|
|
 |
Archiwum streszczeń artykułów
"Polski wilk w czeskiej owczarni"... lata 1918-1945
Grzegorz A. Kanik (12-12-2017) | | Po przyłączeniu Zaolzia produkcja stali w Polsce wzrosła o 38%, surówki o 67%, wyrobów walcowanych o 47%, koksu 0 55% - było to poważne wzmocnienie potencjału Rzeczypospolitej. Poprawiło to nie tylko sytuację militarną Polski. Poprawiło tez potencjał gospodarczy tak potrzebny w przygotowaniach do konfliktu zbrojnego z Niemcami. Strona czeska, na cały tydzień przed Monachium, jako pierwsza, i z własnej inicjatywy, zaproponowała Polsce przejęcie Zaolzia, oferując jednak terminy, w których Niemcy miałyby dosyć czasu, aby wejść na Zaolzie. To zaś dałoby Hitlerowi możliwość zaproponowania Polsce transakcji: Zaolzie za Gdańsk. Polskie władze obawiały się, że Hitler może na takie rozwiązanie uzyskać poparcie Anglii i Francji i na następnej konferencji "monachijskiej czwórki" Polska zostanie pozbawiona dostępu do morza. Do tekstu.. | | |
Dlaczego Europa Zachodnia poparła stan wojenny w Polsce
Mariusz Agnosiewicz (19-12-2017) | Wszyscy wiemy, że RFN poparła stan wojenny w Polsce, ale nie ma szerszej świadomości, że zdanie to podzielała Europa Zachodnia. Potępiły go USA oraz włoska Partia Komunistyczna. Niemcy ujawnili, że Thatcher nie tylko uznała pacyfikację Solidarności za rzecz pożądaną, ale zapowiedziała pomoc w tym dziele dla Jaruzelskiego. Die Zeit życzył generałowi powodzenia, zaś New York Times w roku 1981 widział w Jaruzelskim zapowiedź prozachodniej transformacji. W 1981 nie toczył się bój antykomunistyczny. Podział był zupełnie inny. Po jednej stronie stanął ZSRR, RFN, Anglia i Francja, które zawarły kontrakt stulecia. A po stronie drugiej stał Reagan. Konflikt był dokładnie taki sam jak dziś: spór Ameryki z Europą Zachodnią o rosyjski gazociąg. Amerykanie ujawnili dokumenty pokazujące, że jego budowa była głównym kontekstem stanu wojennego. To co dziś dzieje się w UE jest bezpośrednim następstwem rozłamu z 1981.
Jaruzelski jako twórca transformacji:
1. Międzynarodowy Fundusz Walutowy 1981
2. Formatowanie opozycji i nomenklatury 1982-1984
3. Pakt Jaruzelski-Rockefeller 1985
4. Soros zostaje koordynatorem transformacji 1986
5. Eksperyment słupski 1987
6. PRL wprowadza leseferyzm 1988
7. Okrągły Stół - przylepienie metki Solidarności do transformacji
8. Implementacja transformacji w Polsce na modelu boliwijskim Do tekstu.. | | |
Kody kulturowe świąt
Mariusz Agnosiewicz (24-12-2017) | | Magdalena Środa o polskiej tradycji:
"Wiara to kwestia łaski. A ta nie została mi udzielona. (...) Obrzędowość bez wiary nie musi być pusta. To ważny element kultury i wspólnoty. W naszym kultywowaniu obyczajów nie było hipokryzji. (...) Ja co roku chodzę na pasterkę, ponieważ jest to element tradycji, element polskości. Więcej - moje dziecko i dzieci znajomych, które przychodziły do nas w okresie świąt, czytały ze mną Biblię przed wyjściem do kościoła. Bo znajomość wiary i podstawy jej objawienia, czyli Stary i Nowy Testament, to obowiązek człowieka wykształconego. Więc od strony poznawczej córka zbliżyła się do religijności. A ja chodzę na pasterkę, traktując to jako ważny element polskiej obyczajowości, którą szanuję i lubię. (...) Wizyty w Kościele traktuję jako zabiegi o charakterze sentymentalnym i wspólnotowym, ale nie religijnym. (...) Bo taka jest tradycja i nasza historia, i taka jest większość, w której żyjemy. Żeby zrozumieć, musimy tego doświadczyć." Do tekstu.. | | |
