Dziwna rzecz zdarzyła się w drodze do końca świata Dan Gardner (22-12-2010) |
To był kolejny fatalny rok.
Gospodarka ledwie się snuje. Bezrobocie jest wysokie. Dług rośnie bez przerwy.
Grecja, Irlandia i dziesiątki innych krajów wiszą nad przepaścią. Pakistan
zalała powódź. Na Haiti jest cholera. Zanim
skoczysz z mostu, chcę zabrać cię do innej epoki, kiedy
sprawy wyglądały równie ponuro. Potem pokażę ci, co stało się między wtedy a teraz.
Nastrój znacznie ci się poprawi. Do tekstu.. |
|
Wesołych Świąt Marcin Kruk (23-12-2010) |
Koleżanka spojrzała na mnie wzrokiem świeżo zagryzionej sarny. Przekazywała
dzieciom słowo boże i właśnie wróciła z klasy. Pokój nauczycielski tętnił
inercją. Odnosiło się wrażenie, że to wszystko przerastało wszystko i wszyscy
wszystkiego mają dość. Jak zwykle we wtorki odczuwałem poważny deficyt sensu
istnienia. We wtorki trzecią lekcję w IIIb miałem po koleżance, która
przekazywała słowo boże, i wtedy uświadamiałem sobie, że nie tylko kwanty
potrafią być w dwóch różnych miejscach równocześnie. Do tekstu.. |
|
Nowe geny powstają szybko Jerry Coyne (24-12-2010) |
Jaką rolę w ewolucji odgrywa
pojawienie się nowych genów w przeciwieństwie do zwykłych zmian w starych
genach? Z dwóch powodów to pytanie nabrało ostatnio znaczenia. Pierwszy dotyczy
kontrowersji naukowej. Niektórzy naukowcy utrzymują, że najważniejsze zmiany
ewolucyjne, przynajmniej jeśli chodzi o zmiany w planie ciała, wymagają zmian w
sekwencjach regulatorowych. Druga kontrowersja jest religijna. Do tekstu.. |
|
Małpie Gender Studies Maciej Twardowski (24-12-2010) |
Na łamach renomowanego "Current Biology" ukazał się tekst, z którego płyną wnioski pozwalające wymierzyć mocny cios w same podstawy radykalnych odłamów Gender Studies. W dogmat mówiący o czysto społecznej naturze płci. W trakcie badań - cytując R.W. Wranghama - po raz pierwszy w historii zanotowano u młodych zwierząt podział ról ze względu na płeć w trakcie zabawy. Co więcej - badacze uznali zjawisko za posiadające w przeważającej mierze biologiczne podstawy. Do tekstu.. |
|
Zagadka grobu Jezusa – narodziny mitu Marcin Dolecki (25-12-2010) |
Możliwe jest, iż Jezus nie umarł
lecz jedynie stracił przytomność po ukrzyżowaniu, natomiast później, po
umieszczeniu go w grobie, ocknął się i wyszedł z niego. Możliwa jest
również inna wersja wydarzeń, mianowicie, iż po śmierci Jezusa na krzyżu, jego
ciało zostało zabrane w nocy z miejsca pochowania przez kogoś z członków jego
rodziny albo fanatycznego ucznia lub uczniów. Możliwe są również inne
hipotezy. Do tekstu.. |
|
W święta czuję się jak gej Marcin Wyrwał (25-12-2010) |
- W święta czuję się jak gej - mówi Kamil. Dziwne wyznanie. Jego mieszkanie wygląda jak spełnione marzenie o idealnym Bożym Narodzeniu. - Nie zrozum mnie źle, nie mam nic przeciwko gejom - zastrzega. - Współczuję szczególnie tym, którzy żyją w strachu przed coming outem. Dlaczego? Bo świetnie ich rozumiem. Mam podobny problem. Tylko mój coming out dotyczy czegoś zupełnie innego. Do tekstu.. |
|
Autobiografia Marka Twaina Andrzej Koraszewski (26-12-2010) |
Przez kilka dni siedziałem w fotelu przytłoczony ciężarem
pierwszego tomu Autobiografii Marka Twaina. Książka
wyszła dokładnie w sto lat po tym jak pogłoski o śmierci Marka Twaina okazały
się być całkowicie nieprzesadzone. Wydawca Autobiografii Marka Twaina nie mógł wiedzieć,
czy książka będzie ekonomicznym sukcesem, czy niewypałem. W listopadzie ukazał
się pierwszy tom i jest na
