Teoria zmiany społecznej Kazimierza Kelles-Krauza Kamil Łuczaj (26-01-2011) |
Za główną zaletę koncepcji Kazimierza Kelles-Krauza uznać trzeba próbę ukazania
zasady, która dotyczy ważnej prawidłowości w historii idei. Stałe powracanie
pewnych wzorców, struktur jest problemem obecnym w filozofii od czasu Heraklita.
Zajmowali się nim m.in. stoicy, Giambattista Vico i Fryderyk Nietzsche, jednak
zestawienie tej koncepcji z duchem rewolucji, dokonane na początku
XX wieku przez polskiego myśliciela wydaje się być pomysłem nowatorskim. Do tekstu.. |
|
Krajobraz ludzkiej moralności Andrzej Koraszewski (26-01-2011) |
Czy nauka może nam pomoc w definiowaniu ludzkich
wartości? Pytanie jest stare, nowa jest zgromadzona w ostatnich
dziesięcioleciach wiedza o naszym mózgu, o naszej psychice i o naszych
zachowaniach. Rozpoczynając te rozważania Harris, opisuje we wstępie
obyczaj vendetty w Albanii i stawia pytanie, czy odwołując się do metody
naukowej możemy stwierdzić, że mordowanie krewnych osoby, która zamordowała
naszego krewnego, jest moralnie słuszne lub moralnie naganne. Do tekstu.. |
|
Czy pracodawcy powinni zamykać oczy na prywatne przekonania? Richard Dawkins (26-01-2011) |
W Kentucky znany astronom, Martin Gaskell został odrzucony jako kandydat na
stanowisko dyrektora nowego obserwatorium na uniwersytecie i podał uniwersytet
do sądu, oskarżając go o dyskryminację z powodu przekonań religijnych.
Uniwersytet zgodził się obecnie zapłacić mu 125 tysięcy dolarów, ale odmówił
przyznania się do niewłaściwego postępowania. Do tekstu.. |
|
Gdy nauczanie ogranicza odkrywanie Ed Yong (27-01-2011) |
Jedni twierdzą, że dziecko potrzebuje porządnych
instrukcji, inni, że powinno odkrywać jak najwięcej samodzielnie. Dobrzy
nauczyciele poszukują złotego środka, Jak go szukać i czy nauka może nam w tym
poszukiwaniu jakoś pomóc? Do tekstu.. |
|
Kurwokracja Pana B. Agnieszka Zakrzewicz (28-01-2011) |
Pomiędzy jednym a drugim "bunga-bunga" Berlusconi znalazł czas na obiad z watykańskim sekretarzem stanu. Jednak w sprawie "Ruby-gate" zarówno Watykan, sam papież, a także Konferencja Episkopatu Włoch skrytykowały mocno włoskiego premiera, przypominając obowiązki wynikające z włoskiej konstytucji: "kto pełni funkcje publiczne musi prowadzić godne życie". Umberto Bossi - lider Ligi Północnej odpowiedział najwyższym głowom Kościoła: "Łatwo im mówić..." - co miało znaczyć "kto jest bez grzechu, niech pierwszy rzuci kamień" i przypomnieć, że Watykan powinien zająć się swoimi aferami pedofilskimi. Do tekstu.. |
|
Przychodzi baba do lekarza, albo chleb do pijawki Przemysław Piela (28-01-2011) |
Filolog
ewolucjonista, uczeń Darwina: Zwróćmy uwagę na pewne zależności. U zarania
medycyny ludzie wierzyli w lecznicze właściwości upuszczania krwi, a jak
wiadomo pijawki ze swej natury doskonale komponowały się z tym przekonaniem.
