To właśnie stereotyp spiskowy stał się elementem szowinistycznych ideologii. Zanim to się jednak stało, antysemityzm głęboko zdążył zapuścić korzenie w europejskiej świadomości potocznej. Tę transformację antysemityzmu akcentuje Helena Datner poprzez rozróżnienie pomiędzy antysemityzmem tradycyjnym a nowoczesnym. Antysemityzm tradycyjny jest elementem światopoglądu religijnego niektórych chrześcijan, którzy uważają, że naród żydowski jako taki ponosi winę za śmierć Jezusa. Antysemityzm nowoczesny, jako element ideologii, jest bardziej rozbudowany i solidniej uzasadniany, niż antysemityzm tradycyjny. Jednak również w nowoczesnej wersji antysemityzmu zawierają się sprzeczności: Żydzi są charakteryzowani jako skuteczni, ale i bezwzględni przedsiębiorcy (tak skuteczni, że potajemnie rządzą światowym kapitałem), jako „wywrotowcy", liberatarianie, komuniści, czy anarchiści, jako niezwykle solidarni i egoistyczni grupowo. Ponadto Żydzi skrycie dążą do władzy. ^{[ 11 ]}

Stereotyp spiskowy i antysemityzm nowoczesny w „Kogo muszą przeprosić Żydzi"

Z opisów Jerzego Roberta Nowaka wyłania się obraz Żydów, którzy celują w „produkowaniu zła" i próbach zdominowania narodów, wśród których mieszkają. Żydzi, którzy powinni być wdzięczni Polakom za to, „że przez całe stulecia Polska była jedynym schronieniem dla Żydów z całej Europy", zdradzają ich w chwili, gdy Polska jest najbardziej osłabiona: w okresie zaborów, ^{[ 12 ]} II wojny światowej, stalinizacji Polski. ^{[ 13 ]} Wydaje się, że w XIX i XX wieku Żydzi stale spiskowali przeciw Polsce. Nieraz czynili to otwarcie, ^{[ 14 ]} częściej jednak skrycie. Jedną ze skrytych metod było „szpiclowanie", szczególnie popularne w XIX wieku: „Historia odnotowała całe "legiony" antypolskich Żydów, szpicli i donosicieli." ^{[ 15 ]} W XX wieku Żydzi zazwyczaj występowali przeciwko Polsce w przebraniu komunistów. To pozwalało im na systematyczne niszczenie polskiej gospodarki (w końcu Hilary Minc był Żydem) ^{[ 16 ]}, jak i na terroryzowanie i mordowanie Polaków. Żydzi odgrywali niezwykle istotną rolę w Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego, Urzędach Bezpieczeństwa, Ministerstwie Sprawiedliwości i wymiarze sprawiedliwości. W rozdziale „Za rolę Żydów w stalinizacji Polski" autor wymienia ponad 50 nazwisk osób żydowskiego pochodzenia, które sprawowały kluczowe funkcje w wymienionych instytucjach, zaznaczając przy tym, że nazwiska „(...) można by jeszcze bardzo długo mnożyć." ^{[ 17 ]} Również po upadku komunizmu Żydzi nie przestali spiskować przeciw Polakom. Szczególnie niechlubnie w historii Polski po 1989 roku zapisali się Bronisław Geremek i Adam Michnik (rozdział „Za zaprzepaszczenie tak wielu polskich szans po 1989 roku"). ^{[ 18 ]} Również inne narody doznały wielu tragedii na skutek działalności Żydów przebranych za komunistów. J.R. Nowak wymienia tutaj Rosjan, Węgrów, Czechów i Stany Zjednoczone („Za rolę Żydów w Komunistycznej Partii USA", "Za rolę Żydów w szpiegowanie na rzecz Sowietów" ^{[ 19 ]}). Nie mam jednak wątpliwości, co do tego, że autor byłby w stanie znacznie wydłużyć to wyliczenie.

