 |
  | |
Złota myśl Racjonalisty: "...powiem o kimś, że umie myśleć naukowo, kiedy potrafi myśli swe formułować jasno, wyrażać jasno, kiedy uznaje i wypowiada tylko te przekonania, które uzasadnić potrafi, kiedy i od siebie, i od drugich z nałogu już wymaga, żeby uzasadniali to, co głoszą, kiedy potrafi ocenić logiczną wartość rozumowań, które napotka, kiedy skutkiem tego nie pyta, kto mówi, ale pyta, co kto mówi i jak to uzasadnia,.. | |
 | |
 |
|
|
|
Archiwum streszczeń artykułów
W usta bez namysłu, czyli mówienie polityczne
Przemysław Piela (21-05-2008) | | Współczesna
debata posiada niestety coraz mniej walorów merytorycznych, natomiast coraz częściej
pojawiają się wybiegi retoryczne i chwyty czerpiące z profesjonalnych technik
marketingu i reklamy. Życzylibyśmy sobie by ważkie sprawy dyskutowano niemalże
z akademicką sumiennością; by w dyskusjach takich pojawiało się możliwie
najmniej gry emocjonalnej. W praktyce przyzwyczailiśmy się już do polityków
obrzucających się inwektywami, stosujących negatywnie nacechowane predykaty,
które tylko wspomagają proces pejoratywizacji dotychczas neutralnych określeń
lub definicji. Do tekstu.. | | |
Być katolikiem
Agnieszka Ratuch (21-05-2008) | | Wielkanoc. Wielki stół, wielkie żarcie,
wielkie radosne gęby. Wielkie obżarstwo. Vivat stół, święta, kurczęta,
baranki cukrowe, święconka, żurek i przysmaki. Ku chwale ojczyzny! Ku
pocieszeniu żołądków setka na rozweselenie. Barbarzyństwo. Tuż
po serwowanym mazurku, ogórek na zagryzkę, chwila zadumy nad cierpiącym szkłem
i do pełna dla humoru. Rodzina zdaję się bardziej zżyta po wypiciu kilku głębszych. Alleluja. Do tekstu.. | | |
CNN - wielka wygrana wizjonera
Elżbieta Binswanger-Stefańska (24-05-2008) | | W 1970 niejaki Ted Turner, lat 32, nabył za niewielkie pieniądze maleńką lokalną stację telewizyjną niedaleko miasta Atlanta. Program emitowany przez Channel 17 miał zasięg mniej więcej jednej mili. Przy sprzyjających warunkach atmosferycznych. Turner postanowił zrobić z niego pierwszą telewizję informacyjną obejmującą całą kulę ziemską! Tak narodził się pomysł utworzenia CNN. W kwietniu 1990 American Humanist Association ogłasza go "Humanistą Roku", przyznając mu ten tytuł za wkład w zachowanie pokoju na świecie i ochronę środowiska naturalnego. Do tekstu.. | | |
Zbrodnia religijno-polityczna
Maciej Psyk (24-05-2008) | | Czesław Kiszczak został oskarżony przez zbrojne ramię prawicy o zbrodnię. Zbrodnia polegała na tym, że 23 lata temu zwolnił ze służby w SB porucznika Romualda K. Zdaniem IPN - za to, że ten posłał córkę do Pierwszej Komunii. Gdyby Kiszczak tę dziewczynkę zgwałcił jak porządny praktykujący pedofil, ale "prywatnie", to sprawy już by nie było - uległaby przedawnieniu. Ale niestety - zamiast zgwałcić dziecko zwolnił z pracy jego tatę. Dla prokuratorów IPN to, co zrobił Kiszczak, było nieprzedawnialną zbrodnią przeciwko ludzkości. No i wszystko jasne - co jest zbrodnią, co jest priorytetem i kto rządzi. Do tekstu.. | | |
Bóg, człowiek i zło w myśli Emila Ciorana
