Różności UNESCO Science Report 2010 (11-11-2010) |
Zamiarem twórców kolejnej edycji UNESCO Science Report było przedstawienie w sposób miarodajny stanu i warunków rozwoju nauki współczesnej w poszczególnych rejonach świata, a także zaproponowanie wiarygodnej prognozy odnośnie warunków jej rozwoju w najbliższej przyszłości.
Jak w imieniu twórców dokumentu referuje sprawę Dyrektor Generalny UNESCO, Irina Bokowa, aktualny raport ma odzwierciedlać zmiany w stanie nauki na świecie, które wystąpiły od czasu opublikowania poprzedniej wersji dokumentu, co miało miejsce w 2005 r. Główne wnioski płynące z raportu można przedstawić w postaci kilku tez.
Po pierwsze, mimo nadal dużych dysproporcji, występujących ..(jeszcze 3511)» |
|
Medycyna Mózgowe ścieżki alkoholizmu (08-11-2010) |
Ścieżka molekularna funkcjonująca w mózgowym układzie nagrody może być jednym z kilku ważnych czynników odpowiedzialnych za rozwijanie się uzależnienia od alkoholu. Wskazują na to badania przeprowadzone na myszach laboratoryjnych, których wyniki zostały opublikowane na łamach Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) w wydaniu z dnia 1 listopada 2010. Wyniki badań sugerują, że opisana ścieżka molekularna może być również obiecującym celem dla nowych metod leczenia alkoholizmu.
Dr Kenneth R. Warren, dyrektor wykonawczy National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism (NIAAA) - instytucji, która partycypowała w przeprowadzeniu wspomnianych badań, ..(jeszcze 3089)» |
|
Neuronauki Potrzeba tylko kilka. Postępy w badaniach nad interfejsem mózg-komputer (07-11-2010) |
Wyniki najnowszych badań naukowych wskazują, że jest możliwe manipulowanie obrazami cyfrowymi za pomocą impulsów elektrycznych rejestrowanych w pojedynczych komórkach nerwowych w mózgu. Oznacza to, że w różnych urządzeniach elektronicznych klawiatura czy panel dotykowy może zostać w przyszłości, przynajmniej w niektórych przypadkach, zastąpiony przez interfejs sterowany myślą, a dokładnie aktywność neuronów. Wyniki badań zostały opublikowane w "Nature" w wydaniu z dnia 28 października 2010.
Mózgi osób badanych podłączano za pomocą specjalnej aparatury do komputera, na którego monitorze wyświetlano jednocześnie dwa obrazy. Osoby badane mogły wydać komputerowi ..(jeszcze 5608)» |
|
Ekologia Skutki wad słuchu u waleni (05-11-2010) |
Przyczyny osiadania delfinów i wielorybów na mieliźnie są często trudne do ustalenia. Zębowce posługują się echolokacją, zatem pogorszenie słuchu może być zgubne.
Naukowcy sprawdzili wyniki badań słuchu u ośmiu gatunków zębowców, których przedstawicieli znaleziono uwięzionych na mieliźnie bądź zaplątanych w rybackie sieci w latach 2004-2009. Około 57% delfinów butlonosych i 36% delfinów długonosych miało poważne wady słuchu, porównywalne z ciężkim lub całkowitym uszkodzeniem słuchu u ludzi. Jedyny gatunek grindwala krótkopletwego, którego znaleziono na mieliźnie, był całkowicie pozbawiony słuchu. U innych badanych gatunków nie wykryto wad słuchu.
Wady ..(jeszcze 512)» |
|
Ewolucja Ewolucja komarów utrudnia walkę z malarią (01-11-2010) |
Wyniki najnowszych badań wskazują, że jeden z gatunków komarów, odpowiedzialnych za przenoszenie malarii, Anopheles gambiae, w procesie specjacji ewoluuje obecnie w dwa oddzielne gatunki, posiadające różne cechy. Zjawisko to może poważnie zagrozić wysiłkom podejmowanym w kierunku kontrolowania występowania malarii, jak również może wymusić opracowanie nowych metod zapobiegania rozprzestrzenianiu zakażeń. Badania zostały opublikowane na łamach "Science", w wydaniu z dnia 22 października 2010.
Anopheles gambiae jest najczęstszym wektorem choroby (organizmem przenoszącym ją z osób zarażonych na osoby zdrowe) w regionie Afryki Subsaharyjskiej, w którym ..(jeszcze 1742)» |
|
Psychologia Gromadzenie majątku a współpraca i oszustwa (30-10-2010) |
Wyjaśnienie pochodzenia i trwania współpracy zawsze było wielkim wyzwaniem biologii, ekonomii i socjologii. Niestety, mechanizmy, o których wiadomo, że promują współpracę, albo wymagają opracowania strategii, albo działają tylko pod ściśle określonymi warunkami.
