Reformistyczna odmiana konserwatyzmu stawia sobie za cel utrzymanie choć minimalnego wpływu na państwo przez siły zachowawcze. Osłabia on aktywność lewicowych radykałów, poprzez otwarcie się na problem sprawiedliwości społecznej. Ta skłonność do kompromisów wynika z realnego ryzyka zaprzepaszczenia dorobku przeszłych pokoleń w sytuacji zaniku znaczenia konserwatyzmu na scenie politycznej. W dalszej perspektywie ugodowe stanowisko pozwala myśleć o utrzymaniu porządku społecznego jako całości.

Radykalny konserwatyzm, wynikający z przekonania o pewności wyznawanych idei i ideałów w świecie, który po rewolucji jest od nich bardzo daleki. Uwagę radykalnych konserwatystów zajmuje krytyka zjawisk, które doprowadziły do takiego stanu rzeczy. W związku z tym na dalszy plan zostaje zepchnięta realna rzeczywistość - obiektem zainteresowania radykałów jest idealny, utopijny świat wartości o charakterze autonomicznym, który uważany jest za jedyny godny uwagi. Źródeł radykalnego konserwatyzmu należy szukać w nostalgii za dawnym porządkiem i rozczarowaniu nową wizją społeczeństwa i państwa.

5. Podsumowanie

Konserwatyzm jako koncepcja polityczna jest jednym z najbardziej rozbudowanych nurtów. Przedstawiona powyżej krótka charakterystyka jego założeń ukazuje wewnętrzne zróżnicowanie myśli konserwatywnej, rozwijające się już od początków osiemnastego wieku. Jednak główne założenia, swego rodzaju paradygmat, pozostał niezmienny.

Współcześnie konserwatyzm wzbudza wiele kontrowersji, chroniąc pozycję, przeżywającej ostatnio kryzys, religii chrześcijańskiej w funkcjonowaniu państwa. Można jednak polemizować, czy w rozpędzającym się pod wpływem globalizacji świecie, idee konserwatywne są w stanie uzyskać szerokie grono zwolenników wśród najbardziej świadomych warstw społeczeństwa.

Oczywiście, zastosowane w pracy uproszczenie sprowadzające konserwatyzm do postaci klasycznej Edmunda Burke’a ma na celu uwypuklenie jego założeń i nie oddaje rzeczywistej pozycji terytorialnej tej myśli. Poza Wielką Brytanią w zasadzie każdy kraj europejski posiada lub posiadał partie polityczne o charakterze konserwatywnym. Jednak omawianie choćby głównych jego przedstawicieli nie mieści się w ramach tej pracy.

Nie sposób sobie dzisiaj wyobrazić sceny politycznej bez konserwatystów — ich istnienie jest naturalną reakcją na zachodzące zmiany i jedynie terror mógłby usunąć zwolenników zachowawczej polityki z pola widzenia. Dlatego zrozumienie głównych założeń konserwatyzmu jest dzisiaj tak ważne, bez względu na sposób odbioru tej myśli.

Można zatem powiedzieć, że Europa istnieje w dużej mierze dzięki myśli zapoczątkowanej przez Edmunda Burke’a i jej licznym ewolucjom. Konserwatyści występują zarówno na przestrzeni lokalnej, samorządowej, jak i w Parlamencie Europejskim. Nurt konserwatywny wywiera zatem znaczący wpływ na kierunek polityki każdego kraju europejskiego. Wyżej wymienione główne cechy i geneza tego nurtu winny zatem stanowić zachętę do głębszego zapoznania się z koncepcjami konserwatyzmu.

6. Bibliografia

Podmiotowa

1. Scruton R., Co znaczy konserwatyzm, Poznań 2002.

2. Szlachta B., Konserwatyzm: z dziejów tradycji myślenia o polityce, Kraków 1998.

3. Skarżyński R., Konserwatyzm: zarys dziejów filozofii politycznej, Warszawa 1998.

4. Miner B., Zwięzła encyklopedia konserwatyzmu, Poznań 1996.

5. Burke E., Rozważania o rewolucji we Francji, Kraków 1994.

1. Historia filozofii od starożytności do czasów współczesnych, pod red C. Delliusa, Koln 2001

2. Słownik myśli filozoficznej, pod red. M. Kuziaka, Bielsko-Biała 2005.

3. Słownik myśli polityczno-społecznej, pod red. J. Dereka, Bielsko-Biała 2004.

4. www.wikipedia.pl, z dn. 26.3.2006r.

Zobacz także te strony: Dlaczego oświeceniowy projekt wolności poniósł klęskę? Konserwatywne wątki w poglądach Machiavellego Początki amerykańskiej myśli neokonserwatywnej

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Konserwatyzm po angielsku Oblicza liberalizmu

Dodaj komentarz do strony..   Zobacz komentarze (2)..

Wyślij mailem..

Wersja do druku    PDF    MS Word