Słowiańscy niewolnicy w arabskim świecie
Mariusz Agnosiewicz (07-01-2018) | | W 2015 w Hiszpanii postawiono pomnik emira z okresu Kalifatu Kordoby. Niewielu jednak wie, że ów emir trafił do kalifatu jako słowiański niewolnik, po czym zdobył taką władzę, że powoływał i obalał kalifów i odegrał kluczową rolę w demontażu całego kalifatu. O ile coś tam się u nas wie, że Słowianie byli sprzedawani do kalifatów jako niewolnicy, o tyle nic już praktycznie nie wie się o tym, jaki był ich los. A są to dzieje fascynujące i wyjątkowe. W czasie gdy Mieszko chrzcił Polskę, były słowiański niewolnik, który został największym generałem w historii Kalifatu Fatymidów - zakładał Kair jako wicekról Egiptu. W tym samym czasie partia słowiańska zdobyła taką władzę w Kalifacie Kordoby, że kalifowie byli jedynie jej marionetkami. Kalifat Kordoby rozpadł się, gdy się Berberowie ze Słowianami o władzę pokłócili. Słowianie dowiedli wówczas, że zupełnie nie nadają się na niewolników. Ale okres ich panowania uważany jest za Złoty Wiek dwóch wielkich kalifatów. Do tekstu.. | | |
Ślepa uliczka ewolucji
Tomasz Przepiórka (08-01-2018) | | Człowiek wychowany bezstresowo, nie doznający żadnego wysiłku w dzieciństwie, staje się praktycznie kaleką w dorosłym życiu. Wszelka praca sprawia mu przykrości a wychowywanie dzieci to dla niego horror. Społeczeństwo złożone z takich ludzi nie jest w stanie długo istnieć. Musi upaść. Do tekstu.. | | |
Klimatyczny katastrofizm kontra klimatyczne optimum
Mariusz Agnosiewicz (13-01-2018) | | Sahara pokryta śniegiem. W USA zima stulecia z odczuwalną temperaturą -69 st.C. We Francji opady śniegu największe od 25 lat. W Australii tymczasem upał 80-lecia z temperaturami 47 st.C. W Polsce w styczniu zakwitły bazie, bratki, stokrotki i róże. Za chaos ten odpowiada osłabienie wiru polarnego. Oznacza to ochłodzenie regionu atlantyckiego. A jak z pograniczną Polską? Co oznaczać może cieplejszy klimat?
Według najnowszych badań średniowiecze w Polsce było cieplejsze niż dziś. Polscy archeobotanicy ustalili, że występowały wówczas obficie rośliny ciepłolubne i tropikalne, które powróciły do nas dopiero w okresie obecnego ocieplenia, wciąż jednak nie mają jeszcze takich warunków jak w średniowieczu. Rzuciło to nowe światło na średniowieczne ocieplenie klimatu nazwane klimatycznym optimum. Do tekstu.. | | |
Rzeczpospolita pszczołami silna
Mariusz Agnosiewicz (30-01-2018) | | Popularny mit głosi, że na świecie masowo giną pszczoły, a Einstein przewidział, że jak zginą to i my w cztery lata. W rzeczywistości Einstein nigdy na temat pszczół się nie wypowiadał, zaś liczba pszczół na świecie od połowy XX w. wyraźnie rośnie: o 64% od roku 1961. W Polsce liczba pszczelich rodzin urosła w XXI wieku o 100%! Populacja pszczół spadła w niektórych krajach strefy atlantyckiej, zwłaszcza w USA i w Niemczech. Wyraźnie natomiast rośnie na dawnych ziemiach Rzeczypospolitej. Na początku XXI wieku Polska miała 728 tys. rojów pszczelich, Niemcy zaś 900 tys. Obecnie Polska ma niemal dwa razy tyle rojów, co Niemcy. Kilka dekad temu USA i Ukraina miały tyle samo pszczół, dziś Ukraina ma ich już o 50% więcej niż USA. Polscy naukowcy opublikowali wyniki prowadzonego przez blisko pół wieku badania polskich pszczół, które pokazało, że wskutek zmian klimatycznych Polska staje się coraz bardziej miodopłynnym krajem. Do tekstu.. | | |