Badacze opracowali model, w którym gracze mogą gromadzić majątek i inwestować jego część. Im większa inwestycja, tym większy może być potencjalny zysk lub strata. Odkryto, że współpraca ma większe szanse działać, kiedy gracze mogą gromadzić bogactwa, i, co bardziej zaskakujące, występuje znacznie częściej, niż oszustwa.
Jest to rażąco sprzeczne z ewolucyjnym dylematem więźnia, ..(jeszcze 515)» |
|
Różności Uczysz się tak, jak czyta twoja mamusia (27-10-2010) |
Programy ukierunkowane na wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci wywodzących się z rodzin o różnym poziomie zamożności mogą być bardziej skuteczne, o ile będą również uwzględniały potrzebę rozwijania umiejętności czytania i pisania u dorosłych opiekujących się dziećmi, czyli głównie rodziców. Naukowcy z amerykańskich National Institutes of Health (NIH) doszli do tego wniosku na podstawie wyników badań, które wskazują, że poziom umiejętności czytania u matki jest czynnikiem w największym stopniu odpowiedzialnym za przyszłe osiągnięcia szkolne dziecka, przewyższając pod tym względem takie zmienne, jak wpływ sąsiedztwa czy poziom dochodów rodziny. Badaniami, przeprowadzonymi przez ..(jeszcze 2993)» |
|
Różności GUS podał aktualne dane na temat szkół wyższych w Polsce (26-10-2010) |
W dniu 26.10.2010 Główny Urząd Statystyczny opublikował "Notatkę na temat szkół wyższych w Polsce". Zgodnie z przedstawianymi danymi statystycznymi największymi ośrodkami akademickimi w Polsce pozostają: Warszawa, w dalszej kolejności Kraków, Wrocław, Poznań, Łódź, Lublin oraz Gdańsk i Katowice. W wymienionych kilku ośrodkach akademickich kształciło się łącznie 43,4% ogółu studentów, przy czym studenci studiów stacjonarnych stanowią 53,3% łącznej liczby studentów w tych ośrodkach akademickich. Choć począwszy od roku 2000 sukcesywnie przybywa szkół wyższych, to jednocześnie w ostatnich dwóch latach odnotowano spadek ogólnej liczby studentów. Liczba absolwentów stale rośnie. ..(jeszcze 3026)» |
|
Medycyna Hormony stresu wywołują zmiany epigenetyczne (23-10-2010) |
Naukowcy odkryli, że długotrwały stres może powodować zmiany w DNA w mózgu u myszy, prowadząc w konsekwencji do zmian w ekspresji genów. Nowe odkrycia mogą stanowić wskazówkę do zrozumienia, w jaki sposób wystawienie na działanie przewlekłego stresu wpływa na zachowanie nie tylko u zwierząt, ale również u ludzi.
W stresujących sytuacjach wydzielane są hormony steroidowe, a mianowicie glikokortykoidy, które oddziałują na wiele układów ludzkiego organizmu. Główną rolę odgrywa tu oś podwzgórze-przysadka-nadnercza, sieć obejmująca w mózgu podwzgórze i przysadkę mózgową, a także gruczoły nadnerczowe, położone w okolicach nerek.
Wyniki poprzednich ..(jeszcze 4071)» |
|
Psychologia Oglądanie zdjęć ukochanej osoby przynosi ulgę w bólu (21-10-2010) |
Dla pierwszych etapów romantycznego związku charakterystyczne jest uczucie euforii, dobre samopoczucie i troska o ukochaną osobę. Te emocje są związane z aktywacją ośrodka nagrody w ludzkim mózgu. Badania na zwierzętach wykazały, że aktywacja ośrodka nagrody może istotnie zmniejszyć odczuwany ból.
Rzeczywiście, okazało się, że oglądanie zdjęć ukochanej osoby zmniejsza ból. Naukowcy postawili hipotezę, że wywołana w ten sposób ulga jest związana z ośrodkiem nagrody.
Aby sprawdzić hipotezę, naukowcy badali funkcjonalnym rezonansem magnetycznym piętnastu zakochanych, w pierwszych dziewięciu miesiącach związku. Uczestnicy oglądali zdjęcia ukochanej ..(jeszcze 817)» |
|
Medycyna Dzieci z autyzmem wolą wygaszacze (20-10-2010) |
Pokaz jednominutowego filmu przedstawiającego zmieniające się kształty, przypominające klasyczne wygaszacze znane z komputerowych monitorów, wyświetlanego obok filmu z roztańczoną gromadką dzieci, może posłużyć jako tani i prosty test przesiewowy do wczesnego wykrywania zaburzeń ze spektrum autyzmu.
