Racjonalizując nieracjonalne Robert Prochowicz (26-02-2012) |
Niektóre rzeczy lub czynności są zabronione prawem, pomimo że ludzie chcą ich dokonywać, "bo taki jest zwyczaj". Często jednakże wystarczy dołożyć do słowa "zwyczaj" przymiotnik "religijny", aby można było uprawomocnić nawet najbardziej nieracjonalne zachowania i przedsięwzięcia. Polskie prawo zabrania (i bardzo dobrze) przycinania szczeniakom ogonów i uszu. Ale obcięcie niemowlakowi napletka z powodów religijnych (obrzezanie) jest już jak najbardziej dozwolone. Do tekstu.. |
|
Media a religia Agata Sierzputowska (26-02-2012) |
Wszystko to sprawia wrażenie, że wierny traktowany jest dzisiaj już
bardziej jako klient kupujący
produkt jakim
jawi się wiara. Takie podejście wydaje się być jakoś "absurdalnie" acz
zarazem realnie bliższe formom charakterystycznym dla współczesności. Kościoły
są świadome tendencji spadkowej wśród liczby wiernych, głównie
obserwowanej - jak wspominałam wcześniej w Europie, w której coraz bardziej
zwycięża kult konsumpcji nad kultem religii, dlatego usilnie starają się
odwrócić tę negatywna dla nich skalę zjawiska stawiając właśnie na
stosowne w teraźniejszości działania marketingowe. Do tekstu.. |
|
Psychologia to nauka, nie czary - kampania przeciwko pseudonaukowym psychotestom (26-02-2012) |
Racjonalista jest partnerem kampanii Klubu Sceptyków Polskich skierowanej przeciwko stosowaniu pseudonaukowych testów projekcyjnych. Na podstawie odczytania plam atramentowych psychoanalitycy stawiają przed sądem wróżbę o twojej kondycji psychicznej. Aby ograniczyć szkody, jakie niesie ten pseudonaukowy relikt publikujemy przepis na "słuszną" wyobraźnię - ujawniany "wiedzę tajemną" testu Rorschacha. Do tekstu.. |
|
Święte księgi i wartość ludzkiego życia Eric MacDonald (27-02-2012) |
Obraza uczuć religijnych przez spalenie książek
uważanych przez pewnych ludzi za święte była bezpośrednią przyczyną śmierci
wielu ludzi. Z pewnością jest w
tym coś głęboko niepokojącego i jeśli uważasz, że można to po prostu
usprawiedliwić argumentem o tym, kto jest odpowiedzialny za problemy w
Afganistanie, to zwyczajnie nie rozumiesz mocy religii, skłaniającej ludzi do
czynów rozpaczliwie nieludzkich. Do tekstu.. |
|
Arabowie i pokój Omar Dakhane (27-02-2012) |
Jeżeli jesteś Arabem i chcesz przeprowadzić otwartą
rozmowę na temat Bliskiego Wschodu, to nie będzie to łatwe, ponieważ zawsze
oczekuje się, że będziesz przeciwko Izraelowi. Bycie Arabem, który
bezstronnie podchodzi do tego konfliktu, nieodmiennie sprawia, że stajesz się wrogiem
Arabów, nieważne jak logiczne i prawdziwe są twoje przekonania. Do tekstu.. |
|
Odwracając wymarcie Matt Ridley (27-02-2012) |
Obecnie na
Kostaryce las deszczowy z bogactwem gatunków drzew świetnie czuje się
na miejscu, które w 1993 r. było wyjałowioną ziemią rolną. Kiedy posadzono
drzewa lubiące słońce i tworzące baldachim, setki innych gatunków drzew
pojawiły się tam w sposób naturalny. Jeden z komentatorów powiedział: "Powszechnym