Hirudo medicinalis, czyli pijawka lekarska nawet dziś podejrzewana jest o
pewne własności lecznicze. Słowo "lekarz" w języku polskim, wg niektórych
słowników etymologicznych pochodzi od słowa "leczyć". Jakże to z polska
brzmi! Do tekstu.. |
|
Reklama społeczna etyki (28-01-2011) |
{I:etyka_kolor_200.jpg||middle}
Gorąco zachęcamy Was do reklamowania etyki w Waszych szkołach i poza szkołami. Aby ułatwić Wam to zadanie portal etykawszkole.pl przygotował piękne plakaty "etyczne", które wystarczy wydrukować, pokserować i porozwieszać tam, gdzie mogą przebywać uczniowie. Do tekstu.. |
|
Dzień Holocaustu (28-01-2011) |
Przed
wypadającym 27 stycznia Międzynarodowym Dniem Pamięci o Holocauście, kilka irańskich witryn
internetowych opublikowało artykuły negujące Holocaust. Witryna internetowa
"Towarzystwo Badań Adolfa Hitlera" zamieściło niedawno niedatowany artykuł
pod tytułem "Ponowna ocena Holocaustu". Do tekstu.. |
|
Bluźniercy Latif Hamdani (29-01-2011) |
Pakistański prawnik nawołuje do egzekwowania istniejących pakistańskich praw o
bluźnierstwie przeciw siejącym nienawiść duchownym islamskim. Jego zdaniem
"Ignoranccy i zakłamani mułłowie zrobili parodię z konstytucji, prawa i procesu
sądowego w Pakistanie". Do tekstu.. |
|
Darwin i inni oraz ateizm apofatyczny Andrzej Koraszewski (29-01-2011) |
Zacznijmy od tego, że dla wielu ateizm jest nieprzeniknioną tajemnicą.
Chociaż sami ateiści powiadają, że jest on zaledwie odmową wiary w istoty
nadprzyrodzone, swoistym misterium wzruszenia ramionami, wielu zatrzymuje się
przy słowie misterium i odczuwa poczucie braku łaski jego zrozumienia. Do tekstu.. |
|
Nabokov miał rację Jerry Coyne (30-01-2011) |
To jest
naprawdę fantastyczne: praca opublikowana 66 lat temu o ewolucyjnej historii
grupy motyli została właśnie potwierdzona przez kombinację nowych badań
molekularnych i ekologicznych.
Tym, co
jest jednak jeszcze bardziej niesamowite to jest fakt, że autorem tej pracy
był Vladimir Nabokov.
Czego
prawdopodobnie jednak nie wiedzieliście, to że był nie tylko pisarzem, ale i
światowej klasy lepidopterologiem,
specjalizującym się w "taksonomii alfa". Do tekstu.. |
|
Wywiad z Hillary Clinton na temat obecnej sytuacji w Egipcie Bob Schieffer (30-01-2011) |
Czy nie jest pani zaniepokojona faktem, że w przypadku, gdy prezydent Mubarak będzie musiał ustąpić, sytuacja ta stworzy pewną szansę na dojście do władzy Bractwu Muzułmańskiemu, które było nastawione opozycyjnie w stosunku do jego rządów od tak wielu lat? Sądzę, iż większość ludzi zgodzi się z twierdzeniem, że nie oni zapoczątkowali te demonstracje. Ale w którym miejscu postrzega pani - jak widzi pani ich rolę do odegrania, jeżeli prezydent Mubarak będzie musiał ustąpić? Do tekstu.. |
|
Specjalny raport: rewolta w Egipcie i polityka USA Barry Rubin (31-01-2011) |
Zdumiewa, że tak wiele entuzjazmu opiera się
głównie na tym, iż
demonstranci nie mają przywódców i demonstracje są spontaniczne. Ależ to jest
