|
Chcesz wiedzieć więcej? Zamów dobrą książkę. Propozycje Racjonalisty: | | |
|
|
|
|
Kościół i Katolicyzm » Historia Kościoła » Historia powszechna
Kościół od Oświecenia do 1914 Autor tekstu: Mariusz Agnosiewicz
"Cóżem widział we Włoszech?
Pychę, przebiegłość i nędzę,
Oschłość i niskie ukłony,
Ceremonii co niemiara I tę cudaczną komedię,
Która według inkwizycji
Nosić ma religii miano;
My to szaleństwem zowiemy.
Natura darmo się trudzi,
By ten śliczny kraj wzbogacić:
Niszczycielska ręka klechy
Najpiękniejsze zmiecie dary."
John Hervey (1693-1743), lord Strażnik Pieczęci
Józefinizm austriacki
Poddano tak kontroli stosunki biskupów z papiestwem w ten sposób, że wszelka korespondencja z Rzymem mogła się odbywać jedynie za
pośrednictwem Kancelarii Stanu. Uchylono sądownictwo kościelne nawet w sprawach
małżeńskich. Zniesiono ok. 700 klasztorów męskich i żeńskich (stanowiło to i
tak tylko 1/3 wszystkich zgromadzeń zakonnych w monarchii) oraz wprowadzono
utrudnienia dla mężczyzn przy wstępowaniu do klasztorów. Duchowieństwo uważano
za organ państwowy, nałożono nań obowiązek ogłaszania z ambon rozporządzeń państwowych.
Po raz pierwszy w historii monarchii na kler Austrii i Czech nałożono stałe
podatki dochodowe. Zakazano wywożenia z kraju tradycyjnych danin na rzecz Rzymu.
Ograniczono liczbę świąt kościelnych. Wydano drobiazgowe zarządzenia dotyczące
liturgii, liczby ołtarzy w kościele itp. W 1781 r. cesarz ogłosił patent tolerancyjny
dla protestantów. Wprowadzony przez Józefa II system niestety nie utrzymał się
długo.
Klemens XIV (1769-1774),
Wincenty Antoni Ganganelli, z Arcangello — w 1773 r. dokonał kasaty Towarzystwa
Jezusowego, mając nadzieję, że ten akt wniesie pokój w życie Kościoła.
Francuska
satyra z okresu Wielkiej Rewolucji. Ten wyzyskiwany ponad siły człowiek się
poderwał i barbarzyństwem odpłacił za barbarzyństwo. |
"Oddawajcie
członki swoje Bogu na oręż sprawiedliwości"(Rzym 6,13)
W 1797 r. papież wystawia
przeciw generałowi Napoleonowi Bonaparte 12 000 wojska, aby bronić swojej doczesnej
władzy (Oddajcie Bogu co Boskie, cesarzowi co cesarskie...). Jednak wystarczyła
jedna dywizja Napoleona by wojska papieskie umknęły z pola bitwy. Papież musiał
podpisać niekorzystny dla niego pokój (Tolentino, 19 II 1797 r.). Zwiększono
mu ponad dwukrotnie wielkość kontrybucji wojennych (we wcześniejszym rozejmie w Bolonii były o wiele mniejsze, jednak i tak papież płacić nie zamierzał i
nie nauczony wcześniejszą porażką wierzgał się z uporem godnym lepszej sprawy).
Kolejną sprawą był przymus zrzeczenia się przez papieża Awinionu i całej północnej
części Państwa Bożego na Ziemi. Prestiż papieża znacznie podupadł, a jego władza
coraz bardziej się kurczyła.
Nawrócony car
Kolejnym etapem likwidacji
władzy cywilnej papieża był wkroczenie 1798 r. wojsk francuskich do Wiecznego
Miasta. Proklamowano republikę i zniesienie świeckiej władzy papieża. Drogami
dyplomatycznymi papież starał się o interwencjępaństwa europejskich w
swojej obronie, jednak nikomu śpieszno ku temu nie było, prócz ...cara rosyjskiego
Pawła I, który wykazywał zainteresowanie jego losem i chciał doprowadzić do
zbrojnej interwencji ratującej papiestwo. Nawrócony car wstąpił nawet do zakonu
maltańskiego, jednak wtedy papież zażądał aby zmienił wyznanie na katolickie,
gdyż prawosławny nie mógł być członkiem zakonu. Tego Paweł I uczynić nie chciał i obraził się na papę
W 1855 r. Państwo Kościelne
podpisało (jak dotąd) najkorzystniejszy dla siebie konkordat. Była to umowa z habsburską Austrią.
Pius IX w 1864 r. wydał encyklikę
Quanta cura , w której potępił rozdział Kościoła od państwa, wolność prasy i sumienia, laickie nauczanie, natomiast w Syllabusie wyliczył 80 „błędnych
tez". Należały do nich m.in. teza postępu, liberalizm, współczesna cywilizacja.
W swoim szale karcenia wszystkich wokół zapędził się do tego stopnia, że w roku
doprowadził do zwołania Soboru Powszechnego (1869-1870), który ogłosił dogmat o nieomylności papieża w sprawach religii i moralności, "żaden
pisarz nie potrafiłby wymyślić jej (nieomylności — przyp.) przedziwnej
historii. Pierwszy papież, który o niej słyszał, Jan XXII (1314-34),
natychmiast ją odrzucił jako trującą nowinkę. Dlaczego? Ponieważ ograniczałaby
władzę nowego papieża. Podejmując jakąkolwiek decyzję doktrynalną, byłby
całkowicie zależny od tego, co zadecydowali jego poprzednicy. Pod tym względem
był prorokiem. Przyjęcie w 1870 r. dogmatu papieskiej nieomylności stworzyło
Kościołowi katolickiemu całkowicie patową sytuację, którą jedynie sobór
był w stanie w niewielkiej mierze rozwiązać. Papieska nieomylność właściwie
uniemożliwiła papieżom takim jak Paweł VI i Jan Paweł II odmianę
„katolickiej" nauki na temat antykoncepcji; czuli się kompletnie
okaleczeni negatywnym podejściem swoich poprzedników. Papieże kierują zawsze
zerkając we wsteczne lusterko" .
Został
wpisany do księgi Guinessa jako najdłużej urzędujący papież.
Pius IX do króla włoskiego Wiktora Emanuela: -
Oddaję tobie miecz [napis na mieczu: "świecka władza"], a sobie zostawiam klucz. Satyra angielska
W 1870
r. do Włoch przyłączono ostatnią część Państwa Kościelnego. Papież Pius
IX nie popierał zjednoczenia Włoch. Zakazał wszystkim katolikom udziału w wyborach do parlamentu. Rząd dążył do porozumienia z papieżem. Takim
gestem było m.in. uchwalenie prawa o immunitecie papieskim i utrzymywania
przez papieża gwardii papieskiej. Gesty pojednawcze na niewiele się zdały.
Choć Pius IX skwapliwie korzystał z przyznanego mu immunitetu, nie zamierzał
iść na żadne ustępstwa. Demonstracyjnie ogłosił się więźniem Watykanu
« Historia powszechna (Publikacja: 04-07-2002 )
Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl.
Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie,
bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w
kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.str. 964 |
|