przekonaniem jest, że raz zniszczony lat tropikalny nigdy nie może odrodzić
się. Ale czy jest tak naprawdę, czy to tylko mit?". Do tekstu.. |
|
Nie ma NOMA, Jest CO MA (religia do nauki i nauka do religii) Andrzej Koraszewski (28-02-2012) |
Słynne określenie Stephena Jay Goulda o nienakładających się na siebie magisteriach (NOMA), doczekało się dziesiątków krytyk. Liczni autorzy pokazywali jak bardzo w rzeczywistości nauczanie kościołów nakłada się na obszary nauki i jak często nauka odsłania religijne mity. Krótko mówiąc NOMA okazała się życzliwym zabiegiem, który miał złagodzić napięcia między nauką i religią, jednak ta koncepcja miała dość poważny feler - nie zgadzała się z rzeczywistością. Do tekstu.. |
|
Krew się nie polała. Co za rozczarowanie Richard Dawkins (28-02-2012) |
Z jednej strony atakuje się nas, "jeźdźców"
i "nowych ateistów", często agresywnie i hałaśliwie, za to, że jesteśmy
agresywni i hałaśliwi. Z drugiej strony, kiedy dziennikarze lub apologeci
religijni rzeczywiście spotykają nas i okazujemy się uprzejmi i cywilizowani,
oskarżają nas o odwrót, "przyznawanie" lub "wyznawanie", że zmieniliśmy
się, choć w rzeczywistości zachowujemy się tak jak zawsze. Uważają, że
sprawiliśmy im zawód, kiedy odkrywają, że prawdziwi ludzie w żaden sposób
nie przypominają tego obrazu, na jaki nas nieustannie malują; jak gdyby -
ponieważ zadali sobie trud wymyślenia naszej przesadnej karykatury, powinniśmy
przynajmniej mieć tyle przyzwoitości, by w rzeczywistym życiu zachowywać się
zgodnie z nią. Do tekstu.. |
|
Zamach popleczniczy posłanki Sobeckiej Mariusz Agnosiewicz (28-02-2012) |
Zawiadamiam o popełnieniu przez posłankę Annę Sobecką wykroczenia poplecznictwa (art. 57 par. 1 Kodeksu wykroczeń) polegającego na uiszczeniu grzywny za obywatela Tadeusza Rydzyka, ukaranego za nielegalną zbiórkę publiczną. Grzywna zapłacona przez posłankę jest bezskuteczna. Na Rydzyku nadal ciąży kara. Do tekstu.. |
|
Wasz Bóg jest moim Bogiem Sam Harris (29-02-2012) |
Gubernator
Mitt Romney wciąż musi przekonać konserwatystów religijnych ze swojej partii,
że jest odpowiednim kandydatem na prezydenta Stanów Zjednoczonych. Moim
zdaniem przekonałby zagorzałych republikanów i zabezpieczył swoją nominację,
gdyby przed prawyborami w Karolinie Południowej wygłosił następujące przemówienie. Do tekstu.. |
|
John Gray twierdzi, że recenzuje de Bottona, ale naprawdę recenzuje ateizm Jerry Coyne (29-02-2012) |
Przynajmniej tuzin czytelników zwróciło mi uwagę na recenzję
Johna Grey'a w "The New Statesman" z nowej
książki Alaina de Bottona Religion for Atheists: A Non-Believer's
Guide to the Uses of Religion. De Botton, jak pamiętacie, jest tym facetem, który chce, by humaniści i ateiści
przyjęli zewnętrzne oznaki religii - cotygodniowe spotkania, kazania, święta
i tym podobne - żeby zaspokoić naszą głęboką potrzebę rytuału społecznego. Do tekstu.. |
|
