I Ogólnopolski Zjazd Racjonalistów i Wolnomyślicieli - fotorelacja

Wiceprezes PSR, Łukasz Paszke, przedstawił swe doświadczenia z kontaktów i współpracy z zachodnimi humanistami, zachęcając do ich przeszczepienia na grunt polski. Wywołało to żywą dyskusję nad modelem całego stowarzyszenia: czy skupiać się ono winno na tworzeniu społeczności wolnomyślnej, czy na podejmowaniu zadań ogólnospołecznych. Trudno powiedzieć, która opcja zwycięży. Osobiście mam nadzieję, że synteza obu modeli.

Ostatnim elementem zjazdu była część poświęcona praktycznemu funkcjonowaniu niewierzących w społeczeństwie i społecznościach lokalnych. Dr Łukasz Nysler (UWr, TH), ateista i nauczyciel etyki uczący w szkole w której jego żona, katoliczka i katechetka, uczy religii, przekonywał o walorach postawy pośredniej między konformizmem i nonkonformizmem. Ostatnim prelegentem zjazdu był dr Paweł Borecki z Katedry Prawa Wyznaniowego UW, który przedstawił sytuację prawną osób bezwyznaniowych.

Organizatorzy przygotowali „gadżety zjazdowe": kubki i ołówki. Funkcjonował kiermasz wolnomyślicielski, na którym oferowano wydawnictwa wolnomyślicielskie. Dla Racjonalisty ważnym wydarzeniem była inauguracja zwykłej działalności wydawniczej i promocja pierwszej naszej książki. Rok temu w Bełchatowie na zjeździe PSR Dariusz Kaliszuk rzucił pomysł stworzenia przy Racjonaliście wydawnictwa wolnomyślicielskiego. Wzięliśmy się za to w czwórkę: ja, Darek, Andrzej i Małgorzata Koraszewscy. Chcieliśmy zacząć od Dawkinsa (Kapelan diabła), ale niestety nie udało się załatwić pomyślnie sprawy z jego agentem. Udało się natomiast z Johnem Diamondem i oto po roku jest nasza pierwsza książka, którą stworzyliśmy i wydaliśmy własnymi siłami (okładkę zaprojektował Lesław Cymer z wrocławskiego PSR). Czy nam się uda rozwinąć naszą działalność także i na tym polu — nie wiadomo, zależeć to będzie od was i od tego, czy zainteresujecie się szczególnie wydawanymi przez nas pozycjami. Zaczęliśmy od „Cudownych mikstur", czyli książki wymierzonej w „medycynę alternatywną".

"Najlepszą stroną tego zjazdu byli LUDZIE. Wspaniała atmosfera, kultura i wysoki poziom intelektualny dyskusji — to wszystko dzięki nim."

"Zjazd przeszedł moje najśmielsze oczekiwania. Zastanawiam się tylko, jak zagospodarować tę energię, którą wszyscy teraz w sobie mamy. Perspektywa zobaczenia Was dopiero za rok jest przerażająca."

To motywuje do dalszej pracy. Jednak trzeba powiedzieć także o tym co nie wyszło. Przede wszystkim nie było z nami Barbary Stanosz (zapowiedziała referat „Filozoficzne podstawy ateizmu") oraz Jana Woleńskiego (zapowiedział referat „Czy wiara implikuje wiarę religijną?"). Oboje z przyczyn zdrowotnych lub rodzinnych musieli się ostatecznie wycofać.

Z potencjalnych partnerów społecznych zabrakło przedstawicieli organizacji feministycznych oraz LGTB. Miejmy nadzieję, że zmieni się to wraz z kolejnym tego typu zjazdem.

Niedobrze się również stało, że nie udało nam się zaprosić szerszej reprezentacji partii politycznych, aby polscy wolnomyśliciele mieli szersze spektrum zobowiązań politycznych (bo tak traktujemy te wystąpienia) względem naszego środowiska. Niestety zjazd pokrył się z wieloma ważnymi wydarzeniami politycznymi w kraju, jak sławetne „taśmy Begerowej" i związane tym zaabsorbowanie partii politycznych, przygotowania do wyborów samorządowych a także przypadające w głównym dniu zjazdu wiece antyrządowe.

Wydaje się, że pomimo długiego czasu trwania zjazdu, program został wypełniony zbyt intensywnie i absorbująco intelektualnie, kosztem części integracyjno-towarzyskiej. Spodziewałem się, a nawet trochę się tego obawiałem, że uczestnicy będą siedzieć całe noce (kosztem oczywiście prelekcji z następnego dnia), ale okazało się, że siły fizyczne racjonalistów nie są nadludzkie. Było więc bardzo ciekawie, ale za mało integracyjnie.

Warunki lokalowe pozostawiały dużo do życzenia, było sporo zamieszania i mało miejsc, tak że nie wszyscy mogli dostać to co chcieli, niektórzy w ogóle nie mogli zostać na noc. Mieliśmy prowadzić księgę gości. Po to, aby móc z łatwością dotrzeć do wszystkich uczestników zjazdu. Na skutek 2 godzinnego poślizgu z rozpoczęciem nie udało się już do końca zjazdu zorganizować tej księgi i w zasadzie nie zanotowaliśmy wszystkich uczestników zjazdu. Mam nadzieję, że wszyscy jakoś się z nami skontaktują.

