| Izrael zagrożeniem światowego pokoju (02-12-2013) |
| Jak
bardzo historia się powtarza? W
1958 r., dziewięć lat przed Wojną Sześciodniową, zanim Izrael zaczął okupować
choć jeden centymetr kwadratowy terytorium palestyńskiego, amerykański
dziennikarz Mike Wallace zadawał izraelskiemu ambasadorowi w USA pytania
o "terytorialną ekspansję Izraela", cytował intelektualistów, którzy
porównywali los palestyńskich uchodźców z wojny 1948 r. do Żydów
mordowanych przez nazistów podczas Holocaustu i legitymizował narrację,
że zachowanie Izraela zagraża pokojowi światowemu. Do tekstu.. |
| |
Dlaczego uchodźcy z Zerin nie mogą powrócić
Dorothy Bar Adon (02-12-2013) |
| My, którzy byliśmy dobrymi sąsiadami, możemy mieć bardziej dojmujące
uczucia wobec fellacha, z którym kiedyś byliśmy po imieniu, niż Anglia, która
ściągnęła na niego ten los. Dla nas nie jest on "problemem arabskich uchodźców";
jest człowiekiem z imieniem, przeciwko któremu niczego nie mieliśmy. Jestem
smutniejsza myśląc o człowieku z imieniem, który leży głodny pod drzewem
oliwnym ze swoją żoną i dziećmi, które też mają imiona, niż kiedy myślę
o leżącym pod drzewem, głodnym "problemie uchodźców". Do tekstu.. |
| |
Strategie przetrwania oraz kwestia wiary religijnej w Auschwitz
Piotr Mirski (03-10-2013) |
| Rzeczywistość społeczna w obozach koncentracyjnych była hierarchią
nienawiści, pogardy i zniewagi. Im wyżej był człowiek w tej hierarchii, tym
pewniejsze (tzn. bardziej przewidywalne, choć nie zawsze większe) były jego
szanse na przeżycie. Jej jądrem byli muzułmani, istoty znajdujące najniżej
w hierarchii, obiekty największej pogardy, na których w majestacie obozowego
"prawa" można było wyładowywać najbardziej demoniczne ludzkie
pragnienia. Do tekstu.. |
| |
Obrazy rzeczywistości Auschwitz: Todeswelt i nieprzystawalność języka*
Piotr Mirski (26-09-2013) |
| Zdaniem wielu autorów, historyków, filozofów podejmujących tematykę
Holokaustu i obozów zagłady, Auschwitz zakwestionował całą naszą wiedzę
na temat świata, wszystkie reguły i zasady, którymi posługujemy się w
normalnym życiu, tym samym zakwestionował też język, powstały w owym
normalnym świecie i uczynił go nieadekwatnym, co najmniej niewystarczającym
do opisu rzeczywistości obozów zagłady. Do tekstu.. |
| |
Rzeczywistość społeczna Auschwitz*
Piotr Mirski (24-09-2013) |
| Nowo przybyli więźniowie mieli zwykle nadzieję na przynajmniej solidarność
towarzyszy niedoli. To w zderzeniu z tamtą rzeczywistością szybko okazywało
się płonne, sprzymierzeńców okazywało się być bardzo mało, większość
natomiast stanowiły "zamknięte w sobie monady". Starcie z tą brutalną
prawdą bardzo często prowadziło do wybuchów agresji wobec nowych więźniów,
którzy liczyli na znalezienie sprzymierzeńców, oraz natychmiastowo niszczyło
zdolność ich oporu. Do tekstu.. |
| |
Wszyscy jesteśmy Rzymianami
Piotr Napierała (13-08-2013) |
| Konserwatyści
lubią mówić, że nasz obecny świat jest pogrążony w kryzysie. Piszą o
pogrążonej w kryzysie cywilizacji łacińskiej. Zapytani o to kiedy było
lepiej unikają odpowiedzi, a przyparci do ściany wymieniają średniowiecze,
