boga względem Jego sług. I wtedy poniosą stratę niewierni!
Sura 41 — Wyjaśnione.
12 I On
ustanowił siedem niebios, w dwa dni, i objawił każdemu niebu jego zasady. I ozdobiliśmy niebo najbliższe lampami — także dla ochrony. Takie jest
ustanowienie Potężnego, Wszechwiedzącego!
..
24 Jeśli oni nawet okażą cierpliwość, to i tak ogień
będzie ich miejscem schronienia; a jeśli będą prosić o łaskę, to i tak
nie znajdą się wśród tych, którzy doznają łaski.
25 I przydzieliliśmy im współtowarzyszy, którzy im upiększyli to, co jest przed
nimi i co jest za nimi. I ziściło się na nich słowo o narodach, które już
dawno przeminęły — spośród dżinnów i ludzi. Zaprawdę, oni się znajdą wśród
ponoszących stratę!
26 Powiedzieli
ci, którzy nie uwierzyli: „Nie słuchajcie tego Koranu i mówcie o nim
puste słowa! Być może, zwyciężycie!"
27 My na pewno
damy zakosztować tym, którzy nie wierzą, kary strasznej; My zapłacimy im
czymś gorszym niż to, co oni czynili.
28 Taka jest
zapłata dla wrogów Boga — ogień! Dla nich będzie tam siedziba wieczności
jako zapłata za to, iż oni odrzucali Nasze znaki.
..
40 Zaprawdę, ci, którzy nie uznają Naszych znaków, nie
ukryją się przed Nami! Czyż ten, który będzie wrzucony w ogień, jest
lepszy od tego, który przychodzi bezpieczny w Dniu Zmartwychwstania? Róbcie,
co chcecie, On widzi dobrze, co czynicie.
41 Zaprawdę,
ci, którzy nie wierzą w napomnienie, kiedy ono do nich przychodzi… — a przecież to jest Księga wspaniała!
42 Nie
przenika do niej fałsz z żadnej strony. To jest objawienie pochodzące od mądrego,
godnego chwały!
Sura 42 -
Narada.
-----
Sura 43 -
Ozdoby.
74 Zaprawdę,
grzesznicy w karze Gehenny będą przebywać na wieki! Nie doznają w niej ulgi i pozostaną tam w rozpaczy.
76 I nie My
byliśmy dla nich niesprawiedliwi, lecz oni sami czynili niesprawiedliwość.
77 I będą
krzyczeć: „O Maliku! Niech twój Pan skończy z nami!" On powie:
„Wy musicie pozostać!"
78 My przyszliśmy
do was z prawdą, lecz, zaiste, większość z was odczuwa wstręt do prawdy.
79 Czy oni
przygotowali jakąś chytrą sprawę? bo My przygotowujemy!
80 Czy sądzą,
że My nie słyszymy ich tajemnych myśli i rozmów poufnych? Przeciwnie! Nasi
posłańcy są przy nich, zapisują!
Sura 44 — Dym.
38 My nie
stworzyliśmy niebios i ziemi, i tego, co jest między nimi, dla zabawy.
39 Stworzyliśmy
je w całej prawdzie; lecz większość ludzi nie wie.
40 Zaprawdę,
Dzień rozstrzygnięcia — to czas spotkania dla wszystkich!
41 To Dzień,
kiedy przyjaciel nie wybawi przyjaciela od niczego; i oni nie będą mieli żadnej
pomocy.
42 Z wyjątkiem
tych, nad którymi zmiłował się Bóg. On jest Potężny, Litościwy!
43 Zaprawdę,
drzewo Az-Zakkum
44 — to pożywienie
grzesznika!
45 Ono jest
jak miedź roztopiona, gotuje się we wnętrznościach,
46 jak wrząca
woda!
47 "Weźcie
go i wrzućcie w środek czeluści piekielnych!
48 Następnie
lejcie na jego głowę karę gotującej się wody!"
49
"Zakosztuj! Przecież ty jesteś potężny, szlachetny!
50 Oto jest
to, o czym powątpiewaliście!"
Sura 45 -
Przyklękająca.
7 Biada każdemu
kłamcy, grzesznikowi!
8 On słucha
znaków Boga, które mu są recytowane, a potem trwa w uporze, wbijając się w dumę, jak gdyby ich wcale nie słyszał. Obwieść mu więc karę bolesną!
9 A kiedy on
pozna niektóre Nasze znaki, to bierze je sobie za przedmiot szyderstwa. Dla
takich będzie kara poniżająca.