liście bestsellerów. Do tekstu.. |
|
Idealny wiek Qanta Ahmed (26-12-2010) |
Zeszłej wiosny dostałam list od
saudyjskiego ojca. Jego 12-letnia córka przyszła ze szkoły i mimochodem
wspomniała, że jej nauczyciel pochwala zamachy samobójcze oraz że islam je
sankcjonuje. Było to w związku z Palestyńczykami. Jej ojciec napisał:"Zawsze
myślałem, że dobry rodzic musi dać swojemu dziecku dobre wykształcenie. Teraz
zdaję sobie sprawę z tego, że muszę chronić moje dziecko przed nim!" Do tekstu.. |
|
Bóg ognia przychodzi po ogień Maria Szulska-Stęplowska (27-12-2010) |
Wiek, w rozumieniu ilości przeżytych lat, to dla jednych chluba a dla innych udręka. Młodość kojarzy nam się z szaleństwem, emocjami i irracjonalnością. Starość natomiast jest owej młodości rozrachunkiem i kojarzyć nam się będzie głównie z mądrością. Prawda to niepodważalna, ale... czy słyszeli państwo powiedzenie "stary a głupi"? Wszak ludowym go nazwać nie można ale ogólnie znanym i owszem. Znakiem tego nie każda starość bywa mądrością. Do tekstu.. |
|
O występowaniu z Kościoła Robert Prochowicz (27-12-2010) |
Nie ma też w polskim prawie przepisów regulujących sposób (procedurę) wstępowania lub występowania ze związków religijnych - ustawodawca pozostawia to do zdefiniowania samym związkom wyznaniowym. O ile jest czymś naturalnym, że to związek wyznaniowy ustala kogo i na jakich zasadach przyjmuje w szeregi swych członków, to pozostawienie takiej dowolności w kwestii opuszczania tego związku może prowadzić (i prowadzi) do nadużyć. Do tekstu.. |
|
Mój chasydzki problem John Diamond (27-12-2010) |
Niedawno zepsuł się komputer mojego ojca. Była to starodawna maszyna. Przeszukiwałem pisma komputerowe, aż znalazłem miejsce, gdzie obiecywali naprawić każdy komputer, niezależnie od jego wieku. Sklep znajdował się we wschodnim Londynie i przy głównym biurku siedział stosunkowo młody człowiek z pejsami, w obramowanym futrem kapeluszu. Do tekstu.. |
|
Dokąd zmierza (chrześcijański) świat? Andrzej Koraszewski (28-12-2010) |
Z wszystkich możliwych badań wynika, że mieszkańcy Ameryki są najbardziej religijnym społeczeństwem spośród społeczeństw najbardziej rozwiniętych. Jest to zadziwiający fenomen, ponieważ poza Stanami Zjednoczonymi mamy stałą korelację mówiącą, że im wyższe dochody i wyższe wykształcenie, tym niższe zaufanie do mitów religijnych. Według różnych badań 90 procent Amerykanów wierzy w Boga, a ponad 70 procent, nie ma najmniejszych wątpliwości w jego istnienie. Ale czy jest tak na pewno? Do tekstu.. |
|
Czy każdy może być ateistą? Wojciech Terlecki (29-12-2010) |
Jak głęboko tkwi w nas uwarunkowanie deistyczne, świadczy
to, że jest dominującym sposobem postrzegania rzeczywistości wśród mieszkańców
naszego globu. Dla rzeszy osób świat i życie bez boga traci swój cel. Nie ma dla
nas żadnego planu, nie ma wytłumaczenia dla istnienia świata i nie ma żadnego
powodu by mierzyć się z przeciwnościami życia. Do tekstu.. |
|
Deformacje demokracji w myśli Friedricha Augusta von Hayeka Patrycja Walter (29-12-2010) |
Przewaga demokracji nad innymi ustrojami bierze się z
silnych niezależnych instytucji państwowych kształtowanych od czasów Johna
Locke'a i Charlesa de Montesquieu. Jednocześnie mechanizmy
demokratyczne charakteryzuje dynamika, która z jednej strony sprzyja rozwojowi
instytucji demokratycznych, z drugiej może prowadzić do nadużyć i zachwiania
proporcji pomiędzy poszczególnymi władzami, słowem: do deformacji demokracji.
