|
Chcesz wiedzieć więcej? Zamów dobrą książkę. Propozycje Racjonalisty: | | |
|
|
|
|
Filozofia » Historia filozofii » Filozofia starożytna
Oskarżenie Sokratesa o bezbożność [3] Autor tekstu: Andrzej Rusław Nowicki
Wybitnym uczniem Sokratesa był także sam K s e n o f o n t. Wartość jego Wspomnień o Sokratesie polega przede wszystkim na tym,
że mamy materiał do porównań z obrazami Sokratesa, jakie przekazał nam Platon;
odsłaniają nam one również i takie rysy Sokratesa, które Platon umyślnie
pozostawił w cieniu, na przykład silne związki łączące Sokratesa z myślą jego
nauczyciela, ateisty Prodikosa. Wreszcie, z punktu widzenia historyka dziejów krytyki
religii trzeba to powiedzieć: również K r y t i a s z był wybitnym myślicielem.
Negatywna ocena jego działalności w „komisji trzydziestu" nie może przesłaniać
nam faktu, że z niezwykle śmiałą ostrością odsłonił społeczną funkcję religii, stając się w ten sposób jednym z najsławniejszych ateistów starożytności. Również A l k i b i a d e s, w którym — jak
pisze Witwicki — było „coś z Kmicica" [ 27 ],
potrafił dać własne „wstążki do wieńca" [ 28 ]
plecionego Sokratesowi przez jego uczniów. To właśnie on w platońskiej Uczcie
"z szeregu wspomnień osobistych buduje mu spiżowy pomnik" [ 29 ]. W dwadzieścia lat po śmierci Alkibiadesa ocena jego osoby nie była już tak
jednoznacznie negatywna jak w czasie procesu Sokratesa czy wtedy, gdy Ksenofont
pisał swoje Wspomnienia. [ 30 ] Zdrada ojczyzny jest zawsze czymś haniebnym, ale w walce politycznej przeciwnicy
często oskarżają się wzajemnie o najcięższe zbrodnie i dopiero po upływie
dłuższego czasu można spokojnie ocenić zasadność tych oskarżeń, a także
orientacje polityczne, które stanowiły ich kontekst.
Skazanie wielkiego filozofa na śmierć okryło Ateny hańbą,
której nie może zmazać to, że "wnet po jego śmierci Ateńczycy opamiętali się,
[...] oskarżycieli Sokratesa skazali na wygnanie, a Meletosa nawet na śmierć
[ 31 ].
Sokratesa zaś uczcili posągiem z brązu, wykonanym przez Lizypa, który został
ustawiony w Pompejonie" [ 32 ]. [as]
1 2 3
Przypisy: [ 27 ] W. Witwicki: Objaśnienia, w: Platon:
Uczta, cyt.
wyd., s. 157. [ 30 ] Wspomnienia o Sokratesie napisał Ksenofont
prawdopodobnie około 393 roku, natomiast Platon napisał Ucztę prawdopodobnie
pomiędzy 384 a 372 r. [ 31 ] Diogenes Laertios: Żywoty i poglądy słynnych
filozofów, cyt. wyd., s. 101. Informacji tej nie potwierdzają inne źródła. « Filozofia starożytna (Publikacja: 03-10-2004 Ostatnia zmiana: 07-02-2005)
Andrzej Rusław NowickiUr. 1919. Filozof kultury, historyk filozofii i ateizmu, italianista, religioznawca, twórca ergantropijno-inkontrologicznego systemu „filozofii spotkań w rzeczach". Profesor emerytowany, związany dawniej z UW, UWr i UMCS. Współzałożyciel i prezes Stowarzyszenia Ateistów i Wolnomyślicieli oraz Polskiego Towarzystwa Religioznawczego. Założyciel i redaktor naczelny pisma "Euhemer". Następnie związany z wolnomularstwem (w latach 1997-2001 był Wielkim Mistrzem Wielkiego Wschodu Polski, obecnie Honorowy Wielki Mistrz). Jego prace obejmują ponad 1200 pozycji, w tym w języku polskim przeszło 1000, włoskim 142, reszta w 10 innych językach. Napisał ok. 50 książek. Specjalizacje: filozofia Bruna, Vaniniego i Trentowskiego; Witwicki oraz Łyszczyński. Zainteresowania: sny, Chiny, muzyka, portrety. Strona www autora
Liczba tekstów na portalu: 52 Pokaż inne teksty autora Najnowszy tekst autora: W chiński akwen... Wolność w Hongloumeng | Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl.
Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie,
bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w
kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.str. 3659 |
|