Niegodziwości Żydów nie można wytłumaczyć dążeniem do uzyskania własnego niepodległego państwa, gdyż nawet współcześnie, gdy takie państwo już posiadają, nie przestają spiskować przeciw innym narodom, starając się je wykorzystać dla realizacji własnych celów, wśród których najważniejszym wydaje się być terroryzowanie ludności arabskiej zamieszkującej Izrael. ^{[ 20 ]} Żydzi byli w stanie podporządkować sobie zarówno politykę Stanów Zjednoczonych (rozdział: „Za forsowanie skrajnie proizraelskiej polityki kosztem narodowych interesów USA" ^{[ 21 ]}), jak również ich kulturę (rozdział: "Za rolę zdominowanego przez Żydów Hollywood w rozbijaniu tradycyjnych wartości" ^{[ 22 ]}). Czym więc należy tłumaczyć ich niegodziwość? Autor wymienia explicite tylko jeden motyw: „tradycyjną zasadę przystosowania się do narodów rządzących". ^{[ 23 ]} Tłumaczy to, dlaczego Żydzi „szpiclowali" na rzecz Rosjan w XIX wieku oraz dlaczego popierali komunizm. Nie tłumaczy to jednak ich dzisiejszej działalności niszczącej narody od wewnątrz (przykładami są tutaj Polska i USA). Wydaje się, że zakładanym przez autora motywem postępowania Żydów jest tutaj „obsesyjne dążenie do władzy" oraz „trwała właściwość dyspozycyjna — nastawienie na produkowanie zła; jej ostatecznym celem jest nie tyle obrona własnych interesów, ile (...) zniszczenie społeczeństwa", które to M. Kofta i G. Sędek wymieniają wśród cech wyróżniających stereotyp duszy grupowej / stereotyp spiskowy. ^{[ 24 ]} Inną cechą obrazu Żydów, który wyłania się z tekstu J.R. Nowaka jest skrytość ich działań, ich spiskowy charakter (działają w przebraniu komunistów, ludzi show biznesu w Hollywood, polskich rzeczników III RP lub wręcz agentów służb wywiadowczych na usługach wrogich państw), a to właśnie „aktywność spiskowa", „niewidzialny sposób działania" jest kolejną definicyjną cechą stereotypu spiskowego. ^{[ 25 ]} Co więcej, Żydów raczej nie cechuje egoizm indywidualny, gdyż są oni zdolni do największych poświęceń w imię specyficznie zdefiniowanego dobra ich narodu (czy też raczej zła innych narodów). To sprawia jednak, że możemy przypisać im „wysoki stopień egoizmu grupowego i solidarności grupowej", które są kolejnymi cechami wyróżniającymi stereotyp spiskowy. ^{[ 26 ]} Autor nie wspomina o żadnym „odległym centrum dowodzenia", które koordynowałoby działaniami Żydów. Jego tekst nie pozostawia jednak wątpliwości, że „poszczególnych członków postrzega (...) jako subordynowanych wykonawców woli grupy", a grupa ta działa według niego „w zadziwiająco zintegrowany, jednolity sposób". ^{[ 27 ]} Wszak trudno w inny sposób zrozumieć, dlaczego Żydzi często ryzykowali życiem (np. jako szpiedzy) lub przynajmniej prestiżem społecznym (np. jako członkowie Komunistycznej Partii USA) chcąc zniszczyć państwa, które zamieszkiwali. Trudno zrozumieć w inny sposób, dlaczego ci Żydzi, którzy według J.R. Nowaka zdominowali Hollywood, stawiają sobie za cel rozbicie tradycyjnych wartości; dlaczego z taką zaciekłością stosowali terror państwowy w zdominowanych przez siebie państwach komunistycznych. W kontekście całego tekstu wyróżnienie w ostatnim rozdziale kategorii Żydów uczciwych trzeba traktować tylko jako sposób na uwiarygodnienie ideologii, która jest promowana w „Kogo muszą przeprosić Żydzi". Ich działalność wszak, choć szlachetna, nie przyczynia się do zmiany postawy innych Żydów, do pomniejszenia solidarności grupowej i egoizmu grupowego, czy do obniżenia stopnia koordynacji działań zdecydowanie przeważającej liczby Żydów. W tekście „Kogo muszą przeprosić Żydzi" odnajdujemy więc wszystkie definicyjne cechy stereotypu spiskowego. Ponadto, jako tekst w zamierzeniu historyczny, przedstawia on interpretacje przeszłości, a jako tekst polemiczny „uwrażliwia percepcyjnie i emocjonalnie na domniemane zagrożenia dla grupy własnej", czyli narodu polskiego, „motywuje do kolektywnej samoobrony" i „dostarcza moralnego uzasadnienia dla dyskryminowania i dehumanizowania przedstawicieli grupy obcej", jak również przedstawia wyjaśnienia negatywnych zjawisk społecznych (np. we wspomnianych już rozdziałach „Za zaprzepaszczenie tak wielu polskich szans po 1989 roku", czy „Za rolę zdominowanego przez Żydów Hollywood w rozbijaniu tradycyjnych wartości"). Oznacza to, że „Kogo muszą przeprosić Żydzi" spełnia wszystkie wymienione przez M. Koftę funkcje stereotypu spiskowego. ^{[ 28 ]}