które było od naszych czasów nie tyle lepsze co pobożniejsze. Zabawne, że
powołują się na cywilizację łacińską, podczas gdy prawdziwą cywilizację
łacińską - antyczny hellenistyczny Rzym - chrześcijaństwo doprowadziło
do upadku. Do tekstu.. |
| |
Spod twojej obrony uciekamy się
Marek Gajda (22-07-2013) |
| Jeden z najwybitniejszych historyków tamtego okresu w dziejach
Rzeczypospolitej, Adam Kersten (1930-1983), stwierdził, że opis Kordeckiego zawiera
pewne nieścisłości w zestawieniu z rzeczywistym przebiegiem oblężenia i
obrony. Pomniejsza rolę rokowań ze Szwedami, tuszuje, choć nie zataja, sprawę
złożenia aktu poddańczego, zmienia ton listów pisanych do dowódców
szwedzkich. Do tekstu.. |
| |
Izrael - rok 1948 w relacji świadków
Philippe Assouline (05-07-2013) |
| Robert
F. Kennedy, zamordowany w 1968 roku idol liberałów, był w 1948 r. reporterem "Boston
Post". Wiosną tego roku wysłano go do Mandatu Palestyńskiego, żeby
relacjonował wycofanie się Brytyjczyków. Jego doniesienia
są fascynującym spojrzeniem wstecz i bezcennymi zapisami
historycznymi. Są również świadectwem stagnacji ideologicznej postawy świata
arabskiego wobec Izraela. Do tekstu.. |
| |
Polska a ziemie ruskie za dynastii Piastów
Bartłomiej Gajek (17-06-2013) |
| Sprawa ruska posiada jednak dość ważne
znaczenie dla wewnętrznych dziejów Polski. Kapłani dostawali misję niesienia
Dobrej Nowiny na wschód, przed rycerzami stawała szansa na urodzajną ziemię, a kupcy
Polscy uzyskiwali nowe rynki i korzyści handlowe. Może gdyby nie niektórzy władcy
na ziemiach polskich, jak np. Bezprym, to polityka zagraniczna i podboje wyglądałyby
o wiele lepiej. Do tekstu.. |
| |
Koła historii. Kilka kartek z Głosu Polskiego. III
Jerzy Neuhoff (14-06-2013) |
| Nad powagą kościoła, mojem zdaniem,
niechaj sam kościół czuwa. Wedle sumienia mego, rzeczą dotkliwszą od
poniesionego przez kościół uszczerbku jest to krzywda, jaką poniósł
katolicki lud wierzący; ten lud, za którego czczą formą zewnętrzną, niby
za fetyszem, poprowadzono do urn wyborczych z listami ósemki; ten lud, którego
zaufania, a raczej bezradności umysłowej tak czelnie nadużyto dlatego tylko,
że od innych źródeł kultury odcięty, w instytucji kościelnej, w symbolach
religji przywykł widzieć symbole wyższego życia i górniejszego swoich dusz
dążenia. Do tekstu.. |
| |
Koła historii. Kilka kartek z Głosu Polskiego. II
Jerzy Neuhoff (11-06-2013) |
| 9
lutego 1923 roku, gazety przyniosły sensacyjną
wiadomość o zamordowaniu zwierzchnika polskiego kościoła prawosławnego,
metropolity Jerzego. Zabójcą
był również duchowny prawosławny, archimandryta Smaragd. Zabójstwo
zostało dokonane, jak się później okazało, w obecności świadków, a jego
sprawca bez oporu oddał się w ręce policji, tłumacząc swój czyn tym, że,
jego zdaniem, metropolita ulegał wpływom rządu polskiego, zdradził prawosławie
i spowodował usunięcie 3 biskupów z ich diecezji. Do tekstu.. |
| |
Sapere aude
Stanisław Smuga-Otto (03-03-2013) |
| W
jednym z poprzednich moich wpisów na tym portalu obiecałem powrót do historii
transformacji systemowej. I to do tej wczesnej, jeszcze z lat siedemdziesiątych.