właśnie ta sytuacja, w której ktoś, kto ma przywódców, jest dobrze zorganizowany
i wie dokładnie, czego chce, przejmuje władzę. Do tekstu.. |
|
List otwarty do Lecha Wałęsy Andrzej Koraszewski (31-01-2011) |
Zwracam się do Pana, gdyż jest Pan człowiekiem, który może proponować kandydatów
do Pokojowej Nagrody Nobla. Chciałbym Pana skłonić do przyjrzenia się postaci,
którą już w ubiegłym roku przedstawił do tej nagrody belgijski polityk Jean-Marc
Delizée. Po raz pierwszy usłyszałem o nim w styczniu 2009 roku. Izzeldin Abuelaish,
znany po prostu jako "doktór z Gazy". Lekarz, ginekolog, wybitny specjalista od
bezpłodności, który stał się symbolem budowania psychologicznego pomostu między
Gazą i Izraelem. Do tekstu.. |
|
Stan praw człowieka w Organizacji Narodów Zjednoczonych Hillel C. Neuer (31-01-2011) |
Rada Praw Człowieka ONZ-u przechodzi w tym roku przegląd pierwszych pięciu lat
swojej działalności. Jak się spisała? Przypomnijmy najpierw jej
historię. W 2005 r. ówczesny sekretarz generalny ONZ, Kofi Annan, wezwał do
zlikwidowania starej Komisji Praw Człowieka. Wyjaśnił
dlaczego. Różne kraje dołączyły do niej "nie po to, by wzmocnić prawa człowieka, ale
by chronić się przed krytyką lub by krytykować innych". Komisję kompromitowało
"upolitycznienie" i "selektywność". Cierpiała na "brak profesjonalizmu" i
"deficyt wiarygodności" - które, jak wówczas twierdzono, "rzucają cień na reputację systemu ONZ-u jako
całości". Do tekstu.. |
|
Jej Świątobliwość Mariusz Agnosiewicz (01-02-2011) |
Legenda została utkana traumą po trzęsących papiestwem X w. nieformalnych papieżycach: Teodorze Starszej, Marozji i Teodorze Młodszej; pamięcią po Hypatii oraz Heloizie, która zepsuła Abelarda; i wreszcie - pod bezpośrednim wpływem feministycznego ożywienia beginek. To w rozkwitających wówczas herezjach kobiety zaczęły dochodzić do religijnych funkcji władczych. Porete spalona została wprawdzie kilka dekad po pierwszych wzmiankach o papieżycy Joannie, ale w tym samym dokładnie czasie działała Wilhelmina Blažena, córka króla Czech, która została proklamowana papieżycą, mającą poprowadzić Kościół ku nowej erze Ducha... Opowieść o papieżycy niedawno odżyła a ja chciałbym opowiedzieć wam więcej o znaczeniu samej legendy. Do tekstu.. |
|
Dalsze rozważania o dyskryminacji Richard Dawkins (01-02-2011) |
Są pomiędzy nami tacy, którzy widzą ostre rozróżnienie
między przekonaniami o faktach, takimi jak "Wierzę, że Ziemia jest płaska", a
opiniami, takimi jak "Wierzę, że Richard Nixon był złym człowiekiem". Niektórzy
relatywiści, z drugiej strony, zlewają fakt i opinię, nie widzą żadnego powodu
do uprzywilejowania faktów wobec
opinii i uważają, że wszystkie opinie są równie ważne i godne szacunku. Do tekstu.. |
|
Zagadki dla Sfinksa: Egipt 2011 R. Joseph Hoffmann (01-02-2011) |
Powoływanie się na "wolność od ucisku" przez ponure siły, próbujące zabezpieczyć
możliwość uciskania bojowników o wolność, nie jest niczym nowym w historii
