Powielaniem manuskryptów zajmowali się zawodowi kopiści. Byli to w części ludzie niepiśmienni, których praca polegała na „przerysowywaniu robaczków" (liter), których znaczenia nie rozumieli. Nie umieli też czytać ani pisać pierwsi chrześcijanie, którzy stanowili trzon kopistów pism wczesnochrześcijańskich. Kolejni autorzy przekazów i kopiści, nie licząc się z faktami, wybierali jakie fragmenty z licznych przekazów o Jezusie podobały im się bardziej, a jakie mniej i te bądź to rozwijali bądź pomijali w dalszym przekazie. Dopisywali także do istniejących manuskryptów takie treści, które ich zdaniem powinny się w nich znaleźć, a niewygodne przekazy niszczyli. Zdarzało się także, że autorzy pisali dzieła o postaciach i zdarzeniach fikcyjnych, które w ich wyobrażeniu odpowiadały „prawdzie teologicznej". Tak powstała m.in. postać św. Tekli, która choć ma swoje święto w kalendarzu (23.IX.) to tak naprawdę nigdy nie istniała.

Obecnie dysponujemy około 7.000 manuskryptami rozmaitych ksiąg Biblii po grecku oraz około 10.000 manuskryptami łacińskiej Wulgaty oraz także rękopisami w innych językach (syryjski, koptyjski, ormiański, starogruziński, starocerkiewnosłowiański). To powoduje, że liczba wariantów tekstu całej Biblii sięga obecnie 300.000.

Po raz pierwszy kanon Biblii, Starego i Nowego Testamentu, czyli ksiąg napisanych pod natchnieniem Ducha Świętego ustanowiony został dopiero podczas obrad soboru w Kartaginie w Afryce, zwanego niekiedy trzecim soborem, w dniu 28 sierpnia 397 r. Nieformalne zasługi przypisuje się jednak cesarzowi Konstantynowi Wielkiemu (272-337), który zwołał sobór w Nicei w 325 roku i mu przewodniczył. Do kanonu Nowego Testamentu zaliczono w Kartaginie: 4 Księgi Ewangelii (Marka, Mateusza, Łukasza, Jana), 1 Księga Dziejów Apostolskich, 13 Listów apostoła Pawła, 1 List z jego listów do Hebrajczyków, 2 Listy Piotra, 3 Listy Jana, 1 List Jakuba, 1 List Judy, i 1 Księga z Apokalipsy Jana. Ostatecznie kanon zatwierdzono dopiero podczas obrad soboru Trydenckiego 1545-1563 (na tym samym soborze ustanowiono Indeks Ksiąg Zakazanych). Co ciekawe, zdaniem większości współczesnych biblistów cztery kanoniczne ewangelie zostały spisane długo po śmierci ewangelistów.

Do naszych czasów przetrwało zaledwie kilka tzw. kodeksów biblijnych zawierających zestawienia dokumentów uznawanych za kanoniczne to jest napisanych pod natchnieniem Ducha Świętego. Różnią się jednak one co do zawartości; przykładowo: ● Kanon Muratoriego jest najstarszym katalogiem ksiąg Nowego Testamentu powstałym ok. roku 180 w Rzymie. Nie ma w nim pism takich jak: List do Hebrajczyków, List Jakuba, dwa Listy Piotra i 3. List Jana; występuje natomiast Księga Mądrości oraz Apokalipsa św. Piotra i Pasterz Hermasa. ● Kodeks Synajski (CodexSinaiticus), pochodzący z IV wieku (330-360 r.), w stosunku do przyjmowanego obecnie kanonu zawierał dodatkowo List Barnaby oraz Pasterz Hermasa. ● Kodeks Watykański (CodexVaticanus), powstały prawdopodobnie w IV wieku, nie zawierał 1. i 2. Listu do Tymoteusza, Listu do Tytusa, Listu do Filemona, Apokalipsy. ● Kodeks Bezy (CodexBezaeCantabrigiensis), powstały prawdopodobnie ok. roku 400, zawiera wprawdzie kanon ustalony na soborze w Kartagenie, ale treść poszczególnych dokumentów znacznie różni się od obecnie przyjmowanej. ● Kodeks Freera (CodexFreerianus), zwany także Waszyngtońskim pochodzący z V lub VI wieku, jest zlepkiem różnych tradycji, a wyróżnia się tzw. Logionem Freera, dodatkiem nie występującym w żadnym innym zachowanym rękopisie. ● Kodeks z Clermont (CodexClaromontanus) datowany zwykle na VI w. w stosunku do przyjmowanego obecnie kanonu nie zawierał Listu do Filipian, 1. i 2. Listu do Tesaloniczan, Listu do Hebrajczyków; zawierał natomiast List Barnaby, Pasterz Hermasa, 3. List do Koryntian, Dzieje Pawła i Apokalipsę Piotra. ● CodexHierosolymitanus (JerusalemCodex), pochodzący z XI wieku, zawiera m.in.: List Barnaby, 1. List Klemensa do Koryntian, 2. List Klemensa do Koryntian, Didache (Nauka dwunastu apostołów), List Marii z Cassoboli, Dwanaście listów Ignacego z Antiochii. Didache aż do IV wieku zaliczany był do kanonu Pisma Świętego.