Śmierć za bochenek chleba. Historia rodziny Lubkiewiczów
Jakub Mańczak (16-02-2018) | | Dwie Żydówki z Sadownego, Elizówna i Czapkiewiczówna, przyszły do ojca do piekarni. Za furtką złapali ich żandarmi z Karnej Ekspedycji i zapytali skąd mają chleb, więc odpowiedziały, że od Lubkiewiczów. Żydówki zaraz rozstrzelali. Żandarmi tymczasem, nie czekając na wykopanie dołu dla zabitych Żydówek, wpadli do mieszkania rodziców (...) Podskoczył wtedy do mojej matki, krzycząc: «Co, dawaliście Żydom chleb!» (uderzył moją matkę silnie pięścią w twarz, tak że się zatoczyła przy ścianie i momentalnie policzek miała siny, aż czarny). O godz. 22.00, 13 stycznia 1943 r., żandarmi z Karnej Ekspedycji rozstrzelali wymęczonych i zbitych moich rodziców i brata na podwórku, za ratownictwo Żydów w Polsce. Mnie zostawili jako małoletnią, ale cóż z takiego życia, kiedy odebrali mi zdrowie i chęć do życia. Do tekstu.. | | |
Korpokracja jako system globalnego planowania
Mariusz Agnosiewicz (18-02-2018) | | Ekonomia w korpokracji służy głównie jako źródło mitu do wyjaśniania rozgrywających się zjawisk społeczno-gospodarczych. Jej centralnymi ideami są opowieści o kryzysach, niewidzialnej ręce rynku i innych bezosobowych i niedotykających istoty "prawach" i "procesach". Korpokracja tymczasem to system analogiczny do centralnego planowania, w wersji globalnego planowania. Oto przykład narracji kapłanów ekonomii: głoszą oni całkiem poważnie pojęcie "klątwy surowcowej", która ma tłumaczyć jak to się dzieje, że kraje bogate w surowce są biedne, że surowce nie przekładają się na wzrost bogactwa, lecz odwrotnie - pogarszają sytuację. W latach 90. XX w. jej istnienie "udowodnili naukowo" Jeffrey Sachs i Andrew Warner, tłumacząc ją "efektami wypychania" i innymi metafizycznymi koncepcjami. Sachs jest typowym teologiem współczesnego systemu, który go mistyfikuje, by ukryć jego metody realizowania władzy. Nie istnieją oczywiście żadne klątwy surowcowe, tak jak nie istnieją garbate anioły. Surowce są po prostu przedmiotem bezwzględnych walk. Do tekstu.. | | |
Marzec, Marzanna czyli śląska czerwień
Mariusz Agnosiewicz (01-03-2018) | | Marzec to miesiąc Marzanny. Aleksander Maciejewski wywodzi Marzannę od niezwykle pożytecznego zioła zwanego marzanną. W okresie Złotego Wieku Wrocław eksportował rocznie ok. 20 ton marzany, czyli tyle samo ile Rzeczpospolita eksportowała czerwca. Można zatem powiedzieć, że w okresie Złotego Wieku z dzisiejszych ziem polskich wysyłano rocznie na Zachód 40 ton czerwonych barwników, które były także wykorzystywane jako środki lecznicze. Śląsk i Łużyce stały się największym w Europie centrum uprawy marzany - najpopularniejszego barwnika. Do tekstu.. | | |
Hitler jako nowy mesjasz. Luterański wkład w sukces nazizmu