10 Za nimi będzie
Gehenna. I nie pomoże im nic to, co zyskali; ani też opiekunowie, których wzięli
sobie poza Bogiem. Dla nich kara będzie straszna.
11 To jest
droga prosta! A dla tych, którzy odrzucili znaki swego Pana — kara gniewu będzie
bolesna.
..
23 Czy widziałeś
tego, który wziął sobie namiętność za swego boga? Bóg sprowadził go z drogi w pełni wiedzy i położył pieczęć na jego słuchu i jego sercu; i położył
zasłonę na jego spojrzeniu. Któż więc, poza Bogiem, poprowadzi go drogą
prostą? Czyż wy się nie opamiętacie?
24 Oni
powiedzieli: "To przecież tylko nasze życie na tym świecie: umieramy i żyjemy, i unicestwia nas tylko czas. " Nie mają oni o tym żadnej wiedzy i tylko snują przypuszczenia.
..
34 I będzie im powiedziane: "Dzisiaj My was
zapominamy, tak jak wy zapomnieliście spotkania tego waszego Dnia. Waszym
miejscem schronienia będzie ogień i nie będziecie mieli żadnych pomocników!
35 To was
czeka za to, że wzięliście sobie znaki Boga za przedmiot szyderstwa; i oszukało
was życie tego świata." Tego Dnia więc oni nie będą z niego
wyprowadzeni ani też nie będą przyjęci do łaski.
Sura 46 -
Piaszczyste.
5 A kto błądzi
bardziej niż ten, kto wzywa, poza Bogiem, tych, którzy mu nie odpowiedzą do
Dnia Sądu. Oni nie dbają o jego wezwanie.
6 A kiedy
ludzie staną zebrani, oni będą dla nich wrogami i będą się wypierać ich
czci.
7 A kiedy są
im recytowane Nasze znaki, jako jasne dowody, ci, którzy nie uwierzyli, mówią o prawdzie do nich przychodzącej: „To są czary oczywiste!"
8 Albo mówią:
„On to wymyślił!" Powiedz: „Jeśli ja to wymyśliłem, to wy
nie jesteście władni pomóc mi w czymś wobec Boga. On najlepiej wie, co wy o Nim rozpowiadacie. On wystarczy jako świadek miedzy mną a wami. On jest
Przebaczający, Litościwy!"
..
20 Tego Dnia, kiedy będą wystawieni na ogień ci, którzy
nie uwierzyli: „Wy trwoniliście wasze wspaniałe dobra w życiu na tym świecie i cieszyliście się nimi, a dzisiaj będziecie wynagrodzeni karą poniżenia za to, że byliście dumni na ziemi, bez
żadnego prawa, i za to, że byliście występni."
..
24 A kiedy oni
zobaczyli chmurę zbliżającą się do ich dolin, powiedzieli: „To jest
chmura, która nam przyniesie deszcz." Przeciwnie! To jest to, co staraliście
się przyspieszyć: wiatr, w którym jest dotkliwe cierpienie.
25 On zniszczy
wszelką rzecz na rozkaz swego Pana. I rankiem były widoczne tylko ich
mieszkania. W ten sposób My płacimy ludowi grzeszników!
26 My umocniliśmy
ich w takim stanie, w jakim nie umocniliśmy was; i daliśmy im słuch,
spojrzenie i serce. Lecz na nic im się zdał ich słuch, spojrzenie i serce, bo
oni odrzucili Nasze znaki; i objęło ich to, z czego oni się wyśmiewali.
27 Zniszczyliśmy
te miasta, które były wokół was; skierowaliśmy do nich Nasze znaki — być
może, oni zawrócą.
28 A dlaczegóż
to nie pomogli im ci, których oni wzięli sobie za bogów, poza Bogiem, jako
sposób zbliżenia? Przeciwnie, oni odeszli od nich. Takie jest ich oszustwo i to, co oni wymyślili.
29 Oto
skierowaliśmy do ciebie pewną grupę dżinnów, żeby posłuchali Koranu. A kiedy się tam zjawili; powiedzieli: „Słuchajcie w milczeniu!" A kiedy wysłuchali do końca, zwrócili się do swego ludu, aby go ostrzegać.
Sura 47 — Muhammad.
4 Kiedy więc
spotkacie tych, którzy nie wierzą, to uderzcie ich mieczem po szyi; a kiedy
ich całkiem rozbijecie, to mocno zaciśnijcie na nich pęta. A potem albo ich ułaskawicie,
albo zadajcie okupu, aż wojna złoży swoje ciężary. Tak jest! Lecz jeśliby
zechciał Bóg, to Sam zemściłby się na nich, lecz On chciał doświadczyć
jednych przez drugich. A co do tych, którzy zostaną zabici na drodze Boga, to
On nie uczyni ich uczynków daremnymi.