Sławomir Piechaczek (24-05-2008) | | Według Ciorana, Boga wylansowali święci, zbrodniarze i nędzarze "na użytek własnej goryczy" tylko po to, by pogrzebać się w nim żywcem. Cioran nienawidzi "'agentów' innego świata", żyjąc wśród świętych nosiłby ze sobą sztylet, zaś największą rozkosz sprawiłaby mu Noc Świętego Bartłomieja wśród aniołów. "[...] Bóg jak choroba, zagnieżdża się w miejscu najmniejszego oporu", Bóg to "zabójczy przesąd, złośliwy rak przebrany w aureolę, który drąży ziemię od wieków...", i wreszcie "Marzę o świecie wolnym od niebiańskiej zarazy, o świecie bez krzyża i wiary". Wiara okazuje się być tutaj zamaskowaną manią wielkości Do tekstu.. | | |
Stosunki państwo-Kościół po zamachu majowym
Adam Trzciński (24-05-2008) | | 28 maja 1926, a więc w okresie, kiedy wiele rządów europejskich było wstrzemięźliwych wobec wydarzeń w Polsce, "Nasz Przegląd" zamieścił komunikat: "W dniu wczorajszym premier Bartel odwiedził kardynała Kakowskiego, który powrócił z Rzymu. Wizyta trwała blisko godzinę. Dowiadujemy się, że kardynał Kakowski przywiózł błogosławieństwo papieskie dla marszałka Piłsudskiego i dla rządu p. Bartla." Wybitni przedstawiciele episkopatu: arcybiskupi Teodorowicz i Sapieha, biskupi Łoziński i Łukomski także poparli zamach. Dla reżimu autorytarnego sprawa pozyskania kleru miała niebagatelne znaczenie. Do tekstu.. | | |
Do czego służy żaba
Bernard Korzeniewski (24-05-2008) | | U pewnego gatunku roztocza młode osobniki, samiec i kilkanaście samic, wylęgają się z jaj w ciele swojej matki. Odżywiają się one, zjadając ją od środka. Po pewnym czasie samiec, nie opuszczając martwego już zewłoka swej rodzicielki, kopuluje z każdą ze swych niedojrzałych jeszcze sióstr i wkrótce zdycha. Po osiągnięciu dorosłości młode samice wydostają się z ciała matki tylko po to, aby za parę miesięcy zostać zjedzonymi przez swoje własne potomstwo. Z punktu widzenia moralności ludzkiej mamy tu do czynienia z kanibalizmem, kazirodztwem, pedofilią, deprawacją, czy wręcz gwałtem na nieletnich, masochizmem, a rzecz cała zatrąca jeszcze o nekrofilię i sutenerstwo. Ciekaw jestem, jak opisany przypadek koresponduje z poglądami zwolenników "inteligentnego projektu"... Do tekstu.. | | |
Droga do gospodarki opartej na wiedzy
Andrzej Koraszewski (24-05-2008) | | Gospodarka oparta na wiedzy
to nie kilka najlepszych przedsiębiorstw w kraju, do których ściąga się
najlepsze umysły, ale nowe społeczeństwo, w którym najcenniejszym zasobem
jest ludzki potencjał intelektualny. Droga do gospodarki opartej
na wiedzy prowadzi przez społeczeństwo oparte na wiedzy, a tu toczy się
mordercza konkurencja o najlepszy system oświaty, pozwalający na
wyrównanie szans edukacyjnych dla wszystkich dzieci i na poprawienie wyników
nauczania w najbardziej zaniedbanych grupach społecznych. Do tekstu.. | | |
Głupota godności
Steven Pinker (24-05-2008) | | Wielu ludzi odczuwa niewyraźny niepokój z powodu rozwoju, który może na nowe sposoby zmieniać umysły i ciała. Romantycy i Zieloni mają tendencję do idealizowania tego, co naturalne, i demonizowania technologii. Tradycjonaliści i konserwatyści są z natury podejrzliwi wobec gwałtownych zmian. Egalitaryści martwią się z powodu wyścigu zbrojeń w dziedzinie poszerzających nasze możliwości technik. Każdy wreszcie może powiedzieć "fuj!" rozmyślając o bezprecedensowych manipulacjach przy naszej biologii. Rada Prezydencka stała się forum przedstawiania tego niepokoju. Pojęcie "godności" jest naturalną podstawą, na której buduje się obstrukcyjną bioetykę. Do tekstu.. | | |