Mariusz Agnosiewicz (07-03-2018) | | Hitler nie był w Niemczech traktowany wyłącznie jako przywódca polityczny. Kościół luterański zapewnił mu także status nowego mesjasza. Już w latach 20. grupa luteranów powołała Federację Kościoła Niemieckiego, którą głosiła, że reformacja została przez Lutra jedynie zapoczątkowana i stale czeka na sfinalizowanie. Hitler miał być posłany w celu dokończenia reformacji. W latach 1927 Turyńscy Chrześcijanie Niemieccy głosili, że Adolf Hitler jest wysłannikiem Bożym (Gottgesandte). Pastor Julius Leutheuser na Synodzie Narodowym w 1933 ogłosił: "Chrystus przyszedł do nas przez Adolfa Hitlera. Wiemy dziś, że Zbawiciel nadszedł. Wiara Adolfa Hitlera mogła odmienić drogę męki i śmierci Niemców ku zmartwychwstaniu. Golgota wojny światowej stała się dzięki wierze Adolfa Hitlera drogą zmartwychwstania narodu Niemieckiego." Naziści dominowali w kościele luterańskim już przed przejęciem władzy przez Hitlera, w czym odegrali kluczową rolę. Po wprowadzeniu paragrafu aryjskiego rozpoczęło się czyszczenie Kościoła z niearyjczyków, co szczególnie silne było w śląskiej prowincji kościelnej. Do tekstu.. | | |
Śmiejąca się Polka
Mariusz Agnosiewicz (08-03-2018) | | Zdjęcie przedstawia naturalnej wielkości rzeźbę z katedry numburskiej zatytułowaną "Die lächelnde Polin" - Śmiejąca się Polka. Rzeźba została wykonana ok. 1240 i przedstawia żyjącą w X/XI wieku córkę Bolesława Chrobrego i Emnildy Słowiańskiej o imieniu Regelinda. Jakże to, głębokie średniowiecze i roześmiana kobieta? Przecież wtedy okrutnie dyskryminowano i gnębiono kobiety! To współczesny mit. Na Dzień Kobiet nieco zapomnianej historii kobiet Do tekstu.. | | |
Polska i fińska droga do niepodległości
Paweł Pasternak (09-03-2018) | | Skutki klęski Powstania Styczniowego były olbrzymie: konfiskata ponad 3 tys majątków ziemskich, likwidacja odrębności Królestwa Polskiego, zamknięcie Szkoły Głównej w Warszawie, zakaz działalności oświatowej w języku polskim, w administracji wprowadzono język rosyjski jako język oficjalny, kilkanaście tysięcy osób zesłano na Syberię. Stronnictwo białych poparło powstanie upewnione przez Francję, że sprawa Polski staje się sprawą europejską. Finlandia poszła do swej niepodległości inną ścieżką. Finowie mieli bowiem całkowitą pewność, że żaden inny kraj nie udzieli im pomocy. Do tekstu.. | | |
Czas nudy
Rüdiger Safranski (10-03-2018) | | Patologia czasu zna zjawisko temporalnej nerwicy natręctw. Pewna pacjentka tak streściła to podczas wizyty u psychiatry Viktora Emila von Gebsattela: "Muszę nieustannie myśleć, że czas upływa". Ledwie potrafi jeszcze dostrzec zdarzenia, ciągle zaś narzuca się jej sam tylko obraz obejmującego je odcinka czasu i ta jednakowość odcinków czasu wpływa na przeżywanie świata. Pacjentka relacjonuje dalej: "Kiedy usłyszę pisk ptaka, muszę pomyśleć: «trwał sekundę». Kapanie kropel wody jest nie do zniesienia i doprowadza mnie do szału, ponieważ ciągle muszę myśleć: teraz znów upłynęła sekunda, teraz znów sekunda". Do tekstu.. | | |
Afera SKOK Wołomin - skok stulecia
Marcin Karliński, Krzysztof Traczyk, Artur Bartoszewicz (18-03-2018) | | Afera Amber Gold to skok na kilkaset milionów złotych. Tymczasem afera SKOK Wołomin to skok na miliardy złotych. Według dr. Krzysztofa Traczyka, eksperta d.s. przestępczości gospodarczej SGH, wciąż jeszcze można uratować znaczną część owej kwoty, lecz prowadzone obecnie działania są pozorne, a cała operacja jest de facto domykana, tzn. zaparkowane gdzieś za granicą pieniądze mogą być obecnie wyprane i ponownie wprowadzone do systemu. Istotę skoku wyjaśniają Marcin Karliński, dr Krzysztof Traczyk oraz dr Artur Bartoszewicz. Do tekstu.. | | |
Dlaczego Polacy nie chodzą na koncerty?