Znaczne różnice występują także w treści poszczególnych dokumentów, przykładowo w Kodeksie Bezy występuje jedno z dłuższych zakończeń Ewangelii Marka, są znaczne odchylenia tekstu w trzech ostatnich rozdziałach Ewangelii Łukasza, oraz liczne dodatki w Dziejach Apostolskich. List do Laodycejczyków jest we wszystkich 18 niemieckich wydaniach Biblii drukowanych przed tłumaczeniem Lutra, począwszy od pierwszej niemieckiej Biblii, wydanej przez Johanna Mentala w Strassburgu w 1488. Różnice w treści poszczególnych ksiąg kanonicznych są tak znaczne, że na przykład pomimo, że Kodeks Synajski i Watykański powstały w tym samym mniej więcej okresie i są zbliżone treściowo to wyróżniono między nimi aż 3036 różnic w treści samych tylko ewangelii (Mateusza — 656, Marka — 567, Łukasza - 791, Jana — 1022).

Za życia Jezusa nie został spisany ani jeden choćby najmniejszy urywek Nowego Testamentu, nie powstała żadna relacja o Jego życiu i wypowiedzianych słowach. On sam także nic nie napisał. Wszystko co o Nim wiemy zaczęło powstawać dopiero długo po Jego śmierci. Obraz Jezusa i treść przekazu, który On dla nas pozostawił rodziła się w głowach wyznawców w oderwaniu od Jego fizycznej osoby. Jedne pisma o Nim niszczono, inne fałszowano, a jeszcze inne pisano na nowo. O jednych pismach mówiono, że zostały spisane pod natchnieniem Ducha Świętego, a o innych, że zawierają nieprawdę — zależnie od tego, kto pisał i kto miał władzę w Kościele. Czy dziś możemy wyłuskać prawdę z tych pokładów przeinaczeń i zakłamań? Jaki naprawdę był Jezus? Czy Jezus opisany w ewangeliach żył naprawdę?

9. Jezus jako zjawisko uniwersalne?

Dzieje naszej cywilizacji dzielimy na czas przed i po narodzeniu Jezusa. Rok Jego narodzin stanowi umowną cezurę między „obcą" i „naszą" historią. Wraz z narodzeniem Jezusa miał nam się objawić Bóg i od tego momentu uzyskaliśmy prawo do życia wiecznego i zbawienia. Wraz z zesłaniem swojego syna i poświęceniem Go dla nas Bóg dopuścił nas do oglądania swojego oblicza i dzielenia z Nim szczęśliwej wieczności. Takiej wykładni udzielają nam chrześcijańscy uczeni i kapłani. Czy jednak jest ona prawdziwa? Czy religia chrześcijańska jest zjawiskiem wyjątkowym w dziejach ludzkości? Czy głoszone przez nią wartości czynią ją podobną do innych religii? Czy życiorys Jezusa jest jedyny i niepowtarzalny? Czy wielu żyjących przed Nim i po Nim „synów bożych" miało równie niezwykłe życiorysy? Spróbujmy się temu przyjrzeć ...

25 grudnia jako dzień narodzin Jezusa świętowany jest niemal na całym świecie przez miliardy ludzi. Niewiele jest krajów, w których ten dzień nie jest wolnym od pracy — tak jest w Chinach, za wyjątkiem Hong Kongu i Makao, Japonii, Arabii Saudyjskiej, Algerii, Tailandii, Nepalu, Iranie, Turcji i Północnej Korei. Zazwyczaj okres Bożego Narodzenia jest wielodniowym, wolnym od pracy świętowaniem, połączonym z dawaniem sobie prezentów. Stanowi radosne zwieńczenie kończącego się roku kalendarzowego.