W sobotę na ognisku miało być wyłonienie Racjonalisty Roku. Nie zdołałem już tego przygotować. Muszę jednak wyznać, że miałem tylko jedną, choć podwójną kandydaturę — małżeństwo Koraszewskich, zwłaszcza, że kilka dni wcześniej mijało akurat dwa lata naszej współpracy. W rozwoju Racjonalisty jest kilka bardzo ważnych osób. Związanie się Małgorzaty i Andrzeja z Racjonalistą jest dla mnie szczególnie ważną datą historyczną Racjonalisty. Andrzej szybko stał się czołowym publicystą i felietonistą portalu, wnosząc niewątpliwie nową jakość do Racjonalisty. Małgorzata łowi dla nas co i rusz nowy kąsek publicystyczny z prasy anglojęzycznej lub szwedzkiej. Dzięki niej wielu autorów miało „swój pierwszy raz" wśród polskiego czytelnika. Pomijając ich olbrzymi wkład w Racjonalistę, kontakt z nimi jest dla mnie osobiście świetną szkołą zdrowego rozsądku. Nie wyszło na ognisku, chciałem jednak na zakończenie zjazdu wyrazić to wszystko. Niestety, trzeciego dnia zjazdu musieli wyjechać przed zakończeniem imprezy, pozbawiając mnie tym samym przyjemności złożenia tych podziękowań. Zapewne gdybym nalegał, by zostali do końca, ze względu na publiczne podziękowania, tym bardziej by wyjechali...

Moją osobistą porażką tego zjazdu jest natomiast niemal całkowite zaabsorbowanie w sprawy organizacyjno-moderacyjne a tym samym niemal kompletny brak możliwości zaangażowania się towarzyskiego. Z ludźmi z którymi chciałbym rozmawiać godzinami wymieniłem czasami tylko kilka zdań. Mam nadzieję, że nadrobimy to w trakcie budowy PSR.

Zjazd zintegrował i wzmocnił środowisko wolnomyślicielskie w Polsce. Wiele ludzi wyjechało z energią do aktywnego zaangażowania się w budowę przestrzeni społecznej niewierzących. Pozawiązywały się zalążki kolejnych grup lokalnych PSR. Senator Litwiniec zaoferował PSR we Wrocławiu lokal do spotkań. Część uczestników chce formalnie związać się z organizacjami wolnomyślicielskimi.

Dziękuję osobom, które przyczyniły się do organizacji zjazdu, w szczególności, poza oczywiście Dariuszem Kaliszukiem, z którym przez ostatnie tygodnie pracowaliśmy nad przygotowaniami, podziękowania należą się także Joannie Rutkowskiej, Małgorzacie Koraszewskiej, Andrzejowi Dominiczakowi, Lesławowi Cymerowi oraz Teresie Jakubowskiej. Za zdjęcia z imprezy dziękuję: Aleksandrowi Ciokowi, Elżbiecie Madej, Kajce Rogowskiej, Joannie Rutkowskiej oraz Mateuszowi Banasikowi.

W tak szerokim gronie: do zobaczenia za rok! Oczywiście pod jednym tylko warunkiem: że przez ten rok zrobicie coś dla Waszego stowarzyszenia racjonalistów i Waszego portalu.

"Wspomniałam już, że media informują nas wybiórczo. Informacja przemilczana, którą pragnę się podzielić z Czytelnikami, dotyczy pierwszego Ogólnopolskiego Zjazdu Racjonalistów i Wolnomyślicieli. Znamienne bywa milczenie mediów. Zjazd odbył się w Radzikowie pod Warszawą w ostatnią sobotę. Organizator Mariusz Agnosiewicz, twórca cenionego portalu internetowego racjonalista.pl mówił o polskiej drodze do państwa świeckiego. Dr Paweł Borecki przedstawił status prawny osoby bezwyznaniowej. Ograniczona objętość tej rubryki sprawia, że odnoszę się jedynie do niektórych wystąpień. Prof. Jerzy Drewnowski podniósł istotny w dzisiejszej Polsce problem: wiara a nauka. Niesamodzielność wiary; jak to określił, sprawia, że następują odwołania do wiedzy. Z kolei powszechne nauczanie wiary przyniosło nowe zniewolenie. Wydarzeniem była możliwość wysłuchania profesora Andrzeja Nowickiego na temat racjonalizmu oraz agnostycyzmu. Niepokoi profesora prawne dekretowanie Boga biorąc pod uwagę, że przedmiotu wiary poszczególnych religii nie można poznać. Należy ubolewać, że media nie chcą przybliżać tak doniosłych dla każdego z nas problemów."
Maria Szyszkowska, „Trybuna", 14-15.10.2006

Dla zainteresowanych dokładniejszą fotorelacją ze zjazdu racjonalistów udostępniamy 230 zdjęć w wysokiej jakości (całość zajmuje 184 MB) — dostępne tutaj.

Materiał prezentacyjny zawierający fragmenty wystąpień Kaza Dziamki (AHA), Jolanty Marcinkowskiej (TKŚ), Andrzeja Dominiczaka (TH), Bogdana Misia (PSR), Lecha M. Nijakowskiego (TKŚ), Andrzeja Nowickiego, Marii Szyszkowskiej, Jerzego Drewnowskiego, Stanisława Obirka oraz Tadeusza Cegielskiego (WLNP), plus ognisko i grill. Nagranie zajmuje 10 min i jest do obejrzenia online przez TEN LINK, albo do ściągnięcia na dysk lokalny w formacie real media (.rm, Real Rlayer, 240x180, 16,9 MB), w formacie mpg (240x180, 96,2 MB) albo w wysokiej jakości wmv (640x480, 152 MB, aby zapisać na dysk — kliknij prawym naciskiem myszy i wybierz opcję „Zapisz element docelowy jako…").

Cały materiał wideo z Radzikowa zajmuje ok. 3 godzin oraz 2,56 GB i zawiera także materiały, które nie będą publikowane w postaci tekstowej (nie wiązały się z przygotowywaniem spisanych referatów). Całe nagranie będzie udostępnione dla członków PSR na zebraniach ośrodków lokalnych a dla innych zainteresowanych — będzie ono dołączone do DVD Racjonalista.