Nie sposób też nie wspomnieć w tym miejscu o wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie, z dnia 1 marca 2000 roku (sygn. II AKa 17/00), w którym nadmieniono, że: ,, Do przypisania odpowiedzialności za przestępstwo z art. 156 § 3 k.k. nie jest konieczne, aby przestępcze zachowanie sprawcy było jedyną przyczyną śmierci pobitego. Konieczne jest ustalenie związku przyczynowego między tym zachowaniem a co najmniej jedną z przyczyn zgonu ofiary. (...)".

W analogicznym tonie wypowiedział się Sąd Apelacyjny w Lublinie w wyroku z dnia 20 października 2009 (II Aka 97/09): ,,(...) Do odpowiedzialności z przepisu art. 156 § 3 k.k. nie jest konieczne, aby działanie sprawcy było jedyną i wyłączną przyczyną śmierci ofiary. Koniecznym jest jedynie ustalenie związku przyczynowego między tym działaniem i przynajmniej jedną z przyczyn powodujących skutek końcowy. (...)".W. R. D. oskarżony został o to, że w dniu 19 grudnia 2006 r. w Z., woj. lubelskiego, działając z bezpośrednim zamiarem pozbawienia życia D. B., używając metalowego ubijaka zadał mu kilkanaście ciosów w głowę oraz kopał go i bił pięściami po głowie i po całym ciele, w wyniku czego spowodował u niego dziesięć ran tłuczonych głowy z następowym wielomiejscowym złamaniem kości nosa i żuchwy z przemieszczeniem oraz rozległe otarcia naskórka, co skutkowało wynaczynieniem się krwi pozaustrojowo i wewnątrzustrojowo oraz powstaniem wstrząsu oligowolemicznego;

to jest o czyn z art. 148 § 1 k.k. Wyrokiem z dnia 23 lutego Sąd Okręgowy w Z. uznał W. R. D. za winnego tego, że 19 grudnia 2006 r. w Z., na terenie byłego hotelu robotniczego Zakładów Odzieżowych „D.", przewidując i godząc się na spowodowanie ciężkich obrażeń ciała u D. B. uderzał go nieuzbrojonymi pięściami i nieustalonym twardym podłużnym przedmiotem oraz kopał obutymi nogami po całym ciele, a szczególnie w okolice twarzoczaszki, powodując liczne rany tłuczone z rozległymi otarciami naskórka i podbiegnięciami krwawymi na głowie, wielomiejscowe złamanie kości nosa i złamanie żuchwy z uszkodzeniem dziąseł, podbiegnięcia krwawe na karku, rozległe podbiegnięcia krwawe obu dłoni oraz przedramion, sińce grzbietu tułowia oraz liczne drobne sińce i otarcia naskórka na obu kończynach dolnych, po czym udzielając mu pomocy pozostawił go na zewnątrz budynku w otoczeniu niskiej temperatury, które to obrażenia skutkowały chorobą realnie zagrażającą życiu, a następnie w połączeniu z wyziębieniem organizmu po upływie około 40 minut od przewiezienia do szpitala doprowadziły do śmierci pokrzywdzonego, który to skutek mógł oraz powinien przewidzieć — to jest czynu wyczerpującego dyspozycję art. 156 § 3 k.k. i za to na podstawie art. 156 § 3 k.k. wymierzył mu karę 11 (jedenastu) lat pozbawienia wolności, przy czym na mocy art. 63 § 1 k.k. na poczet wymierzonej kary zaliczył czas zatrzymania oraz tymczasowego aresztowania w sprawie w okresie od 20 grudnia 2006 r. do 23 lutego 2009 r.; zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. U. R. 732 (siedemset trzydzieści dwa) złote, w tym 132 (sto trzydzieści dwa) złote podatku VAT, tytułem wynagrodzenia za nieopłaconą obronę z urzędu; zasądził od oskarżonego W. R. D. na rzecz Skarbu Państwa 600 (sześćset) złotych tytułem opłaty, zwalniając go w całości od wydatków, którymi obciążył Skarb Państwa. Pomimo zainicjowania postępowania odwoławczego, przedmiotowy wyrok nie został podważony.

Końcowo wskazać należy jakie znaczenie dla oskarżonego ma nie wykazanie w jego działaniu — przez oskarżyciela publicznego obarczonego ciężarem dowodowym w tym zakresie — zamiaru zabójstwa.

Zabójstwo w typie podstawowym jest bowiem zagrożone karą pozbawienia wolności na okres nie krótszy niż lat 8, karą 25 lat pozbawienia wolności, lub karą dożywotniego pozbawienia wolności.

Z kolei zabójstwo w typie kwalifikowanym z par. 2 art. 148 kk (gdy sprawca: 1) zabija ze szczególnym okrucieństwem, 2) w związku z wzięciem zakładnika, zgwałceniem lub rozbojem, 3) w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie, 4) z użyciem materiałów wybuchowych) oraz z par. 3 art. 148 kk (gdy sprawca jednym czynem zabija więcej niż jedną osobę lub wcześniej był prawomocnie skazany za zabójstwo oraz sprawca zabójstwa funkcjonariusza publicznego popełnione podczas lub w związku z pełnieniem przez niego obowiązków służbowych zwianych z ochroną bezpieczeństwa ludzi lub ochroną bezpieczeństwa lub porządku publicznego) jest zagrożone karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż 12 lat, karze 25 lat pozbawienia wolności, albo karze dożywotniego pozbawienia wolności.

Kara za zabójstwo popełnione pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami, tzw. zabójstwo w afekcie, wynosi od 1 roku, do 10 lat pozbawienia wolności.

Dla odmiany sprawcy zabójstw eutanatycznych (popełnianych na żądanie zabijanego człowieka i pod wpływem współczucia dla niego) narażają się na karę od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności.

Analogiczna kara grozi za nieumyślne spowodowanie śmierci, tj. czyn zabroniony spenalizowany w art. 155 kk.

Dla odmiany sprawca ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, którego następstwem jest śmierć pokrzywdzonego (art. 156 par. 3 kk) naraża się na karę pozbawienia wolności w wymiarze od 2 do lat 12.

Bardzo często Sądy mają arcypoważny dylemat prawny — nie dostrzegalny z punktu widzenia laika — czy podsądny zabił (bo tego chciał, niejako z premedytacją, lub przewidując taką możliwość, godził się na to), czy też tylko chciał swojej ofierze wyrządzić poważną krzywdę (ale nie pozbawiać jej wartości najcenniejszej, jaką jest życie), zaś śmierci pokrzywdzonego jako następstwa swego działania nie przewidział, a pomiędzy jego działaniem lub zaniechaniem i tragicznym skutkiem; zachodzi związek przyczynowy.

Rzetelne (nie pozostawiające wątpliwości) ustalenie tej kwestii uprawnia organy wymiaru sprawiedliwości do pozbawiania naruszycieli porządku prawnego drugiej najcenniejszej wartości po życiu, a mianowicie wartości wolności.

Batalia przed Sądem o kwalifikację prawną (art. 148 par 1 kk versus 156 par. 3 kk) ma niebagatelne znaczenie. Znajduję to bowiem przełożenie na wymiar kary, różnica między na przykład karą 15 lat pozbawienia wolności, a karą na przykład 5 lat pozbawienia wolności jest niebagatelna, w końcu jest to jak by nie liczyć 1.892.160.000 sekund.

Dodaj komentarz do strony..

Wyślij mailem..

Wersja do druku    PDF    MS Word