Niebezpieczeństwa czyhające na demokrację tkwią zatem w niej samej. Do tekstu.. |
|
Mój bohater Stirlitz Joanna Rutkowska (30-12-2010) |
Z kroniki narodowo-wyzwoleńczej. Standartenfurer SS Max Otto von Stierlitz (właściwie Wsiewołod Władimirowicz Władimirow) 44 lata - pułkownik radzieckiego wywiadu, uwiódł niespełna 30-letnią Polkę (właściwie co jej przyszło do głowy). Pierwszym mgnieniem przykuł ją do fotela. Co miała robić? Przy nim Kloss to chłoptaś, hulaka z przypadku. Natomiast Stirlitz... Do tekstu.. |
|
W naukowym czasopiśmie ośmioletnie dzieci publikują badanie dotyczące trzmieli Ed Yong (30-12-2010) |
"Odkryliśmy również, że nauka jest fajna i zabawna, ponieważ robisz coś, czego
nikt przed tobą jeszcze nie robił". Konkluzja ta pochodzi z nowego tekstu
opublikowanego w naukowym czasopiśmie. Jeżeli
ton tej wypowiedzi brzmi niezwykle to, dlatego, że jej zbiorowym autorem są dzieci ze
szkoły podstawowej
Blackawton Primary w Devon, w Anglii. Do tekstu.. |
|
Płeć a rozmnażanie Grzegorz Świątoniowski (30-12-2010) |
Wydaje
się, że mężczyźni i kobiety nie mają żadnych wątpliwości do czego właściwie
służy płeć przeciwna. Gdy jednak pytanie to postawić biologom (którzy - jak
powszechnie wiadomo - są istotami bezpłciowymi) można wprawić ich w niejakie
zakłopotanie. Nie znaczy to oczywiście, że biolodzy negują powszechnie przyjęte
i akceptowane cele istnienia kobiet (zmywanie, pranie i gotowanie) oraz mężczyzn
(jedzenie, picie i spanie), zobligowani jednak swoją profesją zajmują się tym,
co wiąże się w sposób najbliższy - czyli bezpośredni - z ideą płciowości. Do tekstu.. |
|
Denis Dutton (1944-2010) Jerzy Luty (30-12-2010) |
W Christchurch w Nowej Zelandii, w wieku 66 lat, zmarł
Denis Dutton. Denis Dutton był profesorem
filozofii sztuki, krytykiem i publicystą, związanym z Uniwersytetem Canterbury w
Nowej Zelandii, gdzie w latach 2008-2010 pełnił funkcję dyrektora Instytutu
Filozofii. Był też redaktorem naczelnym założonego w 1976 r. pisma Philosophy
and Literature (od 1983 The Johns Hopkins University Press). Do tekstu.. |
|
Społeczne eksperymenty Lech Ostasz (30-12-2010) |
Dzisiejsza cywilizacja bywa trudna do zniesienia, ale na przykład ta z XVII wieku, z XIX lub nawet z pierwszych dekad XX wieku była, dla przeciętnego człowieka, gorsza. W gruncie rzeczy - dla celów reformatorskich - najwięcej możemy chyba spodziewać się po lekkiej modyfikacji kultury Zachodu, która zdążyła opracować wiele pozytywnych reguł i praw. Mam na myśli kulturę Zachodu dzisiejszą, nie wczorajszą. Kultura europejska, po upowszechnieniu się w niej demokracji, pluralizmu i praw człowieka (choć nie wszystkie prawa człowieka są dobrze sformułowane), jest dziś najlepszą spośród kultur funkcjonujących na dużą skalę. Tym niemniej kultura Zachodu ma jeszcze niemało stron nieznośnych, na które nie należy przymykać oka. Do tekstu.. |
|
Krytyczne myślenie i afrykańska tożsamość Leo Igwe (31-12-2010) |
Kiedykolwiek ujawniam absurdy
oskarżeń o czary czy absurdy prześladowań rzekomych czarowników lub czarownic, wielu
wzywa mnie abym porzucił mentalność oyibo (białego człowieka). Tak jakby krytyczne myślenie charakteryzowało wyłącznie kulturę białych ludzi, zaś
mistyczne myślenie było zarezerwowane dla czarnych Afrykanów. Do tekstu.. |
|
Do czego potrzebujemy kruchych rodzin? Caden O. Reless (31-12-2010) |
"Krucha rodzina" brzmi naprawdę dobrze, prawda? Może nie tak dobrze, jak
"skrzywdzeni i poniżeni", "bezbronne ofiary systemu" albo "zgnębieni przez los",
ale w każdym razie dużo lepiej niż pospolite "pary z dzieckiem, ale bez ślubu,
które łatwo się rozpadają, z marnym wykształceniem i równie marnymi
perspektywami na rynku pracy". Po prostu bardziej medialnie i w ogóle bardziej. Do tekstu.. |
|
Dzieci kultury nienawiści Abd Al-Hamid Al-Ansari (31-12-2010) |
W artykule
zatytułowanym "Dzieci kultury nienawiści i jej ofiary" katarski liberał, dr Abd
Al-Hamid Al-Ansari, zareagował na morderczy atak Al-Kaidy na kościół w
Bagdadzie, w którym zginęły dziesiątki niewinnych cywilów. Zastanawia się on
dlaczego iraccy chrześcijanie napotykają terroryzm, prześladowania i
dyskryminację, skoro islam naucza tolerancji wobec mniejszości
nie-muzułmańskich. Do tekstu.. |
|
...2010...2011... (31-12-2010) |
Dla czytelników Racjonalisty, dla naszych forumowiczów oraz publicystów i innych współpracowników - podziękowania za to, że byliście w 2010 z nami, że włożyliście swoje cegiełki do naszej racjonalnej konstrukcji, a także życzenia wielu rozumnych wzlotów w 2011 - niech moc będzie z Wami! Obiecujemy, że w nowym roku dołożymy wszelkich starań, aby Racjonalista był jeszcze lepszy i ciekawszy. |
|
Mordercza prawda Andrzej Koraszewski (01-01-2011) |
Krótki
zapis na Facebooku: Tu jestem, możliwe, że zostanę zabity przez Jordańczyków,
możliwe, że są to moje ostatnie godziny lub dni, niewielu interesuje moja
sprawa... jeśli zostanę zabity, po prostu chciałbym, żeby wszyscy wiedzieli, że
stało się to na rozkaz, nie kogo innego, jak króla Jordanii, Abdullaha II.