Piotr Jaskółka (18-03-2018) | | Badania CBOS z 2017 roku ukazują niski odsetek osób uczestniczących w szeroko rozumianej kulturze. Blisko połowa respondentów była w kinie przynajmniej raz, 39% uczestniczyło w koncercie (37% w 2012), 31% odwiedziło wystawę, galerię lub muzeum a 19% było w teatrze. 62% osób przeczytało książkę. Do tekstu.. | | |
Siłaczka II RP i likwidacja analfabetyzmu wśród Polaków
Mariusz Agnosiewicz (21-03-2018) | | Kwestia likwidacji analfabetyzmu to najbardziej sztandarowy atut, jaki przywołują dziś obrońcy PRLu. Wedle tej narracji II Rzeczpospolita była państwem klasowym, wyzyskującym lud robotniczo-chłopski, wśród którego pozostała wielka skala analfabetyzmu, zniesionego dopiero przez Polskę Ludową. Oto fakty: w 1918 poziom analfabetyzmu sięgał 40%, dwadzieścia lat później stopniał do 15%. Tyle że owe 15% to nie był analfabetyzm wśród Polaków. II RP była państwem wielonarodowym, a analfabetyzm dominował wśród mniejszości narodowych. Aż do samej wojny Rzeczpospolita przeznaczała na edukację 15% wydatków, co stawiało ówczesną Polskę w europejskiej czołówce. Poziomu tego III RP nie osiągnęła w żadnym roku budżetowym. Analfabetyzm nie jest już tylko historią. Dziś wraca także do krajów rozwiniętych. Do tekstu.. | | |
Francis Bacon. W drodze do królestwa człowieka na ziemi
Przemysław Wewiór (22-03-2018) | | Francis Bacon uważany jest za jednego z twórców nowożytnej metody naukowej opartej na eksperymencie i indukcji. Sformułował tzw. teorię idoli, tj. złudzeń poznania: 1) złudzenia plemienne (idola tribus) - wynikające z natury ludzkiej i wspólne wszystkim ludziom; należy do nich antropomorfizm i doszukiwanie się celowości w świecie; 2) złudzenia jaskini (idola specus) - przesądy jednostek, spowodowane przez indywidualny wpływ wychowania i środowiska; 3) złudzenia rynku (idola fori) - powodowane przez niedokładność, nieadekwatność i wieloznaczność pojęć, niedoskonałość języka; 4) złudzenia teatru (idola theatri) - powodowane przez błędne spekulacje filozoficzne, których wyniki są przyjmowane na mocy autorytetu. Do tekstu.. | | |
Jacy są Słowianie?