Embriologia – ostatnie starcie
Maciej Psyk (24-05-2008) | | Brytyjska Izba Gmin zajmowała się dylematami bioetycznymi. Stosunkiem głosów 336 do 176 poparła nowelizację ustawy o embriologii i rozrodczości człowieka z 1990 roku pozwalającą na łączenie genów ludzkich i zwierzęcych. Poseł Chris Bryant, który jest... byłym wikarym anglikańskim, przypomniał, że w 1798 roku Kościół protestował przeciwko szczepieniu przeciw ospie. Wówczas teolodzy i hierarchowie twierdzili, że krowy, od których pochodziła szczepionka nie mogą służyć do szczepienia ludzi. Do tekstu.. | | |
Kowal mitu
Hubertus Mynarek (24-05-2008) | | Oto Ratzinger nadal pilnie rzeźbi przy Chrystusowym micie (por. "Odczarowanie papieża. Prawdziwe oblicze Josepha Ratzingera i dokładne obalenie jego tez"), zaś wierna mitowi i mitu spragniona masa ludzka masowo kupuje tego rodzaju mitotwórcze książeczki, a tymczasem w całej tej ewidentnie niezgodnej z historyczną prawdą sytuacji ukazuje się w Niemczech książka, która za pomocą najracjonalniejszych argumentów wyprowadza ten upowszechniony chrześcijański mit Jezusa ad absurdum - radykalnie demitologizując początki chrześcijaństwa. Jaki efekt będzie miało wrzucenie tegoż dzieła w naszą dzisiejszą spragnioną mitu aktualność, która bardziej hołduje Ratzi-onalizmowi aniżeli racjonalizmowi? Do tekstu.. | | |
W Afryce nie ma 'zielonej rewolucji'
Dan Gardner (24-05-2008) | | Przedstawiono już wiele wyjaśnień braku żywności i jej wyśrubowanych cen, które dotknęły wielkie obszary świata, ale rzadko kiedy słyszy się o katastrofalnie niskiej produktywności afrykańskiego rolnictwa. Plony z hektara w Afryce sub-saharyjskiej wynoszą zaledwie jedną trzecią plonów w Azji. Stanowią jedną dziesiątą plonów w Ameryce. Gdyby produktywność w Afryce wzrosła tylko do poziomu azjatyckiego, obecny kryzys żywnościowy niemal by zniknął - a wielu najbiedniejszym ludziom na świecie powodziłoby się lepiej. Do tekstu.. | | |
Złota Księga moich spotkań z filozofią XIX w.
Andrzej Nowicki (29-05-2008) | | Najwięcej łączy mnie z Feuerbachem: znajdowanie sensu życia w czytaniu, myśleniu i pisaniu, fascynacja historią filozofii i religioznawstwem, walczący ateizm, w którym negacja religii staje się ekspozycją pozytywnych treści ateizmu, kult Kopernika i Bruna. W latach 1980-1989 "żyłem Feuerbachem" jako promotor pracy doktorskiej mojej uczennicy, Anny Kossowskiej ("Filozofia kultury Ludwiga Feuerbacha"), studiując - równolegle z nią - dzieła tego myśliciela, jego listy, prace na jego temat, wypełniając rozmowy z doktorantką i pisane do niej listy niezliczonymi "feuerbachianami". Z różnych prac doktorskich pisanych pod moim kierunkiem, to był jeden z tych tematów, w który byłem (i wciąż jeszcze jestem) najbardziej zaangażowany intelektualnie i emocjonalnie. Do tekstu.. | | |
Upadłość i bankructwo w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim
Miłosz Obłoza (02-06-2008) | | Instytucje
mające na celu ochronę stosunków handlowych, dzisiaj określanych jako obrót
gospodarczy, zyskały wraz z rozwojem tych stosunków bardzo istotne znaczenie.