Przez
pewien czas mnie nie będzie, jeśli już się nie odezwę, bądźcie pewni... byłem
uczciwy i byliście wszyscy dla mnie ważni. Do tekstu.. |
|
Kogo stać na niechlujny genom PZ Myers (01-01-2011) |
Rozdzielenie wytwarzania energii w
funkcjonalne moduły z niezależnym i minimalnym genetycznym mechanizmem
kontrolnym - mitochondriami z mitochondrialnym DNA - było zasadniczym
prekursorem ewolucji wielokomórkowej złożoności - tym, co dało komórce nadmiar
energii dla rozbudowania genomu i zgłębienia możliwości innowacji na wielką
skalę. Do tekstu.. |
|
Czy tajemnica jest nam dzisiaj potrzebna w życiu społecznym? Radosław S. Czarnecki (02-01-2011) |
Nie chodzi o to, iż w dzisiejszym
świecie wszystko jest okay, ale intencje i zamiary krytyków są często
nader pokrętne i mają określony cel. Uderzenie w jądro - Oświecenie i rola
rozumu w życiu jednostki - dorobku naszej europejskiej kultury to podważenie
osiągnięć i negacja jej zasadniczych zrębów: społecznych, intelektualnych,
filozoficznych, cywilizacyjnych. Do tekstu.. |
|
O aborcji Grzegorz Świątoniowski (02-01-2011) |
Mój niepokój budziły wszakże zgony w
warunkach intensywnej opieki medycznej, gdy chory wspomagany jest przez
specjalistyczny sprzęt, który przejmuje filtrację, wymusza oddech itp. Koledzy
anestezjolodzy mówili "Umarł", a ja nawet tego nie zauważałem, nie rozpoznawałem
momentu śmierci, ani nawet nie byłem pewien czy jest taki moment i czy jest to
moment. Do tekstu.. |
|
10 lat Racjonalisty Mariusz Agnosiewicz (02-01-2011) |
Rok 2010 był dla Racjonalisty pod wieloma względami szczególny. Przede
wszystkim minęła 10 rocznica od założenia serwisu. Przez te dziesięć lat różne
aspekty dominowały w różnych okresach. Z całą więc pewnością można
powiedzieć, że Racjonalista nie jest zjawiskiem statycznym: zmienia się,
ewoluuje, rozwija. Przy czym zmiany te w ograniczonym jedynie zakresie mają
charakter planowy. Jak wyglądał dziesiąty rok portalu? Najpopularniejsze teksty? Dokonania, interwencje, zmiany, plany? Do tekstu.. |
|
Filozofia Awerroesa i jej kontynuacje: awerroizm żydowski i łaciński Patrycja Walter (03-01-2011) |
Choć zajęcie Hiszpanii przez chrześcijan w XII wieku przyniosło
ostatecznie kres hiszpańskiej filozofii arabskiej, to jednak jej wpływ przetrwał
i jest obecny w myśli i filozofii europejskiej, odgrywając weń zasadniczą rolę
zarówno w wiekach średnich, jak i w epoce odrodzenia. Do tekstu.. |
|
Jest mnóstwo czasu dla ewolucji Jerry Coyne (03-01-2011) |
Jednym z
najczęstszych problemów, jakie laicy mają z ewolucją, jest to, że wydaje się,
jakby nie było na nią wystarczająco dużo czasu. Przy założeniu, że ewolucja jest
stosunkowo powolna, niemniej nastąpiła niesłychana ilość zmian od czasu
pojawienia się pierwszych gatunków kilka miliardów lat temu, jak mógł dobór naturalny (i inne
procesy, takie jak dryf genetyczny) zbudować wszystkie te wyszukane,
funkcjonujące organizmy? Do tekstu.. |
|