Andrzej Pankalla, Konrad Kośnik (05-04-2018) | | Tożsamość psycho-kulturową Polaków historycznie tworzyły dwa potężne korzenie: chrześcijaństwo oraz Słowiańszczyzna. I o ile pierwszeństwo siły owego wpływu należy się zapewne chrześcijaństwu, o tyle chronologicznie pierwsza była kultura słowiańska. Oba systemy wzorów kulturowych nie mogły nie odbić swojego piętna (i piękna!) na duszy polskiej - nie można więc ich pominąć w uprawianiu nauki o niej stanowiącej, czyli psychologii. Nie można ich pomijać tak samo, jak nie powinno się zapominać o zamerykanizowaniu współczesnej psychologii czy wpływie obszaru niemieckojęzycznego na kształt psychologii przełomu XIX i XX wieku. Do tekstu.. | | |
Biało-czerwona szachownica
Szymon Woźniak (14-04-2018) | | Kiedy na Syrię spadły amerykańskie, angielskie i francuskie bomby, stosunki polsko-irańskie weszły na nowy poziom: do PKN Orlen dotarła irańska ropa. Eksperci w analizach odnośnie do możliwego konfliktu na Bliskim Wschodzie zwykli umieszczać Iran wraz z Rosją, w obozie przeciwnym przymierzu izraelsko-amerykańskiemu. Tymczasem Iran, wysyłając do Polski wypełniony ropą największy tankowiec, który może przepłynąć przez Kanał Sueski, nie tylko godzi w interesy Stanów Zjednoczonych, ale przede wszystkim i to w o wiele większym stopniu - rosyjskie. Ropa z Iranu uzyskała świetne wyniki efektywności, co otwiera drogę do zwiększania jej udziału na polskim rynku. Jest lżejsza od rosyjskiej, zawiera także mniej siarki. Daje to możliwość wyprodukowania relatywnie dużej ilości tzw. produktów białych, takich jak benzyna, nafta i olej napędowy. Do tekstu.. | | |
Totalna transgresja. Niemcy i wiek XX
Dariusz Gawin (21-04-2018) | | Niemcy rozpoczęły I wojnę światową z wielkim entuzjazmem. Raz na zawsze miało się w rozstrzygającym "albo-albo" zdecydować posłannictwo Niemiec, raz na zawsze i ostatecznie miał się zrealizować projekt porządku uwzględniającego wielkość Niemiec oraz ich słuszne prawa do dominacji. Nie myślały tak tylko miliony zwykłych Niemców, myśleli też subtelni intelektualiści, jak Tomasz Mann; intelektualiści, którym nie tyle chodziło o polityczną hegemonię, ile o ostateczny triumf niemieckiej "kultury" nad francusko-anglosaską "cywilizacją". Sposób, w jaki rozpoczęli tę wojnę latem 1914 roku i w jaki ją kończyli w 1917 i 1918 roku, przesądził o tym, że uruchomili oni totalitarną sekwencję XX wieku: wojna zniszczyła dawną Rosję, umożliwiła rewolucję i zwycięstwo bolszewików, dla których ideologiczną odpowiedzią stali się faszyści i naziści. Do tekstu.. | | |
Science: nauka udowodniła tezy braci Grimm. Baśnie sięgają Praindoeuropejczyków
Mariusz Agnosiewicz (25-04-2018) | | Przed laty polski mediewista prof. Gieysztor zachwycał się bogactwem słowiańskich baśni, twierdząc, że tkwi w nich wciąż niewykorzystany potencjał badań historycznych. Jak bowiem poza kopaniem w ziemi można poznać dzieje i wierzenia ludów, które nie zostawiły kronik? Można otóż kopać w tych formach kulturowych, które zasadniczo mają charakter oralny. Na czele takich form są właśnie bajki mityczne zwane baśniami. Już kilka dekad temu w słowiańskiej folklorystyce pojawiły się teorie, że nasze baśnie są znacznie starsze niż się przyjmuje. Obecnie angielsko-portugalski zespół naukowców skonstruował narzędzia pozwalające na datowanie baśni. Okazało się, że wiele popularnych do dziś baśni ma nie kilkaset lat, jak sądzono, lecz kilka tysięcy. To przełomowe ustalenia, szczególnie istotne dla kultur słowiańskich. Ich prace publikuje prestiżowy magazyn Science. Do tekstu.. | | |