Do "przerwanej dekady" - jak nazwał ją gensek Gierek w swych
wspomnieniach. Do tekstu.. |
| |
Polski obóz koncentracyjny w Jabłonnej
Mariusz Agnosiewicz (06-01-2013) |
| W grudniu 1921 ma miejsce wielka impreza antysemicka: I Konferencja Żydoznawcza. Ks. prof. Czesław Oraczewski w swoim wystąpieniu, w którym zastanawiał się nad "rozwiązaniem kwestii żydowskiej", mówił: "Ponieważ jednak żydzi są bezwzględnie obcym dla aryjskości organizmem, będą zawsze zatruwać organizm, w którym się znajdują". W 1922 poseł Dymowski mówił:
"(...) najważniejsza walka o pognębienie krzyża i o panowanie żydostwa nad całym światem na pewno rozegra się na ziemiach naszych. Tu rozbić się musi ta cuchnąca fala" Do tekstu.. |
| |
Naród, mit i rzeczywistość
Piotr Napierała (06-11-2012) |
| Przyzwyczailiśmy
się myśleć w kategoriach narodu, i zapominamy jak bardzo młoda i niepewna, a
także wątpliwa moralnie jest ta idea i jej implikacje oraz czemu służyła idea narodu. Nie zawsze tak było. Istniała
przecież średniowieczna universitas chrześcijańska, uniwersalne było też
przesłanie oświecenia, dbającego o szczęście i interesy jednostki,
gdziekolwiek i w jakiejkolwiek czasach by ona żyła. Do tekstu.. |
| |
Pompeje i Herkulanum – dzień zagłady
Anna Macha – Aslanidou (25-10-2012) |
| Pierwszy wybuch zabił
stosunkowo niewielką ilość ludzi, jednak następnego
dnia gorące uderzenie popiołu i skał zabiło tysiące mieszkańców Pompejów. Taki
sam los spotkał również i Herkulanum ścierając je praktycznie z powierzchni ziemi. Nic
nie zapowiadało katastrofy, pogoda była przepiękna, a wody Zatoki Neapolitańskiej
spokojne. Do tekstu.. |
| |
John Toland - ateista w osiemnastowiecznej Brytanii
Piotr Napierała (13-10-2012) |
| Robert Pattison napisał o Tolandzie: "Dwieście lat wcześniej
spalono by go na stosie jako heretyka, dwieście lat później uczyniono by
profesorem religii porównawczej na Uniwersytecie Kalifornijskim. W
racjonalistycznym klimacie XVIII-wiecznej Wielkiej Brytanii, po prostu
ignorowano go aż do śmierci". Do tekstu.. |
| |
Joseph de Maistre czyli skąd się wziął klerykalny konserwatyzm
Piotr Napierała (09-10-2012) |
| De
Maistre uważał, że rozum ludzki nie jest dość pojemny, by posiąść wiedzę
potrzebną do skonstruowania nowej rzeczywistości politycznej, uważał,
że utopijne plany naprawienia świata prowadzą do rządów terroru, dlatego
lepsza jest tradycja niż utopia. Ponieważ odnosił to wszystko do
liberalno-lewicowej rewolucji francuskiej uznawał bezreligijność za przejaw
myślenia rewolucyjnego, inaczej niż Hume, który odnosząc się do Cromwella i
purytanów, za rewolucyjną uważał fanatyczną wzmożoną religijność. Do tekstu.. |
| |
Anders Chydenius czyli wolność po szwedzku
Piotr Napierała (06-10-2012) |
| Chyba nie ma
drugiego kraju tej wielkości (9 mln ludności), który miałby tak dużo
firm o tak znanej marce w świecie jak Volvo czy IKEA. Szwedzki
premier, składając wizytę w waszyngtońskim Białym Domu, przywozi ze
sobą piłę mechaniczną marki Husqvarna (za którą dostaje potem specjalne podziękowanie odnotowywane w amerykańskich
mediach), a nie podanie o zniesienie wiz. Do tekstu.. |
| |
Dejima
Piotr Napierała (15-09-2012) |
| Dla Japończyków ludzie Zachodu są przede wszystkim leniwi i mało
grzeczni, a także mało inteligentni i nie potrafiący pracować w grupie. W
latach 70. niemieccy przemysłowcy robili sobie żarty z Japończyków, by potem
uczyć się od nich biznesu, jak szef Porsche, który czytał o strategiach
rozwoju Toyoty, i dzięki temu z małej firmy Porsche zrobił prosperującego
giganta motoryzacji. Do tekstu.. |
| |
CHINESE PIE czyli Chiny a Zachód
Piotr Napierała (11-09-2012) |
| W Chinach partia to patrycjat, pośrednik,
między ludem a władzą najwyższą. Demokratyczne eksperymenty w miastach
Syczuanu w Pekinie są określane jako nieudane.