cywilizacji. Jest to szczególnie zwodnicza mantra, kiedy pracują kamery i
reporterzy czują krew na ulicach. Pomaga, jeśli protestujący są młodzi,
zdezorientowani i głośni, tak jak są w Kairze i jak byli w Teheranie w 1979 r. Do tekstu.. |
|
Etyka dla myślących Marcin Punpur (02-02-2011) |
Niektórzy, przeważnie z braku wiedzy
czym jest etyka, stawiają wobec niej wymóg wychowawczy. Etyka ich zdaniem
powinna uczyć moralności, to znaczy właściwego postępowania. Ma pełnić podobną
funkcję co religia i uczyć rozróżniać to co dobre od tego co złe. Szkopuł w tym,
że żadna etyka nie jest w stanie podać takiego kryterium bez zastrzeżeń. Religia
to czyni, ale kosztem rozumu, opierając się na łasce i wierze. Do tekstu.. |
|
Od poczęcia do naturalnej śmierci Erick MacDonald (02-02-2011) |
Jest ważna przyczyna, dla której związki uczuciowe mogą
zasadnie być uznane za centralne dla stosunków ludzkich, w których
dzieci mogą być tylko jednym z możliwych celów. Ostatecznie zasadna jest
myśl, że jest to adaptacyjne w tym sensie, że dostarcza stabilności w
wychowywaniu dzieci, a seks dla przyjemności stanowi zapewne ważny wkład w stabilność
takiego związku. Do tekstu.. |
|
Wolność i podwójne standardy Hanin Ghaddar (02-02-2011) |
Moja
przyjaciółka z Facebooka napisała w tym tygodniu: "Czy jesteśmy blisko
powiedzenia 'jestem dumna, że jestem Arabką', czy też powinniśmy poczekać trochę
na Maroko, Jordanię i przynajmniej jeszcze jeden kraj?"
Znam
Nabilę z uczelni. Byłyśmy bardzo dobrymi przyjaciółkami, ale z czasem nasze
drogi rozeszły się. Po studiach stała się bardziej religijna, zaczęła nosić
zasłonę i zmieniła się w żarliwą zwolenniczkę Hezbollahu. Najwyraźniej, według
opinii wspólnych przyjaciół, moje "odmienne opinie" o Hezbollahu i religii zatruły
naszą przyjaźń. Do tekstu.. |
|
Nauka zmniejsza kobiece łona Mariusz Agnosiewicz (03-02-2011) |
Kinematografia niejednokrotnie pokazywała czarowanie ludu wiedzą przez kapłanów egipskich, ale nie zajmowała się pokazaniem, że technika starożytnej Grecji - sprzed narodzenia Chrystusa - była dla późniejszych chrześcijan nie tylko nieznana, ale i niewyobrażalna: maszyny i automaty jakie starożytni Grecy konstruowali w III w. p.n.e. dla średniowiecznych mogły być co najwyżej cudami boskimi (np. termoskop, który uruchamiał fontannę wodną pod wpływem ciepła słonecznego, spotykany także w wersjach uruchamiania mechanizmu pod wpływem ognia: kapłan zapalał na ołtarzu ogień, a specjalny automat pod jego wpływem wylewał na ołtarz libację - święty napój boga) Do tekstu.. |
|
Egipt -matka świata Qanta Ahmed (03-02-2011) |
W
Egipcie jest atmosfera wrzenia. Wielkie Egipskie Muzeum w
Kairze było już obiektem napaści, czego efektem jest pozbawienie głów dwóch
starożytnych mumii, co jest aktem niemal symbolicznym, w chwili kiedy Egipcjanie
pozbawiają Mubaraka prometejskiej kontroli nad ogniem władzy. Odcinanie głów hydrze dyktatury niesie znamiona głębokiej przemiany.