Słowiański katolicyzm księdza Huszny
Mariusz Agnosiewicz (05-05-2018) | | W 1925 Andrzej Huszno pisał w Głosie Ziemowida: "Czyśćca nie należy szukać gdzieś w zaświatach, bo go mamy tu na ziemi, a nasze ciała i warunki życia są tym i kotłami, w których duch nasz cierpi. Kiedy więc dajemy jałmużnę biednym, nawiedzamy więźniów, ratujemy chorych, pocieszamy strapionych, bronimy pokrzywdzonych to bezpośrednio ratujemy i wspieramy dusze w czyśćcu cierpiące. A walcząc z ludźmi złymi: wyzyskiwaczami, złodziejami, bandytami, fałszywymi, walczymy z duchami złymi czyli diabłami" Droga do nowego świata prowadzi poprzez upowszechnienie własności. "Niech robotnik wie, co zarabia kopalnia, niech się poczuje współwłaścicielem kopalni, niech będzie zainteresowany w pomyślnym rozwoju przedsiębiorstwa". Do tekstu.. | | |
Kazanie Junckera
Mariusz Agnosiewicz (05-05-2018) | | Symboliczny obrazek: przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker wygłasza par excellence kazanie w bazylice w Trewirze na cześć Karola Marksa z okazji 200. urodzin oraz odsłonięcia wielkiego pomnika twórcy "Manifestu Komunistycznego", który przyjechał prosto z Chin. Poniżej kilka uwag dla obrońców geniuszu Marksa, według szefa KE: niepokalanego 100 mln ofiar komunizmu. Do tekstu.. | | |
Dziad i baba – guślarz i czarownica w państwie bez stosów
Józef Ignacy Kraszewski (12-05-2018) | | Najsławniejsze święta słowiańskie to święta dziadowskie. Żaden wyraz nie ma u nas tylu znaczeń, co słowo baba. Do dziś mówimy: Gdzie diabeł nie może tam babę pośle albo Rozpuszczony jak dziadowski bicz. Powiedzenia te jednak nie odnoszą się do starych ludzi. Baba i dziad to nie wiek czy płeć, lecz profesja. Dziady i baby w dawnej Polsce tworzyli swoistą korporację guślarsko-czarowniczą. Pełnili role pośredników, zielarzy, wróżbiarzy. Nasze czarownice wpasowały się w kulturę chrześcijańską: ich modlitwom nadawano szczególną moc. Stawali się także żebrakami kościelnymi, dzięki którym chrześcijanie mogli realizować cnoty miłosierdzia, dając jałmużnę. Pełnili kluczowe funkcje w obrzędach przejścia: baby przyjmowały porody oraz przygotowywały ciała do pochówków. Regulowały także płodność: zapobiegały lub usuwały niechciane ciąże, ale i leczyły niepłodność oraz impotencję. Szlachciankom służyły za kosmetyczki, m.in. ucząc sposobów farbowania włosów. Szlachcie służyli do przenoszenia tajemnej korespondencji tudzież szpiegowania. Był także wśród możnych zwyczaj trzymania przez dziady i baby dzieci do chrztu. Można powiedzieć, że Polska stała się państwem bez stosów, bo polskie czarownice i guślarze byli potrzebni zarówno polskiemu ludowi, szlachcie, jak i księżom. Do tekstu.. | | |
Kopiec Kraka i Wandy – słowiańskie, nie celtyckie
Mariusz Agnosiewicz (18-05-2018) | | Nasi badacze są niezrównani w przypisywaniu zewnętrznych cech kulturowych rodzimym obiektom. Można to usprawiedliwić tym, że w istocie trudno znaleźć u nas obiekty, których nie da się powiązać z co najmniej jedną zewnętrzną kulturą Europy lub Azji. Związane jest to z tym, że jesteśmy Indoeuropejczykami, inaczej mówiąc, niemal wszystkie kultury europejskie oraz wiele kultur azjatyckich wyrasta ze wspólnego praindoeuropejskiego pnia. Odcinając jednak od kultury słowiańskiej te elementy, które są podobne do innych pobliskich kultur, by przykleić je do innych kultur, de facto sztucznie wyrywa się kulturę polską z kręgu indoeuropejskiego. Kultura polska musi wykazywać szereg istotnych podobieństw z kulturą skandynawską czy irańską, bo inaczej nie byłaby kulturą indoeuropejską. Przykładem może być celtycka teoria Kopca Kraka: naukowcy z AGH ustalili, że Kopiec Kraka sprzężony z kopcem Wandy stanowił rodzaj imponującego kalendarza wiecznego. Uznali, że był to kalendarz celtycki. Pomimo, że znacznie lepiej pasuje do kultury słowiańskiej. Do tekstu.. | | |