Jako element prawa handlowego (ale również karnego, administracyjnego) stanowią
dopełnienie jego regulacji, które umożliwia realizację głównych zasad, na
jakich się one opierają. Chodzi tutaj w szczególności o pewność, szybkość
obrotu oraz zasadę pacta sunt servanda. Do tekstu.. | | |
J. Habermas i teoria racjonalności komunikacyjnej
Marcin Punpur (02-06-2008) | | Jürgen Habermas jest najbardziej prominentnym przedstawicielem teorii krytycznej drugiej generacji Szkoły Frankfurckiej. Jego dorobek obejmuje niezliczone prace, których interdyscyplinarność i złożoność u jednych wywołuje frustracje, u innych głęboki podziw. Podstawowy motyw jego filozofii obraca się wokół obrony Oświecenia, z rozumem jako zasadą regulującą stosunki społeczne na czele. W tym celu dokonuje detranscendenalizacji tradycyjnych instancji filozoficznych i na bazie teorii działania komunikacyjnego rozwija koncepcję racjonalności komunikacyjnej, której poświęcony jest niniejsza praca. Do tekstu.. | | |
Indiana Jones do odkochania
Elżbieta Binswanger-Stefańska (02-06-2008) | | Każde czasy mają swoich bohaterów a każdy bohater jest na miarę swoich czasów. Starożytni podziwiali Heraklesa i jego siłę, Odysa i jego przebiegłość, Eneasza i jego niezłomność, bogobojne średniowiecze na klęczkach podziwiało swoich bogobojnych rycerzy (happy end: Lancelot kończy w klasztorze), zaś ludziom oświecenia imponował Robinson Crusoe, sam na bezludnej wyspie, zaradny, rozumny, rozumiejący... A przenosząc się do naszych czasów, okres zimnej wojny wylansował w latach 60. XX wieku Jamesa Bonda, niestarzejącego się nieskazitelnego bezdzietnego playboya-szpiega w niemnących koszulkach non-iron. Pokolenie po nim narodził się bohater lat 80., sympatyczny, ciepły, pełen wdzięku i subtelnej autoironii archeolog-awanturnik dr Henry Walton Jones Jr krócej Indiana Jones, dla wielbicieli - Indy. Do tekstu.. | | |
Modernistyczna obsesja. Erotyzm w sztuce na przykładzie motywu Salome
Katarzyna Płóciennik (03-06-2008) | | La femme fatale, której poświęcam
tę pracę, jest dla mnie niesamowicie ciekawą figurą funkcjonującą w wyobraźni
ludzkiej. Piękna, kusząca ledwie osłoniętym ciałem, a jednak niebezpieczna,
prawdziwie groźna. Jest modliszką, wampirem. Ale także muzą dla pisarzy i
artystów. Erotyzm sztuki modernizmu to la femme fatale. Do tekstu.. | | |
Impotencja Anarchii: obraz upadku indywidualności w starciu z hamburgerem
Łukasz Kołodziej (03-06-2008) | | Naprzeciw nas stoją "Oni" czyli
wszyscy, z którymi się nie identyfikujemy, w ostateczności wszyscy oprócz
nas. Oni stworzyli system wartości-system normatywny. Jego siła to możliwość
nakładania sankcji na tych, którzy się do norm nie stosują. Jednak nie stoimy na
pozycji
przegranej, możemy dalej walczyć, obyczajowość to strefa, gdzie trwa
regularna wojna między twardogłowymi i awangardą. W tej grze zwycięzca
skazany jest na śmierć, ponieważ zwycięska awangarda staje się kanonem, który
z czasem również zostanie obalony. Do tekstu.. | | |
Suwerenność konsumenta
Bogusław Siemiątkowski (04-06-2008) | | W swojej sztandarowej pracy "Bogactwo Narodów", Adam Smith pisał: "Istotną i skuteczną kontrolę nad rzemieślnikiem sprawują klienci". Dwieście lat później David Lubars, szef jednej z największych firm reklamowych Omnicom Group napisze: "Konsumenci są jak karaluchy, spryskujesz ich, spryskujesz, a oni natychmiast się uodporniają". Świat się zmienił. Rynek dżentelmenów Smitha zastąpiony został przez kapitalizm speców od marketingu. Pijar i reklama zdawać by się mogło, że stały się nieodłącznymi cechami nowoczesności, towarzysząc nam niemal na każdym kroku. Do tekstu.. | | |
Lista bluźnierstw
Maciej Psyk (04-06-2008) | | Brytyjski tygodnik "Times" dla zilustrowania stanu wolności słowa, sumienia i wyznania opublikował wyjątkową listę dwudziestu bluźnierstw popełnionych w ciągu ostatnich stu lat. Dziennikarka Joanna Sugden wykazała się dużą drobiazgowością oceniając w każdym przypadku pięć czynników: obsceniczność (O), kryminalność w kraju popełnienia (K), efekt religijny (ER), efekt polityczny (EP) i liczbę ofiar (LO). Do tekstu.. | | |
Zakład Pascala z grabarzem
Andrzej Koraszewski (04-06-2008) | | Koniec
homeopatii - pod takim tytułem "Lancet", jedno z najpoważniejszych
medycznych czasopism świata, opublikował przed trzema laty badania porównawcze
110 testów nad "lekami" homeopatycznymi.
