5. Résumé

Zasadniczym założeniem niniejszego artykułu było przedstawienie badań kartezjańskich Chmaja i wskazanie na ich znaczenie na gruncie polskim. Stąd też dość obszerne relacje z wniosków badawczych jakie wysnuwał w swych pracach. Z drugiej strony, może się nasunąć czytelnikowi wniosek, że badania te mogły zostać skonfrontowane z innymi. Jednakże przyjęte podczas pisania artykułu założenia każą pominąć takie jej rozwinięcie, a to z kilku przyczyn: po pierwsze w polskiej literaturze kartezjańskiej zasadniczo brak prac komentujących, bądź polemizujących bezpośrednio z Chmajem, jak wskazywałem w części wstępnej, monografia o rozwoju Kartezjusza była dziełem dominującym, zaś bliższe referowanie wniosków badawczych wysnuwanych w np. Kartezjusz i jego filozofia w świetle ostatnich badań, wydaje się o tyle zbyteczne, że komentowane są tam tylko i wyłącznie prace zagraniczne i zasadniczo nie są dostępne czytelnikowi polskiemu.

Jak zaznaczałem wielokrotnie w kolejnych punktach, studiów kartezjańskich Chmaja nie sposób przecenić. Już sam fakt, że był Chmaj tłumaczem dzieł Descartes'a jest warty odnotowania. A to przecież ledwie wstęp do ogromu badań kartezjańskich, wspartych pogłębionymi studiami i wyjazdem do Paryża.

Należy też podkreślić, że chociaż część studiów kartezjańskich Chmaja pozostaje w misternym splocie z jego studiami ariańskimi, to jednak zasadniczy zręb tworzą wyraźnie odrębne dzieła. Mam tu szczególnie na myśli, najszerzej przeze mnie referowaną, pracę Rozwój filozoficzny Kartezjusza, którą można bez wahania nazwać podstawowym dziełem kartezjańskim Chmaja, ale także inne, pomniejsze prace.

The following article shows main threads of Ludwik Chmaj's studies concerning Réne Descartes. The important part is devoted to the question of development of Descartes' philosophical thoughts. The other aim of analyses presented in this article is to show how important for Polish cartesian studies Chmaj's resources were.

Bibliografia:

I. Prace Ludwika Chmaja:

1. Chmaj Ludwik, Zagadnienie „trzech faz" w rozwoju filozoficznym Kartezjusza, „Przegląd Filozoficzny", 1927, R. XXX, z. 2/3.
2. Chmaj Ludwik, Kartezjusz i jego filozofia w świetle ostatnich badań, „Kwartalnik Filozoficzny" 1928, VI, z. 1-4.
3. Chmaj Ludwik , Zagadnienie filozoficznego rozwoju Kartezjusza, „Przegląd Filozoficzny",1928, XXXI z. 1.
4. Chmaj Ludwik, Rozwój filozoficzny Kartezjusza, Kraków1930.
5. Chmaj Ludwik, Kartezjanizm w Polsce XVII i XVIII wieku, „Myśl Filozoficzna", 1956, nr 5 (25).
6. Chmaj Ludwik, Wstęp tłumacza (do:) R. Descartes, Reguły kierowania umysłem.
7. Poszukiwanie prawdy poprzez światło naturalne, przeł. L. Chmaj, Kęty 2002.

II. Opracowania:

1. Lepszy Kazimierz, Ludwik Chmaj 1988-1959, „Kwartalnik historyczny", 1960, R. LXVII, nr 2.
2. Szczucki Lech, W czterdziestopięciolecie pracy naukowej Ludwika Chmaja, Myśl Filozoficzna" 1957 nr 3 (29).
3. Szczucki Lech, Ludwik Chmaj 1888-1959, „Studia Filozoficzne" nr 5, 1959.
4. Tatarkiewicz Władysław, Wielcy i bliscy, (w:) tegoż, Parerga, Warszawa 1978.

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Metafizyka moralności Kanta Rene Descartes (Kartezjusz)

Dodaj komentarz do strony..

Wyślij mailem..

Wersja do druku    PDF    MS Word