Jednak, jak wynika z tego, co wyżej powiedziałam, przywracanie zachwianej równowagi odbywać się może w inny sposób. Jeśli bowiem „rozciągliwość" terminu kobiece wraz z cechami, które go dookreślają pozwala objąć nim także działania męskie, to warto przyjrzeć się nieco bliżej jak należy to rozumieć według sympatyków i zwolenników ruchu New Age.

Mamy oto do czynienia z absorpcją tradycji, które mają charakter kobiecy w szerzej rozumianym sensie tego słowa (por. wyżej), definiowanej przez zespół cech: pasywność, kontemplatywność, intuicjonizm itd. Stąd zainteresowanie np. buddyzmem czy hinduizmem, choć głównymi ich propagatorami pozostają wciąż mistrzowie duchowi, mężczyźni.

Innym sposobem jest reinterpretacja tradycji „patriarchalnych" poprzez wydobywanie zeń tłamszonych, choć obecnych tu elementów, albo też poprzez zmianę leksyki. Mam tu na myśli zabiegi czynione wobec tradycji judeochrześcijańskiej (postrzeganej jako „męska"). Pojawia się oto propozycja odnoszenia się do Istoty boskiej poprzez formułę Bóg/Bogini, On/Ona. To oczywiście nie tylko sprawa gramatyki, ale przede wszystkich przeświadczenia, że potrzebne jest inne, mniej „patriarchalne" rozłożenie akcentów. Na przykład w książce teologa i założyciela Instytutu Kultury i Duchowości Stworzenia w Kaliforni M. Foxa pt. Pierwotne błogosławieństwo tradycja ta została całkowicie przeinterpretowana w sposób, jak sądzę, bliski myśli New Age. ^{[ 14 ]} Autor kontrastuje tu biblijną duchowość w kategoriach upadku/odkupienia i pierwotnego błogosławieństwa, pierwszą rozumiejąc jako „męską", drugą — „kobiecą".

Ale, co może dziwić, pojawiają się specyficzne new age’owe formy w ramach tradycyjnych instytucji chrześcijańskich — mam tu na myśli zdarzenia takie jak prowadzenie przez klasztor franciszkanek prelekcji dotyczących wicca, czy orientalnych technik medytacyjnych, wykłady prowadzone przez astrologa w pewnej parafii w Chicago, albo prowadzenie modlitwy rozpoczynającej się od słów: W imię Ojca i Syna, i Matki… ^{[ 15 ]} To oczywiście efemeryczne działania, które rzecz jasne spotkały się z krytyką ze strony Kościoła Katolickiego. Ale świadczy to o pewnym duchowym fermencie zagarniającym takie rejony, które wydawałoby się powinny być nań odporne.

Oczekiwania wobec kobiet, wnioski

Era Wodnika jest w pewnych kręgach oczekiwana, przy czym nie ma zgody co do tego kiedy ma nadejść, niektórzy zresztą sądzą, że już nadeszła. Najczęstsza postawa to jednak taka, która widzi współczesne czasy jako epokę przejścia (od ery Ryb do ery Wodnika). Czas przejścia, wielkiej liminalności charakteryzuje się m.in. otwarciem na sacrum oraz przemieszaniem elementów starego i nowego. W tym nowym wielką rolę mają do odegrania kobiety i w ogóle element żeński. W epoce przejścia zatem oczekuje się od kobiet realizacji tych wartości, które po pierwsze bliższe są kobietom niejako z definicji, po drugie — mają stać się ogólnoludzkie. Czy można sobie wyobrazić większe oczekiwanie? Wszak chodzi ni mniej ni więcej tylko o przemianę świata...

Tak formułowane są oczekiwania wobec kobiet ze strony luminarzy New Age. Same zaś zainteresowane sądzą, że w nadchodzącej epoce ich własna indywidualność znajdzie więcej szans na realizację w proponowanych formach, które sprzyjać mają swoistej resakralizacji świata bez deprecjacji pierwiastka kobiecego.

Powiedziałam wyżej o feminizacji opisu świata w kręgach Nowej Ery. I tak jest. Należy jednak zwrócić uwagę na pewne problemy. Po pierwsze — feminizm New Age łączy z kobiecością szereg pojęć: intuicjonizm, empatię, pasywność, skłonność do współpracy, wyobraźnię, bliskość natury, które oczywiście mają swoje opozycje (rozum, aktywność, współzawodnictwo itd.) łączone z kolei z męskością. Otóż feministki spoza New Age zakwestionowały przecież dawno prawomocność takich opisów, jako kulturowo uwarunkowanych, krzywdzących dla kobiet. Pamiętać należy, że owe cechy ujmowane są wartościująco. Jak się wydaje, feministki spod znaku Nowej Ery zachowały te znaczenia łączone z kobiecością celowo, tyle że odrzuciły odium pejoratywnego nacechowania. A nawet więcej — ponieważ przydano im znaczeń dodatnich.

Po drugie — posługując się tymi pojęciami: „męskość", „kobiecość" i korelując je z wybranymi aspektami rzeczywistości ludzie spod znaku Nowej Ery (z jej wysokich rejestrów) mają wszak świadomość ich symboliczności. Pisze o tym m.in. przywołany przeze mnie F. Capra (chodzi o umowność terminu Bóg-Bogini, tym bardziej, że w istocie New Age nie wyznaje osobowego bóstwa). To tylko symbole służące do opisu świata… Zmiana symboliki jednak ma moc zmiany świata ludzkiego poprzez zmianę ludzkiej świadomości. New Age właśnie tej zmiany pragnie i dlatego sięgnął m.in. po symbolikę związaną z kobiecością, obejmując nią opis świata w ogóle. A że symbole zobowiązują, kobiety zobowiązane są szczególnie, by przyśpieszyć świt Nowej Ery.

Z tego punktu widzenia walka o odzyskanie wartości kobiecych w wymiarze symboliki przekłada się na wymiar praktyki społecznej, a nade wszystko — bo to jest istotą New Age — na wymiar duchowości: stąd dążenia kobiet do realizacji religijno-duchowych na gruncie tradycji niepatriarchalnych. Ale walka nie jest celem, jest symptomem okresu przejścia, w epoce opisywanej jako Era Wodnika stanem idealnym jest partnerstwo i harmonia. Odpowiedzialność za ich wprowadzenie spada na kobiety, co ilustruje poniższy cytat:

„Sądzę, że kobiety muszą dziś zrozumieć, że żeńskość nie jest brzydkim słowem (...) Kobiety są nadzieją świata, ponieważ jeśli przejmą władzę w prawdziwy i uczciwy — żeński — sposób, będą mogły nauczyć mężczyzn jak żyć i jak doprowadzić do równowagi na Ziemi". ^{[ 16 ]}

Nie tylko dla samych kobiet, ale dla świata „ruch feministyczny wraz z odrodzeniem wyobrażenia Bogini tworzy nowy obraz kobiety, która myśli w nowy sposób i wyznaje nowy sposób wartości. Toteż duchowość feministyczna wywrze głęboki wpływ nie tylko na religię i filozofię, ale także na nasze życie społeczne i polityczne" - twierdzi Charlen Spretnak w książce o duchowości kobiet. ^{[ 17 ]}

Zobacz także te strony: Płeć, socjobiologia i gender studies Precz z mężczyznami! Mężczyzna niepotrzebny Język racjonalny i emocjonalny w religii i polityce Płeć mózgu Gaja wiecznie żywa

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Filozofia New Age? - Zarys New Age w Polsce

Dodaj komentarz do strony..   Zobacz komentarze (1)..

Wyślij mailem..

Wersja do druku    PDF    MS Word