Mając w ręku tak trudną do zakwestionowania masę dowodów autorzy
badań porównawczych najwyraźniej mieli wrażenie, że tym razem pogrzebali tę
szarlatanerię raz na zawsze. Publikacja połączona była z krytyką raportu Światowej
Organizacji Zdrowia, który uznając, że nie ma żadnych dowodów na to, iż te
leki działają, zdawał się wyrażać pewne zastrzeżenia
wobec mówienia o tym głośno. Do tekstu.. | | |
Amerykański rodowód religijnego fundamentalizmu
Radosław S. Czarnecki (04-06-2008) | | Fundamentalizm określa światopogląd religijny charakteryzujący się następującymi cechami: dogmatyzmem, autorytaryzmem, moralizmem, prozelityzmem, anty-ekumenizmem, radykalnym ujęciem antynomii Dobra i Zła, dualizmem aksjologicznym oraz ekskluzywizmem soteriologicznym. Głównym adwersarzem fundamentalistycznych ruchów religijnych jest w takiej perspektywie społeczeństwo otwarte, demokratyczne, o szerokim zakresie wolności przyznawanych jednostce, pluralistyczne. Krótko mówiąc - współczesne i ponowoczesne. Dziwić więc może teza różna od wersji powszechnie dziś rozpowszechnionej, iż fundamentalizm sui generis jest wytworem kultury łacińsko-atlantyckiej, a konkretnie jej amerykańskiej odnogi. Do tekstu.. | | |
Genom dziobaka
PZ Myers (04-06-2008) | | Wystarczy spojrzeć na tytuł
artykułu: Genome analysis of the platypus
reveals unique signature of evolution (Analiza genomu dziobaka ujawnia
unikatową sygnaturę ewolucji), żeby zobaczyć, że konwencja dziennikarska
przedstawiania dziobaka jako dziwadła, stworzenia - będącego jakimś
zlepkiem, wykazuje całkowite
niezrozumienie tego, o co tu chodzi. Praca nad genomem dziobaka opisuje dowody na rzecz ewolucji w
analizie porównawczej genomów wielu organizmów, z naciskiem na nowo odkryte
dane z genomu dziobaka. Do tekstu.. | | |
Dlaczego mówimy głupstwa?
Dan Gardner (04-06-2008) | | Normalnie nie byłoby mądre
przeprowadzanie starannej i dokładnej analizy filozoficznych rozmyślań znanej
z rozmyślania Sharon Stone. Każda reguła ma jednak wyjątki i najnowsze głębokie
myśli pani Stone z pewnością są wyjątkowe. "Czy to jest karma -
powiedziała gwiazda o trzęsieniu ziemi w Chinach - kiedy nie jesteś
miły, to zdarzają ci się złe rzeczy?" Do tekstu.. | | |
Polskie tradycje religijne i polityczne
Daniel Zbytek (04-06-2008) | | Polski katolicyzm jest niewątpliwie religią dość odległą od chrześcijaństwa zachodnioeuropejskiego. Bardziej przypomina kulty indoeuropejskich przodków - z liczną rzeszą świętych na wszelką okazję, tworzących wielobóstwowy panteon, z naczelnym kultem Matki-Żywicielki, kultem zmarłych - nie tylko Święto Zmarłych, które duchowieństwo beznadziejnie od wieków próbuje przetworzyć w święto wszystkich świętych, ale także z pielgrzymkami do świętych miejsc z grobami i cudownymi obrazami. Mamy jeszcze mnóstwo duchownych, cudacznie poprzebieranych. Hindus w tym klimacie religijnym czuje się znacznie bardziej swojsko, niż w Paryżu czy Frankfurcie. Do tekstu.. | | |
Angelland - boski reality show
Lucjan Ferus (05-06-2008) | | Pewnego razu do Stwórcy, który siedział w niebie na swym pięknie rzeźbionym,
alabastrowym tronie i słuchał ze znudzoną miną śpiewów anielskich, przyszła
delegacja aniołów. Pod przewodnictwem - jakże by inaczej - pierwszego
anioła Boga, Satanaela, który rzekł: - "Wybacz Panie, iż
przeszkadzamy ci w takiej chwili...Chcieliśmy cię Panie prosić, abyś stworzył nam jakieś
rozrywki w niebie, które by uatrakcyjniały naszą monotonną egzystencję..."