Wobec USA i Zachodu, Chiny stosują politykę wspierania ONZ, wspierania reżymów,
które musiałyby się bez ich wsparcia poddać woli Zachodu (Afryka, Iran,
Birma, Wietnam, Tunezja), cenzury (podobno aż 100.000 ludzi przegląda Internet
dla rządu, zmuszenia Google i Yahoo do zaakceptowania ich reguł gry. Do tekstu.. |
| |
Oświecony Włoch i zacofany Hiszpan
Piotr Napierała (17-08-2012) |
| Podział na Italię "hiszpańską" i włosko-austriacką trwa w mentalności do dziś. Ze względu na dużą dysproporcję, między bogatą włoska północą i biednym południem, wielu Włochów uważa, że rejony te są zepsute przez hiszpański marazm , tyranię i lenistwo, i z tego powodu chciało by utworzyć z bogatych prowincji północy osobne państwo. Do tekstu.. |
| |
Uchybienie
Jerzy Neuhoff (10-08-2012) |
| Stosunki
międzynarodowe nie od dziś są rzeczą ważną dla każdego, najskromniejszego
nawet w swych ambicjach państwa, co jest prawdą tak trywialną, że aż wstyd
o tym pisać. Nie mając zamiaru oceniać postawy naszych polityków w tej
kwestii, pozwalam sobie podać do szerszej wiadomości publicznej, a właściwie
przypomnieć, przebieg pewnego incydentu, o jakim pisał łódzki Głos Poranny
28 kwietnia 1929 roku. Do tekstu.. |
| |
Zachód a Indie historia wzajemnej fascynacji
Piotr Napierała (09-08-2012) |
| Z
jednej strony współczesne Indie zamieniają się w potentata na rynku usług,
zwłaszcza komputerowych, a z drugiej jednak faktycznie bardziej kojarzą się nam
(tj. ludziom Zachodu) ze slumsami niż ze stalowniami koncernu Tata. Nasze stereotypy i ograniczenia nie pozwalają nam
dostrzec, że w Indiach odbywa się taka sama walka spirytualizmu z
racjonalizmem (Nehru był ateistą, Gandhi jak wiadomo - nie) jak
na Zachodzie. Do tekstu.. |
| |
Amnezja wysepkowa jest super
Sarah Honig (07-08-2012) |
| Nauka przypisuje wybiórczą pamięć mechanizmom obronnym, które tworzą luki w świadomości pacjentów, żeby stłumić traumę lub upokorzenie. Może się to objawiać jako amnezja wysepkowa, gdzie mechanizm przechowywania danych w umyśle jest zakłócony przez luki odnoszące się do specyficznych wydarzeń. Do tekstu.. |
| |
Historia – nauczycielka romantyczna, posłuszna czy szukająca zrozumienia?
Andrzej Koraszewski (19-05-2012) |
| Wiele lat temu szukając jakiegoś dokumentu w Archiwum Akt Dawnych w
Lund, w mrocznym korytarzu zwróciłem uwagę na skrzynię ze starymi ulotkami.
Był to prawdopodobnie cały nakład nigdy nie rozprowadzonej, napisanej po łacinie
"Odezwy do szlachetnego i wspaniałomyślnego
narodu polskiego z okazji wojny przez Króla Szwecji ostatnio wydanej". Do tekstu.. |
| |
Bez alternatywy
D. R. Elston (17-05-2012) |
| D. R. Elston w 1943 roku został wysłany do Palestyny , aby założyć rozgłośnię nadającą do krajów Europy Wschodniej. Rozgłośnią kierowało 15 Brytyjczyków i zatrudniano w niej ponad 12O osób znających języki różnych krajów Europy Wschodniej i mających powiązania z ruchami oporu w tych krajach. Po wojnie Elston pozostał w Palestynie, obserwując wydarzenia poprzedzające powstanie Izraela. Poniżej publikujemy fragment jego książki Bez alternatywy wydanej w 1960 roku. Ten tytuł to odpowiedź na powtarzane przez niego pytanie jakim cudem Żydzi zdołali się obronić przed dziesięciokrotnie liczniejszym i wielokrotnie lepiej uzbrojonymi oraz lepiej wyszkolonym wrogiem, w odpowiedzi słyszał nieodmiennie to samo "Ein Brera" - po hebrajsku "nie ma alternatywy". Do tekstu.. |
| |
Rosyjska okupacja wojskowa i polskie mity historyczne
Jerzy J. Kolarzowski (15-05-2012) |
| Konstytucja 3 maja jako ustawa zasadnicza
była rzeczywiście drugą w świecie po konstytucji Stanów Zjednoczonych i
została wydana trzy miesiące wcześniej niż francuska ustawa zasadnicza z 3
września 1791 roku. Jednakże w treści, literze prawa i w zakresie swobód
obywatelskich nie przypominała żadnej z nich. Do tekstu.. |
| |
Pierwszy dzień
Sarah Honig (29-04-2012) |