Jak przy
wszelkich egzekucjach, rozlew krwi, rzeczywisty i bardziej abstrakcyjny,
niebawem się zacznie. Do tekstu.. |
|
James Burnham i upadek Zachodu Jarosław Balinka (03-02-2011) |
W swojej
ostatniej książce "Suicide of the West" ("Samobójstwo świata zachodniego"),
która nie doczekała się polskiego przekładu, Burnham wciąż podtrzymywał swoje
obawy o przyszłość cywilizacji zachodniej. Zasadniczą tezę budował na
przekonaniu, że cywilizacja zachodu od początków XX wieku zaczęła ulegać
gwałtownemu kurczeniu się. Dostrzegał to w ideologii bolszewickiej i Związku
Radzieckim, który połykał kraje Europy Wschodniej jeden po drugim. Te same
tendencje zauważył w osobliwościach procesu dekolonizacji oraz rosnących
nastrojach antyzachodnich w częściach Azji oraz na kontynencie afrykańskim. Do tekstu.. |
|
Kochać i być mądrym Andrzej Koraszewski (04-02-2011) |
Racjonalizm jest
złudzeniem. Na wszystkich możliwych poziomach nasze życie dominuje
irracjonalizm. Kierują nami emocje, we wszelkich analizach posługujemy się
niepełnymi a często wręcz szczątkowymi danymi, nasze mózgi mają tendencję do
życzeniowego myślenia i do tendencyjnego postrzegania faktów. Krótko mówiąc,
racjonalizm jest fanaberią, ułudą lub jak kto woli, kiepskim źródłem dobrego
samopoczucia. Do tekstu.. |
|
Religijne pudrowanie flinty Mariusz Agnosiewicz (04-02-2011) |
Ciekaw jestem co wielebny może mówić w takiej sytuacji. Wiadomo po co strzelamy: jesteśmy zwierzętami, jest w nas agresja. Strzelanie to adrenalinka i trybut dla naszej zwierzęcości. Jak można zakryć ornatem tę nagą prawdę? Czy ksiądz mówi o uświęcającej ofierze, którą poniósł dziczek ku chwale Pana? A może opowiada myśliwym, że Biblia pokazuje nam przykład idealnego Dawidowego oka w ciskaniu pocisków? Do tekstu.. |
|
Homeopatia, czyli cukier z podpisem astralnym Andrzej Gregosiewicz (04-02-2011) |
Dlaczego prawo zezwala na sprzedaż takich leków?
- Odpowiem pytaniem. A skąd wziął się w Farmakopei Europejskiej zapis: "Nie da się określić różnicy między
rozpuszczalnikiem a homeopatycznym środkiem leczniczym
za pomocą naukowych metod analitycznych"? Przecież takie sformułowanie to prawna legalizacja okultyzmu i magii. Ale lobby homeopatyczne to wielkie pieniądze. Politycy nie mieli oporów, by napluć w twarz nauce i medycynie. Przeciwko temu gigantycznemu oszustwu świat będzie protestować. Do tekstu.. |
|
Ile było gatunków człowieka? Jerry Coyne (05-02-2011) |
Co z
"współczesnym" H. sapiens, neandertalczykami i denisowianami?
Najwyraźniej tworzyli hybrydy i niektóre z tych hybryd były płodne, bowiem ślady
genów denisowian i neandertalczyków pozostają w naszych genomach. Na tej
podstawie antropolog John Hawks uważa neandertalczyków, ludzi współczesnych i
denisowian za członków tego samego gatunku; Gibbons cytuje go: "Krzyżowali się
ze sobą. Możemy ich nazwać tym samym gatunkiem". Do tekstu.. |
|
Kilka słów na niedzielę dzisiejszą Andrzej Koraszewski (06-02-2011) |
Być może data 12 lutego nie powinna mylić się z pierwszym kwietnia, a pani Hall z
ministrem oświaty. Po wbiciu hasła Darwin Day otrzymujemy prawie 9
milionów tekstów, pierwsze strony to aktualności uniwersytetów, szkół,
instytucji rządowych, imprez organizowanych przez media. Słynni uczeni będą
mieli z tej okazji publiczne wykłady, na które jak zwykle trudno się będzie
dostać. Do tekstu.. |
|
W niewoli czynności Jarosław Klebaniuk (07-02-2011) |
Powszechność pewnych
rodzajów przymusowych czynności i liczba ludzi, dla których stają się one
wcześniej czy później problemem, sprawiają, że potrzeba naukowej refleksji nad
nimi staje się pilna. Dostrzegła to Nina Ogińska-Bulik, publikując ciekawą
książkę, łączącą przegląd zagadnień teoretycznych i wyników badań własnych
dotyczących uzależnienia od czynności. Do tekstu.. |
|