Gry globalne i lokalne. Rozważania nad naturą i przyczynami ubóstwa narodów
Marek Chlebuś (24-05-2018) | | Niektórzy są tak zaabsorbowani ideologicznymi kontrowersjami, że brakuje im czasu na naukę. Od przeszło półwiecza istnieje matematyczna nauka o konflikcie i kooperacji, zwana teorią gier. Grą jest nie tylko brydż czy poker, ale również handel, wojna, sianie genów, zwalczanie wirusów przez system odpornościowy czy wzrost drzew w lesie. Teoria rozróżnia dwa rodzaje gier: te konkurencyjne, w których zyski i straty uczestników bilansują się: jeśli ktoś wygrywa, to ktoś musi do niego przegrać, i te niekonkurencyjne, w których wygrane i przegrane nie muszą się bilansować. W jednych sytuacjach konkurencja działa optymalizująco, w innych nie. Teoria gier pozwala odróżnić te sytuacje. Do tekstu.. | | |
Kąsanie Hegla
Tamara Bołdak-Janowska (25-05-2018) | | Hegel gloryfikuje Niemców, tj. "narody germańskie", bo jedynie one wiedzą wszystko o wolności. Hegel mówi oczywiście jak Europejczyk, dostrzega Europę. Według niego, Polska zniknęła z Europy przez to, że próbowała liberalnej demokracji, a poza tym ciągle "ciąży ku Azji". Wypomina demokracji greckiej, że zawistni o wybitny talent połączyli się w ruch sykofantów, którzy "szkalowali każdą wybitną indywidualność i wszystkie osobistości stojące na czele rządu". Do tekstu.. | | |
Józef a geneza niewolnictwa w Egipcie
Małgorzata Brojek (26-05-2018) | | Biblijny Józef przekonał faraona do nałożenia na Egipcjan 20% daniny, która pozwoliła mu przez kilka lat zgromadzić wielkie zapasy zboża. Gdy nadeszły chude lata, tj. marne wylewy Nilu, Józef jako nadzorca faraona rozpoczął intratną sprzedaż zgromadzonego zboża. W ten sposób Egipcjanie utracili najpierw swoje bydło, następnie ziemię, w końcu zaś swoją wolność. Dzięki Józefowi, cała wolna ludność Egiptu stała się niewolnikami faraona. Na najlepszych ziemiach przejętych od Egipcjan, Józef osiedlił swą rodzinę, którą uczynił strażnikami stad bydła. Po śmierci Józefa i nastaniu nowego faraona, zwrócił się on przeciwko ludowi Izraela. W ten sposób doszło do ucieczki z Egiptu pod wodzą Mojżesza. Do tekstu.. | | |
Tragedii września 1939 nie dało się uniknąć. Rozmowa z prof. Markiem Kornatem
Bartosz Bolesławiecki (28-05-2018) | | Pojawiają się niekiedy w historiografii sensacyjne koncepcje porozumienia Polski z Hitlerem i wspólnego uderzenia na Związek Sowiecki. Czy takie pomysły można traktować poważnie? Sojusz z Niemcami w 1939 roku był niewykonalny z prostej przyczyny - przeciwko niemu opowiadał się właściwie cały naród. Oddanie się w opiekę III Rzeszy i dobrowolne przyjęcie roli satelity było nie do pomyślenia. Los Polski byłby nie do pozazdroszczenia w przypadku wygrania wojny w takiej koalicji (w co jednak nie wierzę) i niemniej beznadziejny w wypadku klęski. Beck powiedział zresztą, że "pasalibyśmy Hitlerowi krowy na Uralu", gdyby przy naszym udziale zdobył on Rosję. Do tekstu.. | | |  Starsze [1] [2] [3] [4] [5] … [138] … [273] [274] [275] [276] [277] Nowsze 
Przegląd archiwum streszczeń
|
 |
