|
Chcesz wiedzieć więcej? Zamów dobrą książkę. Propozycje Racjonalisty: | | |
|
|
|
|
Prawo » Filozofia prawa
Socynianie a idea sprawiedliwości Grotiusa [4] Autor tekstu: Jerzy Kolarzowski
W historii filozofii istnieje spór o miejsce i znaczenie dorobku Grotiusa ze względu na cele, które postawił w swym pisarstwie. Jedni historycy uważają Grotiusa za twórcę prawa natury i założyciela filozofii prawa, a nawet za założyciela etyki współczesnej. Inni znów uznają go jedynie za słabego odtwórcę myśli starożytnych i scholastyka ze względu na stosowane metody. Prawda jest po środku. W programie swym Grotius wskrzeszał czysty racjonalizm etyczny starożytności, uwalniając się całkowicie od teologii. Grotius akceptował każdy ustrój, a sympatyzował z absolutnym, ale w stosunkach między państwami był pionierem i wyrazicielem nowej dążności, by poddać tę dziedzinę kryteriom etycznym i w ten sposób rozszerzyć zakres solidarności ludzkiej. Tendencja ta jest nowością i stanowi o wielkości Grotiusa. W dziedzinie prawa prywatnego głosił zasadę indywidualizmu w zakresie szerszym, niż dotychczasowi autorzy. Indywidualistyczne i prywatno-prawne w swej istocie są zasady leżące u podstaw jego koncepcji prawa natury. Ponadto kilkakrotnie podkreślał koniczność szacunku dla pojedynczej osoby, co stanowiło nowość godną zauważenia. [ 28 ] W podsumowaniu rozważań o Grotiusie i związkach łączących Polaków z Niderlandami, przez całe XVII stulecie, warto przytoczyć słowa włoskiej badaczki tego okresu Luisy Simonetti: „Sponsorowanie i publikacja dzieł Przypkowskiego na początku lat dziewięćdziesiątych XVII wieku oznacza w pewnym sensie fakt uznania przez Arminian, że częściowo podążali tą samą drogą z socynianami, drogą biegnącą przez stulecie politycznych wydarzeń i religijnych debat, które stopniowo doprowadziły do potwierdzenia zasad tolerancji religijnej i praw cywilnych jednostki oraz do utrzymania libertas prophetandi i libertas philosophandi w osiemnastowiecznej Europie”. [ 29 ]
1 2 3 4
Przypisy: [ 28 ] J. Lande, Historia filozofii prawa 1929/1930, [w:] Studia z filozofii prawa , Warszawa 1959, s. 539 i 543. J. Lande w swoich ocenach w dużym stopniu powoływał się na naukę niemiecką, która nie mając zbyt wielkiego udziału w odnowie idei prawa natury umniejszała rolę jego nowożytnych fundatorów. [ 29 ] L. Simonutti, Resistance, Obedience and Toleration: Przypkowski and Limborch , wyd. cyt. s. 204. « Filozofia prawa (Publikacja: 10-06-2009 )
Jerzy KolarzowskiDoktor habilitowany, adiunkt w Instytucie Historyczno-Prawnym Uniwersytetu Warszawskiego (Wydział Prawa i Administracji). Współzałożyciel i rzecznik prasowy PPS (1987 - luty 1988), zwolniony z pracy w IPiP PAN (styczeń 1987), współredagował Biuletyn Informacyjny Ruchu Wolność i Pokój (1986–1987), sygnatariusz platformy Wolność i Pokój (1985), przekazywał i organizował przesyłanie m.in. do Poznania, Krakowa, Gdańska, Lublina i Puław wielu wydawnictw podziemnych. Posiada certyfikat „pokrzywdzonego” wystawiony przez IPN w 2003 r. Master of Art of NLP. Pisze rozprawę habilitacyjną "U podstaw europejskiej filozofii praw człowieka. Narodziny jednostki w sferze publicznej i prywatnej w pismach Braci Polskich". Zainteresowania: historia instytucji życia publicznego i prywatnego, myśl etyczna i religijna Europy (zwłaszcza okresu reformacji). Bada nieoficjalne nurty i idee inspirujące kulturę europejską. Hobby: muzyka poważna, fotografia krajobrazowa. Autor książki Filozofowie i mistycy Liczba tekstów na portalu: 51 Pokaż inne teksty autora Najnowszy tekst autora: Polski i brytyjski samorząd terytorialny - zasadnicze różnice | Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl.
Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie,
bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w
kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.str. 6590 |
|