Plastyczna matnia Terry'ego Gilliama Piotr Berndt (01-03-2012) |
Adaptacja powieści "Lęk i odraza w Las Vegas" Huntera S. Thompsona jest dziełem dość tajemniczym i daje również możliwość innego spojrzenia na jej interpretacje. Pokazuje jak rzeczywistość lubi rządzić się logiką koszmaru sennego. Książka ukazała się w 1972 roku w okresie schyłku ruchu hippisowskiego i wojny w Wietnamie. Autor wychwytuje i opisuje w niej moment przełomu. Do tekstu.. |
|
Czy nadchodzi nowy kult? Andrzej Tomana (01-03-2012) |
W Gazecie Wyborczej ukazał się wywiad z prof. Teresą Smolińską pod elektryzującym tytułem "Przedślubny kult penisa ogarnia Polskę". Pani Profesor - folklorystka i kulturoznawca - opisuje nowe zwyczaje przedślubne na Opolszczyźnie, którym towarzyszą różne gadżety kojarzące się z penisem. Pani profesor niby nie jest tym oburzona, raczej zniesmaczona, ale ubolewa, że "odsakralizowała się obrzędowość weselna". Do tekstu.. |
|
Dzień Przyszłości Jacek Tabisz (01-03-2012) |
Warto z uśmiechem i optymizmem patrzeć w nadchodzące czasy. One naprawdę na to zasługują! Żyje nam się tysiące razy lepiej niż 100, czy 300 lat temu. Nasze człowieczeństwo jest pełniejsze, mamy więcej możliwości dla jego ekspresji, a będziemy mieć ich jeszcze więcej. Ludzie religijni i parareligijni kraczą, że nowe czasy są zdehumanizowane, że jesteśmy coraz bardziej samotni. Cóż - codziennie mam kontakt z przyjaciółmi z Indii, zaś telefon komórkowy sprawia, iż moja lepsza połowa ma ze mną stały kontakt, którego nie miałaby, gdybym pracował na przykład w XIX wiecznej fabryce 14 godzin dziennie Do tekstu.. |
|
Opercja od Haram do Halal Azra Naseem (01-03-2012) |
10 lutego "Gazeta Wyborcza" doniosła o przewrocie
w raju. Raj to Malediwy. Partia Adhaalath,
ogłosiła prezydenta Naszeeda haram (arabski - osoba lub rzecz
niedozwolona w islamie, przeciwieństwem tego terminu jest halal- A.K.).
Wydana w przeddzień zamachu broszura tej partii głosiła między innymi: "Żadne prawo sprzeczne z islamem nie może
być uchwalone na Malediwach"; rząd uczył "dobrych rzeczy o Żydach". Do tekstu.. |
|
Utrwalając rasowe stereotypy Julian Jeliński (02-03-2012) |
O znaczeniu ruchu abolicjonistycznego dla obalenia niewolnictwa w 1863
roku wspomina każda książka dotycząca historii Stanów Zjednoczonych.
Zaznaczany w nich jest nie tylko wpływ ruchu i ale i rola, jaką odegrała
literatura abolicjonistyczna w zmianie nastawienia amerykańskiego społeczeństwa.
Książki abolicjonistów były powszechnie czytane i szeroko dyskutowane.
Prezydent Lincoln nazwał nawet Harriet Beecher Stowe "małą
kobietą, która wywołała dużą wojnę". Do tekstu.. |
|
Ślepy wiedzie widzących. Głuchy nasłuchuje sygnału Eric MacDonald (02-03-2012) |
Sparaliżowani, spastyczni, niezdolni do mówienia,
jedzenia lub pójścia do toalety, izolowani, samotni, często porzucenie przez
współmałżonków, a potem zmuszeni do leżenia w łóżku dniami, tygodniami,
miesiącami i latami, więźniowie we własnych ciałach, zniewoleni przez państwo.