- przerwał, bo Stwórca wyprostował się na swym tronie i popatrzył po
przybyłych aniołach. Do tekstu.. | | |
Miejsce dla groteski w sztuce
Katarzyna Płóciennik (08-06-2008) | | Groteska i jej analiza uświadomiła wiele samym artystom i historykom
sztuki. Postawiła ważne pytania i udzieliła sensownych odpowiedzi. Zwróciła
uwagę, że świat na opak spełnia konkretne zadanie, że potwory i wszelkie
deformacje są nie tylko po to, by się ich bać i przed nimi uciekać. Są
okryte również wieloma symbolami, które powinny być odczytane i właściwie
zinterpretowane. Z groteską, czy to w sztuce czy literaturze jest tak, że
trzeba nauczyć się ją "czytać" między wierszami. Do tekstu.. | | |
Rozwiązania dotyczące nieletnich we współczesnym prawie polskim
Miłosz Obłoza (08-06-2008) | | W rozważaniach dotyczących podstawowych kwestii związanych z
traktowaniem nieletnich, należy podkreślić wyjątkowość
uregulowań ustawy z 1982 roku. Jej przepisy przewidują wiele rozwiązań i są
bardzo elastyczne. W sprawach
nieletnich należy mieć na względzie ściśle indywidualne i głównie
pozaprawne elementy. Skuteczność omawianych regulacji zależy także, czy może
przede wszystkim od sfery organizacyjnej, dotyczącej całego złożonego
systemu jaki te rozwiązania tworzą. Do tekstu.. | | |
Koncepcja chrześcijaństwa w filozofii Dymitra Mereżkowskiego
Konrad Szocik (08-06-2008) | | Mereżkowski, głosząc pochwałę politeistycznej kultury Grecji i Rzymu, dążył jednocześnie do rehabilitacji poczucia piękna świata, dostrzeżenia majestatu i potęgi przyrody. Wskazuje na specyfikę politeistycznych uroczystości, hołdujących pięknu, młodości, przyjemnościom. Przykładem odrodzenia zmysłu estetycznego w początkach chrześcijaństwa jest osoba cesarza Juliana Apostaty, który pięćdziesiąt lat po ustanowieniu tolerancji dla religii chrześcijańskiej przez cesarza Konstantyna I Wielkiego postanowił powrócić do panującej wcześniej religii politeistycznej. Mereżkowski na przykładzie tego niezwykłego cesarza wskazał na zgodność pogańskich religii z porządkiem przyrody i naturalnymi skłonnościami człowieka. Tym samym ukazał nienaturalność i obcość chrześcijaństwa. Do tekstu.. | | |
Modernizm – niedokończony projekt? Przeciw defetyzmowi rozumu
Marcin Punpur (08-06-2008) | | Debata nad rozumem jest nieodłączna od ogólniejszej
refleksji nad samą filozofią. Zmiana paradygmatu racjonalności prowadzi
bowiem niejako automatycznie do zmiany statusu filozofii. Warto wiec spytać o
sens i kształt dzisiejszej filozofii. Zgodnie ze swą zarazem
systematyczną i historyczną samokrytyką nie może ona uznawać siebie za
rozum absolutny, lecz już tylko za rozum krytyczny. Taki rozum nie jest absolutny, ale autonomiczny i jako taki warty z pewnością
obrony. Do tekstu.. | | |  Starsze [1] [2] [3] [4] [5] … 105 … [138] … [273] [274] [275] [276] [277] Nowsze 
Przegląd archiwum streszczeń
|
 |