| W pierwszym dniu istnienia Izraela sekretarz generalny Ligii Arabskiej Abdul-Rahman Azzam Pasza sformułował priorytety arabskie. Wysyłając siedem armii arabskich, by uśmierciły nowonarodzony "twór syjonistyczny", oznajmił: "To będzie wojna eksterminacji i doniosła masakra, o której będzie się mówić jak o masakrach Mongołów i krzyżowców". Do tekstu.. |
| |
Sodoma i Gomora
Ziemowit Ciuraj (25-04-2012) |
| Wiemy już, że powoływanie się na Boga tak okrutnego jak ten, który zniszczył Sodomę i Gomorę może być zwiastunem zbrodni, które zostaną zrealizowane przez tych, którzy wierzą, a raczej wedle swego mniemania wiedzą, że są wykonawcami Jego woli. Wiemy też, że jeżeli w powszechnej świadomości jakiekolwiek ludobójstwo posiada historyczne konotacje religijne, z dużym prawdopodobieństwem spowoduje bierność ludzi lękających się występować przeciw tak manifestującej się obecności Boga w historii. Do tekstu.. |
| |
Zainteresowanie brytyjskimi wzorami politycznymi w Rzeczpospolitej w XVIII wieku
Piotr Napierała (12-04-2012) |
| Polska ma do Brytyjczyków pewien zadawniony żal. Polacy wyrzucają im,
że choć oba narody kochają wolność, nie pomogli Rzeczpospolitej w 1939
roku, a także w 1772 i 1792 roku. W tym pierwszym przypadku mamy do czynienia z
przekłamaniem; Wielka Brytania pomogła nam na tyle ile mogła w pierwszym
etapie II wojny światowej, zaś w XVIII wieku, Wielka Brytania i Polska były
dla siebie państwami zbyt egzotycznymi by zawiązać sojusz. Do tekstu.. |
| |
Utrwalając rasowe stereotypy
Julian Jeliński (02-03-2012) |
| O znaczeniu ruchu abolicjonistycznego dla obalenia niewolnictwa w 1863
roku wspomina każda książka dotycząca historii Stanów Zjednoczonych.
Zaznaczany w nich jest nie tylko wpływ ruchu i ale i rola, jaką odegrała
literatura abolicjonistyczna w zmianie nastawienia amerykańskiego społeczeństwa.
Książki abolicjonistów były powszechnie czytane i szeroko dyskutowane.
Prezydent Lincoln nazwał nawet Harriet Beecher Stowe "małą
kobietą, która wywołała dużą wojnę". Do tekstu.. |
| |
Myśl i działalność polityczna Henry'ego St. Johna, wicehrabiego Bolingbroke
Piotr Napierała (15-05-2011) |
| Henry St. John, wicehrabia Bolingbroke jest ważną postacią brytyjskiej
polityki XVIII wieku i do dziś wywołującą wiele kontrowersji. Przez wielu piętnowany
był jako zdrajca interesów brytyjskich na rzecz Francji i jakobitów współpracujących
z Francją. Wielu jednak widziało w nim żarliwego patriotę i słusznie
oburzonego krytyka wigowskiego rządu
Roberta Walpole'a (1721-1742). Do tekstu.. |
| |
Norman Davies... dobry według Polaków, mierny według Anglików
Piotr Napierała (17-04-2011) |
| Czy polonofilstwo Daviesa jest mitem? Wystarczy wspomnieć jego
wypowiedzi na temat I RP na youtube , które są wręcz laurkowe na zasadzie:
"och jakże cudowny był to kraj, taki wolny, taki demokratyczny, taki
wspaniały, taki wielonarodowy -ach och" Nie powinniśmy zapominać, że
archaiczny i niewydolny system I RP, połączony z przekupnością polskich
"szlacheckich demokratów" doprowadził do rozbiorów, które są -
jak naucza szkoła krakowska od niemal 150 lat - naszą własną winą, bo każde
państwo powinno przede wszystkim umieć przetrwać - więc cóż z tego, że
"wolne" (a chłopi pańszczyźniani?) skoro niewydolne? Do tekstu.. |
| |
Bitwa na Zielonym Polu
Krzysztof Sykta (15-07-2010) |
| Przed nami okrągła rocznica jednej z największych wiktorii polskiego oręża. Dokładnie 600 lat temu, 15 lipca 1410 r., masy rycerstwa Unii Jagiellońskiej starły w proch siły Zakonu Najświętszej Marii Panny w jednej z największych bitew "pancernych" późnego Średniowiecza. W każdym razie tak to wygląda na pierwszy rzut oka. Wiadomo, że po polskiej stronie walczyły m.in. oddziały litewskie, smoleńskie, tatarskie, Ślązacy i grupa wyjątkowo tchórzliwych Czechów, których dwukrotnie z powrotem jakoby zaganiano na pole bitwy. Przeglądając informacje o siłach krzyżackich do niedawna jeszcze z trudem można było znaleźć jedną informację - po stronie wojsk zakonnych walczyło sporo Polaków, a dokładnie Dolnoślązaków i Pomorzan, na czele z księciem szczecińskim, którego herold był jednym z tych, co wręczali dwa nagie miecze. Do tekstu.. |
| |