"Ale my żywimy za nich nadzieję - powiedział papież Wojtyła - kiedy
oni nie mogą już dłużej mieć nadziei". Dziękuję,
ale się obejdę! Do tekstu.. |
|
Pogrzeb z odgromnikiem Marcin Kruk (02-03-2012) |
Czy deprawowanie było sensem jego życia? Nigdy tego tak
nie powiedział, a przecież przybyliśmy tu ze wszystkich stron świata, pożegnać
tego, który nam mówił o chmurach, latawcach,
butelkach lejdejskich, który chodził z nami oglądać gniazda łabędzi i
wiercone w ramach pokuty otwory w cegłach starego kościoła. Do tekstu.. |
|
Refleksja po książce Norbert Paprocki (03-03-2012) |
Racjonalizm to dobra opcja dla
tych
wszystkich buntowników, którzy niestety nadal tylko Kościół kojarzą z ideami i
moralnością- nie znają niczego poza tą zmurszałą instytucją zapchaną
betonowym dogmatyzmem. To jakby ex-klienci banku, który był skorumpowany i
zbankrutował, w związku z czym już nie ufają żadnym bankom, i nie włożą
pieniędzy na lokatę z najlepszym możliwie oprocentowaniem. Wolą zachować
parę groszy w skarpecie i niech tam rdzewieją. Do tekstu.. |
|
Dematerializacja i deflacja przyszłości Matt Ridley (04-03-2012) |
Wzrost ekonomiczny jest rodzajem deflacji. Jeśli na przykład koszt mocy obliczeniowej spada, to użytkownik mocy obliczeniowej uzyskuje więcej za mniej - i w ten sposób osiąga wyższy standard życia. Jedną z rzeczy, która umożliwia taką deflację, jest dematerializacja, redukcja ilości surowców potrzebnych do wyprodukowania towaru. Na przykład iPhone waży 1/100 i kosztuje 1/10 tego, ile ważył i kosztował komputer Osborne Executive w 1982 r., ale jego szybkość przetwarzania danych jest 150 razy większa i ma 100 tysięcy razy więcej pamięci. Do tekstu.. |
|
Płetwal błękitny - jak spotkałem największe zwierzę, jakie kiedykolwiek istniało Ed Yong (04-03-2012) |
Nie można
rozmawiać o płetwalach błękitnych bez uciekania się do litanii zapierających
dech w piersiach statystyk (zobacz fakty dotyczące płetwali błękitnych poniżej).
Trzydzieści metrów długości. 180 ton wagi. Może pochłonąć pół miliona kalorii
za jednym otwarciem gęby. Serce wielkości małego samochodu. Główna arteria jest tak
wielka, że mogłoby się w niej zmieścić dziecko. Do tekstu.. |
|
Porównajmy Al-Assada do Izraela Tariq Alhomayed (05-03-2012) |
W artykule w wychodzącej w Londynie gazecie "Al-Sharq Al-Awsat", zatytułowanym
"Porównajmy Al-Assada do Izraela", redaktor naczelny Tariq Alhomayed
nazwał obecną sytuację w Syrii "sprawą arabską par excellence" i "problemem bez rozwiązania".
Mówiąc "nasza demokracja jest zdeformowana, jak nasze republiki" porównał
działania tyrańskiego reżimu Assada do Izraela, pisząc: "To tak, jakbyśmy my, Arabowie, mówili, że jeśli zabójcą jest Arab, to
jest to coś, co możemy zaakceptować - ale jeśli jest to Izraelczyk, to
musimy wszyscy działać jak jeden, żeby położyć temu kres!" Do tekstu.. |
|
Czy istnieją rasy ludzkie? Jerry Coyne (05-03-2012) |
Jednym z najbardziej drażliwych tematów w biologii ewolucyjnej człowieka - lub ogólnie w biologii człowieka - jest pytanie, czy istnieją rasy ludzkie. W starych, złych dniach uważano za oczywiste nie tylko, że odpowiedź jest twierdząca, ale że istnieje hierarchia ras (zawsze szeregowana przez białych biologów), z przedstawicielami rasy białej na szczycie, Azjatami nieco niżej i czarnymi nieodmiennie na dnie. Do tekstu.. |
|
Ateiści, do dzieła! Jacek Tabisz (05-03-2012) |