..
11 Jest tak
dlatego, że Bóg jest opiekunem tych, którzy uwierzyli, i że dla niewiernych
nie ma żadnego opiekuna.
12 Zaprawdę,
Bóg wprowadzi tych, którzy uwierzyli i pełnili dobre dzieła, do Ogrodów,
gdzie w dole płyną strumyki. A ci, którzy nie uwierzyli, będą używali i będą
jedli jak zwierzęta, i ogień będzie ich miejscem przebywania.
13 Ileż to
miast, silniejszych potęgą niż twoje miasto, które ciebie wypędziło -
zniszczyliśmy i nie było dla nich żadnego pomocnika!
14 Czyż ten,
kto się trzyma jasnego dowodu, pochodzącego od jego Pana, jest taki jak ten,
któremu się upiększa zło jego działania? Oni poszli za swoimi namiętnościami.
..
24 Czyż oni nie zastanowią się nad Koranem? Czyż na ich
serca nałożono zasuwy?
25 Zaprawdę,
tych, którzy obrócili się na piętach, kiedy stała się dla nich jasna droga
prosta — szatan skusił, a Bóg dał im zwłokę.
26 Jest tak
dlatego, że oni powiedzieli ludziom, którzy czuli wstręt do tego, co zesłał
Bóg: „My wam będziemy posłuszni w części sprawy." Lecz Bóg zna
ich tajemnice.
27 Jakże to będzie,
kiedy aniołowie ich zabiorą, bijąc ich po twarzy i po plecach?
28 Tak jest
dlatego, że oni poszli za tym wszystkim, co wywołuje gniew Boga, a czuli wstręt
do tego, co Jemu się podoba. Przeto On uczynił daremnymi ich postępki.
29 Czy sądzą
ci, w których sercach tkwi choroba, iż Bóg nie ujawni ich zawiści?
30 I jeślibyśmy
zechcieli, to pokazalibyśmy ich tobie i poznałbyś ich z pewnością po ich
znamionach; i poznałbyś ich z pewnością po fałszywości ich mowy. A Bóg
zna ich działania.
31 My na pewno
będziemy was doświadczać, aby poznać tych spośród was, którzy są gorliwi w walce, tych, którzy są wytrwali, i wybadać wiadomości o was.
32 Zaprawdę,
ci, którzy nie uwierzyli i którzy odsunęli się od drogi Boga, i którzy
oddzielili się od Posłańca, wtedy kiedy stała się dla nich jasna droga
prosta — nie zaszkodzą w niczym Bogu, który uczyni daremnymi ich działania.
..
36 Życie tego świata jest tylko grą i zabawą. A jeśli
wierzycie i jeśli jesteście bogobojni, to On da wam wasze nagrody i nie będzie
pytał o wasze majątki.
Sura 48 — Zwycięstwo.
6 I ukarze On
obłudników — mężczyzn i kobiety, i bałwochwalców — mężczyzn i kobiety,
którzy mają złe mniemanie o Bogu. Przeciwko nim będzie zły obrót losu. Bóg
zagniewał się na nich i przeklął ich; i przygotował dla nich Gehennę. A jakże nieszczęsne to miejsce ostatecznej wędrówki!
7 Do Boga należą
wojska niebios i ziemi. Bóg jest potężny, mądry!
..
29 Muhammad jest posłańcem Boga. Ci, którzy są razem z nim, są gwałtowni wobec niewiernych, a miłosierni względem siebie. Widzisz
ich kłaniających się, wybijających pokłony, poszukujących łaski Boga i Jego zadowolenia. Ich znamię jest na ich twarzach, od śladów wybijania pokłonów.
Taka jest ich przypowieść w Torze i taka jest ich przypowieść w Ewangelii:
„Są oni jak ziarno zasiane, które wypuszcza kiełek i wzmacnia go, i staje się twardy, i trzyma się prosto na swoim źdźble, wprawiając w podziw
siewców" — to, żeby przez nich doprowadzić do wściekłości
niewiernych. Bóg obiecał tym spośród nich, którzy uwierzyli i pełnili
dobre dzieła, przebaczenie i nagrodę ogromną.
Sura 49 — Komnaty.
-----
1 2 3 4 5 6 7 8 Dalej..
« Krytyka religii (Publikacja: 16-06-2004 )
Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl.
Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie,
bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w
kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.str. 3446 |