25 grudnia, oprócz Jezusa, urodzili się także egipski Ozyrys (bóg śmierci i odrodzonego życia), perski i rzymski Mitra (po którym dzień urodzin Jezusa „odziedziczyliśmy"), Apoloniusz z Tiany — Syn Boży, prorok, cudotwórca, grecki. Na ten dzień urodzenia zdają się wskazywać informacje o frygijskim Attisie, hinduskim Krysznie i greckim Dionizosie. 25 grudnia jako dzień narodzin Jezusa przyjęło się obchodzić od IV w.

Dlaczego dzień 25 grudnia był tak często wybierany jako dzień narodzin najważniejszych bogów? W astronomii jest to dzień przesilenia zimowego. Patrząc na niebo z półkuli północnej (a pamiętajmy, że chrześcijaństwo jest religią bogatej „północy", a nie biednego „południa"), w dniu 22 grudnia Słońce wydaje się być najmniejsze i osiąga najniższy punkt na niebie. Przez trzy kolejne dni tj. 22, 23 i 24 grudnia pozostaje w tym samym położeniu. 25 grudnia Słońce podnosi się o 1 stopień do góry, „wstępuje do nieba", zapowiadając dłuższe dni, ciepło i wiosnę.

Syriusz jest najjaśniejszą gwiazdą nocnego nieba, niekiedy można go obserwować gołym okiem nawet w ciągu dnia. Znajduje się w odległości od nas ok. 8,6 lat świetlnych, ma masę ponad dwa razy większą od Słońca i jest od niego 21 razy jaśniejszy. To powodowało, że moment, kiedy Syriusz stawał się po raz pierwszy widoczny na wschodzie o świcie wyznaczał początek roku w kalendarzu Egipcjan. (podobna była zasada funkcjonowania kalendarzy Sumerów, Babilończyków i Greków). Dnia 25 grudnia Syriusz leży w jednej linii z trzema jasnymi gwiazdami z Pasa Oriona. Te trzy gwiazdy nazywane są dziś, tak samo jak w starożytności: „Trzej Królowie". Ci „Trzej Królowie" i Syriusz wskazują miejsce wschodu (narodzin) Słońca w dniu 25 grudnia. Jest to obecnie najczęściej przytaczana teoria tłumacząca wyjątkowość dnia 25 grudnia w dziejach religii oraz powstanie legendy o trzech królach, którzy przybyli z darami i złożyli pokłon.

●Źródło chrześcijaństwa — mitologia egipska (kult słońca)

"Cień Boga pojawił się przed „Łaski Pełna" i oznajmił jej: Będziesz miała syna, którego będą zwać Syn Boga" (cytat z „Opowieści Satmiego").

Mitologia egipska była żywa w państwie faraona w okresie od trzeciego tysiąclecia p.n.e. do nadejścia chrześcijaństwa. Początkowo występował w niej politeizm, ale w okresie końcowym była już tylko czwórka pierwszoplanowych bogów: Ozyrys, Izyda i Horus oraz ich wróg Set. Ozyrys i Horus, ojciec i syn, byli tą samą postacią. Horus uosabiał cały Egipt, nad głową nosił tarczę słoneczną (Ra). Zdaniem religioznawców, sytuacja nieuchronnie zmierzała do monoteizmu.

Narodziny Horusa były zapowiedziane przez aniołów, towarzyszyły im solarne bóstwa, które podążały za gwiazdą Syriusza przynosząc dary. Horus miał ziemskiego ojca Seba, ale w rzeczywistości był synem boga Ozyrysa. Jego matka Izyda uciekła z niemowlęciem Horusem kiedy zły bóg Set zazdrosny o swoją władzę postanowił zgładzić Horusa.

Faraon był synem boga, ludzkim wcieleniem Horusa. Był chrzczony przez kapłana Anupa w wieku 30 lat wodą z Nilu, podlegał także obrzezaniu. Jako syn boga dokonywał licznych cudów m.in. zamienił wodę w wino — przedstawia to płaskorzeźba na grobie egipskim w Paheri , ok. 1500 lat p.n.e. (na płaskorzeźbie jest sześć dzbanów podobnie jak na obrazie Giotto di Bondone (1266-1337) przedstawiającym cud Jezusa w Kanie Galilejskiej). Horus opierał się także pokusom złego Suta na wysokiej górze.

Zobacz komentarze (25)..

Wyślij mailem..

Wersja do druku    PDF    MS Word