„Kogo muszą przeprosić Żydzi" można potraktować również jako element ideologii promowanej przez rozgłośnię radiową Radio Maryja, której dyrektorem jest ojciec Tadeusz Rydzyk. Marcin Kowalski w artykule na temat J.R. Nowaka zamieszczonym w „Dużym Formacie", dodatku do Gazety Wyborczej, pisze: „Nowak jest jednym z głównych ideologów stacji o. Rydzyka. Od lat wyznacza polityczne trendy w RM." ^{[ 29 ]} Nie charakteryzując bliżej ideologii Radia Maryja, ograniczę się do stwierdzenia, że możemy odnaleźć w niej zarówno elementy antysemityzmu tradycyjnego, jak i nowoczesnego. Niemniej w analizowanej publikacji odnajduję tylko ten drugi rodzaj antysemityzmu. Wprawdzie J.R. Nowak pisze o aktywnym włączeniu się Żydów w politykę ateizacji społeczeństw w państwach komunistycznych, ^{[ 30 ]} jak również o współcześnie prowadzonej przez Żydów walce z chrześcijaństwem (bo tak jak mniemam należy rozumieć tradycyjne wartości rozbijane przez Hollywood), ^{[ 31 ]} to jednak te działania Żydów wpisują się raczej w ich skłonność do „produkowania zła", nie stając się elementami wyrażonego explicite światopoglądu religijnego autora.

Żydzi w tekście J.R. Nowaka zostali scharakteryzowani jako wywrotowcy (np. szpiedzy, członkowie partii rewolucyjnych ^{[ 32 ]}) i komuniści. Nie muszę chyba kolejny raz udowadniać, że według autora są oni niezwykle solidarni i egoistyczni grupowo oraz że skrycie dążą do władzy. Są oni również skutecznymi i bezwzględnymi przedsiębiorcami (np. J.R. Nowak uważa, że pełnili oni niezwykle istotną rolę w handlu niewolnikami murzyńskimi w USA ^{[ 33 ]}). Posiadają więc niemal wszystkie cechy, które za Ireneuszem Krzemińskim wymieniłem jako charakterystyczne dla antysemityzmu nowoczesnego. Co więcej, ta, jak inne wypowiedzi Jerzego Roberta Nowaka, tworzy ideologię, w której polskość ściśle wiąże się z tradycyjnie pojmowanym katolicyzmem, III RP jest krytykowana jako wyraz zdrady narodowej, którą był Okrągły Stół, społeczeństwo polskie potrzebuje odnowy moralnej, aby zbudować nową, IV RP, a Żydów obwinia się o wszystkie nieszczęścia, które ta ideologia diagnozuje. ^{[ 34 ]}

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Stworzenie świata Być może istnieją czasy piękniejsze...

Zobacz komentarze (30)..

Wyślij mailem..

Wersja do druku    PDF    MS Word