Wyniki ostatnich badań amerykańskich wskazują, że na zaburzenia ze spektrum autyzmu, w tym na autyzm dziecięcy o różnej głębokości, zespół Aspergera, zaburzenie Retta i dziecięce zaburzenie dezintegracyjne, choruje średnio 3,4 na 1000 dzieci w wieku do 3 do 10 lat. Tym samym zaburzenia ze spektrum autyzmu rozpoznaje się u dzieci częściej niż wiele innych problemów ..(jeszcze 4952)» |
|
Genetyka XVIII Kongres Genetyki Psychiatrycznej w Atenach - podsumowanie wrażeń (16-10-2010) |
W ostatniej dekadzie byliśmy świadkami olbrzymiego postępu w genetycznych badaniach tzw. cech złożonych. Był on możliwy dzięki rozwojowi technologii i metod statystycznych oraz idącego w ślad za nimi wzrastającego zrozumienia relacji miedzy genotypem a fenotypem. W odróżnieniu od cech monogenowych, cechy złożone determinowane są wpływem olbrzymiej liczby wariantów genetycznych (z których każdy z osobna ma bardzo niewielki efekt), w połączeniu z czynnikami środowiskowymi. Genetyczne badania takich cech u ludzi (GWAS czyli genome-wide association study) wymagają prób badawczych o niespotykanych dotychczas rozmiarach (mowa tutaj o 'n' sięgających dziesiątek tysięcy uczestników ..(jeszcze 4870)» |
|
Różności Jak poradzić sobie z nieufnością wobec obcych: Dzikie niższe naczelne walczą z ksenofobią poprzez zabawę (14-10-2010) |
Rola zabawy w przezwyciężaniu ksenofobii jest u ludzi dobrze poznanym zjawiskiem. Jednak dowody na występowanie tego zjawiska u innych zwierząt społecznych były ograniczone. Naukowcy postanowili zatem sprawdzić, czy zabawa sprzyja tolerancji wobec obcych u niższych naczelnych.
Obserwowano dwie grupy dzikich lemurów podczas godów. Zbierano również informacje o dziewięciu przybyszach - samcach spoza grupy. Naukowcy porównywali dane dotyczące czasu poświęcanego na zabawę, uwodzenie i agresywne zachowania.
Zwierzęta częściej zachowywały się agresywnie wobec przybyszów, niż wobec znajomych. Jednak po tym, jak zwierzęta pobawiły się, poziom agresji ..(jeszcze 567)» |
|
Medycyna Meridia – wycofanie leku z rynku w USA (12-10-2010) |
Amerykańska Agencja do spraw Żywności i Leków (FDA) poinformowała w dniu 08.10.2010, że firma Abbott Laboratories zgodziła się na całkowite wycofanie z rynku leku przeciwko otyłości o nazwie Meridia - pod tą nazwą preparat jest również dostępny w Polsce.
Abbot Laboratories zgodziły się wycofać lek z rynku w Stanach Zjednoczonych, ponieważ badania kliniczne wykazały, że przyjmowanie głównej substancji czynnej wchodzącej w skład preparatu, mianowicie sibutraminy, skutkuje wzrostem ryzyka wystąpienia zawału serca i udaru mózgu.
"Nie można niczym usprawiedliwiać dalszej dostępności leku na rynku, zwłaszcza biorąc pod uwagę bardzo niewielką osiąganą ..(jeszcze 2756)» |
|
Zdrowie Oleje rybie - zaskakujące wyniki badań (12-10-2010) |
Zespół dr Jennifer Fenton z Michigan State University donosi, że w przeprowadzonych przez nich badaniach oleje rybie wywołują u myszy laboratoryjnych poważne stany zapalne jelita grubego a także ...raka jelita grubego. Wyniki badań są tym bardziej ciekawe, że do tej pory powszechnie uważało się, że kwasy omega-3 (zwłaszcza dokozaheksaenowy - DHA) wykazują działanie przeciwzapalne oraz sprzyjają zdrowiu serca i stawów.
Myszom, którym podano duże dawki tłuszczów rybich, wystarczały 4 tygodnie na rozwinięcie się raka jelita grubego na podłożu stanu zapalnego jelit. Co gorsze - mniejsze dawki również prowadziły do rozwoju choroby.
Obecnie większość ..(jeszcze 1545)» |