Część ateistów jest przede wszystkim kontestatorami. Doświadczeni w jak najbardziej słusznej krytyce uchodzących za "jedyną prawdę" zabobonów, niestety nie poprzestają na tym. Niekiedy może się wydawać, iż nic w ich opinii nie może być godne pochwały, że wobec niczego nie można żywić optymistycznych nadziei. Zdawać się może, że nie tylko teistyczne opary absurdów, ale cała rzeczywistość społeczna jest zła. Kontestatorzy są przekonani, iż nie można chwalić przyszłości, bowiem to hurraoptymizm, pesymizm jest zaś jedyną racjonalną postawą. Do tekstu.. |
|
Evidence-based medicine vs Magic-based medicine Andrzej Gregosiewicz (05-03-2012) |
Dr Czelej: "Zetknąłem się z homeopatią po raz pierwszy w latach siedemdziesiątych w Pd. Afryce, gdzie ze zdumieniem obserwowałem leczenie poważnych stanów chorobowych metodą homeopatyczną". Zdumienie było na miejscu. Na stronach Sense About Science, prof. Raymond Tallis opisuje katastrofalne skutki polityki zdrowotnej w RPA, w czasie, gdy prezydentem był Thabo Mbeki. Zmarło wtedy przedwcześnie 365 tysięcy pacjentów, u których stosowano "leki" homeopatyczne. Społeczeństwo RPA zaczyna powoli rozumieć, czym jest w istocie Voodoo-Based Medicine. Do tekstu.. |
|
Bezcenne relikwie z Trewiru Andrzej Wendrychowicz (06-03-2012) |
W Trewirze przechowuje się dwie bezcenne relikwie religijne: kaftanik Jezusa Chrystusa i kalesony Karola Marksa. Za kilka tygodni do świętych relikwii mają ściągnąć setki tysięcy pielgrzymów. Fundacja Giordana Bruna organizuje w tym samym terminie serię różnych imprez pod ogólnym hasłem "Święty kaftanik - alternatywne pielgrzymowanie" Do tekstu.. |
|
Rushdie: Długi cień fatwy Sanal Edamaruku (06-03-2012) |
Minęły już dwadzieścia trzy lata. 24 lutego 1989 r.
irański ajatollah Chomeini wydał fatwę przeciwko Salmanowi Rushdiemu,
autorowi Szatańskich wersetów. Nie
było żadną nowością, że przywódca religijny wzywa do zamordowania
pisarza, bo nie podobają mu się jego książki. A może dokładniej, bo
niewyraźnie wyczuwa brak szacunku, choć nie zadaje sobie trudu przeczytania
choćby jednej linijki. Do tekstu.. |
|
Tydzień Nienawiści Andrzej Koraszewski (06-03-2012) |
Rozpoczął się planowany na najbliższe trzy tygodnie Tydzień Nienawiści. Najbardziej orwellowska, a
zarazem kafkowska impreza naszych czasów. Wbijając w Google hasło Apartheid
Week otrzymujemy ponad osiemdziesiąt sześć milionów sześćset tysięcy
wskazań. Można powiedzieć, że akcja "dwóch minut nienawiści" jest
nadzwyczaj udana, angażując setki milionów mieszkańców naszego świata w
wysiłek zmierzający do osiągnięcia stanu orgiastycznej nienawiści. Emmanuel
Goldstein - Wróg Ludu wiecznie żywy. Do tekstu.. |
|
Elektrownie jądrowe są dobrymi sąsiadami (07-03-2012) |
Elektrownia jądrowa pracuje idealnie, procedury bezpieczeństwa działają, mimo to zawsze pozostaje ryzyko ataku terrorystycznego. Atak taki wydarzył się w 1982, kiedy francuska elektrownia w Creys-Malville została ostrzelana z granatnika przeciwczołgowego. Dwa z pięciu pocisków trafiły w cel. Nie wyrządziły większych szkód. Sprawca zrobił później karierę polityczną w Partii Zielonych. Wbrew czarnej propagandzie zagrożenia związane z elektrownią atomową są znikome - w rok po wypadku w Fukushimie. Do tekstu.. |
|
Religia zinstytucjonalizowana jako polityczna siła antyintelektualna Piotr Napierała (07-03-2012) |
Dzisiejsza
moralność Zachodu jest przede wszystkim moralnością liberalną, czyli
pochodzącą od głównego pnia myśli oświeceniowej (Locke, Voltaire, Hume,
Kant), a po części także z jego demokratyzującego skrzydła (Spinoza,
Paine), choć ta moralność jest stale atakowana przez konserwatywnych
religiantów, anarchistów, postmodernistów, relatywistów i socjalistów. Do tekstu.. |
|